Zelliges afwerken: Opties en tips voor de boven- en zijkant

Published by Redactie on augustus 21, 2025 | Category afwerken

Zelliges, de handgemaakte Marokkaanse tegels, zijn een populaire keuze in de interieurwereld dankzij hun unieke uitstraling en artisanale charme. Omdat ze volledig handgemaakt zijn, vertonen ze kleine onregelmatigheden in vorm, afwerking en kleur. Dit geeft elk tegel een eigen karakter, maar kan ook uitdagingen opleveren bij het afwerken van de boven- en zijkanten. In dit artikel bespreken we de meest gebruikte methoden om zelliges af te werken, met nadruk op de bovenkant. We geven een overzicht van de technieken, de voor- en nadelen, en de praktische toepassing. Daarnaast delen we tips voor het onderhoud en de voorbereiding van zelliges.

Wat zijn zelliges?

Zelliges zijn handgemaakte, vierkante keramische tegels die traditioneel uit Marokko stammen. Ze worden al sinds eeuwen gebruikt in de Arabische en Moorse architectuur en zijn bekend om hun levendige kleuren, glans en unieke afwerking. Het proces van het maken van zelliges is arbeidsintensief: de klei wordt handmatig gevormd, gedroogd in de zon, gebakken en daarna schuin afgekapt om een strakke hoek te verkrijgen. Deze handgemaakte aard zorgt ervoor dat elke tegel lichtjes anders is, wat een levendig en uniek eindresultaat oplevert.

De meeste zelliges zijn ontworpen voor gebruik op de wand en zijn niet geschikt voor vloeren vanwege hun relatief kleine dikte en glazuurlaag. Toch zijn er ook zellige-variëteiten die geschikt zijn voor vloeren, zoals bejmat of plattas tegels. Zelliges zijn beschikbaar in een breed spectrum aan kleuren, van neutrale aardetinten tot levendige kleuren zoals rood, groen en blauw. De meest populaire varianten zijn geglazuurd, maar er zijn ook ongeglazuurde zelliges, zoals de Zellige Naturel, die een rustigere, natuurlijke uitstraling geven.

Waarom afwerken van boven- en zijkant belangrijk is

Omdat zelliges handgemaakt zijn, vertonen ze variaties in dikte en vorm. Dit kan het afwerken van de boven- en zijkant van de tegel lastiger maken. De bovenkant is vaak schuin afgekapt, wat het moeilijker maakt om een strakke, horizontale lijn te verkrijgen. Daarnaast zijn de zijden van zelliges vaak ruw of ongelijk, wat het moeilijker maakt om ze af te werken met standaard materialen of profielen.

Het correct afwerken van zelliges is belangrijk voor het eindresultaat. Een slechte afwerking kan leiden tot een ongecoördineerd of ongebalanceerd uiterlijk. Bovendien kunnen open zijkanten of bovenkanten leiden tot het opslaan van vocht of vuil, wat de levensduur van de tegel kan verkorten. Het kiezen van een geschikte afwerking maakt het mogelijk om deze uitdagingen te omzeilen en een strakke, professionele afwerking te creëren.

Afwerken van zelliges: Opties voor de bovenkant

Er zijn meerdere manieren om de bovenkant van zelliges af te werken. Hieronder geven we een overzicht van de meest gebruikte opties, inclusief hun voor- en nadelen.

1. Sierstrips gebruiken

Een eenvoudige en veelgebruikte methode is het gebruik van sierstrips. Deze strips zijn meestal gemaakt van hout, MDF of kunststof en zijn beschikbaar in verschillende vormen, zoals halve maan, kwartcirkel of decoratieve lijsten. De strips zijn gemakkelijk te kopen in een bouwmarkt of online.

Voordeel:
Sierstrips zijn goedkoop, gemakkelijk te verwerken en beschikbaar in verschillende vormen en kleuren. Ze kunnen worden geverfd in de gewenste kleur om bij het interieur te passen.

Nadeel:
De strips hebben een vaste maat, wat betekent dat ze niet altijd perfect passen bij de afwerking van de tegel. Daarnaast zijn ze niet altijd in staat om een strakke lijn te vormen, vooral bij tegels met schuine bovenkant.

