Keramische tegels als gevelbekleding: duurzaam, onderhoudsvriendelijk en esthetisch

Published by Redactie on augustus 23, 2025 | Category gevelbekleding

Een gevel is meer dan alleen een buitenlaag van een gebouw. Het vormt de identiteit, bepaalt de sfeer en draagt bij aan het energieprestatieniveau. Tegenwoordig worden keramische tegels steeds vaker gebruikt als gevelbekleding. Deze keuze is onderbouwd door het gebruik van duurzame materialen, de lage onderhoudskosten, de esthetische waarde en de technische voordelen die deze materialen bieden.

In dit artikel worden de voordelen, toepassingsmogelijkheden, technische aspecten en duurzaamheidsaspecten van keramische tegels als gevelbekleding besproken, met aandacht voor diverse systemen zoals geventileerde gevels, vormen, kleuren en het gebruik van keramisch gres. Daarnaast worden ook praktische aspecten zoals onderhoud en montage belicht, met het oog op zowel nieuwbouw als renovatieprojecten.

Wat zijn keramische tegels en waarom zijn ze geschikt voor gevelbekleding?

Keramische tegels zijn gemaakt van natuurlijke klei die wordt gebrand en vaak voorzien van een glazuur. Ze zijn sinds de jaren tachtig steeds vaker ingezet als gevelbekleding, vooral in nieuwbouwprojecten, maar ook bij renovaties. Tegenwoordig zijn ze beschikbaar in een breed spectrum aan vormen, kleuren, afmetingen en oppervlakte-effecten.

Voordelen van keramische gevelbekleding

Keramische tegels als gevelbekleding bieden een aantal voordelen die belangrijk zijn voor zowel huiseigenaren als bouwprofessionals:

Duurzaamheid: Keramische tegels zijn gemaakt van natuurlijke materialen en kunnen jarenlang stand houden tegen weersinvloeden. Ze zijn resistent tegen zonlicht, regen, wind en temperatuurschommelingen.
Energie-efficiëntie: In combinatie met geventileerde gevelsystemen draagt keramische gevelbekleding bij aan een betere isolatie en energiebesparing.
Onderhoudsvriendelijkheid: Keramische tegels vereisen weinig onderhoud. Hun glazuur maakt ze vuilbestendig, en ze kunnen eenvoudig worden gereinigd met waterstraal.
Esthetische waarde: Door de beschikbaarheid van diverse kleuren, vormen en oppervlakken kunnen keramische tegels een uniek en aantrekkelijk uiterlijk geven aan een gebouw.
Flexibiliteit in montage: Ze kunnen in verschillende systemen worden aangebracht, waaronder geventileerde gevels, met zichtbare of onzichtbare bevestiging.
Lage impact op de onderconstructie: Keramische tegels zijn relatief licht, waardoor ze minder belasting opleggen aan de draagconstructie van het gebouw.

Geventileerde gevelsystemen met keramische tegels

Een geventileerde gevel bestaat uit meerdere lagen: de buitenbekleding, een luchtspouw en de isolatie. Deze constructie maakt het mogelijk om zowel weersinvloeden als thermische isolatie effectief te beheersen.

Technische voordelen van geventileerde gevels

Natuurlijke ventilatie: De luchtspouw zorgt voor een circulatie van lucht, wat voorkomt dat vuil en neerslag op het oppervlak blijven hangen.
Warmtewisseling: In de zomer wordt overtollige warmte afgevoerd, en in de winter wordt de warmte beter vastgehouden.
Structuurbescherming: Het systeem beschermt de draagconstructie tegen schimmelvorming en vocht.
Duurzaamheid: De gebruikte materialen zijn meestal duurzaam en kunnen volledig worden demonterd.

Geventileerde gevelsystemen met keramische tegels: bevestigingsmethoden

Er zijn twee standaardmethoden voor het bevestigen van keramische tegels in geventileerde gevels:

Zichtbare bevestiging met klemmen: De tegels worden bevestigd met zichtbare klemmen of clips. Deze methode is eenvoudig uit te voeren en geschikt voor zowel horizontale als verticale montage.
Onzichtbare bevestiging met geboorde ankers: Hierbij worden de tegels met ankers bevestigd die volledig verborgen zitten. Deze methode is esthetisch aantrekkelijker, maar vereist een nauwkeurige montage.

