Leidingdoorvoeren correct afwerken: Brandwerend en veilig bouwen

Published by Redactie on augustus 17, 2025 | Category afwerken

Inleiding

Leidingdoorvoeren vormen een cruciaal onderdeel van de bouw- en renovatiepraktijk, zowel bij nieuwbouw als bij hermodellering van bestaande gebouwen. Correct afwerken van deze openingen is niet alleen essentieel voor de functionele integriteit van de installatie, maar ook voor de brandveiligheid van het gehele complex. De SOURCE DATA geeft aan dat fouten bij het afwerken van leidingdoorvoeren regelmatig leiden tot brandverspreiding, zoals uitgebreid is gebleken uit het onderzoek naar de Schipholbrand. Dit benadrukt de urgentie van het kiezen voor betrouwbare materialen en afdichtmethoden.

In deze artikel worden de belangrijkste principes, materialen en praktische toepassingen van het correct afwerken van leidingdoorvoeren besproken, met een focus op brandwerendheid, waterdichtheid en eenvoud van uitvoering. We leggen uit wat brandwerend afdichten inhoudt, welke technologieën beschikbaar zijn, en welke voordelen de meest moderne oplossingen bieden. Daarnaast worden de voordelen van flexibele en modulaire systemen toegelicht, evenals de rol van traditionele materialen en technieken.

Brandwerend afdichten van leidingdoorvoeren

Wat is brandwerend afdichten?

Volgens de definities van Walraven, zoals vermeld in de SOURCE DATA, betreft brandwerend afdichten het creëren van een barrière die het vuur, rook en hitte voorkomt bij de verspreiding via openingen in wanden, vloeren of plafonds. Dit wordt gedaan door middel van compartimentering, waarbij het gebouw in brandwerende zones wordt opgedeeld. Het doel is om de brand te vertragen of te beperken, zodat er voldoende tijd is voor evacuatie of interventie.

Brandwerende producten

Brandmanchetten

Brandmanchetten zijn een essentieel onderdeel van een brandwerend systeem. Deze manchetten zetten uit bij hoge temperaturen, waardoor ze de ruimte tussen de buis en de wand vullen en zo vuur en rook blokkeren. Bij kunststof buizen knijpen de manchetten de buis af, waardoor brandverspreiding wordt voorkomen.

Opbouwmanchetten

Opbouwmanchetten werken vergelijkbaar met inbouwmanchetten, maar zijn specifiek ontworpen voor toepassing op grotere openingen of in situaties waarbij een extra lage installatietijd gewenst is. Ze vullen de ruimte tussen de leiding en de opening, zodat er geen pad is voor brand- of rookverspreiding.

Brandkappen

Brandkappen worden gebruikt bij lichtarmaturen in verlaagde plafonds. Deze kappen zorgen voor brandwerend afdichten door bij hoge temperaturen te verharden en vuur en rook tegen te houden. Ze zijn een essentieel onderdeel bij het afdichten van elektrische installaties.

Brandwerend mortel en kits

Brandwerend mortel en kits worden vaak gebruikt in combinatie met andere producten om een complete brandwerend systeem te vormen. Deze producten vullen ruimtes op en vormen een barrière tegen brandverspreiding. Ze zijn gemakkelijk aan te brengen en bieden bovendien isolatie tegen geluid en rook.

Belang van combinaties

Volgens Walraven is een functioneel brandwerend systeem alleen mogelijk met een combinatie van producten die goed op elkaar aansluiten. Als één onderdeel ontbreekt of wordt genegeerd, kan het gehele systeem onbruikbaar worden. Dit benadrukt de noodzaak om zorgvuldig te kiezen voor producten die onderling compatibel zijn en voldoen aan de bouwnormen.

Flexibele en modulaire afdichtsystemen

Technologieën van Roxtec

Roxtec biedt een modulair afdichtsysteem dat is ontworpen voor gebruik in vele industriële sectoren. De kern van hun technologie is de Multidiameter™-oplossing, die is gebaseerd op afdichtmodulen met afpelbare lamellen. Deze lamellen passen zich automatisch aan de buitendiameter van de kabel of leiding aan, waardoor een afdichting kan worden gemaakt zonder het gebruik van extra materialen of het aanpassen van de leiding.

Voordelen van Roxtec-systemen

Flexibiliteit: Het systeem werkt voor leidingen en kabels van verschillende diameters en materialen.
Gecertificeerde veiligheid: Roxtec-oplossingen zijn gecertificeerd voor gebruik in situaties met brandrisico, gaslekken en waterdruk.
Snelheid en eenvoud: De modulaire afdichting is gemakkelijk in te bouwen en vereist weinig handelingen bij montage.
Duurzaamheid: De lamellen zijn afpelbaar en kunnen worden aangepast zonder het systeem te vervangen.

