Elektriciteit afwerken bij renovatie en nieuwbouw: stappen, tips en afwerking

Published by Redactie on augustus 15, 2025 | Category afwerken

Inleiding

Elektriciteitsinstallaties vormen een van de essentiële onderdelen van elke woning, of het nu om nieuwbouw gaat of om een renovatieproject. Bij zowel professionele installateurs als hobbyisten is het van belang om zowel veilig als efficiënt te werken, rekening houdend met de normen, veiligheidsmaatregelen en afwerking. Dit artikel biedt een overzicht van de stappen en technieken die nodig zijn om elektriciteit correct aan te leggen en af te werken, met een focus op de praktische toepassing in renovatie- en bouwprojecten.

Alle informatie is gebaseerd op de beschikbare source data, die richtlijnen biedt van betrouwbaarere bronnen zoals Elektrototaalmarkt.nl en lokale regelgeving zoals de gemeentelijke normen voor grond- en kabelwerkzaamheden. De informatie is geëxtraheerd uit deze bronnen en hier verder uitgewerkt, waar mogelijk, in een overzichtelijke en toepasbare vorm.

Stap 1: Ontwerp maken

Voordat er met de daadwerkelijke aanleg van elektriciteitsleidingen begonnen kan worden, is het essentieel om een goed ontwerp op te stellen. Dit ontwerp dient als leidraad tijdens de uitvoering en helpt om eventuele onverwachte obstakels te anticiperen. Het ontwerp omvat:

De locatie en hoeveelheid van stopcontacten
De positie van schakelaars
De route van de elektriciteitsleidingen

Een duidelijk ontwerp voorkomt overbelasting van circuits en zorgt voor een logische opdeling van stroomgroepen. Het is ook een goed idee om kleurcodes van elektriciteitsdraden in overzicht te brengen, bijvoorbeeld:

Stroomaanvoer > bruin
Stroomafvoer > blauw
Stroomdoorvoer naar een lamp > zwart
Aardedraad > groen/geel

Het ontwerp dient te worden afgestemd op de toekomstige inrichting van de ruimte. Hierbij is het verstandig om te denken aan de elektrische belasting van apparatuur en eventuele uitbreidingen.

Stap 2: Stroomgroep uitschakelen

Een van de belangrijkste veiligheidsmaatregelen is het uitschakelen van de stroomgroep in de groepenkast. Dit verhindert dat er onverwacht stroom op de leidingen zit tijdens de werken, wat fatale gevolgen kan hebben. Het is daarom verplicht om voor elke werkinzet het stroomonderdeel uit te schakelen.

Het uitschakelen vindt plaats via de groepenkast. Het is verstandig om na het uitschakelen een spanningstest uit te voeren met een spanningstoestel om te bevestigen dat er inderdaad geen stroom op de leidingen zit.

Stap 3: Centraaldoos plaatsen

De centraaldoos vormt het hartstuk van de elektrische installatie. Vanuit deze doos vertrekken de leidingen naar de stopcontacten, lichtpunten en schakelaars. Indien er nog geen centraaldoos aanwezig is, dient deze eerst aangelegd te worden.

De centraaldoos moet zorgvuldig geplaatst worden, meestal in de buurt van de groepenkast en op een toegankelijke plek. De doos moet zodanig bevestigd zijn dat er later, indien nodig, gemakkelijk toegang mogelijk is voor inspectie of herstelling.

Stap 4: Elektriciteit aanleggen

Voor het aanleggen van de elektriciteitsleidingen is het noodzakelijk om de juiste behuizing te gebruiken. De behuizing zorgt voor beveiliging van de leidingen en voldoet aan de veiligheidsnormen. De leidingen worden vanaf de centraaldoos naar de muren geleid, waar ze verder worden verwerkt.

Het gebruik van de juiste behuizing voorkomt schade aan de leidingen en zorgt voor een langdurige en veilige installatie. Het is verder belangrijk om voldoende leidingen aan te leggen, zodat er geen knikken of spanningen in de leidingen ontstaan.

