Gevelbekleding schilderen: een gids voor het juiste materiaal en techniek

Een gevel is niet alleen de eerste indruk die iemand krijgt van een gebouw, maar ook een essentieel onderdeil van de esthetiek en de duurzaamheid van de constructie. Gevelbekleding speelt een belangrijke rol in de bescherming tegen weersinvloeden, maar met de tijd kan het oppervlak verweerden, roesten of verkleuren. In zo’n geval is het schilderen van gevelbekleding een geschikte en vaak kosteneffectieve oplossing. Echter, de manier waarop men een gevel schildert, hangt sterk af van het materiaal waaruit de gevel is vervaardigd.

Dit artikel biedt een gedetailleerde uitleg over de schildertechnieken, benodigde voorbereiding en materiaalkiezen bij het schilderen van verschillende soorten gevelbekleding. Hierbij worden zowel houten, kunststof, metalen als andere gevelmaterialen behandeld, met nadruk op relevante adviezen uit betrouwbare bronnen in de bouwsector.

Materialen en hun schildertechnieken

Het schilderen van gevelbekleding vereist een specifieke aanpak afhankelijk van het materiaal. Elke gevelmaterialen heeft namelijk zijn eigen kenmerken en vereisten, zowel qua oppervlakte als qua chemische bestanddelen. Hieronder worden de belangrijkste categorieën gevelbekleding beschreven, inclusief relevante adviezen.

Houten gevelbekleding

Houten gevelbekleding is een klassieke keuze die goed warmte-isoleert en een natuurlijke uitstraling heeft. Echter, hout is gevoelig voor weersinvloeden en vereist regelmatige onderhoudsbehandelingen, waaronder het schilderen.

Volgens de informatie uit bron [1], moeten houten gevelbekleding of geveldelen om de paar jaar opnieuw worden geschilderd om de structuur te beschermen. Het gebruik van een weerbestendige buitenlak of een dekkende beits is essentieel voor buitenhout. Voor een duurzaam resultaat is het aanbevolen om het hout eerst te schuren en eventueel een houtprimer aan te brengen.

Deze aanpak zorgt ervoor dat de verf goed hecht en het hout niet snel verweert. Het is belangrijk om te kiezen voor verfproducten die speciaal zijn ontwikkeld voor buitengebruik, aangezien standaard binnenverf niet bestand is tegen regen, zon en wind.

Kunststof gevelbekleding

Kunststof gevelbekleding, zoals PVC-panelen, is een populaire keuze vanwege zijn lage onderhoudskosten en lichtgewicht karakter. Echter, niet alle kunststofmaterialen zijn geschikt voor het schilderen.

Volgens bron [1], is het mogelijk om bepaalde kunststof gevelpanelen te verven, mits men de juiste techniek volgt. Het oppervlak moet eerst grondig worden gereinigd en licht geschuurd. Daarna is het aan te raden om een speciale hechtprimer voor kunststof aan te brengen. Daarnaast is het belangrijk om een lak te kiezen die hecht op PVC of vergelijkbare materialen.

Een belangrijke uitzondering zijn materialen zoals Keralit-panelen, die over de oorspronkelijke fabriekcoating beschikken. Volgens bron [1] hecht verf slecht op deze oppervlakken, en is het daarom niet aan te raden om deze te verven.

Metalen gevelbekleding

Metalen gevelbekleding, zoals staal, roestvrij staal of aluminium, is een robuuste keuze die goed bestand is tegen weersinvloeden. Echter, met de tijd kunnen metalen gevelbekleding roesten of verkleuren. Het schilderen van metalen gevelbekleding is een geschikte manier om het uiterlijk te vernieuwen en de levensduur te verlengen.

Bron [2] benadrukt dat een onbehandelde stalen gevelbekleding altijd afgelakt moet worden met een sterke coating. Bij roest of verkleuring kan een coatingspecialist de coating opnieuw aanbrengen in de gewenste kleur of afwerking. Het proces vereist dat roestige plekken eerst worden behandeld: het oppervlak moet worden ontroest en schoongescheurd. Daarna is het aan te raden om een roestwerende metaalprimer aan te brengen, gevolgd door een weersbestendige metaallak.

Voor roestvrij staal (RVS) of Inox gevelbekleding is het roesten niet een probleem. Toch kan het uit esthetische redenen gewenst zijn om de gevelbekleding te coaten, bijvoorbeeld in een matte of glanzende afwerking. Dit is vooral relevant voor gevelbekleding die in een industriële context wordt gebruikt, zoals bedrijfshallen of logistieke centra.

Cortenstaal is een bijzondere soort staal dat een aantrekkelijke roestbruine kleur ontwikkelt. Coaten is niet nodig, maar beschadigingen kunnen worden hersteld door een specialist. Bron [2] stelt dat het herstel van Cortenstaal gevelbeplating door een coatingspecialist een betrouwbare optie is.

Andere materialen

Naast hout, kunststof en metaal zijn er ook andere materialen waaruit gevelbekleding kan worden vervaardigd, zoals beton, cementpleister of vezelcementplaten. Deze materialen zijn doorgaans geschikt voor het overschilderen met gevelverf. Echter, erg gladde of niet-poreuze oppervlakken zoals geglazuurde tegels, glas of natuursteen zijn niet geschikt voor het schilderen, omdat verf daar slecht hecht of het oorspronkelijke karakter van het materiaal verloren gaat (bron [1]).

