Sortering en afwerking van metselsteen: een expertgids voor bouwprojecten

Published by Redactie on augustus 20, 2025 | Category afwerken

Inleiding

Bij het uitvoeren van bouw- of renovatieprojecten is de keuze van het juiste metselsteenmateriaal van groot belang. Niet alleen bepaalt de afwerking de esthetiek van het resultaat, maar ook de duurzaamheid, de functie en het uiteindelijke budget. In de context van natuursteen, die steeds vaker wordt toegepast in Nederlandse architectuur, zijn er verschillende sorteringen en afwerkingen beschikbaar. Deze worden gekenmerkt door hun vorm, dikte, hoogte, textuur en kleur. In dit artikel wordt ingegaan op de beschikbare sorteringen en afwerkingen van metselsteen, gebaseerd op de gegevens uit betrouwbare bronnen. Daarnaast worden de technische aspecten van verwerking, maatwerkopties en kostenaanpak behandeld, met aandacht voor het verschil tussen massieve metselstenen en natuursteenstrips.

Sorteringen van metselsteen

Natuurgevelsteen

Natuurgevelsteen is een veelvoorkomende keuze bij gevels en interieurbekleding. De afmetingen variëren per collectie, maar de meest gebruikte formaten zijn:

Hoogte: ca. 4, 6 of 8 cm
Dikte: ca. 9–10 cm
Lengte: vrije lengte, wat betekent dat de stenen in verschillende lengtes voorkomen, waardoor een wild verband ontstaat in het metselwerk

Deze vormgeving maakt de natuurgevelsteen ideaal voor een organische en authentieke uitstraling. Naast reguliere sorteringen zijn er ook maatwerkopties beschikbaar, zoals speciale hoekstukken, afdekkers of traptreden.

Lapide collectie

De Lapide collectie bestaat uit strakke, langformaat stenen die vaak tot lengtes van 70 cm kunnen bereiken. De kenmerken zijn:

Hoogte: ca. 4 of 5 cm
Dikte: ca. 9–10 cm
Lengte: vaak vrije lengte, maar met een strakke, gestileerde uitstraling

De Lapide strips zijn dunner en hebben een muurdikte van ca. 2–3 cm. Deze strips zijn voorzien van een gezaagde achterzijde, waardoor ze kunnen worden verlijmd op bestaande muren of plaatmateriaal. Dit maakt ze geschikt voor projecten waarbij een lichtere of snellere afwerking gewenst is.

Rock collectie

De Rock collectie is robuust en bestaat uit vrije vormen en formaten. Deze collectie is geschikt voor projecten die een ruwere, rustieke uitstraling behoeven. Kenmerken zijn:

Muurdikte: 3–5 cm
Afwerking: vaak gezaagde achterzijde
Vorm: vrije vormen en formaten

Tevens is er de mogelijkheid om maatwerkproducten te bestellen, zoals stenen die specifiek zijn ontworpen voor een project. Deze optie is zowel esthetisch aantrekkelijk als functioneel, aangezien het het resultaat op maat maakt.

Nauwkeurigheid in afwerking

De afwerking van metselsteen speelt een cruciale rol in het uiteindelijke resultaat. De afwerking kan variëren van ruwe, handgesneden randen tot gladde, gepolijste oppervlakken. De keuze van de afwerking hangt af van het gewenste esthetisch effect en de toepassing:

Ruwe afwerking: geeft een rustige, organische uitstraling
Geslepen of gepolijste afwerking: biedt een modernere, strakke uitstraling
Handvorm: geeft de indruk van authenticiteit en uniekheid

De keuze van de afwerking heeft ook invloed op de verwerkingstijd. Een ruwe afwerking vereist bijvoorbeeld meer handmatige inzet van de metselaar, terwijl een gladde afwerking beter geschikt is voor snelle verwerking.

Verwerking en verwerkingstijd

De verwerking van metselsteen vraagt om een zorgvuldige aanpak. Aangezien natuursteen geen standaardproduct is, maar uit natuurlijke groeven komt en per stuk uniek is, is het verwerken vergelijkbaar met puzzelen. De verwerking kan variëren per project, afhankelijk van de complexiteit van de vorm, de afwerking en de grootte van het oppervlak.

Een ervaren metselaar kan gemiddeld tussen de 2 en 6 m² per dag verwerken. De verwerkingstijd is afhankelijk van:

Soort natuursteen: bijvoorbeeld een Rock collectie vereist meer tijd dan een strakke Lapide
Afwerking: ruwe afwerking kost meer tijd dan gepolijste
Verwerkingstechniek: traditionele metselmethode versus verlijmen

Daarnaast is het belangrijk dat de metselaar vertrouwd is met de kenmerken van het gebruikte metselsteenmateriaal. Wanneer een metselaar onbekend is met de eigenschappen van het gebruikte materiaal, kan dit leiden tot extra tijdverlies of een minder professioneel resultaat.

Mortel en voegkleur

Bij de verwerking van natuursteen wordt gebruikgemaakt van speciaal afgestemde mortels, die zowel functioneel als esthetisch zijn. Deze mortels worden door het bedrijf zelf ontwikkeld in samenwerking met Remix Droge Mortel B.V. en zijn beschikbaar in diverse kleuren, waardoor ze perfect kunnen aansluiten op de kleur en textuur van de natuursteen.

Een belangrijk voordeel van deze mortels is dat ze direct als voeg kunnen dienen, waardoor het metselwerk niet achteraf nog gevoegd hoeft te worden. Dit bespaart tijd en zorgt voor een strakke, geïntegreerde afwerking. De voegkleur kan worden gekozen op basis van:

Passende kleur: voegkleur past bij de natuursteen
Contrasterende kleur: voegkleur vormt een scherpe contrast met de natuursteen

In een inspiratiecentrum kunnen diverse kleuren worden getoond, en kleurstalen zijn beschikbaar. Dit helpt bij het maken van de juiste keuze die past bij het gewenste uiteindelijke resultaat.

