Gevelbekleding voor de buitenmuur: Voordelen, Materialen en Toepassingen

Gevelbekleding speelt een essentiële rol bij de afwerking van een buitenmuur. Het is niet enkel een esthetisch element, maar ook een functioneel onderdeel dat de gevel beschermt tegen weersinvloeden en vochtaanval. Voor de keuze van gevelbekleding zijn diverse materialen beschikbaar, elk met hun eigen eigenschappen, voordelen en nadelen. In deze artikel wordt een overzicht gegeven van de meest gebruikte materialen voor gevelbekleding, aandacht besteed aan technische details en op basis van praktische voorbeelden en case studies wordt uitgelegd hoe gevelbekleding in de realiteit toegepast kan worden.

Inleiding

Gevelbekleding vormt de afwerklaag van een buitenmuur en heeft een duidelijke functie: het zorgt voor de bescherming van de muur tegen regen, wind, zon en andere omgevingsfactoren. Daarnaast bepaalt het ook het uiterlijk van de gevel, waardoor het een belangrijk element is in het architektonisch ontwerp van een woning of gebouw.

De keuze van het juiste type gevelbekleding hangt af van meerdere factoren, zoals het bouwmateriaal van de muur, het klimaat in de regio, het gewenste esthetische resultaat, de onderhoudsbehoefte en de budgettaire ruimte. In de praktijk worden meestal houten of kunststof gevelbekleding toegepast, maar ook composietmateriaal is steeds vaker aan de orde komen.

In de volgende hoofdstukken wordt een overzicht gegeven van de meest gebruikte materialen, hun eigenschappen, en toepassingsvoorbeelden.

Houten gevelbekleding

Kenmerken

Houten gevelbekleding is een klassiek en veelgebruikt materiaal in de bouw. Het biedt een warme, natuurlijke uitstraling en kan in diverse vormen en kleuren verkrijgbaar zijn. Het is echter een materiaal dat gevoelig is voor weersinvloeden, zoals vocht, zonlicht en temperatuurwisselingen. Daardoor vereist houten gevelbekleding regelmatig onderhoud, zoals schilderen of laken, om te voorkomen dat het onder de invloed van de zon verkleurt of onder vocht aantastingen ontwikkelt, zoals schimmel of houtrot.

Voordelen

• Natuurlijke esthetiek: Hout heeft een warme en aantrekkelijke uitstraling.
• Duurzaamheid: Bij verantwoord gebruik van houtsoorten is hout een duurzame keuze.
• Flexibiliteit: Hout kan in diverse vormen en profielen worden verwerkt.
• Traditionele waarde: Houten gevelbekleding kan een gebouw een historisch of traditioneel karakter geven.

Nadelen

• Hoog onderhoud: Houten gevelbekleding vereist regelmatig onderhoud, zoals schilderen of laken.
• Gevoelig voor weersinvloeden: Hout kan verkleuren, kromtrekken of aantastingen ondergaan.
• Kortere levensduur: Bij onvoldoende onderhoud is de levensduur van houten gevelbekleding beperkt.

Toepassing in de praktijk

Houten gevelbekleding is vaak te zien in traditionele woningen, zoals landhuizen of stadsbebouwing met een rustige, warme sfeer. In moderne uitvoeringen, zoals bij Accoya hout, is het mogelijk om houten gevelbekleding te verwerken die minder onderhoud vereist en langer meegaat. Een voorbeeld hiervan is het gebruik van Accoya in een restauratieproject van een victoriaans landgoed in Ierland, waar gevelbekleding gebruikt werd voor een nieuw restaurant en onderwijsgebouwen. Accoya hout is speciaal behandeld om bestand te zijn tegen verouderingsprocessen en is daarom geschikt voor buitengebruik zonder extra onderhoud.

Kunststof gevelbekleding

Kenmerken

Kunststof gevelbekleding is een onderhoudsarme en robuuste oplossing voor buitenmuren. Het bestaat meestal uit PVC of andere kunststofmaterialen en is ontworpen om bestand te zijn tegen regen, zonlicht en vocht. Het is niet gevoelig voor houtrot of schimmel en heeft bovendien een langere levensduur dan houten gevelbekleding.