Voorbereiding: Reinigen en afplakken

Voor een goed resultaat bij het schilderen van gevelbekleding is een zorgvuldige voorbereiding essentieel. Bron [1] benadrukt dat het reinigen en eventueel het schuren van het oppervlak een belangrijke voorwaarde is voor een duurzaam resultaat. Bijvoorbeeld bij houten gevelbekleding is het aan te raden om het oppervlak eerst te schuren en eventueel een primer aan te brengen.

Afplakken is een andere essentiële stap, vooral bij het schilderen van gevels die grenzen aan ramen, kozijnen of andere elementen die niet beschilderd moeten worden. Bron [5] stelt dat het verwijderen van tape en doeken pas mag gebeuren nadat de verf volledig droog is, en dat het schoonmaken van de verfmaterialen een belangrijk onderdeel is van het afronden van het project.

Technische stappen bij het schilderen

De daadwerkelijke schildertechniek hangt af van het type verf en het materiaal van de gevel. Bron [5] beschrijft het proces van het schilderen van een gevel in drie stappen:

1. Verven eerste laag (primer): Begin met het goed doorroeren van de verf. Werk van boven naar beneden met de roller en verfborstel.
2. Gevel verf tweede laag: Zodra de primer goed zit en droog is, kan de tweede laag worden aangebracht. Ook deze laag wordt van boven naar beneden aangebracht. Wacht tot de verf droog is en breng indien nodig een derde laag aan.
3. Afronden: Nadat de gevel goed is geschilderd, worden tape en doeken verwijderd. De verfmaterialen worden schoongemaakt.

Daarnaast benadrukt bron [5] een aantal aandachtspunten, zoals het kiezen van de juiste verfsoort en kleur. Het is belangrijk om te controleren of de verf geschikt is voor het gebruik op het specifieke materiaal van de gevel.

Prijsindicaties en kosten

Het schilderen van een gevel is een investering die aanzienlijke kosten kan opleveren, afhankelijk van de grootte van de gevel, het materiaal en de keuze van verf. Bron [4] geeft een overzicht van de gemiddelde kosten per vierkante meter.

Voor een gemiddelde gevel van 80 m² ligt de totale prijs dus tussen €2.400 en €4.000. De prijs van de verfsoorten hangt ook van het type verf af. Een dampopen verf is bijvoorbeeld duurzamer (10+ jaar) en kost gemiddeld €20 – €40 per m². Kalkpleister is een rustieke optie die ongeveer €25 per m² kost.

Soorten verf en hun eigenschappen

Het kiezen van de juiste verf is een cruciale stap bij het schilderen van gevelbekleding. Bron [4] biedt een overzicht van de belangrijkste verfsoorten en hun kenmerken:

Dampopen verf is geschikt voor gevels die goed moeten ademen, zoals houten of vezelcementgevels. Kalkpleister is een klassieke keuze die een rustieke uitstraling geeft, maar minder duurzaam is dan dampopen verf.

Beschermende coatings en extra opties

Naast het schilderen van gevelbekleding kunnen er ook extra maatregelen genomen worden om de gevel te beschermen of esthetisch te verbeteren. Bron [2] noemt bijvoorbeeld het gebruik van anti graffiti coatings, die het oppervlak beschermt tegen vervuiling. Dit is vooral relevant voor industriële gebouwen of openbare gebouwen die vaak slachtoffers zijn van vandalisme.

Daarnaast kan een gevelrenovatie ook leiden tot bouwtechnische verbeteringen. Denk bijvoorbeeld aan het verhogen van de isolatiewaarde, het plaatsen van extra ramen of kunststof lichtstraten, of het aanbrengen van ventilatieluiken. Bron [2] benadrukt dat een renovatie niet alleen het uiterlijk van een gevel kan verbeteren, maar ook tot een betere energieprestatie kan leiden.

Herstel en vervanging van gevelbekleding

In sommige gevallen is het schilderen van gevelbekleding niet voldoende of zelfs niet mogelijk. Dan kan het noodzakelijk zijn om beschadigde platen te vervangen of de gevelbeplating volledig te herstellen. Bron [2] stelt dat het herstel of vervangen van gevelplaten een goede investering is, zeker bij industriële panden waar het uiterlijk van groot belang is.

Een coatingspecialist kan dit proces uitvoeren en het resultaat wordt bepaald door de kwaliteit van de materialen en de expertise van de vakman. In sommige gevallen kan een nieuwe gevelbekleding gecombineerd worden met gevelisolatie, wat leidt tot een hogere EPC-score en lagere energiefacturen (bron [4]).

Samenvatting

Het schilderen van gevelbekleding is een essentiële stap in het onderhoud en de verbetering van het uiterlijk van een gebouw. Het vereist echter een zorgvuldige aanpak die afhankelijk is van het materiaal van de gevel. Hout, kunststof, metaal en andere materialen vereisen verschillende verfsystemen en technieken. De voorbereiding, inclusief reinigen, schuren en afplakken, is even belangrijk als het kiezen van de juiste verfsoort.

Daarnaast zijn er extra opties beschikbaar, zoals het aanbrengen van beschermende coatings of het verbeteren van de isolatie. Deze maatregelen kunnen zowel het uiterlijk als de functie van de gevel verbeteren. Uiteindelijk is het schilderen van een gevel niet alleen een esthetische keuze, maar ook een investering in de duurzaamheid en energie-efficiëntie van een gebouw.

Bronnen

1. Zelf je gevel schilderen – tips voor baksteen, crepi, hout, kunststof en metaal
2. Renovatie stalen gevelbekleding
3. Buitenverf voor gevels en muren
4. Gevel schilderen – kosten en techniek
5. Zelf een gevel schilderen