Randafwerkingen van isolatieglas: Technieken, toepassingen en uitvoering

Inleiding

In de bouw- en renovatiebranche speelt isolatieglas een steeds groter rol in het verlagen van energieverbruik en het verbeteren van comfort in woningen en utiliteitsbouw. Een cruciale factor bij de toepassing van isolatieglas is de randafwerking, die niet alleen de esthetiek beïnvloedt, maar ook de duurzaamheid, veiligheid en prestaties van het glas. Op basis van de beschikbare data uit betrouwbare bronnen, zoals producenten en bouwgerelateerde organisaties, wordt in dit artikel ingegaan op de diverse randafwerkingen van isolatieglas, hun toepassingsmogelijkheden en de technische en esthetische aspecten die daarmee gepaard gaan.

Het doel van dit artikel is om professionals en woningeigenaars een overzicht te geven van de mogelijkheden op het gebied van randafwerkingen bij isolatieglas, met nadruk op technische specificaties, veiligheidsaspecten en esthetische overwegingen. Binnen deze context worden ook praktische toepassingen, zoals het gebruik van isolatieglas in monumentale renovaties of in de badkamer, besproken.

Wat is isolatieglas en waarom is randafwerking belangrijk?

Definitie en toepassing van isolatieglas

Isolatieglas bestaat uit twee of meer glaslagen die op een bepaalde afstand van elkaar zijn geplaatst en waarbij de spouw vaak gevuld is met een gas zoals argon. Dit gebeurt in combinatie met zogenaamde HR- of HR++-coatings die de warmteoverdracht verlagen. Het resultaat is een glasproduct dat uitstekend isolatie biedt, terwijl het toch licht doorlaat.

De randafwerking van isolatieglas speelt een cruciale rol in het verzekeren van de duurzaamheid van het product. Deze afwerking zorgt voor een vaste verbinding tussen de glaspanelen en de kozijnen of sponningen. Daarnaast beïnvloedt de afwerking de esthetiek, veiligheid en functionaliteit van het glas in het bouwproject.

Veiligheidsaspecten

De randafwerking moet ook voldoen aan de huidige bouwnormen, zoals de NEN 3569:2011 in Nederland, die richtlijnen geeft voor de veiligheidsnormen van vlakglas. Deze normen hanteren eisen voor het voorkomen van letsel bij glasbreuk, vooral in toepassingen waar het glas in het openbare domein staat of waar het gebruik door kinderen is mogelijk.

Soorten randafwerkingen voor isolatieglas

1. Plat poly geslepen (PP geslepen)

Omschrijving:
Plat poly geslepen is de meest voorkomende afwerking bij glasplaten. Bij deze methode worden de randen van het glas glad afgewerkt door middel van slijpen van een kleine schuine kant van 1 tot 2 mm. Dit zorgt ervoor dat het glas niet scherp aanvoelt en letsel wordt vermeden. Deze afwerking is ideaal voor glasplaten waarbij de randen zichtbaar blijven, zoals bij glazen meubels of douchewanden.

Technische eigenschappen:
- Veiligheid: Het slijpen van de randen vermindert de scherpe kanten en voldoet aan de bouwnormen. - Esthetiek: De afwerking is functioneel, maar biedt een neutrale uitstraling. - Toepassing: Vaak gebruikt in interieurs zoals badkamers, keukens en in glazen deuren.

Belangrijk:
Bij plat poly geslepen glas gaat er bij elke rand ongeveer 2,5 mm van de originele glasplaat af. Dit is belangrijk bij maatvoering en moet worden meegenomen in de planning.

Bron:
2. Venlose Glasindustrie – Glasbewerkingen

2. Facet geslepen

Omschrijving:
Bij facet geslepen glas wordt een grotere schuine kant geslepen, meestal tussen 10 en 40 mm. Deze afwerking geeft een klassieke uitstraling, vooral zichtbaar bij spiegels of glazen tafels waarbij de randen zichtbaar zijn. Het facet geeft een dieper effect en een luxere indruk.

Technische eigenschappen:
- Veiligheid: Facet geslepen randen zijn in de praktijk vaak nog scherp en moeten daarom vaak worden afgewerkt met een plat poly afwerking om veilig te zijn. - Esthetiek: Zeer visueel aantrekkelijk, vooral in interieurs waar het glas als designobject fungeert. - Toepassing: Vaak gebruikt in glazen tafels, spiegels en in interieurontwerpen waar visuele impact belangrijk is.

