Gevelbekleding modelleren en ontwerpen met Archicad: Inzichten, toepassingen en tools

Gevelbekleding speelt een essentiële rol in zowel het esthetische als functionele aspect van een gebouw. Het is niet alleen een visuele verfraaiing, maar ook een belangrijk element in isolatie, ventilatie en duurzaamheid. In de digitale bouwsector is het modelleren van gevelbekleding in BIM-software zoals Archicad een onmisbaar hulpmiddel geworden. In dit artikel bespreken we hoe gevelbekleding in Archicad wordt gemodelleerd, welke materialen en systemen beschikbaar zijn, en welke voordelen Archicad biedt in vergelijking met andere BIM-tools.

We baseren ons uitsluitend op de gegevens uit betrouwbare bronnen, zoals bouwmaterialenleveranciers, softwareontwikkelaars en praktijkervaringen van projectontwikkelaars.

Inleiding: De rol van gevelbekleding in de bouwsector

Gevelbekleding vormt een essentieel onderdeel van de exterieurbouw. Het bepaalt niet alleen het uiterlijk van een gebouw, maar draagt ook bij aan thermische isolatie, akoestiek en ventilatie. In de context van BIM (Building Information Modeling) is het modelleren van gevelbekleding een complex proces dat zowel technisch als esthetisch inzicht vereist.

Archicad, een veelgebruikte BIM-software, biedt een uitgebreide bibliotheek aan gevelbekledingsmaterialen en constructieve oplossingen. Deze kunnen worden geïntegreerd in het 3D-model van een gebouw, waardoor het eenvoudiger wordt om gevels te visualiseren, te analyseren en te documenteren.

In dit artikel zullen we ingaan op de volgende aspecten:

• Materialen en systemen voor gevelbekleding zoals aluminium, keramiek en vliesgevels;
• Modelleren in Archicad, inclusief de gebruikte LOD (Level of Detail) en tools;
• Samenwerking en BIM-collaboratie in projecten;
• Vergelijking met Revit op basis van praktische ervaringen;
• Best practices en toepassingen uit echte projecten.

1. Materialen en systemen voor gevelbekleding

Gevelbekleding bestaat uit een breed spectrum aan materialen en constructieve systemen, die elk hun eigen eigenschappen en voordelen hebben. Hieronder geven we een overzicht van enkele veelgebruikte systemen en materialen, op basis van de informatie uit de bronnen.

1.1. Aluminium bekleding

Aluminium is een populair keuze voor gevelbekleding vanwege zijn lichtgewicht aard, duurzaamheid en variatie in kleuren en textuur. Een voorbeeld van een bekledingssysteem is ALUCOBOND©, een composietmateriaal dat bestaat uit een keramische plaat tussen twee aluminium lagen. Dit systeem is geschikt voor zowel horizontale als verticale gevels en kan snel en nauwkeurig gemodelleerd worden in BIM-tools zoals Archicad.

Bron: 4. isdgroup.com

1.2. Keramische gevelbekleding

Keramische platen worden vaak gebruikt in gevelbekleding vanwege hun duurzaamheid, weersbestendigheid en esthetische kwaliteiten. In combinatie met minerale wolisolatie vormen deze platen een geïsoleerde gevelconstructie die thermisch efficiënt is. Deze gevelsystemen kunnen volledig geïsoleerd worden, wat een bijdrage levert aan energiebesparing.

Bron: 6. dwglab.com

1.3. Vliesgevels

Vliesgevels zijn een andere veelgebruikte optie, vooral in nieuwbouwprojecten. Ze bestaan uit een textielmembraan dat in een metalen frame wordt bevestigd. Deze systemen zijn licht en flexibel, waardoor ze zich goed lenen voor complexe vormen. De isolatie ligt achter het vlies, wat het een geïsoleerde gevelconstructie maakt.

Bron: 6. dwglab.com

1.4. Geventileerde gevelbekleding

Geventileerde gevelbekleding is een constructieve oplossing waarbij een afstand wordt gemaakt tussen het geveloppervlak en de isolatie. Dit zorgt voor een luchtlaag die vocht en condensatie kan afvoeren, wat de duurzaamheid en het comfort van het gebouw verbetert. In de praktijk worden zowel stenen, glazen en houten platen gebruikt in geventileerde gevelbekleding.

Bron: 6. dwglab.com

2. Gevelbekleding modelleren in Archicad

Archicad biedt een uitgebreide set tools om gevelbekleding nauwkeurig en efficiënt te modelleren. Hieronder bespreken we enkele van de kernaspecten van het modelleren in Archicad.

2.1. LOD300 modellen op basis van pointclouds

Een van de belangrijkste voordelen van Archicad is de mogelijkheid om LOD300 modellen te maken op basis van pointclouds. Deze modellen zijn gedetailleerd genoeg voor de bouwuitvoering, maar nog niet te complex om te werken. In een project zoals het restauratieproject van klooster Onze Lieve Vrouw ter Eem in Amersfoort werd dit benut om het monumentale complex in detail te modelleren.

Het gebruik van pointclouds als onderlegger maakt het mogelijk om de bestaande toestand nauwkeurig te registreren en deze te integreren in het BIM-model. Dit zorgt voor een betere samenwerking tussen de ontwerpers, de aannemer en andere betrokken partijen.

