Gitaar afwerken na het spuiten: technieken, tips en best practices

Published by Redactie on augustus 15, 2025 | Category afwerken

Het afwerken van een gitaar na het spuiten is een kritieke fase in het gitaarbouw- of renovatieproces. Na het aanbrengen van de lak of verf is het essentieel om het oppervlak correct af te werken om een professioneel uiterlijk en een duurzame afwerking te verkrijgen. Op basis van meerdere ervaringen en praktische tips uit diverse gitaarcommunitys, zoals op Gitaarnet en VDS Instrumenten, zijn verschillende stappen en aanbevelingen geformuleerd om de afwerking optimaal te maken. Deze artikelen bieden een overzicht van de technieken, materialen en voorzichtigheid die nodig zijn om een gitaar na het spuiten correct af te werken.

Inleiding

De afwerking van een gitaar is niet alleen een esthetische kwestie, maar ook een technische en functionele. Een goed afgewerkte gitaar heeft niet alleen een beter uiterlijk, maar ook een betere akoestische resonantie en een langere levensduur. De SOURCE DATA geeft aan dat de afwerking na het spuiten uit meerdere stappen bestaat, variërend van het verwijderen van lopers en naden tot het schuren en polijsten tot een gladde oppervlakte. Onderstaande paragrafen geven een gedetailleerde beschrijving van deze stappen, met nadruk op de technieken die gebruikt worden door ervaren gitaarbouwers.

Het verwijderen van lopers en ongelijkheden

Een van de eerste stappen na het spuiten is het verwijderen van lopers en ongelijkheden die zijn ontstaan tijdens het spuitproces. Deze lopers kunnen het resultaat beïnvloeden en het uiteindelijke oppervlak minder strak maken.

Techniek van het verwijderen van lopers

Er zijn meerdere aanbevelingen hoe lopers moeten worden verwijderd. Een van de meest voorkomende suggesties is het schuren met schuurpapier. Dit kan met droog of nat schuren gebeuren, afhankelijk van de mate van ongelijkheid en het type lak. In de SOURCE DATA wordt aangeraden om voorlopig met korrel 400 te schuren, maar sommige ervaren gitaarbouwers adviseren om over te gaan naar fijne korrels zoals 1000, 1500 of zelfs 2000 als het oppervlak redelijk glad is.

Nadat de lopers zijn weggeschaafd, is het belangrijk om de stof te verwijderen. Dit kan met een stofvrij doek of een kleefdoek. Een aantal gitaarbouwers meldt dat een stofachtige laag kan ontstaan op het oppervlak na het spuiten, die moet worden verwijderd voordat de volgende laklaag wordt aangebracht. In dit geval is het aan te raden om de lak te laten drogen tot een stofdroog stadium voordat men schuurt.

Spuittechniek om lopers te voorkomen

Om het aantal lopers te verminderen, is het aan te raden om een dunne laag lak op te brengen in meerdere stappen. In de SOURCE DATA wordt vermeld dat dunne lagen beter zijn dan een dikke laag, en dat het aanbrengen van meerdere lagen met afwisselende spuitbanen helpt om het oppervlak gelijkmatig te houden.

Er zijn ook aanbevelingen om de spuitbus op ongeveer 30 cm afstand van het oppervlak te houden en met brede, diagonale bewegingen te werken. Dit zorgt voor een gelijkmatige uitbreiding van de lak en vermindert het risico op druipers of lopers.

Het schuren van het oppervlak

Nadat de lopers zijn verwijderd, is het volgende stap het schuren van het oppervlak tot een gladde toestand. Het schuren is een essentieel onderdeel van de afwerking en heeft een directe invloed op de kwaliteit van het eindresultaat.

Schuurblokken en schuurkorrels

Het gebruik van een vlak schuurblok is aan te raden om oneffenheden in het lakoppervlak te voorkomen. De korrels die gebruikt worden kunnen variëren, afhankelijk van de huidige staat van het oppervlak. In de SOURCE DATA wordt vermeld dat korrel 120-150 vaak wordt gebruikt om de oude laklaag weg te schuren, maar na het spuiten is het aan te raden om over te gaan naar fijne korrels zoals 1000, 1500 en 2000. Deze korrels helpen bij het creëren van een glad en strak oppervlak.

Nat of droog schuren?

Er zijn verschillende meningen over het gebruik van nat of droog schuren. In de SOURCE DATA wordt aangeraden om droog schuren te gebruiken bij het verwijderen van lopers, terwijl nat schuren wordt genoemd als een methode om fijne oneffenheden weg te schuren. Het gebruik van nat schuren met fijne korrels (bijvoorbeeld 2000 of 3000) kan helpen bij het verkrijgen van een zeer gladde afwerking.