Stap 5: Aftekenen

Zodra de leidingen aanleggen beginnen, dient de positie van de elektriciteitsleidingen, stopcontacten en schakelaars op de muur afgetekend te worden. Dit gebeurt meestal met een potlood of met een tekenstift. Hierbij dient rekening gehouden te worden met de standaard hoogtes.

Stopcontacten moeten op minstens 20 cm boven de vloer geplaatst worden. Voor een lichtschakelaar geldt 110 cm als standaard hoogte. Deze hoogtes zijn normaal gesproken aan te passen aan de behoeften van de gebruiker, maar het is verstandig om standaarden te volgen om consistentie in de inrichting te bewaren.

Stap 6: Boren en frezen in de muur

Voor het aanleggen van stopcontacten en schakelaars is het nodig om gaten te boren in de muur. Deze gaten worden gebruikt om de muurdozen in te plaatsen. Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat de rand van de muurdoos gelijk ligt met de muur, zodat er later geen nare kanten of ongelijke vlakken ontstaan.

Daarnaast dient een sleuf uitgefreesd te worden in de muur, waarin de elektriciteitsleidingen verwerkt kunnen worden. Het freesen van de sleuf dient zorgvuldig te gebeuren om schade aan de muur te voorkomen en om voldoende ruimte te creëren voor de leidingen.

Stap 7: Elektriciteitsleidingen plaatsen

Zodra de sleuf is uitgefreesd, kunnen de elektriciteitsleidingen geplaatst worden. De leidingen moeten op maat worden gemaakt, bijvoorbeeld door middel van zagen. Vervolgens worden ze in de sleuf gelegd en zorgvuldig bevestigd.

De muurdozen worden ook geplaatst en moeten goed klem gezet worden. Dit zorgt voor een stevige en betrouwbare basis voor de stopcontacten en schakelaars. Het is verstandig om tijdens dit proces regelmatig te controleren of de leidingen goed in het vlak liggen en of er sprake is van vervormingen of spanningen.

Stap 8: Draden door de buis voeren

Als de leidingen in de sleuf zijn geplaatst, is het tijd om de draden door de buis te voeren. Dit gebeurt met behulp van een trekveer. Eerst wordt de trekveer door de leiding geschoven. Daarna worden de draden aan het einde van de leiding aangesloten, bijvoorbeeld door de isolatie te verwijderen en de draden door het oog van de trekveer te steken.

Het is belangrijk om hierbij voorzichtig te zijn, om te voorkomen dat de draden beschadigd raken. Nadat de draden zijn aangesloten, wordt aan de trekveer getrokken, waardoor de draden door de leiding worden getrokken.

Stap 9: Draden in de centraaldoos en muurdoos vastmaken

Na het voeren van de draden dient er een keurige aansluiting te worden gemaakt in zowel de centraaldoos als de muurdoos. De draden die uit de muurdoos en centraaldoos steken, moeten eerst afgeknipt worden. Daarna wordt een klein deel van de isolatie verwijderd aan de uiteinden van de draden, zodat deze kunnen worden verbonden.

De bruine en blauwe draden worden aangesloten in de muurdoos en vervolgens met de gelijknamige draden in de centraaldoos verbonden. Het is belangrijk om hierbij gebruik te maken van juiste aansluitmaterialen, zoals klemmen of aansluitdozen, om een stevige verbinding te garanderen.

Stap 10: Afwerking

De laatste stap in de elektriciteitsinstallatie is de afwerking. Hierbij wordt op elke muurdoos een stucdeksel geplaatst, waardoor het uiterlijk van de stopcontacten en schakelaars afgewerkt wordt. Bovendien wordt de sleuf rond de leidingen met cement gevuld. Dit zorgt voor een stevige en visueel aantrekkelijke afwerking van de elektriciteitsinstallatie.

