Moet je bij het afwerken van stof altijd locken? Uitleg over alternatieven en toepassingen

Published by Redactie on augustus 17, 2025 | Category afwerken

Bij het afwerken van stof in textielprojecten is het gebruik van een lockmachine vaak aan te raden vanwege de professionele uitslag, rekbaarheid en duurzaamheid van de naden. Maar is het gebruik van een lockmachine altijd nodig? In dit artikel geven we een overzicht van de verschillende technieken voor het afwerken van stof, met aandacht voor het gebruik van een lockmachine en alternatieven zoals de zigzag- en overlocksteek. Wij leggen uit wanneer het afwerken met een lockmachine het beste resultaat geeft en wanneer alternatieve technieken voldoende zijn.

Het doel van het afwerken van stof is om rafelen tegen te gaan, de naad te versterken en de uitslag netjes en professioneel te maken. Afhankelijk van de stof en het project zijn er verschillende methoden beschikbaar. In de volgende hoofdstukken bespreken we de technieken en hun toepassingen, met nadruk op de context van lockmachines en alternatieve manieren.

Wat is een lockmachine en waarvoor wordt het gebruikt?

Een lockmachine is een professionele machine die meerdere draden gebruikt om stof af te werken en naden te maken. Het is vooral geschikt voor elastische en rekbare stoffen, zoals tricot, en levert een rekbaar resultaat op. De machine maakt een overlocksteek, die zorgt voor een nette rand zonder rafels en een sterke, duurzame naad.

De lockmachine maakt gebruik van 2 tot 5 draden, afhankelijk van het model. Deze draden vormen een stevige naad die tegelijkertijd de randen van de stof afwerkt. De meeste lockmachines bevatten ook een mes dat de stof tijdens het naaien afsnijdt, waardoor de randen extra netjes worden.

Voorbeelden van steken bij lockmachines

Overlocksteek: Een veelgebruikte steek bij lockmachines, waarbij de randen van de stof worden afgezet en afgesneden. De overlocksteek is zowel rekbaar als stevig, wat ideaal is voor elastische stoffen.
Rolzoomsteek: Met deze steek wordt de stof in een dunne rand omgeslagen, wat vooral geschikt is voor gladde stoffen. Het is een snelle manier om ruches of tafellakens af te werken.
Flatlocksteek: Deze steek wordt gebruikt om stoffen aan elkaar te naaien en tegelijkertijd een platte naad te creëren. Het is een elegante manier om naden te verbergen.
Coverlocksteek: Deze steek wordt alleen gemaakt op combinatie lock-coverlock machines. Het is een sterke en professionele afwerking, vaak gebruikt in de textielindustrie.

Een lockmachine is dus ideaal voor het afwerken van stof, vooral bij rekbare stoffen. Het levert een professionele uitslag en vermindert de kans op rafels of een ongelijke rand. Maar is het gebruik van een lockmachine altijd nodig?

Alternatieve manieren om stof af te werken

Hoewel een lockmachine een krachtige tool is, zijn er ook alternatieven voor het afwerken van stof. Deze technieken zijn vooral geschikt voor projecten waarbij een lockmachine niet beschikbaar is of niet nodig is.

Zigzagsteek

De zigzagsteek is een van de meest gebruikte technieken bij het afwerken van stof. Het is een rekbaar type steek dat zowel op een gewone naaimachine als op een lockmachine kan worden gebruikt. De zigzagsteek helpt om de stofranden aan elkaar te houden en rafels te voorkomen. Het is vooral geschikt voor stretchstoffen en tricot.

Een belangrijk nadeel van de zigzagsteek is dat de stof niet automatisch wordt afgesneden. Na het naaien van de zigzagsteek is het noodzakelijk om eventuele stofresten met een schaar te verwijderen. Dit betekent dat het resultaat iets minder netjes kan zijn dan bij gebruik van een lockmachine, maar het is wel een eenvoudige en snelle methode.

Overlocksteek op de naaimachine

Voor mensen die geen lockmachine beschikbaar hebben, is het soms mogelijk om een overlocksteek te maken met een gewone naaimachine. Niet alle naaimachines zijn uitgerust met deze functie, maar het is wel een manier om naden af te werken zonder een lockmachine. Het resultaat is iets minder professioneel dan met een lockmachine, maar het helpt wel om rafels tegen te gaan.

Net zoals bij de zigzagsteek is het belangrijk om eventuele stofresten weg te knippen na het naaien. De overlocksteek op een naaimachine is iets sterker dan de zigzagsteek, maar gebruikt meer garen en is iets langzamer.

Handmatig afwerken

In sommige gevallen is het ook mogelijk om de stof handmatig af te werken. Dit kan bijvoorbeeld door de randen van de stof in te vouwen en ze vervolgens met een gewone naad te versterken. Deze methode is vooral geschikt voor kleine projecten of projecten waarbij de uitslag niet zo belangrijk is.

