Kalkzandsteenwanden behangklaar maken: Stappen en afwerkingstechnieken

Published by Redactie on augustus 17, 2025 | Category afwerken

Bij renovatie- of nieuwbouwprojecten zijn kalkzandsteenwanden een veelvoorkomend bouwmaterialen. Deze wanden vereisen echter vaak een extra afwerking om behang- of sierpleisterklaar te worden. In dit artikel wordt besproken hoe kalkzandsteenwanden behangklaar kunnen worden afgepleisterd, welke materialen en technieken daarvoor gebruikt worden, en welke aandachtspunten er zijn. De informatie is opgebouwd op basis van praktijkgerichte informatie uit bouwprojecten, adviezen van vakmensen en beschrijvingen van technische afwerkingstechnieken.

Inleiding

Kalkzandsteen is een duurzaam en veelgebruikt bouwmateriaal in Nieuw-Bouw woningen. De open structuur van kalkzandsteen zorgt voor hoge zuigkracht, wat betekent dat de ondergrond niet direct geschikt is voor het aanbrengen van behang of sierpleister. In de praktijk betekent dit dat de wanden eerst behangklaar of sausklaar moeten worden afgepleisterd. Afhankelijk van de toestand van de wanden kan de afwerking eenvoudig of complex zijn. In dit artikel worden de stappen, materialen en technieken besproken die essentieel zijn bij het behangklaar maken van kalkzandsteenwanden.

Wat is behangklaar afwerking?

Behangklaar afwerking betekent dat de wanden voorzichtig worden gepleisterd en voorzien van een gladde, homogene ondergrond die geschikt is voor het aanbrengen van behangpapier of andere sierpleisters. Dit betreft meestal het aanbrengen van een zandcementmortel of gipspleister, eventueel een raaplaag, en eindelijk een gladde Texlaag of schuurschijfafwerking. De kwaliteit van de ondergrond bepaalt direct de kwaliteit van het eindresultaat. Bij kalkzandsteenwanden is een extra voorbereiding vaak nodig vanwege de hoge porositeit van het materiaal.

De stappen bij het behangklaar maken van kalkzandsteenwanden

1. Voorbereiding en voorraapelen

De eerste stap bij het behangklaar maken is het voorbereiden van de wanden. Bij kalkzandsteenwanden is het vaak noodzakelijk om eerst de naden en oneffenheden te voorbewerken. Dit kan bijvoorbeeld door het afwerken van de naden met een spuitpleister of een kalkzandsteenlijm, zoals beschreven in bron [1]. Deze stap zorgt ervoor dat grote oneffenheden worden verborgen en dat de wanden visueel gelijk komen te liggen.

Voor grove naden of beschadigingen kan een raaplaag nodig zijn. Dit is een dikke laag pleistermengsel die ervoor zorgt dat de wanden vlak en even worden. Bron [2] en [4] geven aan dat een raaplaag meestal nodig is als er sprake is van grove oneffenheden. Echter, bij minder uitgesproken oneffenheden kan deze stap worden overgeslagen en direct met een dunne afwerkpleister worden begonnen.

2. Aanbrengen van een voorstrijk of lijm

Na het raapelen of het voorbewerken van naden wordt een voorstrijk aangebracht. Dit is een lijmachtige laag die ervoor zorgt dat de pleister goed hecht aan de ondergrond. Bij kalkzandsteen is het aanbrengen van een voorstrijk extra belangrijk, omdat het materiaal een hoge zuigkracht heeft. Bron [2] benadrukt dat de voorstrijk een essentieel onderdeel is van het proces om een goede hechting tussen de pleister en de wand te garanderen.

3. Aanbrengen van de pleisterlaag

De daadwerkelijke pleisterafwerking bestaat uit het aanbrengen van een zandcementmortel of een gipspleister. Bron [3] en [4] geven aan dat zandcementmortel vaak wordt gebruikt voor het vlakken van kalkzandsteenwanden. Dit is een duurzaam en goedkoop materiaal dat goed aansluit op de open structuur van kalkzandsteen. Het is echter belangrijk om te weten dat zandcementmortel een wat ruwere afwerking geeft dan gipspleister, en dat het dus vaak gevolgd moet worden door een gladde Texlaag of schuren.

Bij nieuwbouwprojecten wordt vaak een spuitpleister gebruikt, zoals beschreven in bron [1]. Dit is een dunne laag pleister die met een spuitmachine aangebracht wordt. Deze methode is efficiënt en levert een vrij glad oppervlak op, maar vereist vaak een extra Texlaag of schuurbehandeling om behangklaar te worden.

4. Texlaag of schuren

De laatste stap is het aanbrengen van een Texlaag of het schuren van de wanden. Een Texlaag is een gladde laag die met een roller of spuitmachine wordt aangebracht. Dit zorgt voor een homogeen oppervlak dat geschikt is voor het aanbrengen van behangpapier of sierpleister.

Alternatief kan ook gekozen worden voor het schuren van de wanden tot een glad oppervlak. Dit is vooral nuttig als de pleister niet al te glad is. Bron [5] benadrukt dat de overgangen tussen de pleister en de wand niet meer voelbaar moeten zijn.