Na het vullen van de sleuf dient het cement goed te worden geperst, zodat er geen luchtleidingen of ongelijke vlakken ontstaan. Vervolgens kunnen de stopcontacten en schakelaars worden gemonteerd. Met deze laatste stappen is de elektriciteitsklus voltooid.

Veiligheid en kwaliteit: belangrijke overwegingen

Bij het uitvoeren van een elektriciteitsinstallatie is het van groot belang om veilig te werken en aan de geldende normen en regelgeving te voldoen. Het is niet aan te raden om zonder kennis aan de slag te gaan, aangezien het niet alleen een risico op elektrische schokken oplevert, maar ook kan leiden tot brandgevaar of andere schade.

Het is verstandig om, indien nodig, hulp in te schakelen van een vakman. Bovendien is het aan te raden om de basis van elektriciteitsaanleg regelmatig op te frissen, aangezien technologie en regelgeving kunnen veranderen.

Kosten en tarieven voor elektriciteitsinstallaties

Hoewel de source data geen directe prijslijsten biedt voor elektriciteitsinstallaties, zijn er wel algemene richtlijnen voor het beheer en de uitvoering van elektriciteitswerkzaamheden. In de gemeentelijke regelgeving van bron [2] worden bijvoorbeeld tarieven vermeld voor het herstellen van asfalt en voor bepaalde herstel- en onderhoudskosten.

Een voorbeeld hiervan is een tarief van €188,74 per m² voor het herstellen van rood asfalt en €86,04 per uur voor een straatmakersploeg. Deze tarieven kunnen worden gebruikt als richtsnoer voor projectplanning en kostenberekening.

Daarnaast worden beheer- en degeneratiekosten vermeld voor elektriciteits-, gas- en wateraansluitingen. Deze kosten zijn meestal gerelateerd aan de uitvoeringskosten en worden jaarlijks geïndexeerd. Voor 2015 zijn deze tarieven voor Enexis op €0,46 per aansluiting per jaar en voor WML op €0,22 per aansluiting per jaar.

Veiligheids- en afwerkingseisen

Bij het afwerken van elektriciteitsinstallaties zijn er ook regelgeving en eisen opgesteld voor de afwerking en het grondwerk. Deze regelgeving bevat bijvoorbeeld de volgende eisen:

Na afwerking van de sleuf mag geen grond, zand of afval op het werkgebied voorkomen.
De visuele- en fysieke controle van het verdichten van de sleuven dient door of namens de instemminghouder plaats te vinden.
Indien de verdichting niet voldoet aan de normen, kan de instemminghouder worden geacht om binnen één week herstel te uitvoeren.
Overtollige grond en bouwstoffen moeten worden afgevoerd naar een erkende verwerper.

Deze eisen zijn van toepassing op kabel- en leidingwerkzaamheden in de gemeente en gelden om schade te voorkomen en om ervoor te zorgen dat de installaties volgens normen zijn uitgevoerd.

Conclusie

Elektriciteitsinstallaties vormen een essentieel onderdeel van renovatie- en bouwprojecten. Het is verstandig om een duidelijk ontwerp op te stellen, de veiligheidsmaatregelen zorgvuldig toe te passen en de elektriciteit aan te leggen volgens de richtlijnen en normen.

De stappen van het aanleggen van elektriciteit – van het maken van het ontwerp tot het afwerken van de installatie – zijn cruciaal voor de veiligheid, functionaliteit en levensduur van de elektrische installatie. Het is verstandig om bij twijfel altijd de hulp in te schakelen van een vakman of deskundige.

Bij het afwerken van elektriciteitsinstallaties dient er ook rekening gehouden te worden met de geldende regelgeving, zoals die geldt voor grond- en kabelwerkzaamheden. Dit helpt om schade te voorkomen en om ervoor te zorgen dat de installatie volgens normen is uitgevoerd.

Met een goed ontwerp, een zorgvuldige uitvoering en een aandacht voor de afwerking is het mogelijk om een veilige en betrouwbare elektriciteitsinstallatie te creëren die langdurig kan dienen.