Onderhoudsarme gevelbekleding: Uitgangspunten, materialen en voordelen

Voor eigenaren van woningen, bouwvakmensen en ontwerpers is gevelbekleding een essentieel onderdeel van elke renovatie- of nieuwbouwproject. Niet alleen bepaalt het het uiterlijk van een gebouw, maar het speelt ook een rol bij weersbestendigheid, isolatie en onderhoud. In regio’s met een wisselvallig klimaat, zoals Nederland, is de kwaliteit en onderhoudsbehoefte van gevelmaterialen van groot belang. Onderhoudsarme gevelbekleding biedt in dit opzicht een aantrekkelijke oplossing. Deze materialen vereisen minder regelmatig onderhoud, zoals schilderen, schuren of reinigen, waardoor tijd en kosten bespaard kunnen worden. In dit artikel worden de meest voorkomende soorten onderhoudsarme gevelbekleding beschreven, met aandacht voor hun voordelen, nadelen en toepassingen, evenals technische eigenschappen en duurzaamheid.

Wat is onderhoudsarme gevelbekleding?

Onderhoudsarme gevelbekleding verwijst naar materialen die ontworpen zijn om langdurig te functioneren met minimaal onderhoud. Dit houdt in dat ze minder gevoelig zijn voor slijtage, weersinvloeden, rotting of verkleuring. Hoewel er geen gevelbekleding bestaat die volledig onderhoudsvrij is, zijn er materialen die aanzienlijk minder onderhoud vereisen dan traditionele opties zoals hout of pleisterwerk.

Volgens de informatie uit de bronnen is het een veel voorkomende misvatting dat kunststof gevelbekleding volledig onderhoudsvrij is. Hoewel het niet geschuurd, gelakt of geverfd hoeft te worden, vraagt het wel regelmatig schoonmaak. Verder is het belangrijk om hoge drukreinigers te vermijden, omdat deze schade kunnen veroorzaken. In dergelijke gevallen is het aan te raden om een gespecialiseerd bedrijf in te schakelen.

Een alternatief voor kunststof is thermisch gemodificeerd hout. Dit type hout wordt behandeld met warmte om de duurzaamheid te verbeteren. Het resultaat is een houtsoort die bestand is tegen schimmel, rotting en verkleuring, waardoor het aanzienlijk minder onderhoud vereist. De duurzaamheidsklasse van thermisch gemodificeerd hout is vaak klasse I of II, wat betekent dat het tot wel 25 jaar kan meegaan zonder opnieuw behandeld te moeten worden.

Soorten onderhoudsarme gevelbekleding

1. Kunststof gevelbekleding

Kunststof gevelbekleding is een populaire keuze voor wie op zoek is naar een onderhoudsarme optie. Het is licht van gewicht, gemakkelijk te verwerken en beschikbaar in verschillende vormen en kleuren. Kunststof kan ook geperst worden om een natuurlijke houtstructuur na te bootsen, wat een esthetisch aantrekkelijk resultaat oplevert.

Een bekende serie is de Protex Urban gevelbekleding, die een fijne houtstructuur heeft en uitgevoerd is in rustige, moderne kleuren zoals cementgrijs, mistgrijs en wit. Deze kunststof gevelbekleding is ontworpen voor moderne woningen en schuren, en biedt een 10-jarige kleurgarantie en een 20-jarige materiaalgarantie. De planken zijn splintervrij, vochtbestendig en uv-bestendig, waardoor ze zich goed gedragen in diverse weersomstandigheden.

Een ander voorbeeld is Millboard, een kunststof gevelplank die gemaakt wordt van gerecyclede materialen en biopolymeren. Deze platen zijn onderhoudsvrij, vochtbestendig en splintervrij. Ze bieden bovendien een lage CO2-voetafdruk van 1,31 kg CO2 per m². De toplaag is niet-poreus, waardoor algen en vlekken afstoten worden. Het resultaat is een gevelbekleding die jarenlang meegaat zonder extra onderhoud.

2. Composiet gevelbekleding

Composiet gevelbekleding is een combinatie van kunststof en natuurlijke vezels. Het biedt een tussenweg tussen hout en kunststof, met de voordelen van beide materialen. Composiet is bekend om zijn onderhoudsarmheid, vleugbestendigheid en lange levensduur.

Voordelen van composiet gevelbekleding zijn onder andere: - Onderhoudsarm: Geen schilderwerk nodig. - Vochtbestendig: Bestand tegen schimmel en rot. - Lange levensduur: Tussen 20 en 30 jaar.

Toepassingen van composiet gevelbekleding zijn vooral te vinden in moderne gevels en commerciële gebouwen. Het is een geschikte keuze voor degene die op zoek zijn naar een duurzame en esthetisch aantrekkelijke oplossing.