Voordelen

• Onderhoudsarm: Kunststof gevelbekleding vereist geen schilderen of laken.
• Bestand tegen weersinvloeden: Het is UV-bestendig, vochtbestendig en niet gevoelig voor schimmel of houtrot.
• Kleurvast: De kleuren van kunststof gevelbekleding verkleuren niet snel.
• Lange levensduur: Bij correcte montage kan kunststof gevelbekleding tot 30 jaar meegaan.
• Goede prijs/kwaliteit verhouding: Kunststof gevelbekleding biedt in vergelijking met hout een voordelig prijs-kwaliteitverhouding.

Nadelen

• Minder natuurlijke uitstraling: Kunststof gevelbekleding heeft vaak minder warme of natuurlijke uitstraling dan hout.
• Beperkte keuze in afwerkingen: Niet alle kunststof gevelbekleding is beschikbaar in natuurlijke houtstructuren.
• Verdient bewijs op duurzaamheid: Sommige kunststofproducten zijn minder duurzaam dan hout of composietmateriaal.

Toepassing in de praktijk

Kunststof gevelbekleding is een populaire keuze voor nieuwbouwprojecten of renovaties waarbij een onderhoudsarm en robuust materiaal gewenst is. Een voorbeeld is een vrijstaande woning die gerenoveerd is met VinyPlus gevelpanelen in de kleur antraciet. Deze woning was vroeger een stal en is verbouwd tot een woning met een uniforme uitstraling. Omdat het oppervlak groot is, werd er gekozen voor onderhoudsarm materiaal met een lange levensduur.

Composiet gevelbekleding

Kenmerken

Composiet gevelbekleding is een mengsel van hout en kunststofmaterialen, waarbij het voordelen van beide materialen combineert. Het is ontworpen om bestand te zijn tegen weersinvloeden, heeft minder onderhoud nodig en biedt een warme uitstraling zoals hout. Composiet gevelbekleding is meestal gemaakt uit gerecyclede materialen en is recyclebaar, wat het een duurzame optie maakt.

Voordelen

• Bestand tegen weersinvloeden: Composiet gevelbekleding is UV-bestendig en niet-poreus.
• Onderhoudsarm: Het vereist weinig onderhoud, zoals schilderen of laken.
• Duurzaam: Het bevat meestal gerecyclede materialen en is zelf recyclebaar.
• Warmte en esthetiek: Het combineert de warme uitstraling van hout met de robuustheid van kunststof.
• Lange levensduur: Composiet gevelbekleding kan meerdere jaren meegaan zonder afbraak.

Nadelen

• Mogelijk beperkte kleurkeuze: Niet alle kleuren of afwerkingen zijn beschikbaar.
• Minder lichtgewicht dan kunststof: Composietmateriaal is zwaarder dan puur kunststof, wat de montage iets complexer maakt.

Toepassing in de praktijk

WEO®-composiet gevelbekleding is een goed voorbeeld van een composietmateriaal dat speciaal ontwikkeld is voor buitengebruik. Het bevat 95% gerecyclede materialen en is 100% recyclebaar. Het is ontworpen om bestand te zijn tegen weersinvloeden en heeft een coating van polyethyleen waardoor het niet verkleurt of onder invloed van zonlicht of vocht aantastingen ondergaat. WEO®-planken worden vaak geïnstalleerd op een eenvoudige houten of metalen draagstructuur en vormen daarmee een modern en onderhoudsarm alternatief voor traditionele houten gevelbekleding.

Technische specificaties en montage

Bij de keuze van gevelbekleding is het belangrijk om rekening te houden met de technische specificaties van het materiaal en de manier van montage. Elke gevelbekleding vereist een passende draagstructuur en montageproces om ervoor te zorgen dat het goed functioneert en lang meegaat.