Belangrijk:
Facet geslepen randen zijn alleen geschikt in combinatie met een plat poly afwerking om scherpe kanten te voorkomen.

Bron:
2. Venlose Glasindustrie – Glasbewerkingen

3. Geslepen randen in combinatie met silicone randafdichting

Omschrijving:
Bij isolatieglas is het gebruikelijk om de randen niet alleen af te werken, maar ook te versterken met een silicone randafdichting. Dit is een technische afwerking die ervoor zorgt dat het glas goed vastzit in de sponning of het kozijn en dat vocht en lucht niet kunnen doordringen.

Technische eigenschappen:
- Veiligheid: Voorkomt lekkage en vermindert de kans op condensvorming. - Duurzaamheid: Het gebruik van silicone zorgt voor een lange levensduur van het glasproduct. - Toepassing: Vaak gebruikt in isolatieglasproducten zoals gekleurd isolatieglas of HR++-glas.

Voorbeeld:
Bij het gekleurd isolatieglas HR++ met argon gevulde spouw wordt gebruikgemaakt van een silicone randafdichting om vochtbestendigheid te garanderen. Dit is vooral belangrijk voor glasproducten die in de buitenlucht worden geplaatst.

Bron:
1. Glasmaatje.nl – Gekleurd isolatieglas HR++

4. Geen afwerking (standaard ongeslepen)

Omschrijving:
In sommige gevallen wordt het glas zonder afwerking gebruikt. Dit betreft meestal glasproducten die niet in het zicht zijn of waar de randen worden verborgen door een kozijn of een sponning. Dit is een kostenefficiënte optie, maar niet geschikt voor zichtbare randen.

Technische eigenschappen:
- Veiligheid: Niet geschikt voor zichtbare randen. Verhoogt het risico op letsel bij breuk. - Esthetiek: Niet geschikt voor interieurs of toepassingen waar de glasrand zichtbaar is. - Toepassing: Voor glasproducten die volledig in een kozijn zijn verborgen of voor industriële toepassingen.

Belangrijk:
Deze afwerking voldoet niet aan de veiligheidsnormen zoals de NEN 3569:2011 voor zichtbare glasranden.

Bron:
6. Glasboertje.nl – Satijnglas 12 mm

5. Gekleurd of gelakt glas in combinatie met afwerking

Omschrijving:
Bij gekleurd of gelakt glas wordt vaak rekening gehouden met de afwerking. Dit is van belang, omdat het gelakt of gemailleerde oppervlak aan de binnenzijde van de spouw wordt geplaatst. Bij de randafwerking moet dan worden gezorgd voor een dichte afsluiting om vocht en lucht te voorkomen.

Technische eigenschappen:
- Veiligheid: De afwerking moet zorgen voor een vaste verbinding, om lekkage en condensvorming te voorkomen. - Duurzaamheid: De kleur of lak moet niet worden beschadigd door vocht of hitte. - Toepassing: Vaak gebruikt in interieurs waar zowel esthetiek als functie belangrijk zijn.

Voorbeeld:
Bij gekleurd isolatieglas HR++ met argon gevulde spouw wordt de silicone randafdichting gebruikt, samen met een plat poly afwerking. De lakzijde zit aan de binnenzijde van de spouw, zodat het niet blootstaat aan weersinvloeden.

Bron:
1. Glasmaatje.nl – Gekleurd isolatieglas HR++

6. Randafwerking bij vacuümglas

Omschrijving:
Vacuümglas vereist een specifieke afwerking om de isolerende eigenschappen van het glas te bewaren. Omdat het glas grotendeels dun is en een vacuüm is gecreëerd tussen de glaslagen, moet de randafwerking zorgvuldig worden uitgevoerd om lekkage en drukverschillen te voorkomen.

Technische eigenschappen:
- Veiligheid: De afwerking moet zorgen voor een dichte verbinding om lekkage van het vacuüm te voorkomen. - Duurzaamheid: Het glas moet worden geïsoleerd van de omgeving, zodat de warmte-isolatie intact blijft. - Toepassing: Ideaal voor monumentale renovaties en in utiliteitsbouw waar extreme isolatie belangrijk is.

Voorbeeld:
Bij BENGglas Monu of BENGglas Sun, die beide vacuümglas zijn, wordt gebruikgemaakt van een subtiel golvende randafwerking die zorgt voor een aansluiting in bestaande kozijnen. De U-waarde van deze glasproducten is tot 0,35 W/m²K, wat uitzonderlijk efficiënt is.