3. Houten gevelbekleding met thermische modificatie

Thermisch gemodificeerd hout is een houtsoort die behandeld is met warmte om de natuurlijke eigenschappen van het hout te verbeteren. Dit proces maakt het hout bestand tegen schimmel, rotting en verkleuring, waardoor het aanzienlijk minder onderhoud vereist dan traditioneel hout.

De voordelen van thermisch gemodificeerd hout zijn: - Duurzaamheid: Het hout kan tot wel 25 jaar meegaan. - Schimmel- en rotbestendig: Door de thermische behandeling is het hout bestand tegen schimmelvorming en houtrot. - Vormvast: Het hout behoudt zijn vorm en structuur, wat minder vervorming oplevert in de loop van de tijd.

Het is een goede optie voor wie toch graag hout als materiaal wil gebruiken, maar minder onderhoud wil dan traditioneel hout.

4. Steenstrips

Steenstrips zijn dunne platen van baksteen of keramiek die gebruikt kunnen worden als gevelbekleding. Ze bieden een klassieke uitstraling en zijn bekend om hun duurzaamheid.

Voordelen van steenstrips zijn: - Duurzaam: Ze hebben een lange levensduur. - Onderhoudsvriendelijk: Geen schilderwerk nodig. - Isolatie: Ze bieden een mate van thermische isolatie, afhankelijk van de onderliggende structuur.

Nadelen van steenstrips zijn: - Installatie: Het is een complexe en tijdsintensieve methode van toepassen.

Toepassingen van steenstrips zijn vooral te vinden in woonhuizen en historische gebouwen, waar een klassieke of authentieke look gewenst is.

5. Groene gevels

Een groene gevel is een duurzame optie die bedekt is met levende planten. Deze gevels bieden meerdere voordelen voor zowel het milieu als het gebouw zelf.

Voordelen van groene gevels zijn: - Verbetering van luchtkwaliteit: Planten absorberen CO₂ en produceren zuurstof. - Thermische isolatie: De planten werken als een natuurlijke isolatie tegen warmte en kou. - Biodiversiteit: Ze creëren leefruimte voor insecten en vogels.

Nadelen van groene gevels zijn: - Onderhoud: Regelmatige verzorging van de planten is nodig.

Hoewel groene gevels niet technisch gezien als onderhoudsarm kunnen worden beschouwd, bieden ze wel een unieke combinatie van esthetiek, duurzaamheid en voordelen voor het milieu.

Technische eigenschappen van onderhoudsarme gevelbekleding

Bij het kiezen van onderhoudsarme gevelbekleding is het belangrijk om aandacht te besteden aan de technische eigenschappen van het materiaal. Deze eigenschappen bepalen niet alleen de duurzaamheid en onderhoudsbehoefte, maar ook de geschiktheid voor bepaalde weersomstandigheden en toepassingen.

1. Duurzaamheid

Duurzaamheid is een kernaspect van onderhoudsarme gevelbekleding. Materialen zoals thermisch gemodificeerd hout en composiet zijn ontworpen om jarenlang te functioneren zonder opnieuw behandeld te moeten worden. De duurzaamheidsklasse van een materiaal is een maat voor hoe lang het meegaat zonder extra onderhoud.

2. Weersbestendigheid

Onderhoudsarme gevelbekleding moet bestand zijn tegen weersinvloeden zoals zonlicht, regen, wind en temperatuurvariaties. Materialen zoals kunststof en composiet zijn uv-bestendig en vochtbestendig, waardoor ze zich goed gedragen in diverse klimatologische omstandigheden.

3. Brandveiligheid

De brandklasse van een materiaal is een belangrijke factor bij de keuze van gevelbekleding. De Protex Urban gevelbekleding heeft bijvoorbeeld een brandklasse van D, wat betekent dat het relatief brandbestendig is.

4. Montage

De montage van onderhoudsarme gevelbekleding kan variëren afhankelijk van het materiaal. Kunststof gevelbekleding is vaak licht van gewicht en gemakkelijk te verwerken. Composiet en steenstrips vereisen daarentegen een complexere installatie.

Esthetiek en ontwerpopties

Onderhoudsarme gevelbekleding is beschikbaar in verschillende vormen, kleuren en structuren. Dit maakt het mogelijk om een optie te kiezen die past bij het ontwerp van het gebouw.

1. Houtlook

Voor degene die een houtachtig uiterlijk willen, zijn er kunststof of composietplanken beschikbaar die een natuurlijke houtstructuur nabootsen. Deze platen zijn uv-bestendig en vochtbestendig, waardoor ze langdurig hun uiterlijk behouden.

2. Kleurkeuzes

Vele onderhoudsarme gevelbekledingproducten zijn beschikbaar in diverse kleuren, zoals grijs, wit en bruin. De kleurkeuze kan aanzienlijk invloed hebben op de esthetiek van het gebouw en kan afgestemd worden op het architectonische ontwerp.

3. Structuur en texturen

Onderhoudsarme gevelbekleding kan ook verschillende texturen en structuren hebben. Voorbeelden zijn platen met een fijne houtstructuur, groefstructuren of een gladde, moderne uitstraling.

