Oude gietijzeren riolering: Eigenschappen, problemen en oplossingen

Published by Redactie on juli 4, 2025 | Category riolering

De oude gietijzeren riolering is een veelvoorkomend onderdeel in oudere woningen en gebouwen, met name in huizen die vóór de jaren ’70 zijn gebouwd. Deze rioleringen werden vroeger vaak gebruikt voor het transport van afvalwater en zijn gemaakt van gietijzer, een sterke, duurzame metaallegering. Hoewel deze leidingen in het verleden veel gebruik vonden, zijn ze tegenwoordig vaak verouderd en kunnen ze problemen opleveren. In dit artikel bespreiden we de kenmerken van gietijzeren rioleringen, hun voordelen en nadelen, en de mogelijke oplossingen om met deze verouderde riolering om te gaan.

Kenmerken van oude gietijzeren rioleringen

Een gietijzeren riolering bestaat uit een reeks buizen die zijn gemaakt van gietijzer, een legering van ijzer, koolstof en silicium. Dit materiaal is robuust en bestand tegen hoge druk en slijtage, waardoor het in het verleden veel werd gebruikt voor rioleringssystemen. Gietijzeren rioleringen zijn zwaar en hebben een hoge dichtheid, waardoor ze minder gevoelig zijn voor trillingen en geluidsoverlast. Ze zijn ook bestand tegen hoge temperaturen en chemische stoffen.

In oudere gebouwen werden gietijzeren rioleringen vaak gebruikt voor zowel binnen- als buitenrioleringen. Ze werden vaak aangesloten op verzamelputten, die dienden als verbindingsstukken tussen verschillende rioleringen. De aansluitingen tussen de gietijzeren stukken werden vaak gemaakt met rubberen verbindingen, die in het verleden veel gebruik vonden. Deze verbindingen zijn echter gevoelig voor slijtage en kunnen na verloop van tijd lekken.

Voordelen van gietijzeren rioleringen

Er zijn een aantal voordelen aan gietijzeren rioleringen. Allereerst is het materiaal zeer duurzaam en kan het tientallen jaren meegaan, mits het goed onderhouden wordt. Daarnaast zijn gietijzeren leidingen brandveilig en minder gevoelig voor vervorming door hitte. Ze hebben ook een hoge drukbestendigheid, waardoor ze geschikt zijn voor zware belasting in rioleringen en industriële installaties.

Bijvoorbeeld, in oudere overheidsgebouwen, ziekenhuizen en scholen in Rotterdam zijn nog steeds gietijzeren rioleringen in gebruik. Deze zijn vaak glad aan de buitenkant, maar aan de binnenkant kunnen ze verroest zijn. Dit is echter geen ongebruikelijk verschijnsel, aangezien gietijzer in contact komt met water en zuurstof, wat leidt tot roestvorming.

Nadelen en veelvoorkomende problemen met gietijzeren rioleringen

Hoewel gietijzer een sterk materiaal is, heeft het ook een aantal nadelen. Het grootste probleem is het vormen van roest, wat leidt tot verstoppingen en lekkages. Door de roestvorming ontstaat er een oneffen oppervlakte in de gietijzeren riolering, waardoor toiletpapier en andere afvalstoffen kunnen blijven zitten. Dit kan leiden tot verstoppingen en onaangename geuren in het gebouw.

Bijna alle gietijzeren rioleringen zijn op dit moment aan het einde van de levensduur. Gietijzer werd namelijk vanaf de jaren ’70 niet meer gebruikt, waardoor de moderne materialen zoals PVC en kunststof de oplossing worden. Daarnaast kunnen de aansluitingen tussen de gietijzeren rioleringen na verloop van tijd slecht worden, waardoor lekkages ontstaan. Ook slijt het gietijzer sneller dan moderne materialen, wat leidt tot meer onderhoud en reparaties.

Daarnaast zijn gietijzeren rioleringen niet flexibel en hebben ze slechts een zeer kleine tolerantie op het gebied van verzakkingen. In vergelijking met moderne kunststoffen, zoals PVC en HDPE, die vaak tot 50% wijzigingen op kunnen vangen, is gietijzer minder geschikt voor gebieden waar trillingen of veranderingen in de grond voorkomen. Een gietijzeren riolering kan in zo’n geval scheuren, wat leidt tot lekkages en problemen met het afvoersysteem.

