Typen houten afwerkingen voor buitenmuren: Uitleg over soorten, aandachtspunten en prijzen

Published by Redactie on augustus 21, 2025 | Category afwerken

Inleiding

Hout is al eeuwenlang een populaire keuze voor de afwerking van buitenmuren van huizen en woningen. Het biedt een warme en sfeervolle uitstraling en past zich goed aan aan zowel traditionele als moderne stijlen. Toch is het kiezen van de juiste houtsoort en afwerking niet eenvoudig. In deze gids wordt ingegaan op de verschillende typen houten afwerkingen, aandachtspunten bij montage en onderhoud, en de prijsindicaties voor dit type gevelbekleding. Op basis van de beschikbare informatie is houten gevelbekleding een duurzame, sfeervolle keuze die wel zorgvuldig gepland moet worden.

Soorten houten afwerkingen

Er zijn verschillende manieren om hout te gebruiken als afwerking voor buitenmuren. De keuze hangt af van esthetische voorkeuren, klimaat, budget en de toegankelijkheid van houtsoorten. De meest voorkomende houtsoorten en afwerkingen worden hieronder beschreven.

1. Hardhout

Hardhouten soorten zijn vaak de voorkeur genieten bij gevelbekleding, vooral als het gaat om duurzaamheid en weerstand tegen weersinvloeden. In de meeste gevallen worden houtsoorten ingedeeld in duurzaamheidsklassen, van klasse I tot V, waarbij klasse I de hardste en duurzaamste houtsoorten zijn. Voor gevelbekleding wordt meestal hout van klasse I of II gebruikt, omdat deze klassen bestand zijn tegen regen, sneeuw, zon en wind.

De volgende houtsoorten vallen onder hardhout en worden vaak gebruikt voor gevelbekleding:

Europese eik
Amerikaans cederhout
Padouk
Ipé
Afrormosia
Merbau

Een belangrijk aandachtspunt bij hardhout is dat niet alle soorten makkelijk verkrijgbaar zijn. De schaarste van bepaalde houtsoorten kan leiden tot hogere prijzen en langere levertermijnen.

2. Oud hout

Oud hout, ook wel hergebruikt hout genoemd, is een steeds populaardere keuze bij gevelbekleding. Het biedt een landelijke en unieke uitstraling en is vaak een duurzamere keuze. Oud hout is meestal afkomstig uit gedemonteerde gebouwen of andere bronnen en kan opnieuw gebruikt worden als gevelbekleding. Dit type hout vereist wel extra aandacht bij de voorbereiding, omdat het vaak extra behandeling nodig heeft om het geschikt te maken voor buitengebruik.

3. Domino

Domino is een trend die de laatste jaren in opkomst is bij gevelbekleding. Het is een moderne en strakke optie die goed past bij woningen in een stijlvolle of industriële stijl. Domino houdt vaak verwijzing naar het patroon van het hout of de manier waarop het gemonteerd is. Het is bijzonder geschikt voor huizen met een minimalistisch ontwerp en kan zowel verticaal als horizontaal gemonteerd worden.

4. Zwart hout

Zwart hout is een relatief nieuwe trend in de gevelbekleding. Het biedt een donkere, dramatische uitstraling die goed aansluit bij zowel traditionele als moderne interieurs. Het hout kan behandeld worden met olie of verf om de donkere kleur te verkrijgen en te behouden. Omdat zwart hout sterk absorbeert van zonlicht, vereist het extra aandacht bij het onderhoud en is het belangrijk om een dampopen afwerking te kiezen om vochtproblemen te voorkomen.

5. Massief hout

Massief hout wordt ook wel gebruikt als gevelbekleding, maar vereist meer onderhoud dan andere houtsoorten. Het is dikker en zwaarder, wat betekent dat het extra versterking van het raamwerk vereist. Massief hout kan een zeer warme en natuurlijke uitstraling bieden, maar het is minder bestand tegen weersinvloeden dan geëxpandeerde of getimberde houtsoorten. Het vereist daarom regelmatige behandeling met olie of beits om vocht en schimmel te voorkomen.

