Afwerking schuindak: Kwaliteitseisen, Materialen en Constructieve Overwegingen

Inleiding

Bij de afwerking van een schuindak moet rekening worden gehouden met diverse aspecten die van invloed zijn op de duurzaamheid, functionaliteit en esthetiek van het dak. De SOURCE DATA biedt inzicht in kwaliteitseisen, materialen en technische overwegingen die relevant zijn bij het afwerken van schuindaken. In dit artikel worden de belangrijkste aspecten besproken, inclusief de aanbevelingen van VMRG (Voorzieningen Montage Roofs Gevels) met betrekking tot dichtingsprofielen, doekspanningen, jacquardgeweven doeken, zonweringdoeken en de afwerking van stalen onderdelen.

Kwaliteitseisen voor dichtingsprofielen

Bij het afwerken van schuindaken zijn dichtingsprofielen van groot belang om lekkages en openingen te voorkomen. De SOURCE DATA geeft aan dat het aanbrengen van dichtingsprofielen of -banden zodanig moet geschieden dat ook na verloop van tijd geen lekkages ontstaan. Het materiaal mag bijvoorbeeld niet opgerekt worden of om hoeken getrokken, omdat dit kan leiden tot een verlies van prestaties of zelfs tot schade.

De gebruikte materialen dienen verouderingsbestendig te zijn. Dit betekent dat ze zich goed gedragen bij blootstelling aan UV-straling, vocht en temperatuurvariaties. Daarnaast is het belangrijk om rekening te houden met de ruwheid van de voegwanden, omdat dit invloed heeft op de prestaties van de voegafdichtingen.

NEN-normen voor rubberen profielen en schuimbanden

Volgens de SOURCE DATA moeten profielen van massief rubber voldoen aan de eisen conform NEN-ISO 3934 en NEN-ISO 5892. Deze normen stellen eisen aan de mechanische eigenschappen, zoals rekken, slijtvastheid en temperatuurbestendigheid. Schuimbanden moeten aan de eisen voldoen conform NEN 3413, wat betrekking heeft op de eigenschappen van schuimmaterialen, zoals dichtheid, compressiesterkte en waterdichtheid.

Doekspanning en het effect op afwerking

De SOURCE DATA legt uit dat horizontaal en schuin hangende doeken vaak een zogenaamde doekspanning vertonen. Deze wordt verkregen door het gebruik van spanelementen zoals knikarmen of treksystemen. Bij schuine installaties wordt deze spanning versterkt door verzwaring, met name bij hellingsgraden vanaf ongeveer 25 graden.

Bij alle toepassingen ontstaat een zichtbare doorhanging in het midden van het doekvlak of in de afzonderlijke stofbanen. Deze doorhanging wordt versterkt door een lagere hellingsgraad, een groter doekoppervlak, het eigen gewicht van het doek en bijkomende invloeden zoals vocht en wind.

Invloed van breeddoek

Bij het gebruik van breeddoek in de dwarsrichting treedt de doorhanging over het hele oppervlak op. Dit betekent dat het visuele effect van het doek niet gelijkmatig is, wat van invloed kan zijn op de esthetiek van het schuindak. Daarnaast kan het opvoeren van de doekspanning, vooral bij de naden, leiden tot het uitrekken van de weefsels. Dit resulteert in duidelijk zichtbare rolvouwen bij het afrollen van het doek.

Het effect van doorhangen is niet te vermijden vanwege het eigen gewicht van het doek en technische beperkingen. Bovendien wordt het effect nog versterkt door weersinvloeden zoals wind en vochtopname. De SOURCE DATA benadrukt dat dit geen gebrek is aan de kwaliteit, functionaliteit of levensduur van de doeken, zolang de bedieningsinstructies van de fabrikanten worden nageleefd.

Jacquardgeweven doeken en speciale confectie

Jacquardgeweven doeken hebben een specifieke weeftechniek die leidt tot een verschillend zicht van de boven- en onderzijde. Deze asymmetrie vormt geen gebrek, maar het is van belang om dit te begrijpen bij de afwerking van het schuindak. Ook bij speciale confectie kan een onregelmatig naadverloop optreden, wat opnieuw geen gebreken zijn, maar het gevolg is van de vormgeving en constructie.

