Dag van de Afwerking 2022: Afsplitsing en Hinderbeheersing Tijdens de Spoorverdubbeling Heerlen–Landgraaf

Inleiding

Tijdens de afwerking van infrastructuurprojecten zoals de spoorverdubbeling Heerlen–Landgraaf, zijn organisatie en communicatie met de omgeving van cruciaal om mogelijke hinder te beheersen en veiligheid te waarborgen. Het project, uitgevoerd tussen 2021 en 2022, betrof zowel grote constructieactiviteiten als fijnafgewerkte nacht- en weekendwerkzaamheden. De werkzaamheden waren gericht op het uitvoeren van spooronderhoud, het aanpassen van infrastructuur rond stations en het aanleggen van onderhoudspaden. Hierbij moest rekening worden gehouden met geluidshinder, verkeersomleidingen, en de veiligheid van zowel werknemers als omwonenden. In dit artikel worden de hoofdactiviteiten, tijdsplanning, hindermaatregelen en gevolgen voor het openbaar vervoer gedetailleerd beschreven, op basis van de voor dit onderzoek beschikbare bronnen.

Tijdsplanning en Werkzaamheden in de Afwerking

De afwerking van de spoorverdubbeling Heerlen–Landgraaf kende een duidelijke tijdsplanning, waarin zowel grote constructieactiviteiten als kleinere onderhoudsprojecten zijn ingesloten. De werkzaamheden werden uitgevoerd in meerdere fasen, waarbij zowel nacht- als weekenduren werden ingezet om hinder voor de omgeving zoveel mogelijk te beperken.

Nachtwerkzaamheden in Oktober en November 2022

In oktober en november 2022 vonden tal van afrondende werkzaamheden plaats. Deze werkzaamheden waren voornamelijk gepland voor tijden dat er geen treinen rijden, namelijk ‘s nachts tussen 00.00 en 05.00 uur. De hoofdactiviteiten tijdens deze periode omvatten:

• Ballast lossen en verwerken langs het traject van het emplacement in Heerlen tot aan de Einsteinstraat in Landgraaf.
• Slijpwerkzaamheden aan spoorstaven, met mogelijke geluidshinder in de Splitsing Schaesbergerweg-Groene Boord.
• Handmatig en machinaal spooronderhoud in het traject De Kissel Heerlen-Melcherstraat Landgraaf.

Deze werkzaamheden zijn belangrijk om de sporen in goede staat te houden en te zorgen voor de veiligheid van het spoorverkeer. Aangezien ze grotendeels in de nacht werden uitgevoerd, moesten de omwonenden rekening houden met mogelijke geluidshinder. Om dit te beperken, werden zorgvuldig geselecteerde machines gebruikt en werden werktijden zo efficiënt mogelijk ingericht.

Aangepaste Planning van Werkzaamheden

De planning van de nachtwerkzaamheden werd in enkele gevallen aangepast. Zo was bijvoorbeeld de ballastwerken, die oorspronkelijk gepland stonden voor de nacht van 17 op 18 oktober 2022, verlegd naar de nacht van 31 oktober op 1 november. Dit was het gevolg van een verandering in de planning van een andere aannemer, waarop het projectteam mee moest liften. Zulke wijzigingen zijn niet ongebruikelijk in constructieprojecten, waarin externe omstandigheden zoals weersinvloeden, logistiek of planning van partners van invloed kunnen zijn op de eigen planning.

Weekendwerkzaamheden

Naast de nachtwerkzaamheden, waren er ook weekendwerkzaamheden gepland. Deze vonden meestal plaats in combinatie met buitendienststellingen en hadden doorgaans een beperktere omvang dan de nachtwerkzaamheden. Voorbeeldactiviteiten tijdens deze periode zijn:

• Vervangen van keerwanden langs het perron en aanpassing van de sporenlay-out.
• Opruimen van bouwketens en terreinen, zoals bij het Q-Park in Heerlen en het P&R-terrein in Landgraaf.
• Sluiten van hekwerken en aanpassing van de fysieke omgeving rond stations.

Deze werkzaamheden zijn van essentieel belang voor het uitsluiten van hinder in de toekomst. Aanpassingen aan perronconstructies en hekwerken zijn bijvoorbeeld nodig om toegankelijkheid en veiligheid voor passagiers te waarborgen.

Voorbereidingen en Afwerking in November 2022

In de laatste weken van november 2022 werden de laatste voorbereidingen getroffen en werden de werkzaamheden op het traject afgerond. De activiteiten in deze fase zijn onder andere:

• Voorbereidende werkzaamheden op het emplacement Heerlen (Q-Park).
• Stopmachines werden gebruikt om sporen op hoogte te brengen.
• Materieel en materialen werden via de Parallelweg aangevoerd.

Deze werkzaamheden zijn vaak technisch complex en vereisen nauwkeurige planning om veiligheid en efficiëntie te garanderen. De afwerking van het project betekent dat het traject gereed is voor regelmatig gebruik en dat de infrastructuur volledig volgens de huidige normen is afgewerkt.

Hinderbeheersing en Communicatie

De uitvoering van de spoorverdubbeling en de afwerking ervan had gevolgen voor de omgeving. Daarom werden maatregelen genomen om mogelijke hinder zoveel mogelijk te beperken. De belangrijkste maatregelen zijn hieronder beschreven.

