Houtsoorten voor houten gevelbekleding: keuzes, voordelen en nadelen

Published by Redactie on augustus 23, 2025 | Category gevelbekleding

Een houten gevelbekleding is een populaire keuze bij woningbouw en renovatieprojecten, gezien het unieke warme karakter en de natuurlijke uitstraling die het aan een gevel geeft. De keuze van de juiste houtsoort is echter van groot belang, aangezien verschillende soorten hout verschillende eigenschappen, duurzaamheid en onderhoudsbehoeften hebben. In dit artikel bespreken we de meest voorkomende houtsoorten die gebruikt worden voor gevelbekleding, hun voor- en nadelen, en wat er bij de selectie van het juiste hout in overweging moet worden genomen. De informatie is gebaseerd op gegevens van betrouwbare en gerenommeerde bronnen in de bouwsector.

Inleiding

Houten gevelbekleding wordt gemaakt van horizontale of verticale latten die op de buitenmuur worden gemonteerd. Deze oplossing biedt niet alleen esthetische waarde, maar ook een extra isolerende functie. Aan de hand van de bronnen blijkt dat houtsoorten worden ingedeeld in zachte en harde soorten, waarbij de keuze van de houtsoort sterk afhankelijk is van de gewenste stijl, duurzaamheid en onderhoudsbehoeften.

Zachte houtsoorten zoals lariks, spar, witte en rode den zijn minder bestand tegen weersinvloeden en hebben vaak een kortere levensduur dan harde houtsoorten zoals iroko, afzelia, padouk en merbau. Daarnaast zijn thermisch behandeld hout en biologisch verduurzaamde houtsoorten zoals Accoya en Fraké steeds vaker inzetbaar, dankzij hun verbeterde eigenschappen.

In dit artikel geven we een overzicht van de meest gebruikte houtsoorten, hun kenmerken en toepassingen in de praktijk. We leggen ook de invloed van duurzaamheidsklassen en behandelingen uit, en geven richtlijnen voor de juiste keuze op basis van stijl, duurzaamheid en onderhoud.

Soorten hout voor gevelbekleding

1. Zachte houtsoorten

Zachte houtsoorten zijn in het algemeen lichter en makkelijker te bewerken. Ze worden vaak gebruikt voor traditionele of rustieke stijlen. De meest gebruikte zachte houtsoorten voor gevelbekleding zijn:

a. Lariks

Lariks is een veelvoorkomende keuze in de bouwsector. Het heeft een aantrekkelijke kleur en textuur en valt vaak in duurzaamheidsklasse II of III. Het bevat natuurlijke olie, wat het resistent maakt tegen insecten en schimmels. Met de tijd krijgt larikshout een zilvergrijze tint, wat een charmante uitstraling geeft aan de gevel.

Voordelen: - Goede duurzaamheid in klasse II of III - Natuurlijke olie beschermt tegen schimmel en insecten - Flexibel in plaatsing (horizontaal of verticaal) - Wijde keuze aan profielen en afwerkingen

Nadelen: - Gevoeliger dan harde houtsoorten - Vereist regelmatig onderhoud

b. Spar, witte den en rode den

Deze houtsoorten zijn makkelijk te bewerken, maar hebben een lage duurzaamheid. Ze zijn geschikt voor gebruik in droge of minder extreme omgevingen.

c. Ceder

Ceder is een populair keuze in de houten gevelbekleding, met name in de Amerikaanse variante (Western Red Cedar). Het heeft een aantrekkelijke kleur en een natuurlijke olie die het bestand maakt tegen schimmel en insecten. Ceder valt meestal in duurzaamheidsklasse II of III en wordt vaak gekozen voor zijn warme, houtachtige uitstraling.

Voordelen: - Goede duurzaamheid - Natuurlijke olie bevat schimmel- en insectenresistentie - Lichte kleur en aantrekkelijke textuur

Nadelen: - Moet regelmatig worden onderhouden - Gevoeliger dan harde houtsoorten

2. Harde houtsoorten

Harde houtsoorten zijn dikwijls exotisch van oorsprong en hebben een grotere dichtheid, waardoor ze langer meegaan en minder onderhoud vergen. De meest gebruikte harde houtsoorten zijn:

a. Iroko

Iroko is een harde, tropische houtsoort die bekend staat om haar warme, amberkleurige tonen en sterke structuur. Het is resistent tegen schimmel, insecten en vocht, wat het geschikt maakt voor gebruik in externe toepassingen.

Voordelen: - Zeer goede duurzaamheid (klasse I) - Bestand tegen weersinvloeden - Lange levensduur - Unieke, warme kleur

Nadelen: - Duur in vergelijking met zachte houtsoorten - Moeilijker te bewerken

b. Padouk

Padouk is een harde houtsoort met een diepe, roodbruine kleur die met de tijd lichter wordt. Het is bekend om zijn duurzaamheid en warme uitstraling. Het valt vaak in duurzaamheidsklasse II of III.

Voordelen: - Goede duurzaamheid - Unieke kleur en textuur - Bestand tegen schimmel en insecten

Nadelen: - Relatief duur - Gevoeliger bij directe zonnestraling

c. Merbau

Merbau is een populair keuze in de houten gevelbekleding vanwege zijn hoge dichtheid en sterke structuur. Het heeft een aantrekkelijke donkere kleur en valt in duurzaamheidsklasse I of II.