Aandachtspunten bij montage van houten gevelbekleding

De montage van houten gevelbekleding is complexer dan het lijkt en vereist aandacht voor diverse technische aspecten. Bij een slechte montage kunnen vochtproblemen, schimmelvorming en een verhoogde onderhoudskosten optreden. Hieronder worden de belangrijkste aandachtspunten beschreven.

1. Kies de juiste houtsoort

Het kiezen van de juiste houtsoort is cruciaal voor de duurzaamheid en de uiterlijke kwaliteit van de gevel. De houtsoort moet geschikt zijn voor buitengebruik en moet behoren tot duurzaamheidsklasse I of II. Houtsoorten uit klasse III of lager zijn minder geschikt en vereisen extra behandeling of onderhoud.

2. Onderhoudskosten

Onderhoudskosten variëren afhankelijk van de houtsoort en de afwerking. Hardhouten soorten uit klasse I of II zijn meestal onderhoudsarm en vergrijzen op een natuurlijke manier. Andere houtsoorten kunnen meer behandeling nodig hebben, zoals het schilderen of het toepassen van olie of beits. Het is belangrijk om deze kosten in overweging te nemen bij het budgetplanning van de gevelrenovatie.

3. Ventilatieruimte

Een luchtspouw of ventilatieruimte tussen de gevelbekleding en de isolatie is essentieel om vochtproblemen te voorkomen. Deze ruimte zorgt ervoor dat overtollig vocht kan ontsnappen en dat de materialen droog en stabiel blijven. Bij montage wordt meestal een houten of metalen draagstructuur gebruikt, waarop de gevelbekleding gemonteerd wordt. De afstand tussen de latten van het raamwerk is meestal ongeveer 50 cm.

4. Regenwaterafvoer

De montage-richting van de gevelbekleding heeft invloed op de afvoer van regenwater. Verticale plaatwerking maakt het water sneller af en zorgt voor een gelijkmatige afvoer. Horizontale plaatwerking kan ervoor zorgen dat het water langer blijft stilstaan, wat het risico op vochtproblemen en schimmelvorming kan vergroten.

Onderhoud van houten gevelbekleding

Houten gevelbekleding vereist, afhankelijk van de keuze in houtsoort en afwerking, bepaalde onderhoudsmaatregelen. Hieronder worden de belangrijkste onderhoudsaspecten beschreven.

1. Vergrijzing van hout

Hardhouten soorten uit duurzaamheidsklasse I of II vergrijzen op een natuurlijke manier. Dit is een normaal proces en betekent niet dat het hout slechter wordt. Vergrijzing kan niet volledig voorkomen worden, maar het kan wel gelijkmatiger worden verspreid door het toepassen van een semi-transparante beits. Dit is vooral aan te raden bij gevels die veel zonlicht ontvangen of die niet gelijkmatig worden bestraald.

2. Schilderen van houten gevelbekleding

Als men kiest om de houten gevel schilderen in plaats van te vergrijzen, is het aan te raden om een dampopen transparante beits met UV-remmer te gebruiken. Dit zorgt voor bescherming tegen zonlicht en voorkomt dat het hout te snel vergrijst. Schilderen is echter geen eeuwige oplossing en vereist herhaalde behandeling, vooral bij houtsoorten die niet in klasse I of II vallen.

3. Oliebehandeling

Een alternatieve onderhoudsmaatregel is het behandelen van de houten gevel met voedende olie. Deze behandeling vermindert het risico op vochtproblemen en zorgt voor een natuurlijke glans. Oliebehandeling moet echter regelmatig herhaald worden, meestal elk paar jaar, afhankelijk van de houtsoort en het klimaat.

