Het afwerken van borduurwerk: technieken, materialen en tips voor een mooi resultaat

Published by Redactie on augustus 13, 2025 | Category afwerken

Het afwerken van borduurwerk is een essentiële fase in het bordurenproces. Zelfs het mooiste borduurwerk kan aan aandacht verliezen als de afwerking niet netjes is gedaan. In dit artikel behandelen we verschillende technieken en materialen die gebruikt kunnen worden om borduurwerk professioneel en netjes af te werken. De informatie is gebaseerd op meerdere betrouwbare bronnen en richt zich naar zowel beginners als ervaren bordurenliefhebbers die willen weten hoe ze hun projecten het beste kunnen afwerken.

Inleiding

Bij het borduren draait het niet alleen om het zetten van steekjes, maar ook om het afwerken van het werk zodat het mooi en duurzaam is. Afhankelijk van de bedoeling van het borduurwerk (bijvoorbeeld aan de muur hangen, in een kussentje verwerken of als accessoire gebruiken) kunnen verschillende afwerktechnieken worden toegepast. De betekenis van een goede afwerking ligt in het verhullen van de achterkant van het borduurwerk, het beveiligen van de stofranden en het creëren van een eindresultaat dat het borduurwerk in het juiste perspectief plaatst.

Benodigdheden voor het afwerken

Voorafgaand aan het afwerken is het belangrijk om de juiste materialen en gereedschappen voorhanden te hebben. Hieronder zijn de meest voorkomende benodigdheden vermeld, gebaseerd op de informatie uit de bronnen:

Opgespannen borduurring: een frame waarin het borduurwerk is gespannen.
Wit of restgaren: voor het naaien van de stofranden.
Stofschaar: om de overtollige stof af te knippen.
Schaartje: voor het uitknippen van vilt of andere materialen.
Borduurnaald: voor het rijgen van de stofranden.
Vilten stof of een lapje stof: om de stof te verbergen.
Krijtpotlood of zoommaatje: voor het afmeten van de randen.
Lijm (optioneel): voor het vastmaken van strookjes stof of vilt.

Zoals te lezen is in bron [1], is het essentieel om de stof strak te spannen in de borduurring en eventuele overtollige stof af te knippen. Bron [2] en [5] geven aan dat het gebruik van een restgaren (zoals Coton Perlé) handig is voor het rijgen van de stofranden. Daarnaast is het afmeten van de randen een belangrijke stap om zowel esthetiek als precisie te waarborgen.

Techniek 1: Het afwerken van borduurwerk in een borduurring

Een van de meest gebruikte technieken is het afwerken van borduurwerk in een borduurring. Deze techniek is ideaal voor projecten die aan de muur worden gehangen of als sieraad worden gebruikt. Hieronder volgt een stapsgewijze uitleg:

Stap 1: Ongewenste stof afknippen

Zorg ervoor dat het borduurwerk mooi opgespannen is in de ring. Trek de stof strak en draai het schroefje goed aan. Knip vervolgens de overtollige stof af, evenwijdig met de rand van de borduurring. Bron [1] en [2] adviseren om de stof op 2 tot 3 cm afstand van de rand af te knippen, afhankelijk van de afmeting van de borduurring.

Stap 2: Garen rijgen

Gebruik een lang stuk wit garen, waarbij de lengte minstens gelijk is aan de omtrek van de borduurring. Rijg het garen op een borduurnaald en maak een dubbel knoopje aan het uiteinde. Steek de naald in het midden van de stofrand, op 1,5 cm van de rand van de borduurring. Trek het garen strak door tot aan het knoopje.

Stap 3: Grove steken rijgen

Naai grove steken van 1 tot 1,5 cm op en neer, evenwijdig met de rand van de borduurring. Bron [1] en [5] adviseren om de steken gelijkmatig te houden om een symmetrisch resultaat te verkrijgen. Maak dit proces af door het garen strak aan te trekken, zodat de stofrand opfronst.

Stap 4: Achterkant afronden

Draai de borduurring om, zodat de achterkant naar boven wijst. Trek het garen aan zodat de stofrand opfronst. Vervolgens leg je een knoopje in beide uiteinden van het garen om te voorkomen dat het loskomt. Bron [1] en [2] wijzen hierop dat het trekken van het garen al tijdens het rijgen helpt om de stof netjes te vouwen.

Stap 5: Vilt gebruiken (optioneel)

Als alternatief kan een stukje vilt of een lap stof gebruikt worden om de stof te verbergen. Zoals beschreven in bron [3], kan een stukje vilt uitgeknipt worden volgens de maat van de borduurring en daarna in de ring worden gelegd. De stofstrookjes kunnen met lijm vastgemaakt worden aan de binnenkant van de ring.