Massieve metselstenen versus natuursteenstrips

Twee belangrijke vormen van metselsteen zijn massieve metselstenen en natuursteenstrips. Deze hebben verschillende toepassingsgebieden en voordelen:

Massieve metselstenen

Muurdikte: ca. 9–10 cm
Verwerking: traditionele metselmethode
Toepassing: gevelconstructie

Massieve metselstenen zijn volledige stenen die onderdeel uitmaken van de gevelconstructie. Ze vormen een stevige, authentieke gevel en zijn geschikt voor zowel binnen- als buitenmuren. Deze methode is robuust, maar vereist meer tijd en materiaal.

Natuursteenstrips

Muurdikte: ca. 2–3 cm
Verwerking: verlijmen op bestaande muren, plaatmateriaal of isolatie
Toepassing: gevelbekleding of interieurbekleding

Natuursteenstrips zijn dunner en kunnen sneller worden verwerkt. Ze zijn geschikt voor projecten waarbij een snelle of lichte afwerking gewenst is. De strips worden vaak gebruikt voor gevelbekleding, maar zijn ook geschikt voor interieurbekleding of vloerplaten.

Kleur en type natuursteen

Bij de keuze van metselsteen is de kleur een belangrijk aspect. Natuursteen is beschikbaar in diverse kleuren en texturen, variërend van lichtbruin tot grijs en zelfs wit. De kleur wordt bepaald door het type natuursteen:

Gneis: vaak lichtgrijs of beige met donkere lijnen
Travertin: lichtbruin met poriën
Marmer: wit of grijs met patronen
Leisteen: vaak grijs of roestkleurig
Kwartsiet: helderwit of beige
Calciumcarbonaat: lichtbruin of wit

Deze materialen zijn geschikt voor het Nederlandse klimaat en worden op maat vervaardigd, zodat de afmetingen en afwerking aansluiten op de wensen van de klant. Daarnaast zijn er ook opties voor het combineren van kleuren en texturen om een unieke en geïntegreerde uitstraling te creëren.

Maatwerk en speciale toepassingen

Een belangrijk aspect van het gebruik van metselsteen is de mogelijkheid tot maatwerk. Niet alle projecten passen binnen de standaardsorteringen, en soms zijn er specifieke wensen of vormen nodig. Voor dergelijke gevallen bieden leveranciers zoals Bouwen met Natuursteen maatwerkproducten aan, zoals:

Speciale hoekstukken
Afdekkers
Traptreden
Aangepaste vormen en afmetingen

Deze maatwerkproducten worden vaak gebruikt in projecten waarbij een unieke of specifieke vorm gewenst is. De leveranciers hebben een netwerk van verwerkers en kunnen ook advies geven over de technische aspecten van het verwerken van het materiaal.

Prijsindicaties en budgetaansluiting

Natuursteen kan variëren in prijs, afhankelijk van het type, de afwerking en de dikte. De prijzen voor natuursteenstrips beginnen bij €85 per m² exclusief btw en kunnen variëren tot €145 per m². Voor massieve metselstenen begint de prijs bij €150 per m² en kan oplopen tot €250 per m² voor langformaatopties.

De prijsvariaties zijn afhankelijk van:

Type natuursteen: bijvoorbeeld gneis versus marmer
Afwerking: ruwe afwerking versus gepolijste afwerking
Dikte: dunne strips versus massieve stenen
Vorm: standaardvorm versus maatwerk

De leveranciers adviseren om een vrijblijvende offerte aan te vragen, omdat elk project uniek is en specifieke kenmerken kan hebben. Deze offerte helpt om het juiste budget in te schatten en het juiste product te kiezen.

Duurzaamheid en sfeer

Natuursteen is niet alleen esthetisch aantrekkelijk, maar ook duurzaam. Aangezien het een natuurlijk materiaal is, heeft het een lange levensduur en vereist weinig onderhoud. Bovendien is het een duurzame keuze, aangezien het uit groeven komt en niet kunstmatig wordt vervaardigd zoals composietmateriaal.

Composietmateriaal, dat vaak een mengsel is van kunstmatige materialen en natuurlijke stenen, wordt niet aangeraden door leveranciers die zich richten op échte natuursteen. Composiet is minder duurzaam en kan in de toekomst slijten of verkleuren, terwijl natuursteen blijft uitstralen.

Conclusie

De keuze van de juiste metselsteen en afwerking is een belangrijke stap in elk bouw- of renovatieproject. Natuursteen biedt een brede keuze aan sorteringen, vormen, afwerkingen en kleuren, die aansluiten op diverse stijlen en wensen. Of het nu gaat om een traditionele gevel, een rustieke muur of een modern interieurbekleding, de beschikbare opties zijn ruim en flexibel.

Tijdens de keuze is het belangrijk om te overwegen:

De afwerking: ruw versus glad, authentiek versus strak
De sortering: natuurgevelsteen, lapide of rock
De verwerking: massieve stenen versus strips
De voegkleur: passend of contrasterend
De maatwerkopties: voor specifieke wensen
De prijsindicaties: om binnen het budget te blijven

Door deze aspecten goed in kaart te brengen, kan de juiste keuze worden gemaakt voor een duurzaam, functioneel en esthetisch resultaat. Natuursteen is een betrouwbare en duurzame keuze voor zowel woningen als commerciële gebouwen.