Arcering in bouwkunde en kunst: toepassing, materialen en standaardisering
Arcering is een essentieel onderdeel van zowel kunst- als bouwkundige tekeningen. Het helpt bij het visualiseren van materialen, het weergeven van diepte en het tonen van details die zonder schaduw moeilijk zichtbaar zouden zijn. In deze tekst wordt de rol van arcering in de bouwkunde en beeldende kunst besproken, met nadruk op de standaardisering zoals die uit de norm NEN 47 voortkomt, evenals de toepassing in digitale en handmatige tekentechnieken.
Inleiding
Arcering is een techniek die wordt gebruikt om schaduw en diepte in een tekening te creëren. Deze techniek is zowel in de kunst als in de bouwkunde van grote betekenis. In de bouwkunde dient arcering vooral om materialen en constructies visueel weer te geven, terwijl in de beeldende kunst arcering helpt om realistische effecten te creëren en de interactie tussen licht en objecten te benadrukken.
In de context van bouwkundige tekeningen is arcering een gestandaardiseerd proces, zoals dat wordt beschreven in de norm NEN 47. In kunst wordt het vaak vrijer benaderd, waarbij de artistieke vormgeving centraal staat. In beide gevallen zijn er richtlijnen en technieken die worden gevolgd om het gewenste resultaat te bereiken.
Arcering in bouwkunde
Wat is arcering in bouwkundige tekeningen?
Arcering in bouwkundige tekeningen is een methode om materialen en constructies visueel weer te geven in dwarsdoorsneden en detailtekeningen. Deze techniek maakt het mogelijk om zonder expliciete tekst aan te tonen welk materiaal wordt gebruikt, zoals hout, stof, steen of isolatie. Arcering maakt gebruik van patronen van lijnen en schaduwen om het type materiaal visueel aan te duiden.
In de bouwkunde is het gebruik van arcering vooral relevant in het context van het aanduiden van materialen in doorsneden. Arceringen volgens de norm NEN 47 zijn hierbij de meest gebruikte standaard. Deze norm legt uit hoe materialen op tekeningen moeten worden aangegeven via gestandaardiseerde lijnpatronen.
NEN 47: standaardisering van arcering
De norm NEN 47, ook wel gekend als "Gebouwen – Aanduiding van materialen in tekeningen", bevat richtlijnen voor het gebruik van arcering in bouwkundige tekeningen. Deze norm is ontworpen om een eenduidige methode te bieden voor het tonen van materialen via lijnpatronen in dwarsdoorsneden.
Volgens deze norm worden arceringen toegepast om te onderscheiden tussen materialen zoals hout, beton, kalkzandsteen, isolatie en andere bouwmaterialen. Deze arcering is in de tekening een visuele weergave van de materiële samenstelling van een constructie, zonder dat hier expliciet tekst bij nodig is.
Arceringen worden echter niet verplicht toegepast. Als een tekening al duidelijk is zonder het gebruik van arcering, is het niet nodig om deze toe te passen. In dat geval bespaart het tijd en vereenvoudigt het de leesbaarheid van de tekening.
Wanneer arceringen wel worden gebruikt, moeten deze volgens de richtlijnen van de NEN 47 worden getekend. Dit betekent dat er specifieke lijnpatronen zijn voor elk materiaal en dat deze consistent moeten worden toegepast in de tekeningen.
Arcering in computertekeningen
Met de opkomst van CAD-programma’s (Computer-Aided Design) zijn er ook richtlijnen ontwikkeld voor het gebruik van arcering in digitale tekeningen. Deze richtlijnen zijn een uitbreiding op de NEN 47 en worden vaak aangeduid als GBCAD (Gebruik van arcering in Bouwkundig Computer-Aided Design).
In de digitale bouwkundige tekenpraktijk is het belangrijk dat arcering consistent en herkenbaar is. In veel CAD-programma’s zijn standaard arceringspatronen ingebouwd, zoals de "Acad.pat"-bestanden. Echter, zoals uit de context duidelijk is, is er een beperkte kennis van deze arceringsbestanden onder veel tekenners. Dit heeft geleid tot een verlies van standaardisering in veel tekennamen.
De invoering van ACAD for Windows en het afschaffen van het tabletmenu hebben bijgedragen aan het verdwijnen van de standaardisering. Veel tekenners vullen de bestaande arceringspatronen zelf aan met eigen patronen, wat leidt tot variatie in de visuele weergave.
Renvooi en arcering
Renvooi is een techniek in bouwkundige tekeningen waarin afwijkingen van standaarden worden aangegeven. Dit is van belang als een arcering of materiaal niet overeenkomt met de standaard uit NEN 47. In dat geval dient dit in de renvooi nadrukkelijk te worden aangegeven.
Bijvoorbeeld: als een constructie een specifieke arcering gebruikt die niet overeenkomt met de standaardlijnen uit de NEN 47, moet dit in de renvooi worden vermeld. De renvooi wordt meestal boven de identificatiestrook van de tekening geplaatst.
Installatietekeningen, zoals die van brandweerinstallaties, worden meestal geleverd met een standaard renvooi. Onderdelen die van belang zijn voor de bouwkundige ontwerp- of bestekfase, worden ook op de bouwkundige tekeningen vermeld, evenals in het bouwkundige renvooi.
Arcering in kunst
Wat is arcering in kunst?
In de beeldende kunst, en vooral in potloodtekeningen, is arcering een essentieel onderdeel van het creëren van realistische effecten. Arcering helpt om het diepteperceptie van een tekening te verbeteren en de interactie tussen licht en objecten visueel aan te tonen.