Geluidshinder

Een van de voornaamste vormen van hinder tijdens de werkzaamheden is geluidshinder. Nachtwerkzaamheden met zware machines kunnen leiden tot geluidsniveaus die voor de omwonenden vervelend of zelfs lastig zijn. Het projectteam heeft dit in het oog gehouden en maatregelen genomen:

• Afname van werktijden op tijdstippen waarop treinen niet rijden.
• Gebruik van machines die zoveel mogelijk geluidssnelle technologie toepassen.
• Afname van werkzaamheden in de directe omgeving van bewoonde gebieden zoveel mogelijk vermijden of beperken.

Deze maatregelen zijn een standaarddeel van moderne constructieprojecten en worden vaak afgestemd op de lokale regelgeving en verzoeken van de gemeente of bewoners.

Verkeersomleidingen

Tijdens de werkzaamheden aan de viaducten en spoorbaan moesten wegen worden afgesloten of verkleind, wat leidde tot verkeersomleidingen. In Heerlen en Landgraaf werden de volgende maatregelen genomen:

• Afsluiting van de overweg Willemstraat van donderdag 10 maart tot vrijdag 8 april.
• Gemotoriseerd verkeer op de Glas mij-wegSpoordamstraat werd vanaf vrijdag 4 maart beperkt.
• Rijbaanversmalling op de Euregioweg tot zondag 24 april.
• Afscherming en duidelijke omleidingen werden aangebracht om weggebruikers te informeren over de wijzigingen.

Het doel van deze maatregelen was om de veiligheid van zowel werknemers als weggebruikers te waarborgen en om de constructieactiviteiten zo efficiënt mogelijk uit te voeren.

Hinder voor Treinverkeer

De werkzaamheden hadden ook invloed op het treinverkeer. In het weekend van 12-13 november en 19-20 november was er een aangepaste dienstregeling, waarbij er minder of zelfs geen treinen rijden. Voor reizigers die van het openbaar vervoer gebruik wilden maken, werd aangeraden om voor actuele informatie te kijken op www.ns.nl of www.arriva.nl, of via 9292.nl.

Deze maatregel is gebruikelijk bij grote constructieprojecten en wordt vaak afgesproken met NS en Arriva om de invloed op passagiers zo beperkt mogelijk te houden. De aangepaste dienstregelingen worden vaak vooraf gepland en gecommuniceerd, zodat reizigers hun reis kunnen aanpassen.

Communicatie met Bewoners

Het projectteam hield een actieve communicatie met bewoners over de voortgang en geplande werkzaamheden. Dit gebeurde via:

• Bewonersbrieven met gedetailleerde informatie over de planning en mogelijke hinder.
• Nieuwsartikelen op de officiële website van het project, zoals het artikel over de planningwijzigingen van 19 oktober 2022.
• Fotowedstrijden om betrokkenheid en transparantie te bevorderen. De winnaars werden op 10 mei 2022 bekendgemaakt.

Dergelijke communicatie is belangrijk om de betrokkenheid van bewoners te behouden en om eventuele problemen voor te zijn. Het betreft een bewezen methode om het vertrouwen van de omgeving te versterken.

Betekenis van de Afwerking

De afwerking van de spoorverdubbeling Heerlen–Landgraaf is een belangrijke mijlpaal in de regionale mobiliteitsontwikkeling. Het traject is een onderdeel van een groter plan om het spoorverkeer in het zuiden van Nederland efficiënter en duurzamer te maken. De verdubbeling betekent dat er meer treinen kunnen rijden in beide richtingen, wat een positieve impact heeft op de reiscomfort, snelheid en betrouwbaarheid van het openbaar vervoer.

Daarnaast maakt de spoorverdubbeling het mogelijk om het spoorverkeer te combineren met andere vervoersvormen, zoals fietspaden en voetgangerspaden. Dit maakt het traject geschikter voor duurzame mobiliteit en draagt bij aan de doelen van de regio inzake samenleving en milieu.

De afrondende werkzaamheden, zoals het slijpen van spoorstaven en het aanpassen van perrons, zijn essentieel om de infrastructuur in goede staat te houden. Het betreft niet alleen het uitzetten van het traject, maar ook het onderhouden van de kwaliteit van het spoor om zowel passagiers als goederen veilig en efficiënt te vervoeren.

Conclusie

De dag van de afwerking in 2022 van de spoorverdubbeling Heerlen–Landgraaf betekent het einde van een intensieve bouwperiode en het begin van een nieuwe fase in de regionale mobiliteit. De uitgevoerde werkzaamheden, zowel in de nacht als op weekends, zijn essentieel geweest om de infrastructuur in goede staat te houden en om veiligheid en efficiëntie van het spoorverkeer te waarborgen. Door de toepassing van moderne constructiemethoden en de aandacht voor hinderbeheersing is het project gelukt om zoveel mogelijk te beperken wat voor bewoners en reizigers lastig of ongemakkelijk zou kunnen zijn.

De communicatie met de omgeving is een belangrijk onderdeel van het project, en dit heeft geleid tot een betere inzage in de planning en activiteiten. In de toekomst zal het traject als onderdeel van het nationale spoorstelsel worden onderhouden en eventueel uitgebreid, afhankelijk van de toekomstige behoeften van de regio.

Bronnen

1. Swietelsky - Spoorverdubbeling Heerlen-Landgraaf