Bron:
3. Bengglas – BENGglas Monu
4. Bengglas – BENGglas Extra Clear
5. Aartbouman – Vacuümglas

Randafwerking in praktijk: Toepassingen en voorbeelden

1. In de badkamer

In de badkamer is de keuze van de randafwerking belangrijk vanwege de hoge vochtbelasting. Hier is het gebruik van een plat poly afwerking aan te raden, zowel voor veiligheidsredenen als om lekkages en condensvorming te voorkomen. Ook is het vaak noodzakelijk om de randen van glasdeuren of douchewanden glad af te werken.

Voorbeeld:
Bij glazen douchewanden wordt vaak een plat poly geslepen randafwerking gebruikt. Dit zorgt voor een veilige en functionele oplossing.

Bron:
2. Venlose Glasindustrie – Glazen douchedeuren op maat

2. In monumentale gebouwen

Monumentale gebouwen vragen vaak om het behouden van de oorspronkelijke kozijnen en sponningen. In dit geval is het gebruik van vacuümglas met een subtiel golvende randafwerking een uitstekende oplossing. Deze afwerking past beter in de historische context dan moderne, dikker glasproducten.

Voorbeeld:
BENGglas Monu Restover combineert monumentenglas met vacuümglas. De golvende randafwerking behoudt de authentieke uitstraling van het glas en past in bestaande sponningen.

Bron:
3. Bengglas – BENGglas Monu Restover

3. In utiliteitsbouw

In utiliteitsbouw zoals kantoren, scholen of sportgebouwen is het doel vaak om zoveel mogelijk daglicht te laten binnenkomen, zonder dat er sprake is van oververhitting. Hier is een dubbele coating op het glas in combinatie met een plat poly afwerking een goede keuze.

Voorbeeld:
BENGglas Double Coated gebruikt een slimme zonwerende coating in combinatie met een plat poly afwerking. Hierdoor wordt de zonnewarmte buiten gehouden, terwijl de U-waarde nog steeds hoog is.

Bron:
4. Bengglas – BENGglas Double Coated

Veiligheidsnormen en certificeringen

In Nederland gelden strikte veiligheidsnormen voor glasproducten, met name in toepassingen waar het glas in het openbare domein staat of waar het gebruik door kinderen is mogelijk. Een van de belangrijkste normen is de NEN 3569:2011, die richtlijnen geeft voor het voorkomen van letsel door brekend of vallend glas.

Belangrijk:

• Plat poly afwerking is vaak nodig om veiligheid te waarborgen.
• Facet geslepen randen moeten worden afgewerkt met een plat poly afwerking.
• Gehard glas is vaak verplicht in bepaalde toepassingen, zoals in glazen deuren of bij glas in openbare ruimtes.

Bron:
6. Glasboertje.nl – Satijnglas 12 mm

Conclusie

De keuze van de juiste randafwerking bij isolatieglas is essentieel voor de veiligheid, functionaliteit en esthetiek van het glas in een bouwproject. De beschikbare technieken zoals plat poly geslepen, facet geslepen, silicone randafdichting en geslepen randen in combinatie met coatings bieden een breed spectrum van toepassingsmogelijkheden, van badkamers tot monumentale gebouwen.

Bij de keuze van een afwerking dient rekening te worden gehouden met factoren zoals vochtbelasting, zichtbaarheid, veiligheid en esthetiek. Daarnaast moeten de bouwnormen, zoals de NEN 3569:2011, worden nageleefd om risico’s op letsel te minimaliseren.

Tegenwoordig zijn er ook innovatieve oplossingen beschikbaar, zoals vacuümglas met subtiel golvende randafwerking, die zowel hoge isolatie bieden als geschikt zijn voor monumentale en industriële toepassingen. Deze ontwikkelingen laten zien dat glas niet alleen technisch steeds geavanceerder wordt, maar ook steeds beter aansluit op de esthetische en functionele eisen van moderne bouwprojecten.

Bronnen

1. Glasmaatje.nl – Gekleurd isolatieglas HR++
2. Venlose Glasindustrie – Glasbewerkingen
3. Bengglas – BENGglas Monu
4. Bengglas – BENGglas Extra Clear
5. Aartbouman – Vacuümglas
6. Glasboertje.nl – Satijnglas 12 mm