Toepassing in de praktijk

Roxtec-systemen worden wereldwijd gebruikt in diverse sectoren, waaronder industrie, energie en infrastructuur. Ze zijn geschikt voor toepassing in wanden, vloeren, plafonds en technische kasten. Het systeem is ook geschikt voor zowel nieuwbouw als renovatieprojecten, waarbij het behoud van bestaande installaties vaak essentieel is.

Traditionele en moderne technieken bij Ubbink

Geïsoleerde doorvoeren

Ubbink biedt een variant van geïsoleerde kabel- en leidingdoorvoeren, die ideaal zijn voor toepassing op platte daken. Deze systemen zijn ontworpen voor gebruik met Resitrix- of PVC-plakplaten, waardoor er geen brandwerend lassen of zetten nodig is. Hierdoor kan een installateur snel en zelfstandig een waterdichte doorvoer realiseren voor alle soorten kabels en leidingen.

Voordelen van het Ubbink-systeem

Brandwerend en waterdicht: De doorvoeren zijn ontworpen om zowel brandwerend als waterdicht te zijn, wat essentieel is voor de veiligheid van het gebouw.
Snelle uitvoering: Het systeem is eenvoudig in te monteren, wat leidt tot korte installatietijden en lage kosten.
Compatibiliteit: Het systeem is geschikt voor gebruik in combinatie met bestaande installaties en kan worden toegepast in verschillende bouwscenario's.

Traditionele varianten

Naast de geïsoleerde varianten biedt Ubbink ook traditionele doorvoeren met een aluminium plakplaat. Deze variant is geschikt voor projecten waarbij het gebruik van Resitrix- of PVC-plakplaten niet mogelijk is of gewenst is. De aluminium variant biedt een robuuste en duurzame oplossing voor leidingdoorvoeren.

Uitdagingen en afwegingen bij brandwerend afdichten

Leontijden en voorradige problemen

Uit de SOURCE DATA blijkt dat er sprake is van significante leontijden bij de levering van brandwerende producten, zoals brandkleppen en leidingdoorvoeren. Dit maakt het uitvoeren van aanbevelingen uit brandveiligheidsonderzoeken extra uitdagend. Minister Winsemius erkent dat er bijvoorbeeld sprake is van een toegenomen vraag naar natte sprinklers en brandwerende systemen, waardoor leontijden en voorraadproblemen ontstaan.

Beleidsafwegingen

In sommige gevallen is het afwegen van tegengestelde belangen nodig, zoals bijvoorbeeld het kiezen tussen droge en natte sprinklers of het gebruik van bepaalde types brandkleppen. Deze afwegingen zijn afhankelijk van de context van het gebouw en de veiligheidsdoelstellingen. Bijvoorbeeld, een natte sprinkler vernevelt de ruimte, wat kan leiden tot zuurstoftekorten en daardoor de brandverspreiding belemmert. Echter, het gebruik van natte sprinklers maakt het systeem kwetsbaar voor sabotage, wat in bepaalde situaties ongewenst is.

Conclusie

Het correct afwerken van leidingdoorvoeren is een essentieel onderdeel van elke bouw- of renovatieproject. De keuze voor brandwerende materialen en technieken is niet alleen een kwestie van veiligheid, maar ook van regelgeving en functionele betrouwbaarheid. Modulaire systemen zoals die van Roxtec bieden flexibiliteit en hoge veiligheid, terwijl traditionele en moderne oplossingen zoals die van Ubbink een snelle en eenvoudige uitvoering mogelijk maken.

Het is belangrijk om te erkennen dat het ontbreken van brandwerend afdichten kan leiden tot fatale gevolgen, zoals duidelijk is geworden uit de Schipholbrand. Daarom is het kiezen voor gecertificeerde en compatibele producten een verantwoordelijke keuze, die bijdraagt aan de veiligheid van zowel bouw- als leefomgeving.

Een functioneel brandwerend systeem vereist een combinatie van producten die goed op elkaar aansluiten en onderling versterkend werken. Het uitsluiten van enkelvoudige onderdelen kan leiden tot het falen van het gehele systeem. Daarom is het noodzakelijk om bij de uitvoering van een project rekening te houden met de complete keten van brandwerend afdichten, vanaf het ontwerp tot en met de montage.

Bij de toekomstige bouw- en renovatieprojecten zal het gebruik van moderne en betrouwbare afdichtsystemen een cruciale rol spelen in het garanderen van een veilige en duurzame leefomgeving.

Bronnen

leidingdoorvoer