Duurzame oplossingen voor regenwateropvang in de stad: een overzicht van technieken en systemen

Published by Redactie on juli 4, 2025 | Category riolering

In de huidige tijd is duurzaamheid een van de belangrijkste thema’s in het ontwerp van steden. Het gebruik van regenwater als een alternatief voor drinkwater is een van de manieren waarop steden kunnen bijdragen aan een duurzamere toekomst. In dit artikel worden de belangrijkste technieken en systemen voor de opvang van regenwater besproken, met aandacht voor de toepasbaarheid in stedelijke omstandigheden en de voordelen van deze oplossingen. De informatie is gebaseerd op de gegevens uit de bronnen die in dit artikel zijn vermeld.

Toepassingen van regenwater in de stad

Regenwater kan op veel manieren worden gebruikt in stedelijke omstandigheden. De meest gangbare toepassingen zijn het gebruik van regenwater voor het doorspoelen van het toilet, het wassen van kleding in de wasmachine, en het koelen en verwarmen van woningen. Daarnaast kan regenwater worden gebruikt voor het bezielen van tuinen en het reinigen van wegen. Deze toepassingen zijn duurzaam en helpen bij het besparen van drinkwater, wat essentieel is in tijden van watergebrek.

Regenwater opvangen voor het toilet

Een van de meest voorkomende toepassingen van regenwater is het gebruik ervan voor het doorspoelen van het toilet. Dit is een duurzame praktijk die veel drinkwater bespaart. Het is echter belangrijk om ervoor te zorgen dat het regenwater schoon is en voldoet aan de technische vereisten en normen. Het gebruik van een goed regenwaterfilter en juiste tankonderdelen is dan een absolute "must".

Regenwater gebruiken voor de wasmachine

Regenwater kan ook worden gebruikt voor de wasmachine, mits het voldoet aan de vereisten. Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat het regenwater schoon is en geen verontreinigingen bevat die de wasmachine of je kleding kunnen beschadigen. Het gebruik van een goed regenwaterfilter is essentieel.

Verwarming en koeling met regenwater

Regenwater kan ook worden gebruikt om een woning te verwarmen en te koelen. Dit is mogelijk omdat regenwater in een ondergrondse regenwaterput een constante temperatuur heeft. Via een water-water warmtepomp kan het regenwater dan als bron dienen om een woning te koelen, te verwarmen en warm tapwater te bereiden. Dit is een efficiënte manier om energie te besparen en bijdraagt aan een duurzamere woning.

Technieken voor de opvang van regenwater

Er zijn verschillende technieken en systemen voor de opvang van regenwater. Deze technieken variëren afhankelijk van de omstandigheden en de behoeften van de gebruiker.

Regenwater opvangen met drainageplaten

Een veelgebruikte methode is het gebruik van drainageplaten. Dit zijn driedimensionaal doorstroombare platen van kunststof die ideaal zijn om toegepast te worden op plekken waar weinig afschot is. De zware verkeer belastbare 52 mm drainageplaten worden vaak toegepast als laagteberging. En de 30 mm drainageplaten van GEP bevatten holle ruimtes met vierkante vakjes waar een deel van het regenwater in wordt vastgehouden. Dit creëert een ideaal vochtigheidsklimaat voor (dak)tuinen.

Regenwater infiltreren met infiltratiebeton

Een andere methode is het gebruik van infiltratiebeton. Dit is een betonnen infiltratieput, ook wel zakput genoemd, die regenwater langzaam in de bodem laat infiltreren. Het werkt door regenwater vanaf het dak via een regenpijp naar de infiltratieput te leiden. De put is voorzien van gaten of gefabriceerd van waterdoorlatend beton, zodat het regenwater langzaam in de bodem kan sijpelen. Hiermee kan men een gebouw afkoppelen en de infiltratieput helpt vervolgens bij het aanvullen van het grondwater.

Regenwater opvangen met een infiltratiesysteem

Een compleet infiltratiesysteem bestaat uit infiltratiekratten of een zakput, eventueel drainageplaten, geotextiel, een zandvangput, ontluchter en een aanvoerbuis. Voor GEP ben je bij het gehele infiltratiesysteem aan het juiste adres. Het is belangrijk om eerst de bodemopbouw en het grondwaterpeil op jouw locatie goed in kaart te brengen. Niet elke bodem is namelijk geschikt voor elke infiltratie-oplossing.