Toepassing:
Plaats de sierstrip langs de bovenkant van de tegel. Gebruik lijm of schroeven om het profiel vast te maken. De strip kan vervolgens worden geverfd of gelakt om het uit te balanceren met de rest van de wand.

2. In verstek zagen

Een elegantere oplossing is om hetzelfde materiaal als de tegel te gebruiken om de bovenkant af te werken. Dit kan worden gedaan door de tegels iets in verstek te zagen, waardoor een schuine afwerking ontstaat die harmonisch past met de rest van de tegel.

Voordeel:
Deze methode creëert een strakke en harmonische afwerking. Het gebruik van hetzelfde materiaal zorgt ervoor dat het uiterlijk van de bovenkant overeenkomt met de rest van de tegel.

Nadeel:
De methode vereist wat extra tegels, omdat je de helft van de extra tegel gebruikt voor de afwerking. Dit kan de kostprijs iets verhogen.

Toepassing:
Zaag een extra tegel in verstek, bijvoorbeeld in een hoek van 45 graden. Plaats deze schuine afwerking langs de bovenkant van de tegel. Gebruik lijm of een speciaal mengsel om de afwerking vast te maken. Controleer of de afwerking gelijk ligt met de rest van de tegel.

3. Voeg als afwerking gebruiken

Een andere optie is om de voeg te gebruiken als afwerking. Door de voeg hoger te aanbrengen en in een schuine hoek of glijbaan naar de muur te brengen, kun je een strakke en eenvoudige afwerking creëren.

Voordeel:
De voeg is goedkoop en past al in het ontwerp van de tegel. De voeg kan ook worden geverfd in de kleur van de muur of tegel om een strakke afwerking te verkrijgen.

Nadeel:
De voeg is niet altijd in staat om de rand van de tegel volledig te bedekken, wat betekent dat er kleine onregelmatigheden kunnen blijven zichtbaar. Daarnaast kan het moeilijk zijn om een precieze lijn te verkrijgen.

Toepassing:
Breek de voeg iets hoger aan en breng deze in een schuine hoek naar de muur terug. Gebruik een spatel of voegroller om de voeg gelijk te verdelen. Laat het drogen en breng eventueel een laag verf aan om het uit te balanceren met de rest van de wand.

4. Verwerken in stucwerk

Een elegantere maar duurdere optie is het verwerken van de bovenkant in het stucwerk. Door het stucwerk gelijk te laten lopen met de dikte van de tegel, lijken de tegels verzonken in de muur te liggen. Dit creëert een strakke en harmonische afwerking.

Voordeel:
Deze methode creëert een strakke en elegante afwerking. Het stucwerk kan worden geverfd in de gewenste kleur en past perfect bij de rest van de wand.

Nadeel:
De methode is duur en vereist extra materiaal, zoals extra stuc, houtplaten of gips. Het is niet altijd toepasbaar in alle situaties.

Toepassing:
Verdik de muur met extra stuc of gips zodat de dikte overeenkomt met de zelliges. Werk het stucwerk gelijk met de bovenkant van de tegel. Laat het drogen en breng verf aan om het uit te balanceren met de rest van de wand.

Afwerken van zijkanten

Naast de bovenkant is het ook belangrijk om de zijkanten van zelliges af te werken. Omdat de tegels handgemaakt zijn, vertonen ze vaak ruwe of ongelijke zijkanten. Hieronder geven we een overzicht van de meest gebruikte opties.

1. Sierstrips op de zijkant

Net zoals bij de bovenkant, kun je sierstrips gebruiken om de zijkanten van zelliges af te werken. Dit is een eenvoudige en goedkope oplossing.

Voordeel:
Sierstrips zijn gemakkelijk te verwerken en beschikbaar in verschillende vormen en kleuren. Ze kunnen worden geverfd om bij het interieur te passen.

Nadeel:
De strips hebben een vaste maat en kunnen niet altijd perfect passen bij de zijkant van de tegel.

2. Zijprofiel aanbrengen

Een andere optie is het aanbrengen van een zijprofiel, zoals een lijst of lijn, die langs de zijkant van de tegel loopt. Dit kan worden gedaan met behulp van een speciaal profiel dat afgestemd is op de dikte van de tegel.

Voordeel:
Een zijprofiel creëert een strakke en professionele afwerking. Het kan worden geverfd of gelakt om bij het interieur te passen.

