Steigerhouten tafel afwerken: Gids voor duurzame en esthetische behandeling

Published by Redactie on augustus 20, 2025 | Category afwerken

Steigerhout is sinds enkele jaren een veelgebruikt bouw- en meubelhout in de interieur- en tuinwereld. Dankzij zijn karakteristieke uitstraling, duurzaamheid en de rustige, industriële look is het een populaire keuze voor tafels, banken en kasten. Toch vereist steigerhout niet alleen professionele verwerking, maar ook een aandachtige afwerking om zowel de levensduur als de esthetiek te verzekeren. In deze gids behandelen we de belangrijkste stappen en methoden om een steigerhouten tafel correct af te werken, op basis van betrouwbare bronnen en praktische tips.

Waarom steigerhout behandelen?

Steigerhout is afkomstig uit houten steigers die gebruikt zijn in de bouwsector. Deze houten balken worden meestal hergebruikt, waarbij de meeste van hen een levensduur van tientallen jaren achter de rug hebben. Door hun geschiedenis en blootstelling aan weersinvloeden ontwikkelen ze een unieke textuur en karakteristieke uitstraling. Toch is het belangrijk om het hout af te werken, zowel voor esthetische als functionele redenen.

Bescherming tegen vocht en vuil

Steigerhout neemt relatief gemakkelijk vocht op, vooral omdat het hout vaak al nat geweest is en droog is geraakt. Dit maakt het vatbaar voor vlekken, zoals die van glazen of gemorst eten. Door een afwerkingslaag aan te brengen, vermindert men het risico op vochtabsorptie en verlengt men de levensduur van het meubel.

Verlenging van de levensduur

Bij gebruik in buitenruimtes, zoals op een terras of in de tuin, blootstelt het hout zich aan zonlicht, regen en wind. Zonder behandeling kan dit leiden tot houtrot, snel slijtage en verkleuring. Een goed gekozen afwerking beschermt het hout tegen deze invloeden.

Verfraaiing

Een afwerking helpt om de natuurlijke kleur van het hout te verdiepen of een trendy look te verkrijgen, zoals een white wash of grey wash. Bovendien zorgt het voor een betere afwerking, waarbij het oppervlak gladder en beter schoon te maken is.

Gebruiksgemak

Behandeld hout is vaak gladder en makkelijker schoon te maken. Het voorkomt ook splinters, wat het gebruik van een steigerhouten tafel aangenamer maakt.

Voorbereiding: schuren en stofvrij maken

Voordat je een afwerking aanbrengt, is het essentieel om het hout voor te bereiden. Dit betreft het schuren van het oppervlak en het verwijderen van stof en vuil.

Schuren

Steigerhout staat bekend om zijn ruwe textuur. Voor meubels is het vaak prettiger als het oppervlak wat gladder is, vooral bij tafels en zitvlakken. Schuren helpt hierbij en verwijdert eventuele splinters.

Grof schuurpapier: Start met korrel 80 of 100 om de grootste oneffenheden en splinters weg te werken. Schuur altijd met de houtnerf mee.
Fijne korrel: Werk daarna verder met een fijner schuurpapier, zoals korrel 120 of 150, voor een gladder resultaat. Voor een extra gladde afwerking kan men eindigen met korrel 180 of zelfs 220.
Handmatig of machinaal: Grote oppervlakken schuur je het snelst met een schuurmachine (vlakschuurmachine of excenterschuurmachine). Voor hoekjes en randen is handmatig schuren vaak handiger.

Het is niet altijd nodig om steigerhout spiegelglad te schuren. Soms wil je juist die ruwe look behouden. In dat geval schuur je alleen de delen die vaak aanraakt en verwijder je de splinters.

Stofvrij maken

Na het schuren is het cruciaal om al het schuurstof grondig te verwijderen. Gebruik een zachte borstel of stoffer en neem het oppervlak daarna af met een licht vochtige, pluisvrije doek. Een kleefdoek werkt ook uitstekend om de laatste stofdeeltjes weg te halen. Een stofvrije ondergrond is noodzakelijk voor een egale en goede hechting van de afwerkingslaag.