Ontwerp van regenwatersystemen

Het ontwerp van een regenwatersysteem hangt af van verschillende factoren, waaronder het beschikbare dakoppervlak, het beoogde waterverbruik, en de lokale regelgeving. Een regenwatersysteem bestaat uit verschillende onderdelen, waaronder de regenwatertank of -put, de regenwaterafvoer naar de regenwatertank, de overloop van de regenwatertank, het Trident regenwaterfilter, de regenwaterpomp of pompset, en de categorie 5 waterleidingen.

Regenwatertank of -put

De inhoud van de regenwaterberging, oftewel het volume van de regenwaterput, wordt bepaald door een aantal factoren. Als eerste wordt de capaciteit van de regenwaterberging soms bepaald door de wet, dat wil zeggen de hemelwaterverordening van de gemeente. De kans is groot dat die een minimum hoeveelheid regenwaterberging op legt dus dan is dat als minimaal volume gegeven.

Regenwaterafvoer naar de regenwatertank

Als je regenwater wilt opvangen en gebruiken begint het uiteraard met de regenwateropvang vanaf het dak. Daar wordt het regenwater van het dak of de daken opgevangen en via het hemelwater afvoersysteem naar de regenwatertank geleid. Aan de woning wordt daarbij gebruik gemaakt van normale hwa buizen, d.w.z. de regenpijpen. Dat mag kunststof zijn maar traditionele regenpijpen van zink of koper mag ook.

Overloop van de regenwatertank

De overloop van de regenwatertank kan aangesloten worden op het riool. Maar het is beter om de overloop van je regenwaterput op te vangen en te laten infiltreren in de bodem. Want regenwater dat niet naar de riolering stroomt maar in de grond infiltreert, vult de grondreserves aan. En daarmee sluiten we de waterkringloop. Dit infiltreren kan eenvoudig met de infiltratiekratten of zakputten van GEP.

Trident regenwaterfilter

Regenwater opvangen begint met het regenwaterfilter. Voordat je regenwater wil gebruiken wil je er immers zeker van zijn dat het regenwater schoon is. GEP heeft hiervoor verschillende regenwaterfilters ontwikkeld op basis van Trident™ filtertechnologie. Deze hoogwaardige technologie zorgt ervoor dat vuildeeltjes van het regenwater gescheiden worden voordat het schone regenwater in de regenwatertank opgeslagen wordt.

Regenwaterpomp of pompset

De regenwaterpomp vormt een heel belangrijk onderdeel van een regenwatersysteem. Zonder regenwaterpomp is er immers geen waterdruk. GEP beschikt over een heel ruim assortiment regenwaterpompen waarmee voor iedere situatie een passende oplossing is.

Categorie 5 waterleidingen

Regenwater opvangen is technisch gezien mogelijk maar mag niet zonder meer. Er dient te worden voldaan aan een aantal voorwaarden. De belangrijkste is de waterleidingtechnische norm, de EN1717. Volgens de Montout-methode wordt de keuze voor welk type waterleiding beveiliging er toegepast moet worden bepaald door de vloeistofklasse.

Wetgeving en subsidies

Er zijn in Nederland, anders dan in Vlaanderen, geen wetten of regels die regenwatergebruik verplichten of verbieden. Maar als je wel regenwater wil gebruiken gelden er technische normen en voorschriften. Die zijn vastgelegd in o.a. de EN1717 en de EN16941. In Vlaanderen is het gebruik van regenwater verplicht. Iedere nieuwbouwwoning moet een regenwaterput hebben en het regenwater moet ook daadwerkelijk gebruikt worden in de woning.

Conclusie

Het opvangen en gebruiken van regenwater is een duurzame manier om energie en water te besparen. Er zijn verschillende technieken en systemen beschikbaar, waaronder het gebruik van drainageplaten, infiltratiebeton, en infiltratiesystemen. Het ontwerp van een regenwatersysteem hangt af van verschillende factoren, waaronder het beschikbare dakoppervlak en de lokale regelgeving. Het gebruik van regenwater voor het doorspoelen van het toilet, het wassen van kleding, en het verwarmen en koelen van woningen is veelvoorkomend. De wetgeving en subsidies spelen hierbij een belangrijke rol.