Innovaties in het recyclen van autobanden en groene bouwmateriaal: kansen voor woningbouw en infrastructuur

Published by Redactie on augustus 24, 2025 | Category gevelbekleding

De wereldwijd jaarlijkse productie van 800 miljoen autobanden leidt tot milieuproblemen vanwege de langzaam te verteerdende aard van rubber, het gebruik van schaarse grondstoffen en het feit dat sinds 2006 in Europa het dumpen van gebruikte banden op afvallocaties verboden is. Het hergebruik van deze banden, of de materialen waaruit ze bestaan, biedt een interessante kans voor de bouwsector en woningbouw. Innovatieve bedrijven zoals Granuband en RecyBEM werken hier hard aan. Bovendien tonen bedrijven als Twee “R” Recycling Groep aan dat puin en afvalmaterialen, zoals puinstof en betongranulaat, op milieuvriendelijke manier kunnen worden gebruikt in bouwprojecten.

Dit artikel beschrijft de huidige praktijken en toekomstige kansen bij het recyclen van autobanden en het gebruik van recycelde materialen in de bouwsector, met een focus op zowel technische processen als praktische toepassingen in woningbouw en infrastructuur.

Autobanden en het potentieel voor recycling

Een gebruikte autoband bestaat voor ongeveer een derde uit rubber, een kwart uit carbon black (een vulstof die slijtvastheid en sterkte verleent), en de rest uit metaal, nylon, zinkoxide en andere chemische verbindingen. Deze samenstelling maakt autobanden uiterst duurzaam en betrouwbaar in gebruik, maar ook lastig te verwerken bij recycling. Het proces van het hergebruik van deze materialen is daarom essent voor het verlagen van de afhankelijkheid van primaire grondstoffen en het minimaliseren van afval.

RecyBEM, bijvoorbeeld, verzamelde in 2016 ongeveer 8,2 miljoen gebruikte banden, waarvan vier miljoen banden naar Granuband gingen voor verdere verwerking. Bij Granuband worden eerst het ijzer en nylon verwijderd uit de banden, waarna deze materialen naar de staalindustrie of andere bedrijven worden gestuurd voor hergebruik of verbranding. Het overige materiaal, zoals rubber, wordt verwerkt tot granulaat, dat op zijn beurt in diverse toepassingen gebruikt kan worden.

Een deel van het granulaat wordt door Granuband verwerkt tot producten zoals (veiligheids)tegels, dakbedekking, matten voor dierenvoorraden en wieltjes voor klikobakken. Een ander deel wordt gebruikt in kunstgrasvelden of door andere bedrijven verder verwerkt. Bovendien zijn er experimenten met devulkanisatie, een proces waarbij rubber uit banden teruggebracht kan worden naar zijn oorspronkelijke vorm. Dit zou het mogelijk maken om het herwonnen rubber te gebruiken voor de productie van nieuwe autobanden, wat een essentieel stuk is in de overgang naar een circulaire economie.

Groene bouwmaterialen: betongranulaat en puinstof

Naast het recyclen van autobanden wordt ook aandacht besteed aan het verwerken van puin en betonafval tot bruikbare bouwmateriaal. Twee “R” Recycling Groep speelt hierin een centrale rol, met innovatieve toepassingen van recycelde materialen in diverse bouwprojecten.

Een voorbeeld is het gebruik van menggranulaat in het distributiecentrum (DC) Ara in Almelo. De fundering en bestrating van dit project zijn verrijkt met 30.000 ton menggranulaat, wat een aanzienlijke bijdrage levert aan de CO₂-arme bouwpraktijk. Het gevelbekledingssysteem van het DC is volledig groen, met een vijftien meter hoog groenscherm dat het gebouw visueel integreert in de omgeving.

Een ander voorbeeld is het zogenaamde "puinstof", ook bekend als betongranulaat 0-4 mm. Dit is een fijne fractie die vrijkomt bij het breken van betonpuin. Het wordt vaak gebruikt als profileerlaag onder nieuwe betonvloeren, wegverhardingen en straatwerk. Het materiaal is goed te verwerken en wordt door opdrachtgevers geroemd om de fijne kwaliteit en duurzaamheid. Het gebruik van puinstof helpt om de afhankelijkheid van primaire grondstoffen te verminderen en is een praktische toepassing van circulaire bouwprincipes.

Innovaties en technologieën voor het verwerken van puin en banden

Innovatie en technologie spelen een grote rol bij het verwerken van puin en banden tot bruikbare bouwmateriaal. Twee “R” Recycling Groep introduceerde onlangs een nieuwe app voor haar klanten, waarmee projectvoortgang in real-time gevolgd kan worden. Dit vermindert tijdverlies en verbetert de doorlooptijden, wat zowel voor de klant als voor het bedrijf een voordeel biedt.

Bijvoorbeeld, met een nieuwe zeef van het Zweedse bedrijf Maskin Mekano is het mogelijk om puinfracties nauwkeuriger af te zeven naar 0-2 mm materiaal. Deze fijne zandfracties bieden een groter afzetpotentieel, wat essent is gezien de schaarste van primaire zandreserves in de toekomst. Deze technologie is een voorbeeld van hoe innovatie in de recyclingsector kan bijdragen aan een duurzamere bouwpraktijk.

