Brandveiligheid van houten gevelbekleding: Belangrijke eisen en toepassing van brandklasse B

Published by Redactie on augustus 23, 2025 | Category gevelbekleding

Inleiding

De brandveiligheid van gevelbekleding is een cruciale aspect in de bouwsector, met name bij houten gevels. Hout is een veelgebruikt bouwmateriaal vanwege zijn duurzaamheid en esthetische waarde, maar het heeft ook een intrinsieke brandgevoeligheid. Het Bouwbesluit stelt duidelijke eisen aan de brandveiligheid van gevelbekleding, waaronder de noodzaak om aan een bepaalde brandklasse te voldoen. Deze artikelfocust op de eisen en uitdagingen rondom brandklasse B voor gevelbekleding, met een nadruk op houten gevels en de rol van end-use testen.

De gegevens uit de beschikbare bronnen tonen aan dat velen van de huidige open houten gevels niet voldoen aan de eisen van het Bouwbesluit inzake brandveiligheid. Dit is vooral het geval bij gevelbekleding die niet volledig is getest in combinatie met de achterliggende constructie. Het artikel bespreekt de technische aspecten van de brandveiligheid, zoals de rol van voegen, gebruik van brandvertragers en het geheel van de gevelconstructie.

Brandklasse B: Eise en betekenis

De brandklasse B is een van de eisen die in het Bouwbesluit zijn opgenomen voor gevelbekleding. Deze klasse verwijst naar de mate waarin een bouwmateriaal of constructie brand kan ontwikkelen. Een gevelbekleding die aan brandklasse B voldoet, betekent dat het zich relatief traag ontbrandt en de brand zich langzaam verspreidt. Dit is een essentieel criterium voor de veiligheid van woningen en gebouwen in het gehele land.

In het Bouwbesluit wordt voor zowel woningen als andere gebouwen bepaald dat de gevelconstructie aan een bepaalde brandklasse moet voldoen. De keuze voor brandklasse B of D hangt onder andere af van de omgeving, de hoogte van het gebouw, en de toepassing van ventilatie in de gevelconstructie.

End-use testen en de complete opbouw

Een belangrijke les uit de beschikbare informatie is dat de brandveiligheid niet alleen van het afzonderlijke gevelmateriaal afhangt, maar ook van de hele gevelconstructie. Bijvoorbeeld: een houten gevelbekleding met een bepaalde brandklasse kan in combinatie met een andere achterconstructie (zoals isolatiemateriaal of draagstructuur) niet aan de vereiste brandklasse voldoen.

Het merk SoulWood heeft diverse tests uitgevoerd met houten gevelbekleding. Deze tests tonen dat houten gevels met end-use onderbouwing en correcte montage (zoals getest) wel aan brandklasse B of D voldoen. Echter, zonder deze testen en juiste montage, voldoen de meeste houten gevels niet aan de eisen van het Bouwbesluit.

Open versus dichte gevelbekleding

Een belangrijk verschil in brandveiligheid ontstaat tussen open gevelbekleding en dichte gevelbekleding. Dichte gevelbekleding is vaak beter te testen en heeft duidelijkere eisen op vlak van dikte, volume en massa. Daardoor is het waarschijnlijker dat dichte gevels aan brandklasse B of D voldoen, mits de opbouw aan de normen voldoet.

Open gevelbekleding daarentegen is vaak problematisch. Bij SoulWood bleek dat open houten gevelbekleding slechts tot 6 mm voegafstand kon testen bij brandklasse B, terwijl de norm 10 mm is. Wanneer de voegafstand groter is, blijkt de gevel niet aan de brandveiligheidseisen te voldoen. Dit verklaart waarom veel open houten gevels op internet met bredere spaties tussen de delen technisch gezien niet voldoen aan de Bouwbesluit eisen voor brandveiligheid.

De rol van brandvertragers

Brandvertragers kunnen een rol spelen bij het verbeteren van de brandveiligheid van houten gevelbekleding. In de testen van SoulWood werden houten gevels getest met en zonder brandvertragers. Het merendeel van de geteste gevels voldoet aan brandklasse D of B, mits ze zijn uitgerust met een brandvertrager en correct gemonteerd zijn. Echter, ook hier geldt dat de hele constructie moet voldoen aan de eisen, niet alleen het afzonderlijke gevelmateriaal.

De toepassing van een brandvertrager is dus niet garantie voor voldoening aan brandklasse B, maar het kan een belangrijke bijdrage leveren. Het is daarom van groot belang dat de gevelconstructie als geheel wordt getest in een end-use situatie.

