Het afwerken van kalkzandsteen lijmelementen: technieken, voordelen en praktische richtlijnen

Published by Redactie on augustus 17, 2025 | Category afwerken

Kalkzandsteen lijmelementen worden steeds vaker ingezet in de bouwsector vanwege hun snelle verwerking, stabiliteit en duurzaamheid. Het afwerken van deze elementen speelt een cruciale rol in de uiteindelijke kwaliteit van de wandconstructie. Zowel in funderingsconstructies als in binnenwanden worden kalkzandsteenlijmelementen gebruikt, waarbij het juiste afwerken van de wanden van belang is voor het uiterlijk, de duurzaamheid en de draagkracht. In dit artikel geven we een overzicht van de technieken en stappen die nodig zijn bij het afwerken van kalkzandsteenlijmelementen, inclusief aandachtspunten, materialen en praktische tips.

Wat zijn kalkzandsteen lijmelementen?

Kalkzandsteenlijmelementen zijn bouwmateriaal dat wordt gemaakt uit kalk, zand en water. Deze elementen worden gebruikt in zowel dragende als niet-dragende wandconstructies. De combinatie van kalk en zand geeft een stevig en vochtbestendig materiaal dat geschikt is voor gebruik in funderingsconstructies, zoals binnenwanden en spouwbladen. De elementen worden met lijm in elkaar gevoegd in plaats van met traditionele metselmortel, wat resulteert in een snellere en efficiëntere bouwproces.

Standaardmaten en toleranties

De meest voorkomende maat voor kalkzandsteenlijmblokken is 100x198x437 mm, geschikt voor binnenwanden en spouwbladen. Voor funderingsconstructies worden grotere elementen gebruikt, zoals het E300-blok van Silka met afmetingen van ongeveer 90x64x30 cm. De toleranties binnen een partij kalkzandsteenblokken zijn beperkt: maximaal 2 mm in lengte en breedte en 1 mm in hoogte. Dit zorgt voor een uniforme afwerking en vermindert het risico op vervorming.

Voordelen van kalkzandsteenlijmelementen

Snelheid: Lijmblokken zijn sneller te verwerken dan metselblokken, wat bijdraagt aan een efficiënt bouwproces.
Stabiliteit: Kalkzandsteen is sterk en vochtbestendig, geschikt voor gebruik in funderingsconstructies.
Duurzaamheid: Kalkzandsteen is milieuvriendelijker dan beton en kan bijdragen aan duurzame bouwprojecten.
Efficiëntie: Grote elementen zorgen voor snelle verwerking en minder onderbrekingen.
Werken bij lage temperaturen: Lijmblokken zijn geschikt voor gebruik bij lagere temperaturen, wat gunstig is in de wintermaanden.

Voorbereiding voor het afwerken van kalkzandsteenlijmelementen

Voordat het afwerken van kalkzandsteenlijmelementen begint, is het van belang om een aantal voorbereidende stappen te volgen om eventuele problemen te voorkomen. Deze stappen zijn essentieel voor een professioneel en duurzaam resultaat.

Controle op de ondergrond

De ondergrond waarop de wand wordt geplaatst moet vlak en stabiel zijn. Een oneffen ondergrond kan leiden tot scheefstand of spanningen in de wand. Het aanleggen van een kimconstructie kan helpen om oneffenheden op te vangen en een solide basis te creëren. De kim is de onderste laag van de funderingsconstructie en dient als startpunt voor het opstellen van de kalkzandsteenblokken of elementen. De kim wordt meestal gemaakt met kimblokken, die in diktes van 25 tot 120 mm beschikbaar zijn. De gemiddelde hoogte van een kimvoeg is 20 tot 30 mm.

Juiste materiaalkeuze

Het kiezen van de juiste kalkzandsteenlijmelementen is essentieel. Bijna alle lijmblokken en vellingblokken zijn sterk genoeg voor gebruik in niet-dragende wanden, maar voor dragende wanden is het verstandig om te controleren of de stijfheid, stabiliteit en sterkte voldoen aan de vereisten. De te kiezen blokken moeten ook geschikt zijn voor de omstandigheden waarin ze worden gebruikt, zoals de temperatuur, vochtgehalte en luchtdruk.

Berekening van benodigde hoeveelheden

Het aantal benodigde kalkzandsteenlijmelementen moet nauwkeurig worden berekend om eventuele tekorten of overmaat te voorkomen. Het is zinvol om een buffer van ongeveer 5% toe te voegen aan de berekening, rekening houdend met eventuele afval of foutieve plaatstelling.

Stappenplan voor het afwerken van kalkzandsteenlijmelementen

Het afwerken van kalkzandsteenlijmelementen houdt meerdere stappen in, van het opzetten van de wand tot het afwerken van de voegen en het toepassen van eventuele afwerkmateriaal. Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste stappen.

1. Kimconstructie aanleggen

De kim is de basis van de constructie en moet met zorg worden aangelegd. De kim wordt meestal gemaakt met kimblokken en aangebracht met metselspecie (niet lijm). Deze laag moet volledig dragen en moet vlak zijn om eventuele oneffenheden op te vangen.

2. Opzetten van de wand

De kalkzandsteenlijmelementen worden op de kim geplaatst met behulp van een waterpas en draad om de juiste hoogte en horizontale richting te waarborgen. Een grote opperkraan wordt vaak ingezet om grotere elementen te plaatsen. De elementen worden op de juiste positie geplaatst en met lijm in elkaar gevoegd. De lijm wordt opgedragen in dunne voegen om een vlakke afwerking te verkrijgen.