Kiezen van de juiste afwerking

Er zijn verschillende manieren om steigerhout af te werken, afhankelijk van de gewenste functie, look en locatie van het meubel. Hieronder geven we een overzicht van de meest gebruikte opties.

Steigerhout oliën: natuurlijke bescherming

Olijt is een veelgebruikte optie voor steigerhout, vooral als men een natuurlijke look wil behouden. Olië is niet alleen goed voor de esthetiek van het hout, maar ook voor de luchtdoorlaatbaarheid en flexibiliteit van het oppervlak.

Voordelen: Olië voedt het hout, maakt het waterafstotend en geeft het een warme, natuurlijke uitstraling. Het is ook makkelijk te onderhouden en past goed bij binnenmeubels.
Nadelen: Olië vereist regelmatig herbehandeling, vooral bij intensief gebruik of blootstelling aan vocht. Het is ook niet geschikt voor gebruik in buitenruimtes waar de tafel regelmatig nat raakt.

De keuze van de olie is belangrijk. Natuurlijke oliën zoals linseedolie, olijfolie of speciale houtolië voor steigerhout zijn goede opties. Het is aan te raden om een olie te kiezen die specifiek ontwikkeld is voor steigerhout, aangezien dit hout vaak al een hoge vochtgehalte heeft en extra behandeling nodig heeft.

Steigerhout lakken: sterke beschermlaag

Lak vormt een harde, beschermende film op het hout. Het sluit het hout af en biedt daardoor uitstekende bescherming tegen vocht, krassen en vlekken. Lak is verkrijgbaar in verschillende glansgraden (mat, zijdeglans, hoogglans) en zowel transparant als in kleur.

Transparante lak: Beschermt het hout zonder de kleur sterk te veranderen (hoewel het de kleur iets kan verdiepen). Ideaal voor tafelbladen of meubels die intensief gebruikt worden.
Gekleurde lak: Dekt de houtnerf grotendeels of volledig af en geeft het meubel een egale kleur en een sterke beschermlaag.

Aanbrengen van lak: Lak breng je aan met een kwast of roller. Werk in dunne lagen en schuur licht tussen de lagen (met fijne korrel) voor een optimale hechting en een glad resultaat. Zorg ervoor dat je de eerste laag eventueel verdunt volgens de aanwijzingen op de verpakking.

Voordelen: Zeer sterke bescherming, krasvast, waterbestendig, makkelijk schoon te maken.
Nadelen: Kan er minder natuurlijk uitzien, bij beschadiging lastiger plaatselijk bij te werken, houtnerf minder zichtbaar/voelbaar.

Lak is een uitstekende keuze voor meubels die buiten geplaatst worden of intensief gebruikt worden. Het is echter belangrijk om rekening te houden met het gewenste esthetische effect.

Steigerhout verven: dekkende kleur naar keuze

Verven is een andere populaire optie voor het afwerken van steigerhout. Door het hout te verven, krijgt het een dekkende kleur die niet alleen esthetisch aantrekkelijk is, maar ook extra bescherming biedt.

Voordelen: Verven maakt het hout volledig waterdicht en biedt een sterke barrière tegen vlekken en slijtage. Het biedt ook veel vrijheid in kleurkeuze en kan perfect aansluiten bij een interieurstijl.
Nadelen: Het houtverven verborgen het houtpatroon en de natuurlijke uitstraling van het steigerhout. Het is ook belangrijk om een houtverf te kiezen die geschikt is voor het type hout en de toepassing.

Verven is vooral geschikt voor meubels die binnen geplaatst worden, zoals in de woonkamer of eetkamer. Het is minder ideaal voor buitenmeubels, tenzij de verf specifiek is ontwikkeld voor gebruik onder weersinvloeden.

Nano coating: moderne bescherming

Nano coating is een relatief nieuwe technologie die steeds populairder wordt voor het afwerken van steigerhout. Deze coating vormt een microscopisch dunne laag die het hout beschermt tegen vocht, vuil en zonlicht.

Voordelen: Nano coating is lichtgewicht, transparant en biedt uitstekende water- en vuilafstoting. Het behoudt de natuurlijke uitstraling van het hout en is makkelijk te onderhouden.
Nadelen: Nano coating is meestal duurder dan traditionele behandelingen en vereist een zorgvuldige aanbringing om de maximale effectiviteit te bereiken.