Samenstelling van gevelconstructies en de risico's

Een belangrijke conclusie uit de informatie is dat het combineren van meerdere materialen, die elk afzonderlijk aan brandklasse B of A voldoen, niet garandeert dat de samengestelde constructie ook aan brandklasse B voldoet. Het brandgedrag van de afzonderlijke delen kan elkaar negatief beïnvloeden. Bijvoorbeeld: een gevelbekleding met brandklasse B kan in combinatie met een isolatiemateriaal met brandklasse A toch niet aan brandklasse B voldoen.

Daarom is het belangrijk dat gevelconstructies in toepassing worden getest. Het adviesblad van IsoBouw benadrukt dit punt en geeft overzichtelijke stroomschema’s voor het bepalen van de vereiste brandklasse. Deze stroomschema’s kunnen bouwers snel helpen bepalen of hun gevel aan brandklasse B, C of D voldoet.

End-use test: De sleutel tot brandveiligheid

De end-use test is de basis voor het bepalen van de brandveiligheid van gevelconstructies. Dit type test simuleert de daadwerkelijke toepassing van de gevel in een bouwproject. Het betreft dus niet alleen het testen van het afzonderlijke gevelmateriaal, maar van de gehele opbouw: gevelbekleding, draagstructuur, isolatie en eventueel brandvertragers.

Het merendeel van de huidige open houten gevels op de markt heeft geen end-use test ondergaan. Daardoor voldoen ze niet aan de eisen van het Bouwbesluit voor brandveiligheid. Dit is een belangrijk punt, omdat het betekent dat veel gevels die op het oog goed lijken, in werkelijkheid een groter brandrisico vormen dan verwacht.

Ventilatie en gevelconstructies

Gevelconstructies met ventilatie vragen extra aandacht bij het bepalen van de brandveiligheid. Het adviesblad van IsoBouw benadrukt dat de ventilatie van gevels een invloed heeft op de vereiste brandklasse. Voor geventileerde gevels zijn duidelijke eisen opgesteld, afhankelijk van de omgeving en de hoogte van het gebouw.

Het is belangrijk om te begrijpen dat ventilatie de brandveiligheid niet per se verhoogt, maar dat het de manier waarop brand zich verspreidt kan beïnvloeden. Daarom is het noodzakelijk dat gevelconstructies met ventilatie ook worden getest in combinatie met de rest van de opbouw.

Praktische toepassing voor bouwers en eigenaren

Voor bouwers en eigenaren is het essentieel om duidelijk te weten of een gevelconstructie aan brandklasse B voldoet. Op basis van de informatie uit de beschikbare bronnen zijn hier enkele aanbevelingen:

Zorg voor end-use testen: Gevelconstructies moeten worden getest in de daadwerkelijke toepassing, inclusief gevelbekleding, isolatie en draagstructuur.
Kies voor dichte gevelbekleding: Deze type gevelbekleding is vaak beter getest en voldoet vaker aan brandklasse B of D.
Gebruik brandvertragers met voorzichtigheid: Brandvertragers kunnen helpen, maar moeten als onderdeel van de volledige gevelconstructie worden getest.
Let op de voegafstand bij open gevelbekleding: Grotere spaties tussen de geveldelen kunnen de brandveiligheid negatief beïnvloeden.
Volg het Bouwbesluit nauwkeurig: Het Bouwbesluit stelt duidelijke eisen aan brandveiligheid, afhankelijk van het type gebouw en toepassing.

Conclusie

De brandveiligheid van gevelbekleding, met name houten gevels, is een essentieel onderdeel van bouwprojecten. Het is duidelijk dat veel open houten gevels niet aan de eisen van het Bouwbesluit voldoen, met name omdat ze niet zijn getest in combinatie met de rest van de constructie. Brandklasse B is een belangrijke norm die moet worden nageleefd, maar dit hangt niet alleen af van het gevelmateriaal, maar ook van de hele gevelconstructie.

End-use testen zijn daarom van groot belang. Ze simuleren de werkelijke toepassing van de gevel en geven duidelijkheid over de brandveiligheid. Bouwers en eigenaren moeten hier rekening mee houden bij de keuze van gevelbekleding en de opbouw van gevelconstructies. De beschikbare bronnen benadrukken dat het combineren van meerdere brandveilige materialen niet automatisch tot een brandveilige constructie leidt. Daarom is het belangrijk om gevelconstructies als geheel te testen en te beoordelen.