Kalkzandsteen Blokken Afwerken: Technieken, Materialen en Aanbevelingen

Published by Redactie on augustus 17, 2025 | Category afwerken

Inleiding

Kalkzandsteen is een veelgebruikt bouwmateriaal in de constructie- en renovatiewereld, dankzij zijn betrouwbaarheid, duurzaamheid en flexibiliteit. Het wordt vaak gebruikt voor zowel dragende als niet-dragende muren en is verkrijgbaar in verschillende vormen, zoals lijmblokken, vellingblokken en metselblokken. Een belangrijk aspect bij het werken met kalkzandsteen is de afwerking van de blokken. Dit kan op verschillende manieren gebeuren, afhankelijk van het gewenste resultaat, de bouwtechniek en de voorwaarden op de bouwplaats. In dit artikel bespreken we de mogelijkheden voor het afwerken van kalkzandsteenblokken, met aandacht voor materialen, technieken en praktische aanbevelingen, zoals verwerkt in de beschikbare informatie.

Wat is kalkzandsteen?

Kalkzandsteen is een bouwmateriaal dat wordt gemaakt van zand, water en kalk. Het heeft meestal een witte kleur en wordt vaak gebruikt voor dragende muren, scheidingswanden en andere typen muren. Kalkzandsteenblokken zijn groot en stevig, wat bijdraagt aan een stabiele constructie in vrijwel elk gebouw. Dankzij de verschillende vormen en eigenschappen is kalkzandsteen geschikt voor zowel traditionele metseltechnieken als moderne lijmtechnieken.

Technieken voor het afwerken van kalkzandsteen

Er zijn meerdere manieren om kalkzandsteenblokken af te werken, afhankelijk van de toepassing, de gewenste esthetiek en de technische eisen. De belangrijkste technieken zijn:

1. Lijmen van kalkzandsteenblokken

Lijmen is een moderne techniek die steeds vaker wordt toegepast bij binnen- en buitenmuren. Deze methode biedt verschillende voordelen, zoals:

Snelle en efficiënte verwerking
Gedetailleerde en strakke eindresultaten
Minimale bouwvochtbelasting
Zeer dunne voegen (2-3 mm)

Voor het lijmen van kalkzandsteenblokken worden speciale lijm- of vellingblokken gebruikt, die sterk genoeg zijn voor zowel dragende als niet-dragende muren. Het gebruik van lijm in plaats van traditionele metselspecie heeft ook financiële voordelen: lijm is iets goedkoper dan metselen, wat resulteert in lage afwerkkosten. Bovendien is het lijmen van kalkzandsteen niet seizoensgebonden, wat betekent dat het de hele jaar door kan plaatsvinden, ongeacht de weersomstandigheden.

2. Metselen van kalkzandsteenblokken

Traditioneel metselen van kalkzandsteenblokken wordt nog steeds toegepast, vooral in projecten waarbij een klassieke uitstraling of specifieke bouwfysische eisen belangrijk zijn. Hierbij worden de blokken aan elkaar bevestigd met metselspecie, die in de voegen wordt aangebracht. Deze methode vereist een zorgvuldige voorbereiding van de ondergrond en het gebruik van geschikte gereedschappen, zoals metseldraad, waterpas, metselspecie, speciekuip, bats en een metseltroffel.

Metselen is een iets langzaamere methode dan lijmen, maar het biedt een robuust resultaat dat geschikt is voor zowel binnen- als buitenmuren. De voegen zijn dikkere dan bij lijmtechnieken, wat soms gewenst is voor esthetische of traditionele redenen. Bij metselen is het ook mogelijk om de muur direct na de verwerking te laten drogen, wat de bouwvochtbelasting kan beïnvloeden.

3. Afwerken met pleister of spachtel

Na het opbouwen van de wand, of na het infrezen van leidingen, is het vaak nodig om de wand te afwerken tot een glad of sausklaar oppervlak. Dit kan met pleister of spachtelmaterialen. Voor kalkzandsteenblokken zijn er specifieke producten beschikbaar, zoals Fix en Finish van Knauf. Deze producten zijn geschikt voor het dunpleisteren van kalkzandsteenwanden en zijn makkelijk te verwerken. Het product is gemaakt van gipsmortel en biedt een gladde afwerking in één of twee lagen, afhankelijk van de zuigendheid van het oppervlak. Het heeft voordelen zoals hoge lijmkracht, vochtregulatie en een lange verwerkingstijd, wat het geschikt maakt voor handmatige toepassing.

Een alternatief voor het gebruik van pleister is het direct schuren van de wand na het opbouwen. Dit is echter minder gebruikelijk, omdat kalkzandsteen een vrij stevig materiaal is en niet eenvoudig in een enkele handeling tot een glad oppervlak kan worden gebracht. Het is daarom aan te raden om met een specifieke pleister of spachtel te werken, die ontworpen is voor kalkzandsteen.

4. Tegelen van kalkzandsteenwanden

Bij sommige projecten wordt er direct op kalkzandsteenwanden tegelwerk aangebracht. Dit vereist een vaste en vlakke ondergrond, evenals een geschikte lijm of mortel die sterke hechtlijnen biedt. Tegelverwerking op kalkzandsteenwanden is vooral geschikt voor badkamers, keukens en andere ruimtes waar een waterbestendig oppervlak gewenst is. Het is echter belangrijk om te controleren of de wand sterk genoeg is en of het gebruik van tegels geen extra stabilisering vereist.