Lichtpuntjes en doorschijneffecten kunnen ontstaan door onregelmatigheden in de weefgaren en verwerking. Deze effecten zijn niet weeftechnisch te vermijden, maar worden zichtbaar bij doorzicht en tegenlicht. Hoewel het visueel merkbaar is, heeft dit geen invloed op de kwaliteit of functionaliteit van het doek.

Zonweringdoeken en het effect van doorhangen

Zonweringdoeken worden vaak gebruikt bij het afwerken van schuindaken en dienen om te functioneren als bescherming tegen zonlicht en regen. De SOURCE DATA benadrukt echter dat het gebruik van zonweringdoeken bij neerslag extra voorzichtigheid vereist. Het systeem brengt namelijk mee dat het doek enkel tussen doekrol en uitvalprofiel op spanning kan worden gehouden. Hierdoor kan het doek komvormig doorhangen, wat leidt tot overlapping van stof bij het oprollen.

Bij grotere doekoppervlakken met een beperkte helling kan dit probleem zich verder voordoen. Het gebruik van zonweringdoeken als bescherming tegen regen kan schade aan het doek en frame veroorzaken, omdat het afvloeien van de regen niet gegarandeerd is. Daarom is het belangrijk om EN 13561 (gebruik van zonwering bij neerslag) te volgen.

Zomen en naden bij zonweringdoeken

Zijzomen van zonweringdoeken worden doorgaans genaaid of gelijmd. De SOURCE DATA geeft aan dat deze zomen en naden als versterking werken en de sterkst belaste delen van het doek zijn. Bij het oprollen liggen de naden en zomen dubbel over elkaar gewikkeld, wat leidt tot spanningen binnen de stofbanen. Deze spanningen kunnen leiden tot een doorhanging van het doek, afhankelijk van de hellingsgraad en de toepassing.

Bij breeddoek wordt in de regel geen gebruik gemaakt van zijzomen, maar worden de buitenkanten van het weefsel verstevigd met lasmethoden. Dit is een technische aanpak om uitrafelen van de kanten te voorkomen en tegelijkertijd de esthetiek te waarborgen.

Afwerking van stalen onderdelen

Bij het afwerken van schuindaken kunnen stalen onderdelen een rol spelen, bijvoorbeeld in het frame van zonweringdoeken of in ondersteunende constructies. De SOURCE DATA geeft aan dat na een voorbehandeling het staal voorzien kan worden van een deklaag, bestaande uit een nat- of poederlak. Deze deklaag dient om corrosie te voorkomen en de duurzaamheid van de constructie te waarborgen.

Echter, door de aard van bewerkingen zoals lassen en slijpen zullen oneffenheden onvermijdelijk optreden. Als de stalen onderdelen van een deklaag worden voorzien, zullen deze oneffenheden duidelijker zichtbaar worden. Het is daarom aan te bevelen om de opdrachtgever vooraf op de hoogte te brengen van deze technische beperkingen.

Schooperen en thermisch verzinken van stalen onderdelen

Geschoopeerde stalen onderdelen die van een deklaag worden voorzien, moeten na het schooperen in hetzelfde bedrijf voorzien worden van een geschikte grondlaag. Vervolgens kan een coating worden aangebracht op de bouwplaats of fabrieksmatig. De SOURCE DATA benadrukt dat de eerste corrosiewerende grondlaag binnen 24 uur na het schooperen aangebracht moet worden, aangezien de porositeit van de schoopeerlaag (circa 10%) kan leiden tot luchtblaasjes in de coating.

Bij thermisch verzinkte onderdelen is het essentieel om de verzinkerij hiervan op de hoogte te stellen en afspraken te maken over wie het materiaal “deklaaggereed” maakt, conform NEN 5254. Voor het aanbrengen van de deklaag moet de zinklaag schoon, droog en stabiel zijn.