Beide methoden zijn gekeurd volgens de geldende EAD’s (ETAG) en kunnen worden gebruikt in diverse projecten, zoals nieuwbouw of renovatie.

Kleuren, vormen en oppervlakken van keramische gevelbekleding

Keramische gevelbekleding is niet enkel technisch geschikt, maar ook visueel uitstralinggevend. Het aanbod aan kleuren, vormen en oppervlakken maakt het mogelijk om een gevel aan te passen aan het esthetische doel van een project.

Kleuren

Er zijn verschillende kleuroplossingen voor keramische gevelbekleding:

Natuurlijke kleuren: Deze kleuren worden verkregen door de klei met een bepaalde samenstelling te branden. Ze tonen de natuurlijke variatie van het materiaal en zijn erg duurzaam.
Geglazuurde kleuren: Hierbij wordt een glazuurlaag aangebracht, wat leidt tot levendige kleuren en patronen. Deze kleuren kunnen op maat worden ontwikkeld in het laboratorium.

Vormen

Niet alleen het kleurpalet is divers, ook de vormen van keramische tegels zijn uitgebreid. Naast de klassieke rechthoekige tegels zijn er ook speciale producties beschikbaar:

Gebogen tegels: Ideaal voor boogvormige of ronde gevels.
Asymmetrische tegels: Deze tegels kunnen in vormen lopen die elkaar asymmetrisch aanvullen.
3D-effecten: Sommige tegels hebben een uitstekende 3D-structuur, die extra diepte en dynamiek geeft aan de gevel.

Oppervlakken

De oppervlakte van keramische gevelbekleding kan variëren van glad tot ruw, afhankelijk van de glazuurtechniek:

Gladde oppervlakken: Deze zijn vuilbestendig en makkelijk te reinigen.
Ruwere oppervlakken: Deze geven een natuurlijke uitstraling en zijn geschikt voor traditionele of industriële stijlen.
3D-elementen: Voor een extra creatieve uitstraling zijn 3D-elementen beschikbaar, die het zonlicht op een unieke manier reflecteren.

Vormen en montageopties van keramische gevelbekleding

De manier waarop keramische gevelbekleding wordt geplaatst, heeft een grote invloed op de uiteindelijke uitstraling van het gebouw. Er zijn drie standaardvormen van montage:

1. Vlakke montage

Bij een vlakke montage wordt er geen overlap tussen de gevelpanelen gemaakt. Het resultaat is een strakke, gladde gevel. Deze montage is geschikt voor moderne en minimalistische bouwstijlen.

2. Gepotdekseld

In deze montagevorm wordt er wel een overlap tussen de panelen gemaakt. Deze overlap wordt gerealiseerd door doorlopende nokken die aan de draagconstructie bevestigd worden. Deze montage geeft de gevel een traditionelere uitstraling en is visueel aantrekkelijk.

3. Metselwerk

Met deze montagevorm wordt de gevel uitgevoerd in de look van een gemetselde gevel. Hierbij worden de tegels op een manier aangebracht die lijkt op handgemetseld werk, wat een warme en authentieke uitstraling geeft.

Duurzaamheid van keramische gevelbekleding

Duurzaamheid is een belangrijk aandrijfkracht in de huidige bouwsector. Keramische gevelbekleding voldoet aan meerdere duurzaamheidscriteria, zoals:

Natuurlijke materialen: Keramische tegels worden gemaakt van natuurlijke klei, die ecologisch wordt ontgonnen.
Herstelbaar grondgebruik: Na de kleiwinst wordt de grond hersteld tot landbouwgrond of omgevormd tot biotoop.
EPD-certificaten: Veel leveranciers beschikken over EPD-certificaten volgens ISO 14025 en EN 15806, die het ecologisch profiel van het materiaal documenteren.
Lage onderhoudskosten: Door de vuilbestendigheid en het eenvoudige reinigingsproces zijn de kosten voor onderhoud gering.
Duurzame productie: De productieprocessen van keramische tegels zijn vaak geoptimaliseerd om energieverbruik en afvalproductie te verminderen.