Duurzaamheid en milieuvriendelijkheid

Duurzaamheid is een belangrijk aspect bij de keuze van onderhoudsarme gevelbekleding. Onderhoudsarme gevelbekleding kan bijdragen aan een lagere CO2-voetafdruk, minder afvalproducten en langere levensduur van het materiaal.

1. Gerecyclede materialen

Materialen zoals Millboard zijn gemaakt van gerecyclede vulstoffen en biopolymeren, wat de CO2-uitstoot vermindert. De productie van deze materialen heeft een lage CO2-voetafdruk van 1,31 kg CO2 per m².

2. Minder afval

Omdat onderhoudsarme gevelbekleding minder onderhoud vereist, zijn de afvalproducten die hierbij ontstaan beperkt. Traditionele materialen zoals hout kunnen daarentegen regelmatig vervangen of behandeld moeten worden, wat leidt tot meer afval.

3. Energiebesparing

De lange levensduur van onderhoudsarme gevelbekleding betekent dat minder energie nodig is voor productie, transport en onderhoud. Dit leidt tot een lagere CO2-uitstoot over de levenscyclus van het materiaal.

Toepassingen en geschiktheid

De geschiktheid van onderhoudsarme gevelbekleding kan variëren afhankelijk van de toepassing. Voor bepaalde gebouwen en omgevingen zijn sommige materialen beter geschikt dan andere.

1. Woonhuizen

Onderhoudsarme gevelbekleding is een populaire keuze voor woningen. Het biedt een esthetisch aantrekkelijk resultaat met minimaal onderhoud. Materialen zoals kunststof, composiet en thermisch gemodificeerd hout zijn geschikt voor zowel moderne als traditionele stijlen.

2. Commerciële gebouwen

Commerciële gebouwen profiteren ook van onderhoudsarme gevelbekleding. De lage onderhoudsbehoefte en lange levensduur maken het een aantrekkelijke oplossing voor investeerders en verhuurders.

3. Historische gebouwen

Voor historische gebouwen is steenstrips of traditioneel hout een geschikte keuze. Deze materialen passen beter bij het historische karakter van het gebouw.

Onderhoud en reiniging

Hoewel onderhoudsarme gevelbekleding minder onderhoud vereist dan traditionele opties, is het toch belangrijk om regelmatig te controleren en eventueel te reinigen. De manier van reinigen kan variëren afhankelijk van het materiaal.

1. Kunststof en composiet

Voor kunststof en composiet gevelbekleding is huishoudelijk schoonmaakmiddel voldoende voor lichte verontreiniging. Bij zware verontreiniging is het aan te raden om een gespecialiseerd bedrijf in te schakelen. Het gebruik van hoge drukreinigers is niet aan te raden, omdat dit schade kan veroorzaken.

2. Thermisch gemodificeerd hoot

Thermisch gemodificeerd hout vereist minder onderhoud dan traditioneel hout. Het is niet nodig om het regelmatig te schilderen of te oliën. Echter, bij zware verontreiniging kan het toch schoongemaakt worden met een zacht schoonmaakmiddel.

3. Steenstrips

Steenstrips kunnen gereinigd worden met een zacht schoonmaakmiddel. Omdat het een natuurlijk materiaal is, is het belangrijk om te verijdelen dat het te veel water opneemt, wat schimmelvorming kan bevorderen.

Conclusie

Onderhoudsarme gevelbekleding biedt een uitstekende oplossing voor eigenaren, bouwbedrijven en ontwerpers die op zoek zijn naar een materiaal dat langdurig functioneert met minimaal onderhoud. De beschikbare opties variëren van kunststof en composiet tot thermisch gemodificeerd hout en steenstrips. Elke optie heeft zijn eigen voordelen en nadelen, en de keuze hangt af van factoren zoals esthetiek, duurzaamheid, weersinvloeden en toepassing.

Hoewel er geen gevelbekleding bestaat die volledig onderhoudsvrij is, zijn er materialen die aanzienlijk minder onderhoud vereisen dan traditionele opties. Deze materialen zijn ontworpen om jarenlang te functioneren met minimaal reiniging of behandeling. Daarnaast zijn ze vaak duurzamer en milieuvriendelijker dan klassieke opties.

Bij de keuze van onderhoudsarme gevelbekleding is het belangrijk om aandacht te besteden aan de technische eigenschappen, zoals duurzaamheid, weersbestendigheid en brandveiligheid. Ook is het belangrijk om te overwegen hoe het materiaal past bij het ontwerp van het gebouw en de omgeving.

Met de juiste keuze van onderhoudsarme gevelbekleding is het mogelijk om een duurzame, esthetisch aantrekkelijke en functionele gevel te creëren die jarenlang meegaat met minimaal onderhoud.

Bronnen

1. HIB Gevels
2. Kurk24
3. Alterwood
4. De Bouwmarkt Shop