Gipsvezelplaten afwerken: Uitleg over materialen, technieken en stappen

Published by Redactie on augustus 15, 2025 | Category afwerken

Het afwerken van gipsvezelplaten is een essentiële stap in elke renovatie of nieuwbouwproject. Gipsvezelplaten, zoals de Fermacell slimpanelen, zijn een veelgebruikt bouwmateriaal vanwege hun lichte gewicht, sterkte en isolerende eigenschappen. Echter, om het uiteindelijke resultaat keurig en duurzaam te maken, is het belangrijk om de juiste afwerktechnieken en materialen toe te passen. In deze artikel geven we een gedetailleerde uitleg over de verschillende manieren om gipsvezelplaten af te werken, inclusief stappen, benodigde materialen, kostenindicaties en veelgemaakte fouten die voorkomen kunnen worden.

Wat zijn gipsvezelplaten?

Gipsvezelplaten zijn gemaakt van gips dat versterkt is met papiervezels. Deze combinatie maakt de platen licht, sterk en bestand tegen stoten, waardoor ze ideaal zijn voor het afwerken van wanden en plafonds. Ze worden vaak gebruikt in combinatie met isolatiemateriaal, zoals PIR-isolatie, om de thermische isolatie te verbeteren en extra werk tijdens de montage te besparen.

De Fermacell slimpanelen, bijvoorbeeld, hebben afmetingen van 1200x600x10 mm en een rechte afwerking. Ze zijn niet brandbaar (Euro-brandklasse A2), hebben een lambdawaarde van 0,32 en zijn geschikt voor zowel wanden als plafonds. Een nadeel is dat deze platen iets duurder zijn dan normale gipskartonplaten. Voor een goedkoper alternatief kan men overwegen om gipskartonplaten te gebruiken, maar deze zijn minder sterk en minder geschikt voor het ophangen van zware voorwerpen.

Gipsvezelplaten kiezen en voorbereiden

Voor een goede afwerking is het belangrijk om de juiste gipsvezelplaten te kiezen. Volgens de informatie uit de geleverde bronnen is het aan te raden om platen te gebruiken met een dikte van minstens 12,5 mm. Dunne platen zijn gevoeliger voor doorbuigingen en vervormingen, vooral wanneer men later iets wil ophangen aan de muur of het plafond. Gipsvezelplaten met deze dikte zijn beter bestand tegen mechanische belastingen en bieden een betere basis voor het aanbrengen van pleisterwerk of andere afwerkingen.

Naast de dikte is het ook belangrijk om de platen correct te bevestigen. Hierbij worden vaak Fermacell schroeven gebruikt, die speciaal ontworpen zijn voor het bevestigen van gipsvezelplaten. Ook panlatten of ventilatielatten kunnen van toepassing zijn, afhankelijk van het type toepassing (wand of plafond).

Bij het kiezen van gipsvezelplaten is het verstandig om ook extra materialen in overweging te nemen, zoals voegband, voegenvuller, bepleistermateriaal en schuurmaterialen. Deze zijn essentieel bij het afwerken van naden en het verkrijgen van een gladde afwerking.

Stappen bij het afwerken van gipsvezelplaten

Stap 1: Voegband aanbrengen

De eerste stap bij het afwerken van gipsvezelplaten is het aanbrengen van voegband op de naden tussen de platen. Dit voorkomt scheurtjes en verzekert een gladde, naadloze afwerking. Er zijn verschillende soorten voegband beschikbaar, zoals glasvliesband of zelfklevende voegband. Glasvliesband is robuuster en geschikt voor zwaardere toepassingen, terwijl zelfklevende voegband een snellere manier is om naden af te werken zonder het gebruik van voegmiddel.

Een veelgemaakte fout bij deze stap is het gebruik van de verkeerde voegband. Papierband is bijvoorbeeld geschikt voor gladde resultaten, maar glasvliesband is beter voor grotere oppervlakken of naden die extra versterking nodig hebben.