Brandveiligheid en regelgeving

Brandveiligheid is een belangrijk aspect bij het afwerken van schuindaken, met name in hoogbouwprojecten. De nationale regelgeving voor brandveiligheid is niet toereikend voor gebouwen hoger dan 70 meter. Daarom kunnen de richtlijnen uit de SBR-publicatie “Brandveiligheid in hoge gebouwen” worden aangehouden bij het bepalen van het concept van brandwerendheid.

De Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) bevat de brandveiligheidseisen waaraan gebouwen moeten voldoen. Hierbij worden drie functionele aspecten onderscheiden:

1. Beperking van de kans op het ontstaan en de ontwikkeling van brand
2. Beperking van de uitbreiding van brand
3. Beperking van het ontstaan en de uitbreiding van rook

Deze eisen gelden ook voor het afwerken van schuindaken, aangezien brand kan zich uitbreiden via de gevel of de daken. Het gebruik van brandwerende materialen en correcte afwerking is daarom van groot belang, met name bij hoge gebouwen.

Verwerking en afwerking van zonweringdoeken

Zonweringdoeken worden doorgaans vervaardigd uit banen met een breedte tussen 120 en 250 cm. De zijzomen worden voorzien van een versterkingsband om uitrafelen van de kanten te vermijden. Deze versterkingsband wordt doorgaans aangebracht op de binnenzijde van het doek.

Bij langsnaden liggen de naden en zomen van de opeenvolgende lagen stof op elkaar, wat leidt tot spanningen binnen het doek. Deze spanningen zijn niet te vermijden en kunnen leiden tot een doorhanging van het doek, afhankelijk van de hellingsgraad en de toepassing. Hoewel dit visueel merkbaar is, heeft het geen invloed op de kwaliteit of functionaliteit van het doek.

Kleurcombinaties en naaigaren

De SOURCE DATA benadrukt dat vanwege de verschillende materialen en kleuren onvermijdelijke kleurafwijkingen kunnen optreden bij de kleurencombinatie van naaigaren en doek. Deze kleurafwijkingen vormen geen gebrek, maar het is aan te bevelen om de grondkleuren zoveel mogelijk op elkaar af te stemmen.

Lijm- en lasmethoden

De belangrijkste en meest gebruikte lijmmethoden zijn vochthardende lijmen zoals hotmelt en vloeibare lijm. Deze methoden worden gebruikt bij het afwerken van doeken en andere materialen bij de afwerking van schuindaken. De SOURCE DATA geeft aan dat deze lijmmethoden geschikt zijn voor gebruik in combinatie met de beschikbare materialen en technieken.

Conclusie

De afwerking van een schuindak vereist zorgvuldige overweging van diverse aspecten, waaronder de keuze van materialen, de constructie, de brandveiligheid en de afwerkingstechnieken. De SOURCE DATA biedt een uitgebreid overzicht van kwaliteitseisen, technische normen en praktische aanbevelingen die van belang zijn bij het afwerken van schuindaken.

Belangrijke punten zijn:

• Dichtingsprofielen moeten verouderingsbestendig zijn en correct worden aangebracht om lekkages te voorkomen.
• Doekspanningen zijn technisch niet te vermijden en kunnen leiden tot doorhangen, wat geen gebreken zijn, maar wel visueel merkbaar is.
• Zonweringdoeken vereisen extra aandacht bij neerslaggebruik en het aanbrengen van naden en zomen.
• Stalen onderdelen moeten correct worden voorbehandeld en gecoat om corrosie te voorkomen.
• Brandveiligheid is een essentieel aspect, met name in hoogbouwprojecten.
• Kleurcombinaties en lijmmethoden spelen een rol bij de esthetiek en duurzaamheid van de afwerking.

Door deze kennis en aanbevelingen te volgen, is het mogelijk om een schuindak te afwerken die zowel functioneel als visueel aantrekkelijk is, en die aan de hoogste kwaliteitseisen voldoet.

Bronnen

1. VMRG.nl – Kwaliteitseisen en adviezen