Afwerken van lasdozen: Technische eisen en aanbevelingen voor ondergrondse infrastructuren

Published by Redactie on augustus 17, 2025 | Category afwerken

Inleiding

Het afwerken van lasdozen, of in dit geval het afwerken van gracht-, kabel- of leidingwerkzaamheden in het openbare domein, vereist strikte naleving van technische eisen en regelgeving. Deze eisen zijn vaak opgenomen in lokale regelgeving, zoals het "Handboek Kabels en Leidingen 2016" van de gemeente Maastricht, en zijn bedoeld om de kwaliteit van de openbare ruimte te waarborgen, schade te voorkomen en veiligheid en duurzaamheid te bevorderen.

In dit artikel worden de relevante technische eisen, regelgeving en aanbevelingen besproken op basis van de beschikbare bronnen. Het focuspunt ligt op het afwerken van ondergrondse infrastructuren, inclusief het herstellen van verhardingen, het verdichten van grond, en het afvoeren van afvalmaterialen. Ook worden praktische tips voor het afwerken van elektrische installaties buiten besproken, zoals het monteren van buitenarmaturen en het zorgen voor waterdichtheid.

Technische eisen voor grondwerkzaamheden

1. Afvalbeheer en afvoer van materialen

Na het uitvoeren van grondwerkzaamheden is het van het grootste belang dat geen grond, zand of afval van de werkzaamheden op de werkplaats achterblijft. De instemminghouder is verantwoordelijk voor het opkuisen van het werkterrein, inclusief het verwijderen van overtollige grond of bouwstoffen. Deze materialen moeten op kosten van de instemminghouder worden afgevoerd naar een erkende, gecertificeerde verwerker. Acceptatie- en verwerkingskosten zijn hierbij eveneens voor rekening van de instemminghouder.

Verder moeten te ontgraven grond, zand, teelaarde en andere materialen zoveel mogelijk gescheiden worden gelegd, vervoerd en opnieuw aangevuld. Dit helpt bij het behouden van de kwaliteit van de grondlagen en voorkomt onnodige schade aan de omgeving.

2. Verdichting van sleuven

De verdichting van sleuven moet strikt conform de normen worden uitgevoerd. Sleuven moeten in lagen van maximaal 0,30 meter worden aangevuld, waarbij elke laag mechanisch moet worden verdicht. Het verdichten via inwateren of plempen is niet toegestaan, aangezien dit de kwaliteit en duurzaamheid van de verdichting aantast.

Voordat de verdichting kan worden uitgevoerd, moet de visuele- en fysieke controle (elektronische conuswaarderegistratie) plaatsvinden. Deze controle dient te gebeuren door of namens de instemminghouder, die het resultaat aan de kabel- en leidingcoördinator moet overhandigen. Als de verdichting niet aan de gemeentelijke normen voldoet, krijgt de instemminghouder een termijn van één week om de werkzaamheden te herstellen. Na deze termijn voert de gemeente een nieuwe controle uit, en kan de instemminghouder verplicht worden om verdichtingsmetingen uit te voeren ter plaatse.

3. Tijdelijke en permanente herstelling van verhardingen

Na afloop van de werkzaamheden is de instemminghouder verplicht om de ondergrond en de tijdelijke verharding minimaal terug te brengen naar de oorspronkelijke staat en kwaliteit. Het openbreken van asfalt moet gebeuren door het aan de zijkanten in te zagen tot de benodigde diepte en minimaal 0,5 meter breed. Het opbreken van verhardingen dient zorgvuldig te worden uitgevoerd, en de kosten van herstel vallen op de instemminghouder indien er onnodige schade optreedt.

Tijdelijke verhardingen moeten na het aanbrengen worden ingeveegd met straatzand. De instemminghouder draagt de verantwoordelijkheid voor het tijdelijk herstelde gedeelte gedurende 6 maanden na dato einde werkzaamheden. Het definitieve herstel wordt door de gemeente uitgevoerd, maar op kosten van de instemminghouder.

Praktische tips voor het afwerken van elektrische installaties buiten

Hoewel de meeste richtlijnen zich richten op werkzaamheden in het openbare domein, zijn er ook belangrijke aandachtspunten bij het uitvoeren van elektrische installaties buiten. Deze tips zijn vooral relevant voor particulieren of zelfbouwers die een lichtinstallatie in de tuin of op een terrein aanleggen.

1. Verwijderen van vocht en water

Buitenarmaturen mogen niet in de buurt van een sproei-installatie, in een kuil of op andere plaatsen waar zich water kan verzamelen worden geplaatst. De meeste buitenarmaturen zijn namelijk niet waterbestendig genoeg om aan deze omstandigheden te kunnen voldoen. Dit geldt ook voor grondinbouwarmaturen, waarbij een goede afwatering essentieel is. Dit kan bereikt worden door een dikke laag grind onder de armatuur aan te brengen.