Nadat de voegband is aangebracht, wordt voegmiddel opgebracht over de naden. Het voegmiddel dient om de naden op te vullen en een gladde overgang tussen de platen te creëren. Het is belangrijk om het voegmiddel goed aan te brengen en te laten drogen vooraleer verder te gaan.

Stap 2: Eerste laag plamuur aanbrengen

Na de voegband wordt een eerste laag plamuur aangebracht over de naden. Dit wordt gedaan met een pleisterspaan en het doel is om de naden glad te maken en eventuele oneffenheden te corrigeren. De plamuur wordt opgebracht in een dunne laag, zodat het niet te dik wordt en later goed kan drogen.

Na het aanbrengen van de eerste laag plamuur wordt de voegband opnieuw aangebracht. Dit versterkt de naden en zorgt ervoor dat het oppervlak naadloos is. De voegband wordt hierbij opnieuw ingeplamurd en goed in het oppervlak gewerkt.

De plamuur moet gedurende minstens 12 uur drogen vooraleer de volgende stap kan worden uitgevoerd. Tijdens deze periode is het belangrijk om de werkplek droog en vrij van stof te houden, zodat de plamuur niet verontreinigd raakt.

Stap 3: Opstellen van de afwerklaag

Nadat de eerste plamuurlaag is gedroogd, wordt een tweede laag, de afwerklaag, aangebracht. Deze laag is dunner dan de eerste en wordt gebruikt om het oppervlak glad en schilderklaar te maken. De afwerklaag wordt eveneens met een pleisterspaan aangebracht en moet zorgvuldig worden ingewerkt om oneffenheden te voorkomen.

Na het aanbrengen van de afwerklaag wordt de wand of het plafond opgeschuurd met middelfijn schuurpapier (korrel 120). Het doel van het schuren is om het oppervlak gelijk te maken en eventuele naden of hobbels te verwijderen. Na het schuren wordt het stof verwijderd met een borstel en een vochtige doek, zodat het oppervlak schilderklaar is.

Stap 4: Voorstrijkmiddel aanbrengen

Voordat het oppervlak wordt geschilderd of behangen, is het belangrijk om een voorstrijkmiddel aan te brengen. Gipsplaten hebben een hoge vochtopnemend vermogen, wat kan leiden tot problemen bij de verdere afwerking. Het gebruik van een voorstrijkmiddel zorgt voor een gelijkmatige opname van de lagen en voorkomt tintverschillen bij het schilderen.

Een veelgemaakte fout is het niet aanbrengen van een primer of grondlaag. Dit kan leiden tot een slechte hechting van het behang of de verf en zorgt voor een ongelijk eindresultaat. Het aanbrengen van een voorstrijkmiddel is dus een essentiële stap bij het afwerken van gipsvezelplaten.

Stap 5: Kiezen voor een afwerking

Na het aanbrengen van de afwerklaag en het voorstrijkmiddel, kan men kiezen voor verschillende afwerkingen. De keuze hangt af van de wensen van de gebruiker en de toepassing. Hier zijn enkele veelgebruikte afwerkingen:

Behangpapier: Gipsplaten kunnen direct behangen worden met behangpapier. Hierbij is het essentieel om eerst een grondlaag aan te brengen om een gelijkmatige hechting te garanderen. Er zijn verschillende soorten behangpapier beschikbaar, zoals renovlies behang, glasvezelbehang of vliesbehang.
Tegels: Gipsplaten kunnen ook betegeld worden. Hierbij is het belangrijk om te zorgen dat de platen voldoende draagkracht hebben. Dit kan bereikt worden door gebruik te maken van dikke gipsplaten of meerdere lagen gekruist op elkaar.
Stucwerk: Een traditionele afwerking is stucwerk. Hierbij wordt het oppervlak gladgestreken met pleisterwerk, waarna het oppervlak kan worden geschilderd of behangen.
Fix en Finish: Voor snelle en goedkope afwerkingen kan men Fix en Finish gebruiken. Dit is een dunne pleisterlaag die eenvoudig aan te brengen is en een glad oppervlak oplevert. Het vereist wel enige ervaring om tot een mooi resultaat te komen.