Arcering in kunst maakt gebruik van schaduwtechnieken om het licht dat op een object valt, visueel weer te geven. Deze techniek is van groot belang om het realisme van een tekening te verhogen. Arcering is vaak onderdeel van pentekeningen en etsen, waarin artistieke vormgeving centraal staat.
Vijf elementen van arcering in kunst
In de context van kunst zijn er vijf belangrijke elementen van arcering die worden genoemd in de bronnen:
Cast shadow (gegooid schaduw): Dit is het donkerste gedeelte van de tekening en valt tegenover de lichtbron. Het geeft aan waar het object zich bevindt ten opzichte van het licht.
Shadow edge (schaduwrand): Dit is het gedeelte waar het object zich van de lichtbron afwendt. Deze rand is lichter dan de gegooid schaduw.
Halftone (halftoon): Dit is het gedeelte van het object dat niet in direct licht of schaduw staat. Het is een neutrale zone die de overgang tussen licht en schaduw aangeeft.
Reflected light (geredistreerd licht): Dit is het licht dat van een ander object wordt weerspiegeld naar het object in het schaduwdeel. Het maakt het mogelijk om schaduwgedeelten niet volledig donker te laten lijken.
Value (waarde): Dit verwijst naar de licht- of donkerte van een kleur. Het is een fundamenteel concept bij het gebruik van arcering en helpt bij het creëren van realistische schaduweffecten.
Technieken voor arcering in kunst
In kunst worden verschillende technieken gebruikt om arcering toe te passen. Deze technieken omvatten het gebruik van lijnen, stippen (pointillisme) en schaduwovergangen. De keuze van techniek hangt af van het gewenste resultaat en de stijl van de kunstenaar.
Een veelgebruikte techniek is het gebruik van vrije arcering, waarbij er geen beperkingen zijn in het toepassen van lijnen en schaduwen. Deze techniek is vaak te zien in pentekeningen en etsen. In combinatie met pointillisme kan men nog meer detail toevoegen aan een tekening.
Arcering is een essentieel onderdeel van het schetsen, omdat het snel en doeltreffend is. Het helpt bij het verkrijgen van een duidelijk beeld van het object of landschap dat wordt getekend.
Materialen voor arcering in kunst
Er zijn verschillende materialen die kunnen worden gebruikt voor het toepassen van arcering in kunst. De meest gebruikte materialen zijn:
- Potlood: Voor het aanbrengen van schaduw en overgangen.
- Houtskool: Voor diepere schaduweffecten.
- Gum: Voor het corrigeren van fouten.
- Puntenslijper: Voor het scherp houden van potloden.
- Tekenblok en schetspapier: Voor het uitvoeren van schetsen en tekeningen.
Lesmateriaal en toepassing
In bepaalde kunstlessen wordt arcering geïntroduceerd als een basisvaardigheid. In deze lessen wordt vaak aandacht besteed aan het maken van overgangen en het gebruik van schaduw om realistische effecten te creëren. Soms worden kunstenaars zoals Rembrandt bestudeerd om te leren hoe zij deze techniek toepassen in hun werken.
Conclusie
Arcering is een essentieel onderdeel van zowel bouwkundige tekeningen als beeldende kunst. In de bouwkunde dient arcering om materialen en constructies visueel weer te geven, terwijl in kunst arcering helpt om realistische effecten te creëren en het interactie tussen licht en objecten te benadrukken.
De standaardisering van arcering in bouwkundige tekeningen wordt voornamelijk geregeld door de norm NEN 47. Deze norm bevat richtlijnen voor het gebruik van arcering in dwarsdoorsneden en detailtekeningen. Het gebruik van arcering is echter niet verplicht; het wordt alleen toegepast indien nodig om de duidelijkheid van de tekening te vergroten.
In de digitale bouwkundige tekenpraktijk is er ook een standaardisering ontwikkeld via GBCAD. Echter, door de beperkte kennis van deze standaarden en de technische ontwikkelingen in CAD-programma’s is er een afname van standaardisering in de praktijk.
In kunst is arcering een essentieel onderdeel van het creëren van realistische tekeningen. Er zijn vijf belangrijke elementen van arcering die worden genoemd in de context, namelijk gegooid schaduw, schaduwrand, halftoon, geredistreerd licht en waarde. Deze elementen worden vaak gebruikt in combinatie met schaduwtechnieken om het gewenste effect te bereiken.
Arcering is dus een veelzijdige techniek die zowel in de bouwkunde als in kunst een cruciale rol speelt. Of het nu gaat om het visuele tonen van materialen in een dwarsdoorsnede of het creëren van realistische effecten in een tekening, arcering helpt om de duidelijkheid en het effect van de tekening te verbeteren.
Bronnen
Related Posts
-
Bamboe vloeren en interieurafwerkingen: Duurzaamheid, stijl en technische eigenschappen
-
Balustrade Randafwerking: Materialen, Technieken en Veiligheidsmaatregelen
-
Balustrade Randafwerkingen: Technische Specificaties, Montageopties en Veiligheidsmaatregelen
-
Balustrade Afwerking: Modern Alternatief voor Stucwerk
-
Balsahout afwerken: Technieken, toepassingen en tips voor beginners
-
Balkonrandafwerking: Materialen, Technieken en Onderhoudstips
-
Balkonafwerking en bouwbesluit: Wettelijke eisen en bouwtechnische richtlijnen
-
Balkon- en Terrasrandafwerking: Materialen, Opties en Onderhoud