3. Dilatatievoegen aanbrengen

Het aanbrengen van dilatatievoegen is belangrijk om vervorming en scheurvorming door thermische uitzetting of samentrekking te voorkomen. De afstand tussen de voegen hangt af van de grootte van de constructie. Het is aan te raden om de fabrikant te raadplegen voor specifieke aanbevelingen.

4. Uitvlakken en schoren

Na het opzetten van de wand is het nodig om deze uit te vlakken en eventueel te schoren. Uitvlakken zorgt voor een vlakke oppervlakte, wat essentieel is voor het verdere afwerken. Schoren kan nodig zijn bij hoge of zware constructies om het instortingsrisico te beperken.

5. Afwerken van de wand

Na het opzetten en uitvlakken van de wand kan het afwerken beginnen. Bij normale blokken is een dunne pleisterlaag nodig om een gladde oppervlakte te verkrijgen. Vellingblokken kunnen vaak onafgewerkt blijven, omdat ze een vloeiendere afwerking hebben. Bij zichtwerk is het belangrijk om een esthetische afwerking te verkrijgen, wat kan worden bereikt met een dunne pleisterlaag of zelfs een directe afwerking zonder pleister.

6. Aandacht voor droogtijd en temperatuur

De droogtijd van lijm is korter dan die van metselmortel, wat het gebruik van lijmblokken efficiënter maakt. Echter, de afgewerking van de wand moet correct worden uitgevoerd, vooral bij zichtwerk. Bij hoge temperaturen kan het nodig zijn om de kalkzandsteen te dekken om te voorkomen dat het te nat wordt. Gebruik bij zomerse omstandigheden zomermortel, die speciaal is aangepast voor het werken onder deze omstandigheden.

Aanbevelingen en aandachtspunten

Bij het afwerken van kalkzandsteenlijmelementen zijn er een aantal aandachtspunten waaraan je dient te denken om een duurzaam en professioneel resultaat te verkrijgen.

1. Correcte voorbereiding

Een goede voorbereiding is essentieel. Controleer voor het begin van de verwerking of de ondergrond vlak en stabiel genoeg is. Gebruik zo nodig een kimconstructie om oneffenheden op te vangen en een solide basis te creëren. Dit voorkomt scheefstand of spanningen in de wand.

2. Gebruik van juiste lijm

Het gebruik van de juiste lijm is van groot belang. Bij zomerse omstandigheden is het aan te raden om zomermortel te gebruiken, omdat deze speciaal is aangepast voor het werken onder deze omstandigheden. Zomermortel heeft een groot watervasthoudend vermogen, waardoor de kalkzandsteen het water niet te veel uit de mortel zuigt. Dit voorkomt dat er te weinig water overblijft voor de verharding van het cement, wat nadelig is voor de eigenschappen van de lijmvoeg en dus de kwaliteit van de wand.

3. Aandacht voor temperatuur

Bij temperaturen onder nul graden Celsius is het belangrijk om extra voorzichtig te zijn met de opslag en verwerking van het materiaal. Zorg ervoor dat het materiaal droog en op temperatuur is voordat je begint met de verwerking. Het gebruik van een verwarmingssysteem in de opslagruimte kan nuttig zijn bij extreme winteromstandigheden.

4. Correcte afgewerking

De afgewerking van de wand moet correct worden uitgevoerd, vooral bij zichtwerk. Bij normale blokken is een dunne pleisterlaag nodig, terwijl vellingblokken vaak onafgewerkt kunnen blijven. Het is aan te raden om een professionele afgewerking te kiezen om een mooi uiterlijk en een lange levensduur te garanderen.

5. Aanbrengen van dilatatievoegen

Het aanbrengen van dilatatievoegen is belangrijk om vervorming en scheurvorming door thermische uitzetting of samentrekking te voorkomen. Het is aan te raden om de afstand tussen de voegen te bepalen op basis van de grootte van de constructie. Raadpleeg eventueel de fabrikant voor specifieke aanbevelingen.

Toepassing in funderingsconstructies

Kalkzandsteenlijmelementen zijn ook geschikt voor gebruik in funderingsconstructies. In regio’s met zanderige en draagkrachtige grond is een fundering op staal vaak een efficiënt alternatief voor heipalen. Deze methode houdt in dat de grond wordt uitgegraven tot de harde laag, waarin een betonplaat wordt gestort. Deze plaat dient als basis voor de funderingswanden, die verder worden opgebouwd tot onderkant begane grondvloer. Deze constructie wordt vaak uitgevoerd met kalkzandsteenblokken of elementen, die via lijmmethode worden geopperd.

Conclusie

Het afwerken van kalkzandsteenlijmelementen is een essentieel onderdeel van het bouwproces. Het juiste afwerken van deze elementen zorgt niet alleen voor een esthetisch aantrekkelijke wand, maar ook voor een duurzame en functionele constructie. Door het aanleggen van een kimconstructie, het juiste gebruik van lijm, het aanbrengen van dilatatievoegen en het uitvoeren van een correcte afgewerking, kan een professioneel en betrouwbaar resultaat worden bereikt. Het is aan te raden om voorafgaand aan de verwerking de juiste materialen en technieken te bepalen en eventueel professionele advies in te winnen. Zo zorg je voor een constructie die zowel functioneel als esthetisch aantrekkelijk is.