Prijsindicaties voor houten gevelbekleding

De prijs van houten gevelbekleding hangt af van verschillende factoren, waaronder de houtsoort, de afwerking, het ontwerp (verticaal of horizontaal) en of er gevelisolatie is toegevoegd. Hieronder worden de prijsindicaties op basis van de beschikbare informatie opgenoemd.

1. Houten gevelbekleding zonder isolatie

Prijsbereik: € 100 à 200 per m² (inclusief BTW, materiaal en arbeidskosten)

2. Houten gevelbekleding met isolatie

Prijsbereik: € 120 à 250 per m² (inclusief BTW, materiaal en arbeidskosten)

De prijsverschillen worden vooral bepaald door de houtsoort en de benodigde voorbereidingen. Harde houtsoorten van klasse I of II zijn duurder dan houtsoorten van lagere klassen, maar vereisen minder onderhoud.

3. Gevelpanelen

Gevelpanelen zijn een alternatieve optie voor gevelbekleding en kunnen ook uit hout gemaakt zijn. De prijs van gevelpanelen varieert afhankelijk van het materiaal en of er isolatie is toegevoegd.

Gevelpanelen zonder isolatie: € 75 à 150 per m²
Gevelpanelen met isolatie: € 100 à 200 per m²

Gevelpanelen zijn vaak dunner dan houten planken en vereisen daarom extra aandacht bij de isolatie. Het is aan te raden om de isolatie te laten inspecteren voordat de panelen worden gemonteerd.

Welke houtsoort kiezen voor je gevel?

De keuze van de houtsoort voor je gevel hangt af van meerdere factoren, waaronder duurzaamheid, onderhoud, esthetiek en budget. Voor de meeste huizen is hout van duurzaamheidsklasse I of II de beste keuze, omdat deze klassen het best staan tegen weersinvloeden en lang meegaan. Hieronder worden enkele tips opgenoemd bij het kiezen van de juiste houtsoort:

Duurzaamheid: Kies hout van duurzaamheidsklasse I of II.
Onderhoud: Overweeg of je bereid bent om regelmatig onderhoud te verrichten.
Esthetiek: Kies een houtsoort die past bij de stijl van je woning.
Budget: Reken rekening met eventuele extra kosten voor behandeling of isolatie.

Het is aan te raden om een vakman in te schakelen om te bepalen welke houtsoorten beschikbaar zijn en wat de beste keuze is voor jouw woning.

Voordelen en nadelen van houten gevelbekleding

Voordelen

Warmte en sfeer: Hout geeft een warme en sfeervolle uitstraling.
Duurzaamheid: Hardhouten soorten zijn duurzaam en bestand tegen weersinvloeden.
Eenvoudig in te richten en te repareren: Hout kan eenvoudig worden bewerkt, gemonteerd en gerepareerd.
Uniek uitzicht: Hout biedt een natuurlijke en unieke uitstraling.

Nadelen (of aandachtspunten)

Vochtproblemen: Bij een verkeerde montage of behandeling kan hout vocht opnemen, wat schimmel en rot veroorzaakt.
Onderhoud: Sommige houtsoorten vereisen regelmatig onderhoud, zoals schilderen of oliebehandeling.
Prijs: Hardhouten soorten zijn duurder dan andere houtsoorten, en de beschikbaarheid kan bepalen de prijs.

Conclusie

Houten gevelbekleding is een populaire keuze bij gevelrenovaties vanwege de warme en sfeervolle uitstraling die het biedt. Het is echter belangrijk om de juiste houtsoort te kiezen, zowel qua duurzaamheid als qua esthetiek. Bij montage is het essentieel om aandacht te besteden aan ventilatieruimte, regenwaterafvoer en de juiste behandeling van het hout. Houten gevelbekleding vereist, afhankelijk van de keuze in houtsoort, bepaalde onderhoudsmaatregelen. De prijs van houten gevelbekleding varieert afhankelijk van de houtsoort, afwerking en isolatie. Het is aan te raden om een vakman in te schakelen om de beste keuze te maken en de gevelcorrect te laten plaatsen.