Een alternatieve methode is het afwerken van gipsvezelplaten zonder stucen. Hierbij worden methoden zoals zelfklevend voegband, gipsplaatmuur of textuurverf gebruikt. Deze methoden zijn geschikt voor kleinere projecten of wanneer men snel en goedkoper wil afwerken.

Gipsplaten op metalen stutwanden

Gipsplaten worden vaak gemonteerd op metalen stutwanden, die licht zijn en snel gemonteerd kunnen worden. Deze methode is ideaal voor projecten waarbij zwaar metselwerk niet gewenst is. Echter, de afwerking van gipsplaten op metalen stutwanden vraagt een beetje meer aandacht.

Belangrijke aandachtspunten bij deze methode zijn:

Het gebruik van extra voegwapening bij horizontale naden.
Het gelijk verzinken en goed afwerken van de schroeven.
Het letten op geluidslekken en het combineren met isolatiemateriaal voor een betere akoestische isolatie.

Het is verstandig om bij grotere projecten een totaalafbouw-specialist, zoals Vissers Totaalafbouw, te betrekken. Dit zorgt ervoor dat zowel de montage als de afwerking correct wordt uitgevoerd.

Veelgemaakte fouten bij het afwerken van gipsvezelplaten

Hoewel het afwerken van gipsvezelplaten relatief eenvoudig is, zijn er een aantal veelgemaakte fouten die voorkomen kunnen worden. Deze zijn:

Verkeerde voegband gebruiken: Het gebruik van de verkeerde voegband kan leiden tot scheurtjes of ongelijk oppervlakken.
Niet goed voorstrijken: Het niet aanbrengen van een primer of grondlaag kan leiden tot tintverschillen bij het schilderen of een slechte hechting van het behang.
Te snel afwerken: Het afwerken zonder te wachten tot het voegmiddel of de plamuur volledig gedroogd is, kan leiden tot een ongelijk of slecht resultaat.
Onvoldoende schuren: Het niet schuren tussen de lagen kan leiden tot oneffenheden en een minder strakke afwerking.

Het vermijden van deze fouten is essentieel om tot een professioneel en duurzaam resultaat te komen.

Kosten voor het afwerken van gipsvezelplaten

De kosten voor het afwerken van gipsvezelplaten zijn afhankelijk van de gekozen afwerkmethode, het aantal vierkante meters en het gewenste kwaliteitsniveau. Hier zijn enkele globale richtprijzen:

Voeg- en schuurwerk: €8 – €15 per m²
Stucwerk op gipsplaten: €18 – €25 per m²
Machinale afwerking: vanaf €6 per m² bij grote volumes
Schilderklaar maken (Q4): €12 – €20 per m²

Deze prijzen zijn indicatief en kunnen variëren afhankelijk van de marktsituatie en de ervaring van de aannemer of de eigenaar.

Conclusie

Het afwerken van gipsvezelplaten vereist zorgvuldig planning, het gebruik van de juiste materialen en technieken, en het vermijden van veelgemaakte fouten. Gipsvezelplaten, zoals de Fermacell slimpanelen, zijn een populaire keuze vanwege hun sterkte, licht gewicht en goede isolerende eigenschappen. Echter, om het uiteindelijke resultaat keurig en duurzaam te maken, is het belangrijk om het juiste afwerktechniek en materialen te kiezen.

Of men nu kiest voor een traditionele afwerking met stucwerk, een snelle en goedkope oplossing met Fix en Finish, of een alternatieve methode zonder stucen, het afwerken van gipsvezelplaten is een essentiële stap in elke bouw- of renovatieproject. Door de juiste stappen te volgen en het juiste materiaal te gebruiken, is het mogelijk om tot een strak en duurzaam resultaat te komen.

Bronnen

gipsvezelplaat