Het gebruik van schuurmaterialen

Het gebruik van geschikte schuurmaterialen is essentieel. Het aanbevelen is om schuurpapier op een vlak schuurblok te bevestigen of om schuurband te gebruiken. Ook zijn er schuurmaterialen die speciaal ontworpen zijn voor lakoppervlakken, zoals schuurpapier met een waterbestendige achterkant bij nat schuren.

Het polijsten van het oppervlak

Nadat het oppervlak is geschuurd, is het tijd om het oppervlak te polijsten. Polijsten is een cruciale stap om een strak, glanzend of satijnen uiterlijk te verkrijgen. Het type polijstproduct en methode hangt af van de gewenste afwerking.

Soorten polijstproducten

Er zijn meerdere soorten polijstproducten beschikbaar op de markt. De SOURCE DATA vermeldt dat cellulose lak een mooi en aangenaam aanvoelend oppervlak geeft, maar ook dat het niet gezond is om te verwerken zonder beschermingsmiddelen en afzuiging. Daarom is het belangrijk om gespecialiseerde polijstproducten te gebruiken die geschikt zijn voor de betreffende laksoort.

Een aantal gitaarbouwers adviseren om een satijn afwerking met gewone buitenlak te gebruiken. Dit is een goedkope en betrouwbare methode die een esthetische uitkomst biedt. Voor een glanzende afwerking zijn er speciale glanzpolijsten beschikbaar die het oppervlak extra strak maken.

Polijstechniek

Het aanbrengen van polijstproducten kan met een polijstlap of polijsthandmat gebeuren. Het is aan te raden om meerdere dunne lagen op te brengen en te wachten tot de vorige laag goed is droog voordat de volgende laag wordt aangebracht. In de SOURCE DATA wordt vermeld dat acryllak 4 weken moet uitharden voordat men begint met polijsten. Als men dit te vroeg doet, kan het resultaat minder dan ideaal zijn.

Het gebruik van een commandantkorrel

In een van de gitaarbouwervaringen in de SOURCE DATA wordt vermeld dat het gebruik van korrels zoals 2000 en commandant (meestal 3000 of hoger) helpt bij het verkrijgen van een glanzend oppervlak. Het is aan te raden om deze korrels te gebruiken als men een zeer gladde en strakke afwerking wil behalen.

Het uitharden van de lak

Een andere belangrijke factor bij het afwerken van een gitaar is de uitvastijd van de lak. De SOURCE DATA geeft aan dat acryllak 4 weken moet uitharden voordat men begint met polijsten. Als men dit te vroeg doet, kan het resultaat minder dan ideaal zijn. Voor nitrocelluloselak is de uithardtijd meestal korter, maar het is aan te raden om minstens een week te wachten voordat men begint met het afwerken.

Het is belangrijk om voldoende tijd te laten verstrijken tussen het aanbrengen van de lak en de afwerking. Dit zorgt ervoor dat de lak volledig is gehard en dat het oppervlak niet verandert tijdens het schuren of polijsten.

Het gebruik van laksoorten en compatibiliteit

Het kiezen van de juiste laksoort is een essentieel onderdeel van het afwerken van een gitaar. De SOURCE DATA bevat meerdere verwijzingen naar verschillende laksoorten, waaronder nitrocelluloselak, acryllak, cellulose lak en alkyd-based lak. Elke laksoort heeft zijn eigen eigenschappen en vereist een bepaalde afwerking.

Nitrocelluloselak

Nitrocelluloselak is een populaire keuze bij gitaarbouwers vanwege zijn lichte aard en snelle droogtijd. Het is echter belangrijk om ervoor te zorgen dat het oppervlak niet te dik wordt gelakt, omdat dit kan leiden tot sinaasappeleffect of druppen. In de SOURCE DATA wordt vermeld dat men meerdere dunne lagen moet toepassen in plaats van één dikke laag.

Acryllak

Acryllak wordt beschreven als sneller drogende en harder dan nitrocelluloselak. Het is echter belangrijk om te wachten tot de lak volledig is uitgehard voordat men begint met het afwerken. In de SOURCE DATA wordt vermeld dat acryllak 4 weken moet uitharden voordat men begint met schuren of polijsten.

Cellulose lak

Cellulose lak wordt door enkele gitaarbouwers genoemd als het fijnst aanvoelende lak en mogelijk het beste geluid geeft. Het is echter belangrijk om beschermingsmiddelen te gebruiken bij het verwerken van deze lak, omdat het niet gezond is zonder afzuiging.

Alkyd-based lak

Alkyd-based lak is een andere optie die door enkele gitaarbouwers wordt genoemd. Deze lak is heter en harder dan nitrocelluloselak, maar vereist ook meer tijd en aandacht bij het afwerken. Het is aan te raden om te vragen bij een verfboer of schilder welke lak het beste is voor het type gitaar en het gewenste resultaat.