Nano coating is vooral geschikt voor buitenmeubels die regelmatig blootgesteld worden aan zonlicht en regen. Het is ook ideaal voor meubels die een moderne, glanzende look moeten behouden.

Problemen met afwerking en oplossingen

Hoewel steigerhout een robuust en duurzaam materiaal is, kunnen er problemen opduiken bij de verwerking, zoals kromming, vervorming of ongelijke oppervlakken. Dit komt vaak door de natuurlijke eigenschappen van het hout, zoals vochtgehalte en houtsoort.

Kromming en vervorming

Een gebruiker die een maatwerk steigerhouten tafel bestelde, beschreef bijvoorbeeld dat een van de planken krom getrokken was, wat leidde tot een geul in het tafelblad. De meubelmaker erkende dat dit een bekende eigenschap van steigerhout is, maar gaf aan dat er weinig aan kon worden gedaan. De gebruiker vroeg zich af of dit een normaal verschijnsel is of of het de taak van de meubelmaker is om dit te voorkomen.

Oorzaak: Steigerhout kan door zijn vochtgehalte en de levensgeschiedenis van het hout vervormen of krom raken. Dit is een bekende eigenschap van oud, hergebruik hout.
Oplossing: In sommige gevallen kan het probleem opgelost worden door het hout te schaven of extra latten onder te schroeven om het tafelblad weer recht te trekken. Een professionele meubelmaker zou deze technieken moeten kunnen toepassen als onderdeel van het vakmanschap. Als het probleem blijft bestaan, is het verstandig om met de meubelmaker in overleg te treden om te kijken of er een oplossing mogelijk is.

Onderhoud van steigerhouten meubels

Na de afwerking is het belangrijk om het meubel goed te onderhouden om zowel de levensduur als de esthetiek te behouden. Hier zijn enkele tips:

Regelmatig reinigen: Gebruik een zachte doek en water of een houtreiniger om het meubel schoon te maken. Vermijd schurend of chemisch actief reinigingsmiddel, tenzij het specifiek is ontwikkeld voor hout.
Herbehandeling: Oliën en coatings vereisen regelmatige herbehandeling, afhankelijk van de intensiteit van gebruik en blootstelling aan weersinvloeden.
Bewaren: Als het meubel buiten geplaatst is, is het verstandig om het te beschermen tegen zonlicht, regen en wind. Gebruik een dekzeil of breng het meubel binnen wanneer het niet gebruikt wordt.

Steigerhouten tafels: opties en maatwerk

Steigerhouten tafels zijn beschikbaar in verschillende afmetingen en afwerkingen. Veel meubelbedrijven bieden ook maatwerkopties aan, zodat kopers de perfecte tafel kunnen vinden die past bij hun ruimte en stijl.

Maatwerk: Bij maatwerk kan de klant kiezen voor de afmeting, vorm, afwerking en eventueel extra onderdelen zoals extra latten of bevestigingen.
Opties: Steigerhouten tafels zijn beschikbaar in verschillende afwerkingen, zoals olië, lak, verf en nano coating. De keuze hangt af van het gewenste esthetische effect en de functie van het meubel.

Het is belangrijk om aandacht te besteden aan de kwaliteit van het hout en de afwerking, vooral bij maatwerk. Een professionele meubelmaker kan hierbij helpen om de beste keuze te maken.

Conclusie

Steigerhouten tafels zijn een uitstekende keuze voor zowel binnen- als buitenruimtes, dankzij hun duurzaamheid, unieke uitstraling en esthetische eigenschappen. Om de levensduur en esthetiek van het meubel te verzekeren, is het belangrijk om het hout correct af te werken. Schuren, stofvrij maken en het kiezen van de juiste afwerking zijn essentiële stappen in dit proces. Afhankelijk van de gewenste functie en look, zijn olië, lak, verf en nano coating populaire opties. Het is eveneens belangrijk om aandacht te besteden aan het onderhoud van het meubel en eventuele problemen op te lossen, zoals kromming of vervorming. Door deze stappen te volgen, kan men een steigerhouten tafel creëren die niet alleen functioneel is, maar ook esthetisch aantrekkelijk en duurzaam.