2. Kabeldozen en afdichting

Aangezien grondkabels meestal niet volledig rond zijn, is het raadzaam om deze niet direct in de armatuur te monteren. Hierdoor kan de afdichtingmof niet goed functioneren, wat leidt tot vochtinlaat. Voor elke buitenarmatuur dient een kabeldoos te worden geplaatst, waarin de kabel wordt geloopt met een soepele kabel die geschikt is voor toepassing in de grond. Dit zorgt voor extra beveiliging tegen vocht en schade.

Wanneer een transformator onder de grond wordt geplaatst, dient deze in een kabeldoos te worden geplaatst, waarbij de kabeldoos met speciale giethars wordt afgoterd om de waterdichtheid te waarborgen.

3. Wartelmontage en waterdichtheid

Bij de montage van een wartel (PG 16) is het belangrijk om de rubberen ring correct aan te passen. Deze ring zorgt voor een goed contact en waterdichtheid. Ook de bovenkant van de wartel moet waterdicht worden gemaakt, bijvoorbeeld met wannoplast. Nadat de armatuur is geplaatst, is het aan te raden de lamp tien minuten te laten branden voordat de armatuur wordt gesloten. Dit voorkomt vochtaanslag in de armatuur.

4. Regelmatige inspecties en onderhoud

Na verloop van tijd kan het nodig zijn om pakkingen of rubberen ringen te vervangen. In dat geval is het verstandig om de gebruiksaanwijzing van de armatuur te raadplegen om de waterdichtheid te garanderen. Regelmatig onderhoud van buitenarmaturen en elektrische installaties zorgt voor een langere levensduur en voorkomt onnodige schade.

Boringen en persingen in de ondergrondse infrastructuur

In het kader van ondergrondse infrastructuren, zoals kabels of leidingen, zijn boringen en persingen vaak noodzakelijk. Deze moeten worden uitgevoerd met een loodrechte aanleg tot minimaal 1 meter buiten de kant van de verharding, met een minimale dekking van 0,8 meter tot de bovenkant van de verharding. De verhouding van zijkant verharding tot uiteinde boring/persing moet minimaal 1:1 zijn.

Indien de ruimte buiten de verharding beperkt is, kan een raketboring tot 0,5 meter buiten de kant van de verharding worden overwogen. Dit moet echter worden gemotiveerd bij de instemmingaanvraag of melding, en de gemeente Maastricht zal het verzoek honoreren indien het redelijk is.

Raketboringen met een diameter groter dan 63 mm moeten worden uitgevoerd met een voorlopende buis. Bij boringen zonder voorlopende buis dient een raket te worden gebruikt met een diameter die direct volgt op die van de leiding. Holle ruimten tussen de nieuwe leiding en het boorgat moeten zoveel mogelijk worden vermeden.

Herstel van de openbare ruimte

De gemeente heeft het primaat van herbestrating, wat betekent dat zij deze werkzaamheden zelf uitvoert. De marktconforme tarieven voor herstel van openbare ruimte zijn opgenomen in een aparte bijlage, en deze omvatten ook onderhoudskosten gedurende het eerste jaar. Het herstel van de openbare ruimte wordt in rekening gebracht bij de instemminghouder.

Alle schade aan vaste punten, zoals KAD-stenen, markeringsstenen of buizen, moet worden gemeld aan de gemeente. De meetkosten voor herstel van deze punten vallen op de veroorzaker van de schade.

Aanvullende eisen en afzetten op het werkterrein

Aan bepaalde locaties, zoals winkel- en uitgaansgebieden, kunnen extra eisen worden gesteld ten aanzien van de afzetten en het afvoeren van losliggende materialen. De gemeente kan bepalen dat buiten werktijden geen losliggende materialen mogen achterblijven, om schade en overlast te voorkomen. De exacte eisen worden in overleg bepaald tussen de gemeente en de instemminghouder.

Conclusie

Het afwerken van ondergrondse infrastructuren, zoals kabels, leidingen of elektrische installaties, vereist niet alleen technische kennis en vaardigheden, maar ook een strikte naleving van regelgeving en richtlijnen. Zowel de instemminghouder als de gemeente spelen een rol in het waarborgen van kwaliteit, veiligheid en duurzaamheid van de openbare ruimte.

Bij grondwerkzaamheden is het belangrijk om te letten op het afvoeren van afval, het verdichten van sleuven, en het herstellen van verhardingen. Bij elektrische installaties buiten is het verstandig om aandacht te besteden aan waterdichtheid, kabeldozen en onderhoud. Boringen en persingen moeten zorgvuldig worden uitgevoerd, met aandacht voor de diepte, locatie en materiaalkeuze.

De gemeente Maastricht biedt via het Handboek Kabels en Leidingen een duidelijke richtlijn voor het afwerken van werkzaamheden in het openbare domein. Deze richtlijnen zijn niet alleen belangrijk voor de kwaliteit van de werkzaamheden, maar ook voor de bescherming van het milieu en de openbare veiligheid.

Bronnen

lasdoos