Voordelen: - Zeer duurzaam - Goede weerstand tegen vocht en schimmel - Lange levensduur - Unieke uitstraling

Nadelen: - Moeilijk te bewerken - Duur in vergelijking met zachte houtsoorten

3. Behandelde houtsoorten

Behandelde houtsoorten zijn vaak zachte houtsoorten die zijn verduurzaamd door middel van chemische of thermische behandelingen. Deze behandelingen verhogen de duurzaamheid en verlengen de levensduur van het hout.

a. Thermisch gemodificeerd hout

Thermisch gemodificeerd hout, ook wel bekend als "Thermo Wood", wordt gemaakt door het hout te verhitten op hoge temperaturen (meestal rond de 200°C). Dit proces vermindert de hygroscopische eigenschappen van het hout en maakt het bestand tegen schimmel, insecten en vocht. Het behoudt echter zijn warme kleur en zachte textuur.

Voordelen: - Verlaagde onderhoudsbehoefte - Goede weerstand tegen vocht en schimmel - Langer meegaat dan onbehandeld hout - Lijkt qua uiterlijk op harde houtsoorten

Nadelen: - Minder beschikbaar dan standaard houtsoorten - Kan lichtere verkleuring vertonen bij directe zonnestraling

b. Acetylering (Accoya)

Accoya is een biologisch verduurzaamde houtsoort die is gemaakt door de cellulose van het hout te acetyleren. Dit proces maakt het hout bestand tegen schimmel, insecten en vocht, waardoor het ideaal is voor externe toepassingen zoals gevelbekleding.

Voordelen: - Zeer hoge duurzaamheid - Minimaal onderhoud - Bestand tegen schimmel en insecten - Eco-vriendelijke behandeling

Nadelen: - Relatief duur - Moeilijker te verkrijgen

c. Fraké en Ayous

Fraké en Ayous zijn inheemse houtsoorten die zijn verduurzaamd door middel van biologische behandelingen. Ze worden vaak gekozen voor hun duurzaamheid, beschikbaarheid en circulaire inzetbaarheid.

Voordelen: - Goede duurzaamheid - Makkelijk te recyclen - Beschikbaar in België

Nadelen: - Minder bekend dan andere behandelde houtsoorten

Invloed van duurzaamheidsklassen op houten gevelbekleding

Houtsoorten worden ingedeeld in duurzaamheidsklassen, waarbij klasse I de hardste en duurzaamste houtsoorten zijn. Voor gevelbekleding wordt vaak aanbevolen om te kiezen voor hout in klasse I of II, aangezien deze klassen betere weerstand bieden tegen schimmel, insecten en vocht.

Duurzaamheidsklasse I

Bestand tegen de meeste weersinvloeden
Zeer lange levensduur
Minimaal onderhoud

Duurzaamheidsklasse II

Goede weerstand
Middellange levensduur
Vereist beperkt onderhoud

Duurzaamheidsklasse III en IV

Minder bestand tegen weersinvloeden
Vereist regelmatig onderhoud
Kortere levensduur

Keuzes op basis van stijl, duurzaamheid en onderhoud

De keuze van de juiste houtsoort hangt af van meerdere factoren:

1. Stijl en uitstraling

Lariks en ceder geven een rustieke uitstraling.
Padouk en merbau tonen een warme, donkere uitstraling.
Thermisch gemodificeerd hout en Accoya bieden een moderne, zachte uitstraling.

2. Duurzaamheid

Harde houtsoorten (klasse I en II) zijn de duurzaamste en vereisen het minste onderhoud.
Behandelde houtsoorten bieden een goede balans tussen prijs en duurzaamheid.
Zachte houtsoorten (klasse III en IV) vereisen regelmatig onderhoud en zijn geschikt voor drogere omgevingen.

3. Onderhoud

Harde houtsoorten en behandelde varianten vereisen weinig onderhoud.
Zachte houtsoorten vereisen regelmatig reinigen, olie of verf aanbrengen.

Onderhoud van houten gevelbekleding

Houten gevelbekleding vereist aandacht voor detail en regelmatig onderhoud, afhankelijk van de houtsoort. Voor harde houtsoorten is het vaak voldoende om jaarlijks te reinigen en eventueel te olieën. Voor zachte houtsoorten wordt aanbevolen om regelmatig te reinigen, schimmel te bestrijden en eventueel te vernieuwen.

Onderhoudsvriendelijke houtsoorten zoals thermisch gemodificeerd hout of Accoya vereisen weinig tot geen onderhoud, wat ze een aantrekkelijke keuze maken voor eigenaren die weinig tijd of middelen hebben voor regelmatig onderhoud.

Prijs van houten gevelbekleding

De prijs van houten gevelbekleding varieert afhankelijk van de houtsoort, de oppervlakte en de moeilijkheid van de werken. Gemiddeld ligt de prijs tussen €100 en €150 per vierkante meter, inclusief plaatsing. Als isolatie wordt toegevoegd, stijgt de prijs naar €120 – €250 per vierkante meter.

De keuze van een duurzame houtsoort kan de levensduur verlengen en het onderhoud verlagen, wat op lange termijn kan leiden tot besparingen.

Conclusie

Houten gevelbekleding is een populaire keuze bij woningbouw en renovatieprojecten vanwege haar warme uitstraling en duurzaamheid. De keuze van de juiste houtsoort is van groot belang, aangezien verschillende soorten hout verschillende eigenschappen en onderhoudsbehoeften hebben. Zachte houtsoorten zoals lariks en ceder zijn geschikt voor rustige stijlen, terwijl harde houtsoorten zoals iroko, padouk en merbau langer meegaan en minder onderhoud vereisen. Behandelde houtsoorten zoals thermisch gemodificeerd hout en Accoya bieden een goede balans tussen prijs, duurzaamheid en onderhoud.

Bij de keuze van de juiste houtsoort dient rekening te worden gehouden met de gewenste stijl, de duurzaamheidsklasse en de onderhoudsbehoeften. Door de juiste houtsoort te kiezen, kan een houten gevelbekleding jarenlang meegaan en een warme, natuurlijke uitstraling geven aan de woning.