Muurdoorvoeringen afwerken en afdichten: Technieken, materialen en stappenplan voor een waterdichte installatie

Published by Redactie on augustus 14, 2025 | Category afwerken

Het correct afwerken en afdichten van muurdoorvoeringen is een essentieel onderdeel van elke constructie- of renovatieproject. Zowel voor nieuw gebouw als bij werken in bestaande muren is het van groot belang om lekkages, vochtproblemen en thermische ongelijkheden te voorkomen. In dit artikel bespreken we op basis van betrouwbare en praktische informatie uit diverse bronnen de technieken, materialen en stappenplannen voor het afwerken en afdichten van muurdoorvoeringen.

We richten ons vooral op de toepassing in woningen, kelders en metselwerken, en beschrijven hoe je zowel mechanische als chemische afdichtingstechnieken kunt combineren om duurzame en effectieve resultaten te verkrijgen. Het artikel is opgebouwd in logische stappen, waardoor het ook geschikt is voor zowel beginners als ervaren klussers en professionals in de bouwsector.

Belangrijke aspecten bij muurdoorvoeringen

Vooraleer in te gaan op de technische uitvoering, is het belangrijk om duidelijk te maken waarom het afdichten en afwerken van muurdoorvoeringen een essentieel onderdeel is van het bouw- of renovatieproces.

1. Vocht- en waterproblemen

Een van de voornaamste redenen om muurdoorvoeringen goed af te dichten, is het voorkomen van vocht- en waterproblemen. In bestaande muren en wanden, en met name in kelders of metselwerken, kunnen lekkages ontstaan door slecht afgewerkte of verouderde doorvoeringen. Deze lekkages kunnen leiden tot schimmelvorming, versterking van de wanden en thermische ongelijkheden in de ruimte. De informatie uit bron 2 benadrukt dat lekkages vaak voorkomen kunnen worden door het juist kiezen en toepassen van afdichtingsmaterialen.

2. Energiebesparing

Een goed afgewerkte muurdoorvoering draagt ook bij aan de energiebesparing van een woning. Lekkages en luchtdoorgankelijkheid in de muurstructuur kunnen namelijk leiden tot verlies van warmte in de winter en toetreding van warm lucht in de zomer. Bron 1 noemt expliciet een "energiebesparende muurdoorvoer", wat aantoont dat producten speciaal ontworpen zijn om thermische ongelijkheden te verminderen.

3. Constructieve stabiliteit

Bij het maken van nieuwe doorvoeringen in muren, is het ook belangrijk om de constructieve stabiliteit van de wand niet te compromitteren. Het juist voorbereiden van het gat, het kiezen van een passende buis en het zorgvuldig afdichten zijn essentieel om de sterkte en het uiterlijk van de muur te behouden. Dit is vooral relevant bij oudbouw metselwerken, zoals beschreven in bron 2.

Technieken voor het afdichten van muurdoorvoeringen

Het afdichten van muurdoorvoeringen kan op verschillende manieren gebeuren, afhankelijk van de situatie en de aard van het gat. Bronnen 2 en 4 geven een uitgebreide beschrijving van verschillende technieken die in de praktijk worden toegepast.

1. Afdichten tegen grondvocht en water zonder hoge druk

Voor situaties waarbij de waterdruk laag is, is een waterdichte flens aan te raden. Het proces bestaat uit het volgende:

Het gat wordt uitgehakt en opgeruwd.
Er wordt een voorbehandeling uitgevoerd met producten zoals Ervas LAK ST.
Vervolgens wordt het gat dichtgezet met Ervas BITUMEN.
De beschermingslaag en isolatie worden hersteld.

Deze methode is effectief voor bestaande muren en kan worden toegepast in zowel gevels als kelders.

2. Afdichten bij grondvocht en water tot 3 meter onder maaiveld

In diepere situaties, waarbij de waterdruk groter is, is het noodzakelijk om gebruik te maken van speciale afdichtingsproducten. De werkwijze is vergelijkbaar, maar dan met een bredere aanpak:

Het gat wordt ruimer gemaakt en goed opgeruwd.
Eventueel wordt Ervas LAK ST gebruikt voor voorbehandeling.
Het gat wordt dichtgezet met Ervas waterstop.
De binnen- en buitenzijde worden afgedicht met Ervas PCC-mortel.
De manchet wordt afgedicht met Ervas BITUMEN.
De isolatielaag en pleisterwerk worden hersteld.

3. Afdichten bij water met hoge druk

Bij hoge waterdruk is het van belang om extra aandacht te besteden aan de constructie van de doorvoer. Bron 2 beschrijft een methode waarbij een speciale manchet met een knel- en flensafsluiting wordt gebruikt. Deze constructie voorkomt het indringen van water en vocht en wordt afgedicht met bitumen, wat een sterke en duurzame oplossing biedt. Deze techniek is uitgetest en is geschikt voor situaties waarbij de kans op lekkages hoger is.

4. Afdichten in oudbouw metselwerk

Het afdichten van doorvoeringen in oudbouw metselwerken vraagt een aangepaste werkwijze. Het gat moet ruim worden gemaakt en de wanden moeten opgeruwd worden voor optimale hechting. Bron 2 beschrijft de volgende stappen:

Het gat wordt ruim uitgehakt.
De wanden worden opgeruwd.
De afdichting wordt uitgevoerd met een reparatiemortel en kwartszand.
Ervas waterstop wordt toegepast rondom de doorvoerbuis.
De doorvoer wordt waterdicht gemaakt met ERVAS Viscacid Epoxy Bouwhars.
Het oppervlak rond de doorvoer wordt afgewerkt met een oppervlakte-afdichting.