Afwerkingsniveaus: Klasse A, B en C

Bij behangklaar pleisterwerk zijn er verschillende afwerkingsniveaus, die vaak worden aangeduid als Klasse A, B of C. Bron [4] legt uit dat Klasse A het hoogste niveau is. Dit betekent dat alle naden zijn afgewerkt en er een dunne Texlaag is aangebracht. Dit is ideaal voor het aanbrengen van behangpapier of sierpleister.

Klasse B betreft een minder gladde afwerking, waarbij de naden zijn afgewerkt maar er geen Texlaag is aangebracht. Dit is geschikt voor het aanbrengen van sierpleister, maar minder ideaal voor behangpapier.

Klasse C is het laagste niveau, waarbij alleen de grove naden zijn afgewerkt en er geen Texlaag is aangebracht. Dit is vooral geschikt voor zware sierpleisters of verf.

Het is aan te raden om bij behangklaar pleisterwerk minstens Klasse A te kiezen, vooral bij kalkzandsteenwanden, waar de hoge zuigkracht extra aandacht vereist voor de afwerking.

Alternatieve pleistermaterialen

Naast de traditionele zandcement- en gipspleister zijn er ook alternatieve pleistermaterialen beschikbaar. Bron [6] noemt drie belangrijke opties:

Cementgebonden stuc: Dit is een pleistermateriaal dat bestaat uit kalk, cement, zand en toeslagmiddelen. Het is waterafstotend en dampopen, wat het geschikt maakt voor zowel binnen- als buitenpleisterwerk. Het is ideaal voor muren die een extra vochtbestendig oppervlak nodig hebben.
Kalkstuc: Kalkpleister is een natuurproduct dat ademend is en goed vochtregulerend werkt. Het is geschikt voor zowel binnen- als buitenpleisterwerk en kan op verschillende manieren worden afgewerkt.
Leemstuc: Leemstuc is een minerale pleister zonder chemische toevoegingen. Het is duurzaam, ademend en heeft een warme uitstraling. Het is geschikt voor ecologische woningen, maar is meestal wat prijziger dan andere pleistermaterialen.

Bij kalkzandsteenwanden is kalkstuc of leemstuc een goede optie, omdat deze materialen goed aansluiten op de ademende eigenschappen van kalkzandsteen. Echter, bij behangklaar afwerking is zandcement- of gipspleister vaak de meest gebruikte keuze.

Praktische tips bij het behangklaar maken van kalkzandsteenwanden

1. Kies het juiste materiaal

De keuze van materiaal hangt af van de toestand van de wanden en de gewenste afwerking. Bij kalkzandsteenwanden is zandcementmortel of spuitpleister vaak de meest gebruikte keuze. Bij ecologische of duurzame woningen is kalkstuc of leemstuc een goede optie.

2. Let op de zuigkracht

Kalkzandsteen heeft een hoge zuigkracht, wat betekent dat het veel water uit het pleistermengsel opzuigt. Dit kan leiden tot scheurtjes of een ongelijke afwerking. Het aanbrengen van een voorstrijk is daarom essentieel om een goede hechting te garanderen.

3. Voorbereiding is essentieel

Voor het aanbrengen van pleister is het belangrijk om de wanden eerst grondig schoon te maken en eventuele beschadigingen te herstellen. Dit geldt vooral bij renovatieprojecten waarin de wanden niet volledig in orde zijn. Bron [5] geeft aan dat het herstellen van kieren en uitstekende hoeken belangrijk is voor een gelijk oppervlak.

4. Werk met een vakman

Zelfs als de afwerking eenvoudig lijkt, is het aan te raden om een ervaren stukadoor in te schakelen, vooral bij kalkzandsteenwanden. De hoge zuigkracht en de open structuur van het materiaal vereisen een zorgvuldige afwerking die beter gedaan kan worden door een vakman. Bron [5] benadrukt dat fouten tijdens de afwerking duur kunnen zijn en dat het beter is om de afwerking aan een professional over te laten.

Kosten en prijsindicaties

De kosten voor het behangklaar maken van muren variëren afhankelijk van het materiaal en de grootte van de woning. Bron [4] geeft aan dat de prijs afhankelijk is van het type materiaal dat wordt gebruikt en het aantal vierkante meter. Voor een kalkzandsteenwand is zandcementmortel of spuitpleister meestal de goedkoopste optie, terwijl kalk- of leemstuc duurder is.

Als u een exacte prijs wil weten, is het aan te raden om een vrijblijvende offerte aan te vragen bij een stukadoor. Het is belangrijk om niet alleen de materiaalkosten, maar ook de arbeidskosten in overweging te nemen.

Conclusie

Het behangklaar maken van kalkzandsteenwanden is een essentieel onderdeel van het renovatie- of nieuwbouwproces. Aangezien kalkzandsteen een hoge zuigkracht heeft en een open structuur, is een zorgvuldige afwerking vaak nodig. De stappen die zijn beschreven – zoals het raapelen, het aanbrengen van een voorstrijk, het pleisteren en het aanbrengen van een Texlaag of schuren – vormen de basis voor een goede afwerking. Het kiezen van het juiste pleistermateriaal en het inschakelen van een vakman zijn essentieel om een behangklaar oppervlak te verkrijgen. Met de juiste techniek en aandacht voor detail kan elke kalkzandsteenwand behangklaar worden gemaakt.