Bron: 5. pelserhartman.nl

2.2. Gebruik van BIM Families en Revit LOD200 modellen

In samenwerking met leveranciers zoals Storax zijn diverse BIM families beschikbaar gemaakt voor gevelbekleding. Deze families omvatten niet alleen de fysieke vormen van de platen, maar ook alle onderliggende constructieelementen zoals bevestigingsdetails, afvoerkanalen en isolatie.

Bijvoorbeeld, het Linarte gevelbekledingpakket van Storax biedt een ruime variatie aan gevelprofielen die direct in het model kunnen worden toegepast. Deze families zijn ontworpen in Revit LOD200, maar kunnen eenvoudig worden geïmporteerd in Archicad via BIM collab-tools.

Bron: 2. storax.nl

2.3. Gevelbekleding in combinatie met ventilatieroosters

Ventilatieroosters zijn een essentieel onderdeel van gevelbekleding, vooral in gevels met geventileerde constructies. In samenwerking met Archidat zijn tien bouwdetails ontwikkeld waarin ventilatieroosters zijn geïntegreerd. Deze details tonen hoe ventilatie en afvoer van condenswater kunnen worden geïmplementeerd in de gevelconstructie.

De ventilatieroosters zijn ontworpen om een gezonde luchtstroom te waarborgen en te voorkomen dat vocht zich ophoopt in de gevel. Ze zijn geschikt voor zowel daglichtgevels als traditionele gevelbekleding.

Bron: 1. bouwdetails.archidat.nl

3. Samenwerken met BIM collab en Revit

Een van de uitdagingen in BIM-projecten is het samenwerken tussen ontwerpers die verschillende softwaregebruiken, zoals Archicad en Revit. In het kloosterproject in Amersfoort werd BIM collab gebruikt om modellen tussen verschillende partijen te synchroniseren en te controleren.

Deze tool maakt het mogelijk dat een modelcontroleur, zoals Berend in dit project, regelmatig controles uitvoert op modellen die zijn gemaakt in Archicad. Hierdoor kan de kwaliteit van het model worden gegarandeerd en eventuele fouten snel worden hersteld.

Hoewel Revit in sommige aspecten beter is dan Archicad – zoals in de vloervlakheidsanalyse – draagt Archicad in andere opzichten beter bij aan de modellering van organische vormen, zoals ornamenten en sluitstenen. Dit maakt Archicad een sterke keuze voor projecten met historisch of esthetisch belang.

Bron: 5. pelserhartman.nl

4. Gevelbekleding in 3D: Tools en toepassingen

Archicad biedt ook specifieke tools om gevelbekleding visueel te versterken, zoals de ArchiRADAR add-on. Deze tool bevat een uitgebreide groencollectie voor Archicad, inclusief 3D-bomen, struiken en hagen. Deze kunnen worden gebruikt om de gevelbekleding in context te plaatsen en het landschap rondom het gebouw realistisch te weergeven.

Bovendien zijn er opties om de seizoensgebonden veranderingen in de groenruimte weer te geven, zoals bloemen en bladerkleur. Deze parameters zijn nuttig voor het visualiseren van het gebouw in verschillende tijden van het jaar.

Bron: 3. architectuur.nl

5. Praktijkvoorbeeld: Gevelbekleding in het kloosterproject

Het klooster Onze Lieve Vrouw ter Eem in Amersfoort is een uitstekend voorbeeld van hoe gevelbekleding met Archicad kan worden gemodelleerd. In dit project werd een 3D-inmeting uitgevoerd en een LOD300 model gemaakt voor de aannemer.

De modellering in Archicad had meerdere voordelen boven het gebruik van Revit, zoals:

• Betere modellering van organische vormen: Modelleur Tom benadrukt dat het in Archicad makkelijker is om vormen zoals sluitstenen en ornamenten te modelleren.
• Snelheid en efficiëntie: De software maakt het mogelijk om complexe vormen sneller te creëren dan in Revit.
• Samenwerking via BIM collab: De tool maakt het mogelijk om modellen tussen verschillende partijen te synchroniseren en te controleren.

Dit project benadrukt hoe Archicad niet alleen geschikt is voor nieuwbouw, maar ook voor de restauratie en herbestemming van monumentale gebouwen.

Bron: 5. pelserhartman.nl

Conclusie

Gevelbekleding is een essentieel onderdeel van de bouwsector, zowel vanuit het oogpunt van esthetiek als van functie. In de digitale bouwsector is het modelleren van gevelbekleding in BIM-software zoals Archicad een krachtige tool geworden. Deze software biedt een breed spectrum aan materialen, constructieve oplossingen en tools om gevelbekleding nauwkeurig en efficiënt te modelleren.

Archicad is vooral geschikt voor projecten met complexe of organische vormen en biedt goede samenwerkingmogelijkheden via BIM collab. Tegelijkertijd zijn er ook uitdagingen, zoals het analyseren van vloervlakheidsproblemen, waarbij Revit beter presteert.

De keuze voor een bepaald BIM-programma hangt af van de specifieke eisen van het project. Voor gevelbekleding in combinatie met historische of monumentale gebouwen blijkt Archicad een sterke keuze te zijn.

Bronnen

1. Archidat - Bouwdetails met Powerdaylight Cradle Eco
2. Storax - Revit en Archicad families
3. Architectuur.nl - Landschappen modelleren in Archicad
4. ISD Group - Gevelbekleding
5. PelserHartman - Archicad model klooster Onze Lieve Vrouwe ter Eem
6. DWG Lab - Beklede gevels