Materialen voor het afwerken van kalkzandsteen

Het afwerken van kalkzandsteenblokken vereist het gebruik van specifieke materialen die geschikt zijn voor dit bouwmateriaal. De belangrijkste materialen zijn:

1. Lijmmortel

Voor het lijmen van kalkzandsteenblokken wordt een dunbedlijm of lijm mortel gebruikt. Deze materialen zijn ontworpen om dunne voegen te vullen en een stevige verbinding te vormen tussen de blokken. Lijmmortel is makkelijk te verwerken en levert een strak en esthetisch resultaat. Het is belangrijk om de juiste lijm te kiezen, afhankelijk van of de wand dragend of niet-dragend is.

2. Metselspecie

Bij traditioneel metselen wordt metselspecie gebruikt. Deze is meestal vloeibaarder en dikker dan lijm en vult de voegen tussen de blokken. Het vereist meer precisie in het toepassen, maar levert een robuust resultaat. De metselspecie moet goed worden aangebracht met een waterpas en metseldraad om de horizontale en verticale lijnen recht te houden.

3. Pleister en spachtel

Na het opbouwen van de muur is het vaak nodig om het oppervlak te gladde of sausklaar te maken. Voor kalkzandsteenwanden is Fix en Finish van Knauf een geschikt product. Het is een gipsmortel die in laagdiktes van 1 tot 3 mm kan worden aangebracht en geschikt is voor alle vlakke ondergronden. Andere spachtels zijn mogelijk, maar het is verstandig om een product te kiezen dat specifiek is ontworpen voor kalkzandsteen.

4. Tegellijm

Wanneer op kalkzandsteenwanden tegelwerk moet worden aangebracht, is het aan te raden om een tegellijm te gebruiken die geschikt is voor zware tegels en een stevige hechtlijn biedt. Het is verstandig om te controleren of de wand sterk genoeg is om het gewicht van de tegels te dragen.

Voorbereiding en uitvoering

De uitvoering van een kalkzandsteenproject vereist een zorgvuldige voorbereiding. Hier zijn enkele belangrijke stappen en aandachtspunten:

1. Kimconstructie opzetten

Voor het opbouwen van een kalkzandstenen wand is het aan te raden om een kimconstructie aan te brengen. Dit helpt om eventuele oneffenheden in de ondergrond op te vangen en een solide basis te creëren. De kimconstructie moet horizontaal en verticaal worden uitgelijnd om ervoor te zorgen dat de wand strak en stabiel opbouwt.

2. Benodigdheden

Voor het afwerken van kalkzandsteenblokken zijn verschillende benodigdheden nodig, afhankelijk van de gekozen methode. Deze omvatten:

Kalkzandsteen lijm- of vellingblokken
Lijmmortel of metselspecie
Kimconstructie
Gereedschap zoals metseldraad, waterpas, metseltroffel, speciekuip, bats
Pleister- of spachtelmaterialen
Tegellijm (indien van toepassing)

3. Verwerkingstips

Voorbereiding van de ondergrond: Controleer of de ondergrond vlak en stabiel is. Zo nodig, breng een kimconstructie aan.
Precisie bij het opbouwen: Zorg dat de wand horizontaal en verticaal uitgelijnd is. Gebruik een waterpas en metseldraad.
Afwerking: Kies de juiste pleister of spachtel voor het oppervlak. Volg de aanwijzingen van de fabrikant.
Voorzichtig werken: Kalkzandsteen is sterk, maar moet wel met zorg worden verwerkt om scheuren of vervormingen te voorkomen.

Aanbevelingen en overwegingen

1. Kies de juiste techniek

De keuze tussen lijmen, metselen of andere technieken hangt af van verschillende factoren, zoals de toepassing (binnen- of buitenmuur), de gewenste esthetiek en de constructieve eisen. Lijmen is bijvoorbeeld geschikt voor binnenmuren waar een strakke uitstraling gewenst is, terwijl metselen robuuster is en vaak wordt gebruikt voor buitenmuren of projecten met traditionele uitstraling.

2. Zorg voor een goede afwerking

Na het opbouwen van de wand is het belangrijk om het oppervlak te afwerken tot een glad of sausklaar niveau. Dit kan met pleister of spachtelmaterialen, afhankelijk van de zuigendheid van het oppervlak. Het is verstandig om te controleren of de aannemer of bouwbedrijf dit opneemt in de werkspecificatie of of het aan de klant wordt toevertrouwd.

3. Controleer de sterkte en stabiliteit

Bij het kiezen van lijm- of metselblokken is het belangrijk om te controleren of de blokken geschikt zijn voor dragende of niet-dragende muren. Niet alle blokken zijn sterk genoeg voor dragende constructies, dus het is verstandig om dit te verifiëren bij de leverancier of fabrikant.

4. Werk volgens de richtlijnen

Zowel bij lijmen als metselen is het aan te raden om de richtlijnen van de kalkzandsteenindustrie en de fabrikanten van de materialen te volgen. Dit zorgt voor een veilige en duurzame constructie en vermindert het risico op schade of vervormingen.

Conclusie

Het afwerken van kalkzandsteenblokken is een essentieel aspect van elke bouw- of renovatieproject. Afhankelijk van de toepassing en de gewenste resultaten kunnen verschillende technieken worden gebruikt, zoals lijmen, metselen of afwerken met pleister of spachtel. Het is belangrijk om de juiste materialen te kiezen en de werkmethoden nauwkeurig toe te passen om een robuuste, strakke en duurzame constructie te garanderen. Door de richtlijnen en aanbevelingen van ervaren professionals en fabrikanten op te volgen, kan men ervoor zorgen dat de wanden zowel functioneel als esthetisch aantrekkelijk zijn.