Nadeel:
Het aanbrengen van een zijprofiel vereist wat extra werk en materiaal.

Zelliges in de praktijk: Gebruik in verschillende ruimtes

Zelliges zijn niet alleen esthetisch aantrekkelijk, maar ook functioneel geschikt voor verschillende ruimtes in het huis. Hieronder geven we een overzicht van de meest gebruikte toepassingen.

1. Badkamers

Zelliges zijn een populaire keuze voor badkamers. Het glazuur reflecteert het licht en geeft de ruimte een luxe uitstraling. De tegels zijn vochtbestendig en gemakkelijk schoon te maken, waardoor ze geschikt zijn voor gebruik in natte ruimtes.

Tip:
Zorg voor een strakke afwerking van de boven- en zijkant om een harmonisch uiterlijk te creëren.

2. Keukens

Zelliges zijn ook geschikt voor gebruik in keukens, bijvoorbeeld als backsplash. De tegels voegen textuur en karakter toe aan de ruimte en passen goed bij houten of metalen elementen.

Tip:
Gebruik een sierstrip of een voeg als afwerking om de bovenkant van de tegel af te werken.

3. Woonkamers

Zelliges zijn ideaal voor het maken van een accentmuur in de woonkamer. De glans en het unieke patroon trekken direct de aandacht.

Tip:
Gebruik een sierstrip of een voeg om de bovenkant van de tegel af te werken.

4. Buitenruimtes

Zelliges kunnen ook worden gebruikt in buitenruimtes, zoals op een veranda of als decoratieve elementen op een muur. Ze brengen een mediterrane sfeer in de ruimte.

Tip:
Zorg voor een strakke afwerking van de boven- en zijkant om een professioneel uiterlijk te creëren.

Onderhoud van zelliges

Zelliges zijn relatief eenvoudig te onderhouden, maar vereisen wel wat extra aandacht vanwege hun handgemaakte aard. Hieronder geven we enkele tips voor het onderhoud van zelliges.

1. Schoonmaken

Gebruik water of een zachte zeep om de tegels schoon te maken. Vermijd het gebruik van schurende reinigingsmiddelen, omdat deze het glazuur of het oppervlak van de tegel kunnen beschadigen.

Tip:
Voor ongeglazuurde zelliges, zoals de Zellige Naturel, is het aan te raden om de tegel te impregneren om het oppervlak te beschermen tegen vuil en vocht.

2. Voorkomen van kalkaanslag

De aarde in Marokko is kalkhoudend, wat betekent dat sommige zelliges witte stipjes van kalk kunnen vertonen. Deze kalk kan uitzetten wanneer de tegel nat wordt, wat leidt tot het afduwen van het glazuur.

Tip:
Zorg voor een snijverlies van 10% bij het kopen van zelliges, zodat je eventueel wat tegels kunt vervangen.

3. Droogtijd

Zelliges worden een maand lang gedroogd in de zon van de Sahara voordat ze geglazuurd worden. Deze droogtijd heeft invloed op de vorm en glazuurlaag van de tegel.

Tip:
Bij het plakken van zelliges zorg je ervoor dat ze goed gedroogd zijn om onregelmatigheden te voorkomen.

Conclusie

Het afwerken van zelliges is een essentieel onderdeel van een project met deze handgemaakte tegels. Omdat zelliges variaties in vorm en dikte vertonen, vereist het afwerken van de boven- en zijkant een zorgvuldige aanpak. Er zijn meerdere opties beschikbaar, zoals het gebruik van sierstrips, het in verstek zagen van de tegel, het gebruiken van voeg als afwerking of het verwerken in stucwerk. Elke methode heeft haar eigen voor- en nadelen, en de keuze hangt af van de gewenste esthetica en de praktische toepassing.

Zelliges zijn een populaire keuze in verschillende ruimtes, zoals badkamers, keukens, woonkamers en buitenruimtes. Het correct afwerken van de tegel zorgt voor een strakke en professionele afwerking, die het eindresultaat versterkt. Het onderhoud van zelliges is relatief eenvoudig, maar vereist wel wat extra aandacht vanwege hun handgemaakte aard.

Door het kiezen van de juiste afwerking en het toepassen van de juiste technieken, kun je ervoor zorgen dat je zelligesproject een langdurig en strak resultaat oplevert.