Compatibiliteit tussen laksoorten

Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat de gekozen laksoort compatibel is met het hout en eventuele beitsen of vullenmiddelen. In de SOURCE DATA wordt vermeld dat niet alle beitsen compatibel zijn met alle laksoorten, en dat het aanbevelen is om waterbeits of beits op alcoholbasis te gebruiken als men een compatibele afwerking wil behalen.

Veiligheid en hygiëne

Het spuiten en afwerken van een gitaar kan gezondheidsrisico’s met zich meebrengen, vooral bij het gebruik van bepaalde laksoorten. In de SOURCE DATA wordt vermeld dat cellulose lak niet gezond is om te verwerken zonder beschermingsmiddelen en afzuiging. Het is daarom belangrijk om beschermingsmiddelen zoals handen, masker en bril te gebruiken bij het spuiten en schuren.

Ventilatie

Het werken in een goed geventileerde ruimte is essentieel. Dit zorgt ervoor dat de luchtverontreiniging door lak en oplosmiddelen beperkt blijft. In de SOURCE DATA wordt aangeraden om in een stofvrije en goed geventileerde ruimte te werken, zowel tijdens het spuiten als tijdens het afwerken.

Persoonlijke bescherming

Het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen is verplicht bij het spuiten en schuren. Dit omvat:

Werkhandschoenen
Werkbril
Nasalmasker of spuitmasker
Werkjas of schort

Het is aan te raden om beschermingsmiddelen te gebruiken die speciaal ontworpen zijn voor lak- en spuitwerk, om zowel de gebruiker als het werkoppervlak te beschermen.

De invloed van de afwerking op het geluid

Een interessante aspect die in de SOURCE DATA wordt genoemd, is de invloed van de afwerking op het geluid van de gitaar. In een van de gitaarbouwervaringen wordt vermeld dat cellulose lak het mooiste geluid geeft in vergelijking met 2-k kleuren of andere laksoorten. Hoewel dit geen wetenschappelijke studie is, wijzen deze ervaringen op de mogelijkheid dat de keuze van de afwerking het geluid van een gitaar beïnvloedt.

Geluid en lakdikte

De dikte van de laklaag kan ook invloed hebben op het geluid. Een te dikke laag kan het hout dempend maken, terwijl een te dunne laag het hout te veel kan laten resoneren. Het is daarom belangrijk om meerdere dunne lagen te gebruiken in plaats van één dikke laag, zoals aanbevolen in de SOURCE DATA.

Geluid en afwerking

Hoewel het afwerken van een gitaar vooral gericht is op het uiterlijk, kan het ook het geluid beïnvloeden. In de SOURCE DATA wordt aangegeven dat cellulose lak een fijnere aanslag en een betere resonantie kan geven. Dit duidt op het feit dat de keuze van de afwerking niet alleen een esthetisch aspect is, maar ook een functioneel aspect.

Samenvatting van de afwerkingssectie

Het afwerken van een gitaar na het spuiten is een complex proces dat bestaat uit meerdere stappen en vereist een zorgvuldige aanpak. De SOURCE DATA geeft aan dat het belangrijk is om lopers en ongelijkheden te verwijderen, het oppervlak te schuren tot een gladde toestand, de lak te laten uitharden, het oppervlak te polijsten en de juiste laksoort te kiezen. Ook is het belangrijk om beschermingsmiddelen en hygiëne te hanteren bij het spuiten en afwerken van de gitaar.

Conclusie

De afwerking van een gitaar na het spuiten is een kritieke fase in het gitaarbouw- of renovatieproces. Het vereist niet alleen technische kennis en vaardigheden, maar ook zorgvuldigheid, geduld en aandacht voor detail. Op basis van de informatie in de SOURCE DATA is duidelijk dat het afwerken van een gitaar een meervoudig proces is dat uit meerdere stappen bestaat, variërend van het verwijderen van lopers en ongelijkheden tot het schuren, polijsten en het kiezen van de juiste laksoort.

De keuze van de juiste laksoort, het gebruik van geschikte schuur- en polijstechnieken, en het hanteren van veiligheidsmaatregelen zijn essentieel voor een strak, duurzaam en functioneel eindresultaat. Het is aan te raden om ervaring op te doen door het volgen van gitaarbouwforums, het gebruik van geschikte materialen en het uitvoeren van testprojecten voordat men een eindresultaat behaalt.

Zowel voor gitaarbouwers als voor hobbyisten is het afwerken van een gitaar een uitdaging die zowel technisch als artistiek is. Door het volgen van de juiste stappen en het hanteren van de juiste technieken kan men een gitaar verkrijgen die niet alleen mooi uitziet, maar ook functioneel is en een langere levensduur heeft.