Onderhoud van keramische gevelbekleding

Hoewel keramische gevelbekleding relatief weinig onderhoud vereist, is het belangrijk om enkele basisregels te volgen om de levensduur en esthetiek te waarborgen.

Onderhoudsrichtlijnen

Vermijd schurend reinigingsmateriaal: Keramische tegels zijn vuilbestendig, maar het gebruik van schurend reinigingsmateriaal kan het glazuur beschadigen.
Gebruik waterstraal of zachte borstel: Voor een grondige reiniging is het aan te raden om gebruik te maken van een zachte borstel of een waterstraal.
Controleer op schade: Als een tegel gebroken of gebarsten is, kan deze eenvoudig worden vervangen zonder dat het gehele gevelsysteem moet worden aangepast.
Controleer op vochtproblemen: Hoewel keramische gevels goed beschermd zijn tegen weersinvloeden, is het belangrijk om regelmatig te controleren of er geen vochtproblemen optreden in de luchtspouw.

Praktijkvoorbeelden van keramische gevelbekleding

Het gebruik van keramische gevelbekleding is niet beperkt tot standaardprojecten. Het is ook een populaire keuze bij unieke en creatieve projecten. Bijvoorbeeld het Museum Arnhem kreeg een unieke gevel waarbij keramische tegels werden gebruikt om de overgang naar de Veluwe te benadrukken. Ook werden geglazuurde keramische tegels toegepast in de nieuwbouw van het Museum Sacrum in Arnhem.

In Gelderland zijn er projecten waarbij Friese tegels werden gebruikt. Deze tegels zijn gemaakt van natuurlijke klei en behouden hun kleur en glans in de loop der jaren. Zowel van een afstand als op dichtere afstand zien de tegels er aantrekkelijk uit, met specifieke patronen en kleurnuances.

Samenwerking met experts en leveranciers

Bij het gebruik van keramische gevelbekleding is het belangrijk om te samenwerken met ervaren experts en leveranciers. Deze samenwerking zorgt voor een professionele uitvoering en een optimale resultaat.

Voorbeelden van samenwerkingen

Mosa: Biedt keramische gevelsystemen die EU-normen volgen. Ze ondersteunen ook geventileerde gevelsystemen.
Moeding: Specialiseert zich in keramische gevelbekleding en biedt een breed spectrum aan kleuren, vormen en afmetingen.
Kronos Ceramiche: Biedt keramisch gres voor buitengevels en werkt samen met ervaren bouwbedrijven.
Cortlever-Agricola: Specialiseert zich in natuursteen, maar ook in keramische gevelbekleding met een chique uitstraling.
Koninklijke Tichelaar Makkum: Leverancier van geglazuurde keramische tegels die worden gebruikt in culturele en architectonische projecten.

Conclusie

Keramische tegels zijn een uitstekende keuze voor gevelbekleding, zowel in nieuwbouw als bij renovatieprojecten. Ze combineren technische voordelen zoals duurzaamheid, energie-efficiëntie en onderhoudsvriendelijkheid met esthetische waarde. In combinatie met geventileerde gevelsystemen zorgen ze voor een optimale bescherming van het gebouw tegen weersinvloeden.

De beschikbaarheid van diverse kleuren, vormen en montageopties maakt het mogelijk om een gevel aan te passen aan het visuele doel van een project. Bovendien is het gebruik van keramische tegels duurzaam, dankzij het gebruik van natuurlijke materialen en verantwoord productieprocessen.

Voor wie op zoek is naar een duurzame, onderhoudsvriendelijke en esthetisch aantrekkelijke oplossing voor gevelbekleding, zijn keramische tegels een uitstekende keuze. Zowel in de praktijk als in theorie is het gebruik van deze materialen onderbouwd door technische en duurzaamheidsvoordelen.

Bronnen

tegels