Hoe werkt riolering en welke rol speelt het in de afvoer?

Published by Redactie on juli 4, 2025 | Category riolering

Riolering is een essentieel onderdeel van het afvoersysteem in huishoudens en stedelijke gebieden. Het zorgt ervoor dat afvalwater en, in sommige gevallen, regenwater op een veilige en milieuvriendelijke manier worden afgevoerd naar zuiveringsinstallaties. Het proces begint bij het gebruik van water in het huis, zoals bij het spoelen van het toilet, het nemen van een douche of het wegspoelen van afwas. Dit water stroomt via de afvoer naar het rioolstelsel, waar het wordt opgevangen en verder afgevoerd.

Hoe werkt een rioleringssysteem?

Een typisch rioleringssysteem bestaat uit twee belangrijke componenten: de hoofdleidingen en de aansluitingen. De hoofdleidingen, meestal ondergronds gelegen, vangen het afvalwater op van verschillende huizen en gebouwen. Deze leidingen leiden het water naar een centraal punt, zoals een waterzuiveringsinstallatie. De aansluitingen zijn de pijpleidingen die individuele huizen verbinden met het hoofdriool. Ze dragen het afvalwater van elk huis naar de hoofdleiding. Om verstoppingen te voorkomen en de stroming te bevorderen, maakt het rioleringssysteem vaak gebruik van hellingen, zwaartekracht en soms pompen.

In Nederland ligt meer dan honderdduizend kilometer aan riolering en bijna elk huis is aangesloten op dit buizenstelsel. De riolering zorgt ervoor dat het afvalwater wegloopt van de huizen en vervolgens gezuiverd wordt, zodat het geen problemen in de natuur veroorzaakt. Naast afvalwater, wordt ook regenwater afgevoerd via het riool. Dit kan van pas komen als het in korte tijd veel regent. De riolering ligt ongeveer een meter diep in de grond. Zo is het bereikbaar in het geval van verstopping of lekkage, maar ligt het wel diep genoeg zodat mensen geen schade kunnen toebrengen aan de buizen als ze bijvoorbeeld een gat aan het graven zijn in de tuin.

Soorten riolering

Er zijn verschillende soorten riolering, waaronder vrijvervalriolering en mechanische riolering. Vrijvervalriolering maakt gebruik van de zwaartekracht om het water naar de plaats van bestemming te laten lopen. De rioolbuizen worden onder een kleine helling aangelegd, waardoor het regen- en afvalwater via natuurlijke stroming de juiste kant op gaat. Een nadeel van deze manier is dat buizen heel precies en vaak op grote diepte moeten liggen om te voldoen aan de minimale helling voor goede afstroming. Het voordeel is dat er geen of weinig pompen nodig zijn.

Mechanische riolering wordt vaak in het buitengebied toegepast om het afvalwater van verspreid liggende boerderijen en andere percelen naar een rioolwaterzuiveringsinstallatie te vervoeren. Alternatief is het gebruik van een septic tank of een andere vorm van individuele behandeling van afvalwater. De mechanische riolering vervoert in verband met de beschikbare capaciteit in principe uitsluitend afvalwater. Hemelwater wordt lokaal afgevoerd naar open water of een infiltratiesysteem. Gemeentelijke beheerders kunnen aan de hand van de draaiuren van de pompen zien of ook hemelwater wordt afgevoerd. Deze foutaansluitingen kunnen dan opgespoord en gecorrigeerd worden. Waar mechanische riolering exclusief voor afvalwater bedoeld is, zijn persleidingen wel bedoeld voor en gedimensioneerd op regenwater.

Aanleg van een riolering

Het aanleggen van een riolering is een specialistisch werk dat essentieel is voor een goed functionerende waterafvoer. Een correct geïnstalleerde riolering zorgt voor een optimale doorstroming van zowel afval- als regenwater, waardoor verstoppingen en overstromingen worden voorkomen. Bij het aanleggen van een riolering zijn er verschillende stappen die nauwkeurig moeten worden uitgevoerd om een goed functionerend en duurzaam rioolsysteem te garanderen.