Techniek 2: Het maken van een kussentje of accessoire

Niet elk borduurwerk is bedoeld om in een borduurring te worden afgewerkt. Veel projecten worden verwerkt in kussentjes, tassen, naaldenrollen of andere accessoires. Bron [4] geeft verschillende ideeën voor het afwerken van borduurwerk in deze vorm:

Kussentjes maken

Een populaire methode is het maken van een kussentje. Dit kan in allerlei vormen gedaan worden, zoals een vierkant, rond of een andere vorm. Het borduurwerk wordt gebruikt als de voorkant van het kussentje. De achterkant kan gemaakt worden van een ander stofsoort of met hetzelfde borduurwerk, afhankelijk van de gewenste esthetiek.

Naaldenboekjes en tassen

Naaldenboekjes en tassen zijn andere veelvoorkomende toepassingen. Het borduurwerk kan bijvoorbeeld op de voorkant van een tasje worden geplaatst, terwijl de achterkant een eenvoudigere afwerking heeft. Dit creëert een fijn contrast en maakt het borduurwerk het centrale thema van het accessoire.

Biscornu of pindrum

Een biscornu is een rond, hoog kussen waarin het borduurwerk centraal staat. Dit is een populaire techniek bij borduren en wordt vaak gebruikt voor verjaardagen of kerstcadeaus. Een pindrum is een soortgelijke toepassing, waarbij het borduurwerk als een sieraad wordt gebruikt.

Techniek 3: Het afwerken van borduurwerk op kleding of accessoires

In tegenstelling tot een borduurwerk in een borduurring of een kussentje, kan borduurwerk ook rechtstreeks op kleding of accessoires worden afgewerkt. In dit geval is het afwerken van de achterkant niet nodig, omdat het borduurwerk direct zichtbaar is. Bron [1] wijst hierop dat deze stap overslaan is mogelijk wanneer het borduurwerk op een accessoire of kledingstuk is gedaan.

Belangrijke aandachtspunten

Naaien: Zorg ervoor dat het borduurwerk goed vastgenaaid is op de stof.
Afwerking: Controleer of de randen van het borduurwerk niet los raken.
Duurzaamheid: Gebruik garen en stof die geschikt zijn voor het gebruik van het accessoire (zoals wasbaar garen voor kleding).

Tips voor het afwerken van borduurwerk

Naast de technieken zijn er ook enkele algemene tips die van toepassing zijn bij elk borduurwerk:

Gebruik een zoommaatje of krijtpotlood: Dit helpt bij het nauwkeurig afmeten van de randen. Bron [2] wijst hierop dat het gebruik van deze hulpmiddelen essentieel is om symmetrie te behouden.
Maak dubbele of driedubbele knopen: Dit voorkomt dat het garen loskomt tijdens het rijgen. Bron [1] en [2] adviseren dit als extra maatregel.
Laat het borduren niet te lang liggen: Zorg dat het borduurwerk zo snel mogelijk afgewerkt wordt, zodat het niet verloopt of beschadigd raakt.
Probeer verschillende stijlen: Niet iedereen wil een net afgeknepen achterkant. Sommigen kiezen er bewust voor om de “hoop butt” te laten zien, terwijl anderen een uitgebreid afgewerkt resultaat willen. Bron [3] wijst hierop dat het afwerken van borduurwerk persoonlijk is en afhankelijk is van de voorkeuren van de bordurenliefhebber.

Ornaments als onderdeel van het borduurwerk

Bij het afwerken van borduurwerk kunnen ook extra elementen zoals ornaments worden gebruikt. Deze worden vaak toegevoegd aan schellenkoorden of andere accessoires. In bron [6] worden verschillende soorten schellenkoordornaments beschreven, inclusief maatgroottes en prijzen. Ornaments kunnen gebruikt worden als verzwaring om het borduurwerk aan de muur te hangen, of als decoratieve elementen om het eindresultaat verder te verfraaien.

Conclusie

Het afwerken van borduurwerk is een essentieel onderdeel van het bordurenproces. Afhankelijk van de bedoeling van het borduurwerk (aan de muur hangen, in een kussentje verwerken, of als accessoire gebruiken) kunnen verschillende technieken en materialen worden toegepast. Door de stof nauwkeurig te meten, het garen goed te rijgen en eventueel vilt of accessoires toe te passen, is het mogelijk om een mooi en duurzaam eindresultaat te verkrijgen.

Het is belangrijk om de juiste gereedschappen en materialen voorhanden te hebben, zoals een borduurnaald, wit garen, een zoommaatje en eventueel lijm of vilt. Ook is het afwerken persoonlijk: terwijl sommigen kiezen voor een nette afwerking aan de achterkant, kiezen anderen bewust voor een ongestructureerd of creatief resultaat.

Zowel beginners als ervaren bordurenliefhebbers kunnen deze technieken toepassen om hun borduurwerk een professionele uitstraling te geven. Het afwerken is dus niet alleen een technische, maar ook een creatieve stap die het borduurwerk in zijn volle glorie laat zien.