Hoewel handmatig afwerken een eenvoudige oplossing is, is het minder efficiënt en kan het leiden tot ongelijke resultaten. Het is echter een goede oplossing voor mensen die geen lockmachine of extra gereedschap hebben.

Wanneer is het nodig om een lockmachine te gebruiken?

Hoewel alternatieve methoden beschikbaar zijn, is het gebruik van een lockmachine niet altijd nodig. Het hangt af van het type stof, het project en de gewenste uitslag.

Bij elastische stoffen

Een lockmachine is vooral aan te raden bij het werken met elastische stoffen, zoals tricot of geweven stretchstoffen. Deze stoffen zijn gevoelig voor scheuren en rafelen. De overlocksteek van een lockmachine is rekbaar en zorgt voor een sterke en nette naad.

Bij professionele uitslag

Als het doel is om een project met een professionele uitslag te maken, is een lockmachine vaak de beste keuze. Het levert een nette rand op zonder rafels of ongelijkmatige plekken. Dit is vooral belangrijk bij projecten zoals kledingstukken, waar de uitslag zichtbaar is.

Bij complexe projecten

Bij complexe projecten, zoals het maken van kleding of het afwerken van meerdere naden, is het gebruik van een lockmachine efficiënt en accuraat. De machine snijdt de stof af tijdens het naaien, wat het proces versnelt en het resultaat verbetert.

Wanneer is het niet nodig om een lockmachine te gebruiken?

Er zijn ook situaties waarin het gebruik van een lockmachine niet nodig is. Dit is vooral het geval bij eenvoudige projecten of wanneer het doel niet op een professionele uitslag ligt.

Eenvoudige projecten

Voor eenvoudige projecten, zoals het maken van een zakdoek of een servet, is het afwerken met een zigzagsteek of handmatig voldoende. Deze projecten vereisen geen extra precisie of sterkte, wat betekent dat een lockmachine niet nodig is.

Niet-gevoelige stoffen

Bij niet-gevoelige stoffen, zoals fijne geweven stoffen die niet rafelen, is het afwerken met een lockmachine niet altijd nodig. In deze gevallen is een eenvoudige zigzagsteek of zelfs een gewone naad voldoende om de stof te versterken.

Niet-zichtbare naden

Bij naden die niet zichtbaar zijn, zoals inwendige naden van een kledingstuk, is het gebruik van een lockmachine minder belangrijk. In deze gevallen is het voldoende om een gewone naad of zigzagsteek te gebruiken.

Tips voor het afwerken van stof zonder lockmachine

Als je geen lockmachine hebt of niet wilt gebruiken, zijn er nog steeds manieren om stof af te werken. Hier zijn een paar tips:

Kies de juiste steek

Als je een naaimachine gebruikt, kies dan voor een zigzagsteek of overlocksteek. Deze steken zijn geschikt voor het afwerken van stof en helpen bij het voorkomen van rafels. Zorg ervoor dat de instellingen van je machine afgestemd zijn op de stof die je gebruikt.

Gebruik het juiste garen

Het gebruik van elastisch garen is belangrijk bij het afwerken van elastische stoffen. Elastisch garen helpt om de stof te volgen en voorkomt dat de naad breekt. Dit is vooral belangrijk bij projecten waarbij rekbaarheid van belang is.

Maak proefstukjes

Voor complexe projecten is het aan te raden om eerst proefstukjes te maken. Dit helpt om te testen welke steek en instellingen het beste werken voor de stof die je gebruikt.

Kijk uit voor rafels

Na het afwerken van stof is het belangrijk om eventuele rafels of stofresten weg te knippen. Dit zorgt voor een nettere uitslag en voorkomt ongelijkmatige plekken.

Gebruik de juiste naald

Zorg ervoor dat je de juiste naald gebruikt voor de stof die je werkt. Een verkeerde naald kan leiden tot steken overslaan, draadbreuk of zelfs schade aan de machine.

Conclusie

Het afwerken van stof is een belangrijk onderdeel van textielprojecten. Hoewel het gebruik van een lockmachine vaak aan te raden is vanwege de professionele uitslag en rekbaarheid, is het niet altijd nodig. Afhankelijk van het type stof, het project en de gewenste uitslag zijn er alternatieve methoden beschikbaar, zoals de zigzagsteek of overlocksteek op een naaimachine.

Voor eenvoudige projecten of projecten waarbij de uitslag niet zo belangrijk is, is het voldoende om een eenvoudige steek te gebruiken. Bij complexe projecten of projecten waarbij de uitslag zichtbaar is, is het echter aan te raden om een lockmachine te gebruiken.

De keuze voor het afwerken van stof hangt dus af van de omstandigheden. Door de juiste techniek te kiezen en de juiste instellingen te gebruiken, kun je een nette en professionele uitslag bereiken, met of zonder lockmachine.

Bronnen

stof
lock