Draagstructuur

• Houten draagstructuur: Voor houten of composiet gevelbekleding wordt vaak een houten draagstructuur gebruikt. Deze moet stevig en waterdicht zijn, eventueel versterkt met waterdichte laag of verf.
• Metale draagstructuur: Kunststof of composiet gevelbekleding kan ook op een metalen draagstructuur worden gemonteerd, wat vooral bij nieuwbouwprojecten gebruikelijk is.
• Ventilatieruimte: Voor gevelbekleding met een open latwerkprofiel, zoals bij WEO®-planken, is het belangrijk om een natuurlijke ventilatieruimte aan te brengen. Dit voorkomt vochtproblemen en zorgt voor een betere afvoer van regenwater.

Montageproces

• Verticale of horizontale montage: Sommige gevelbekleding kan in beide richtingen worden gemonteerd, wat de mogelijkheid biedt om het uiterlijk van de gevel te accentueren.
• Bevestiging: Gevelbekleding wordt meestal met nagels of schroeven bevestigd aan de draagstructuur. Bij composietmateriaal worden soms ook speciale noppen of klemmen gebruikt.
• Achterligging: Het is aan te raden om gevelbekleding aan te brengen boven een waterdichte onderliggende laag, zoals een gevelmembrane of gevelverf, om vocht door de muur te voorkomen.

Levensduur en onderhoud

• Houten gevelbekleding: Levensduur 10-20 jaar bij regelmatig onderhoud.
• Kunststof gevelbekleding: Levensduur tot 30 jaar bij correcte montage en weinig onderhoud.
• Composiet gevelbekleding: Levensduur tot 25 jaar bij weinig onderhoud en goede montage.

Duurzaamheid en milieubelasting

De keuze van gevelbekleding heeft ook een impact op het milieu. Houten gevelbekleding is in principe duurzaam, maar vereist regelmatig onderhoud wat extra productie en afval veroorzaakt. Kunststof gevelbekleding is onderhoudsarm, maar het is meestal gemaakt van niet-herwinbare grondstoffen en is moeilijker te hergebruiken of te recyclen. Composiet gevelbekleding biedt een goede balans tussen duurzaamheid en prestaties, omdat het meestal gemaakt wordt van gerecyclede materialen en zelf recyclebaar is.

Duurzame opties

• WEO®-composiet gevelbekleding: 95% gerecyclede materialen, 100% recyclebaar, geen giftige stoffen.
• Accoya hout: Houtsoort die speciaal behandeld is voor langer gebruik en minder onderhoud.
• VinyPlus gevelpanelen: Gebruikt bij projecten met een uniforme en langdurige uitstraling.

Conclusie

Gevelbekleding voor de buitenmuur speelt een essentiële rol in de bescherming van het bouwwerk en het uiterlijk van de gevel. Houten gevelbekleding biedt een warme en traditionele uitstraling, maar vereist regelmatig onderhoud. Kunststof gevelbekleding is onderhoudsarm en robuust, maar heeft minder natuurlijke uitstraling. Composiet gevelbekleding combineert de voordelen van hout en kunststof en biedt een duurzame en onderhoudsarme oplossing.

De keuze van gevelbekleding moet afhangen van de functie, het klimaat, de esthetiek en het budget. Bij nieuwbouwprojecten is kunststof of composiet gevelbekleding vaak een betere keuze dan hout, omdat het minder onderhoud vereist en langer meegaat. Bij renovaties of herstelprojecten kan hout of Accoya hout een geschikt alternatief zijn, vooral wanneer het gewenst is om een warme en traditionele sfeer te creëren.

De montage van gevelbekleding moet altijd op een professionele manier gebeuren, met aandacht voor de draagstructuur, ventilatie en onderliggende laag. Door deze aandacht te besteden, is het mogelijk om een gevelbekleding te kiezen die zowel functioneel als esthetisch aantrekkelijk is, en die jarenlang meegaat zonder afbraak of onderhoud.

Bronnen

1. WEO®-gevelbekleding van houtcomposiet
2. Gevelbekleding - Materialen en Voordelen
3. Milin - Gevelbekleding en Afwerking
4. Accoya - Houten Gevelbekleding
5. Composiet gevelbekleding en kunststofmateriaal