Deze methode is essentieel bij renovatieprojecten in oude woningen, waarbij de constructie en materialen vaak ouder en minder duurzaam zijn.

5. Afdichten door injecteren

Een alternatieve methode is het injecteren van het gat. Deze methode wordt vaak toegepast wanneer het gat niet direct toegankelijk is of wanneer het gat al verouderd is. Bron 2 beschrijft het proces als volgt:

Het gat wordt uitgehakt en opgeruwd.
Injectieslangen worden geplaatst.
De holle ruimte wordt opgevuld met snelcement.
Daarna wordt er geinjecteerd met flexibele polyurethaanhars.
Het wandvlak wordt nader afgewerkt met een oppervlakte-afdichting.

Deze techniek is effectief en geschikt voor gaten die moeilijk toegankelijk zijn of waarbij herstel nodig is.

Materialen voor het afdichten van muurdoorvoeringen

Het kiezen van de juiste materialen is essentieel voor een succesvolle afdichting. Bronnen 1, 2 en 3 geven een overzicht van de verschillende materialen die beschikbaar zijn op de markt. Hieronder volgt een samenvatting van de meest gebruikte producten.

1. Waterdichte mortels

Waterdichte mortels zoals Ervas PCC-mortel en ERVAS Viscacid Epoxy Bouwhars worden vaak gebruikt bij het afdichten van doorvoeringen. Deze mortels zijn speciaal ontworpen om waterdicht en sterk te zijn, en worden toegepast in combinatie met andere afdichtingsmethoden.

2. Bitumen

Bitumen is een klassieke afdichtingstekening die vaak wordt gebruikt in combinatie met andere materialen. Het wordt toegepast rondom de manchet en in combinatie met isolatielaag en pleisterwerk. Bitumen is vooral geschikt voor situaties waarbij het afdichten van een groter oppervlak nodig is.

3. Afdichtdoppen en kabeltules

Kabeldoorvoeringen worden vaak afgedekt met afdichtdoppen of kabeltules. Deze producten worden gebruikt om in- en uitgangen af te sluiten en te beveiligen. Ze zijn vooral geschikt voor elektrische installaties en kunnen worden aangeschaft in verschillende afmetingen en materialen. Bron 3 noemt een aantal van deze producten expliciet.

4. Lamellenstoppen en blindstoppen

Lamellenstoppen en blindstoppen worden vaak gebruikt voor het afsluiten van gaten die niet langer in gebruik zijn. Deze producten zijn te koop in verschillende afmetingen en worden gemaakt van kunststof. Ze zijn geschikt voor zowel bestaande als nieuwe constructies.

5. Injectiematerialen

Injectiematerialen zoals flexibele polyurethaanhars worden vaak gebruikt in situaties waarbij het gat niet direct toegankelijk is. Deze materialen zijn geschikt voor herstelprojecten en worden vaak gebruikt in combinatie met snelcement.

Stappenplan voor het afdichten van muurdoorvoeringen

Het afdichten van muurdoorvoeringen is een proces dat bestaat uit meerdere stappen. Bron 4 geeft een gedetailleerde uitleg van deze stappen, die we hieronder samenvatten.

1. Voorbereiding van het gat

Het gat moet uitgehakt worden en opgeruwd worden.
Eventueel wordt het gat voorbehandeld met producten zoals Ervas LAK ST.
Het gat moet breed genoeg zijn om de afdichting te kunnen uitvoeren.

2. Plaatsing van de doorvoerpijp

De pijp moet op de juiste hoogte geplaatst worden.
De afstand moet nauwkeurig gemeten worden.
De pijp moet stevig bevestigd worden aan de muur.

3. Afdichten van de doorvoer

De afdichting wordt uitgevoerd met de juiste materialen.
De doorvoer wordt dichtgezet met waterstop of mortel.
De manchet wordt afgedicht met bitumen of een andere afdichtingstekening.

4. Afwerken van het oppervlak

Het wandvlak rondom de doorvoer wordt afgewerkt met een oppervlakte-afdichting.
De isolatielaag en pleisterwerk worden hersteld.
Eventueel wordt een nieuwe laag aangebracht.

5. Controle

Het afgewerkte gat wordt gecontroleerd op lekkages en luchtdoorgankelijkheid.
Eventuele fouten worden hersteld.
De afdichting wordt beoordeeld op duurzaamheid.

Conclusie

Het afdichten en afwerken van muurdoorvoeringen is een essentieel onderdeel van elke constructie- of renovatieproject. Door het juist kiezen van materialen, het toepassen van de juiste technieken en het volgen van een duidelijk stappenplan, is het mogelijk om lekkages, vochtproblemen en thermische ongelijkheden te voorkomen.

De beschikbare informatie uit de bronnen benadrukt dat het belangrijk is om de situatie goed te analyseren en de juiste oplossing te kiezen. Of je nu werkt in bestaande muren of nieuwe constructies, of je werkt in kelders of gevels, het afdichten van muurdoorvoeringen is een kritische stap in de bouwproces.

Voor zowel professionals als klussers is het verstandig om te investeren in kwaliteitsmaterialen en te volgen aanbevolen technieken. Dit zorgt niet alleen voor een betere prestatie van de woning, maar ook voor langdurige resultaten en minder onderhoud in de toekomst.