Voorbereidingen

Voor het aanleggen van een riolering is het belangrijk om de juiste voorbereidingen te treffen. Hier zijn enkele stappen die je moet volgen:

Klic-melding aanvragen: Het is belangrijk om van tevoren een Klic-melding aan te vragen. Dit is verplicht van het machinaal graven. Met deze Klic-melding krijg je inzicht in de kabels en leidingen in de ondergrond en kun je veilig graven. Zo voorkom je dat je bij het aanleggen van riolering, problemen of schade veroorzaakt aan bestaande kabels en leidingen die in de buurt liggen van de riolering.
Locatie bepalen: Identificeer de locatie waar de riolering moet worden aangelegd. Hier kun je de informatie uit de Klic-melding ook voor gebruiken. Zorg ervoor dat je de juiste afmetingen en specificaties hebt om het project soepel te laten verlopen.
Materialen en gereedschap verzamelen: Verzamel alle benodigde materialen, zoals rioleringsbuizen, putten, verbindingsstukken en gereedschap zoals een schop, een graafmachine en een waterpas.

Graafwerkzaamheden

Nadat de sleuf is gegraven, is het tijd om de ondergrond voor te bereiden. Hark de ondergrond lichtjes los om ervoor te zorgen dat de buis gelijkmatig in het zand kan rusten. Dit helpt ook bij het creëren van een stevige ondergrond en zorgt ervoor dat de buis niet scheef komt te liggen.

Nadat dit is voltooid, volg je de volgende stappen voor het aanleggen van de rioleringsbuizen:

Leg de eerste buis: Begin bij de aansluiting op het hoofdriool en leg de eerste rioleringsbuis in de sleuf. Zorg ervoor dat de buis op de juiste hoogte en helling ligt en dat deze goed aansluit op het hoofdriool.
Verbind de buizen: Verbind de rioleringsbuizen met behulp van verbindingsstukken. Zorg ervoor dat de verbindingen goed vastzitten en dat er geen lekkages kunnen optreden.
Plaats inspectieputten: Plaats inspectieputten op strategische punten langs de rioleringslijn. Deze putten maken het mogelijk om de riolering te inspecteren en eventuele verstoppingen op te sporen.

Verbindingen maken

Nu de rioleringsbuizen zijn geplaatst, is het tijd om de verbindingen te maken:

Gebruik van PVC-lijm: Breng PVC-lijm aan op de uiteinden van de rioleringsbuizen en stukken. Schuif de buizen en stukken stevig in elkaar om een waterdichte verbinding te garanderen.
Controle op lekkages: Controleer zorgvuldig op eventuele lekkages bij de verbindingen. Een goede afdichting is essentieel om te voorkomen dat afvalwater in de grond sijpelt.

Aansluiten op het hoofdriool

Het nieuwe riool wordt aangesloten op het bestaande hoofdriool. Dit moet nauwkeurig gebeuren om te voorkomen dat er problemen ontstaan bij de afvoer van het water.

Belangrijke aandachtspunten

Bij het aanleggen van een riolering is het van essentieel belang om ook aandacht te besteden aan de ontluchting van een riool. Ontluchtingssystemen spelen een cruciale rol in het behoud van een goed functionerend rioleringssysteem. Rioleringssystemen zijn ontworpen om afvalwater af te voeren, maar tijdens dit proces wordt er ook lucht verplaatst. Als er geen ontluchting aanwezig is, kan de lucht niet uit het riool ontsnappen en ontstaat er drukopbouw in het systeem.

Onderhoud en problemen

Er kunnen verschillende problemen ontstaan met rioleringen, van verstoppingen en lekkages tot verzakkingen en scheuren in de leidingen. Het is belangrijk om snel te handelen als je merkt dat er iets mis is, om grotere schade en overlast te voorkomen. Vaak kun je kleine verstoppingen zelf verhelpen met ontstoppingsmiddelen of een ontstoppingsveer. Bij ernstigere problemen, zoals schade aan de leidingen of een verstopping die niet op eigen kracht te verhelpen is, kun je het beste een professional inschakelen.

Conclusie

Riolering is een essentieel onderdeel van het afvoersysteem in huishoudens en stedelijke gebieden. Het zorgt ervoor dat afvalwater en regenwater op een veilige en milieuvriendelijke manier worden afgevoerd naar zuiveringsinstallaties. Het aanleggen van een riolering vereist zorgvuldige planning en uitvoering om een efficiënt en duurzaam systeem te garanderen. Het is belangrijk om de juiste voorbereidingen te treffen en de juiste materialen en gereedschappen te gebruiken. Bij problemen is het verstandig om professionele hulp in te schakelen om grotere schade en overlast te voorkomen.

Bronnen

werkt