Problemen met oude gietijzeren rioleringen

Er zijn verschillende veelvoorkomende problemen die optreden bij oude gietijzeren rioleringen. Een van de meest voorkomende problemen is het ontstaan van lekkages. Door de slijtage van de aansluitingen en de roestvorming in de buis kan het water ontsnappen, wat leidt tot vochtproblemen in de kruipruimte of kelder. Dit kan ook leiden tot schade aan de fundering van het gebouw.

Een ander probleem is het ontstaan van verstoppingen. Door de roestige wanden en de oneffenheden in de riolering kunnen afvalstoffen en vuil blijven zitten, waardoor de doorstroming van het afvalwater wordt belemmerd. Dit kan leiden tot terugstoten en onaangename geuren in het gebouw. Daarnaast kunnen wortels van bomen en struiken zich in de gietijzeren riolering nestelen, wat de leiding verder beschadigt en de verstoppingen verergert.

Een ander nadeel is het zware gewicht van de gietijzeren riolering. Door het grote gewicht moeten er extra eisen worden gesteld aan de ophanging en bevestiging van de riolering, anders is de kans op afbreken groter. Dit kan leiden tot verzakkingen en andere structurele problemen in het gebouw.

Oplossingen voor verouderde gietijzeren rioleringen

Om de problemen met oude gietijzeren rioleringen op te lossen, zijn er verschillende opties beschikbaar. De meest voorkomende oplossing is het vervangen van de oude gietijzeren riolering door moderne kunststofmaterialen zoals PVC of HDPE. Deze materialen zijn lichter, duurzamer en beter bestand tegen invloeden van buitenaf. Daarnaast zijn ze makkelijker te installeren en hebben ze een langere levensduur.

Een alternatief is het herstellen van de oude riolering, bijvoorbeeld door middel van camera-inspectie en het verwijderen van roest en aanslag. Hierdoor kan de doorstroming van het afvalwater worden verbeterd en kan de levensduur van de riolering worden verlengd. In sommige gevallen is ook een gedeeltelijke vervanging van de riolering mogelijk, bijvoorbeeld wanneer alleen bepaalde delen van de riolering beschadigd zijn.

Een andere oplossing is het aanpassen van de riolering aan de huidige behoeften van het gebouw. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat de riolering opnieuw wordt aangesloten of dat er speciale verbindingstukken worden gebruikt om de oude gietijzeren buis met moderne materialen te verbinden. Dit is bijvoorbeeld van toepassing in gevallen waarin de oude riolering nog in goede staat is, maar niet meer volledig geschikt is voor de huidige situatie.

Aanbevelingen voor het omgaan met oude gietijzeren rioleringen

Voor huiseigenaren die te maken hebben met oude gietijzeren rioleringen, zijn er een aantal aanbevelingen om de situatie te verbeteren. Allereerst is het belangrijk om de toestand van de riolering te laten inspecteren door een gespecialiseerd bedrijf. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren via een camera-inspectie, waardoor de aard en het bereik van de schade kunnen worden bepaald.

Daarnaast is het verstandig om de riolering preventief te vervangen, vooral als er al problemen zijn. Dit voorkomt toekomstige lekkages en verstoppingen. Bij het vervangen van de riolering is het belangrijk om te kiezen voor moderne materialen zoals PVC of HDPE, die betrouwbaarder en duurzamer zijn.

Daarnaast is het raadzaam om regelmatig onderhoud te plegen, bijvoorbeeld door de riolering te reinigen en te controleren op eventuele lekkages. Dit helpt om de levensduur van de riolering te verlengen en te voorkomen dat er ernstige problemen ontstaan.

Conclusie

Oude gietijzeren rioleringen zijn in veel oudere woningen aanwezig, maar hebben ook veel nadelen. Ze zijn gevoelig voor roestvorming, kunnen lekkages veroorzaken en zijn minder flexibel dan moderne materialen. Hoewel ze vroeger veel gebruik vonden, zijn ze tegenwoordig vaak aan het einde van hun levensduur en moeten ze vaak vervangen worden. Door moderne materialen zoals PVC of HDPE te kiezen, kan de betrouwbaarheid van het rioleringssysteem worden verbeterd. Het is daarom belangrijk om de toestand van de riolering te laten inspecteren en eventueel te vervangen, voordat er ernstige schade ontstaat.