Een andere technologische ontwikkeling is de productie van Ecofalt, een milieuvriendelijke alternatieve wegverharding die op grote schaal geproduceerd wordt in Enschede. Twee “R” Recycling Groep levert hierbij asfalt- en betongranulaat, en is betrokken bij het verdere ontwikkelen van het product. Dit is een goed voorbeeld van hoe recycelde materialen niet alleen in woningbouwprojecten maar ook in infrastructuurprojecten bruikbaar zijn.

Het circulaire bouwen: een toekomstvisie

De overgang naar een circulaire economie is essent voor de toekomstige duurzaamheid van de bouwsector. Tegenstrijdige rapporten zijn er niet, maar het is duidelijk dat de schaarste van primaire grondstoffen en de milieuproblematiek bij het verbranden of dumpen van afval materialen druk uitoefenen op het ontwikkelen van alternatieven. Het gebruik van recycelde materialen, zoals het uit autobanden of puin afgeleide rubber en granulaat, is een stap in de goede richting.

Circulair werken houdt in dat materialen hergebruikt worden in zo hoog mogelijke kwaliteit en zo weinig mogelijk afval gegenereerd wordt. Bijvoorbeeld, autobanden die uit rubber bestaan, kunnen via devulkanisatie teruggebracht worden naar hun oorspronkelijke vorm, waardoor ze opnieuw gebruikt kunnen worden voor de productie van nieuwe banden. Dit vermindert de afhankelijkheid van nieuwe grondstoffen en verlaagt de CO₂-uitstoot van productieprocessen.

Bij puin en beton is het verwerken van afval tot betongranulaat een praktische toepassing van circulaire principes. Dit granulaat kan gebruikt worden in nieuwe betonproducten, waardoor het nodige gebruik van primaire grondstoffen als zand en grind verlaagd wordt. Deze aanpak is niet alleen duurzaam, maar ook kostenefficiënt, aangezien het gebruik van recycelde materialen vaak goedkoper is dan het importeren of boren van nieuwe grondstoffen.

Praktische toepassingen in de bouwsector

De bouwsector biedt diverse praktische toepassingen voor recycelde materialen. Een voorbeeld is de productie van prefab cascowanden voor woontorens, zoals in Utrecht. Hierbij wordt 30% van het beton vervangen door betongranulaat 8-16 mm in plaats van grind. Het granulaat is afkomstig van Twee “R” Recycling Groep, en dit project toont aan dat recycelde materialen in hoge kwaliteit bruikbaar zijn voor complexe bouwprojecten.

Een ander voorbeeld is de toepassing van puinstof in profileerlagen onder nieuwe betonvloeren en wegverhardingen. De fijne structuur van puinstof maakt het ideaal voor deze toepassing, en de positieve reacties van opdrachtgevers tonen aan dat het materiaal betrouwbaar en efficiënt is.

Bij de verwerking van banden is het gebruik van granulaat in kunstgrasvelden een andere toepassing. Hierbij wordt het granulaat gebruikt als ondergrond voor kunstgras, wat de duurzaamheid van het project verhoogt. Granuband onderzoekt ook nieuwe toepassingen, zoals tramrailprofielen die trillingen en geluid verkleinen.

De rol van innovatie in de toekomstige bouwsector

Innovatie is essent voor de toekomstige ontwikkeling van de bouwsector. Zowel bij het recyclen van autobanden als bij het verwerken van puin en beton is het gebruik van nieuwe technologieën en methoden belangrijk voor het optimaliseren van processen en het vergroten van het hergebruik van materialen.

De introductie van nieuwe apparatuur, zoals de nieuwe zeef van Maskin Mekano, maakt het mogelijk om puinfracties nauwkeuriger te verwerken, wat leidt tot betere kwaliteit en meer afzetmogelijkheden. Dit is een voorbeeld van hoe technologie kan bijdragen aan een duurzamere bouwsector.

Daarnaast speelt digitale innovatie een rol, zoals het gebruik van een app door Twee “R” Recycling Groep om projectvoortgang in real-time te volgen. Dit vermindert tijdverlies en verbetert de efficiëntie van projectplanning, wat een voordeel is voor zowel klanten als bedrijven.

De toekomst van de circulaire economie in de bouwsector

De toekomst van de bouwsector ligt in de overgang naar een circulaire economie. Het gebruik van recycelde materialen is een essentieel onderdeel van deze overgang, en er zijn diverse praktische toepassingen die tonen hoe dit haalbaar is. Het verwerken van autobanden en puin tot bruikbare bouwmateriaal is slechts een deel van de oplossing, maar het biedt alvast concrete voordelen in termen van duurzaamheid, kostenefficiëntie en milieubelasting.

De overgang naar een circulaire economie vereist echter meer dan alleen technologische innovatie. Het vereist ook veranderingen in denkwijzen, zowel bij bedrijven als bij opdrachtgevers. Het belang van duurzame materialen en circulaire principes moet verder ingeburgerd worden in de bouwsector, zodat het niet alleen een keuze is, maar een vereiste.

Conclusie

Het recyclen van autobanden en het verwerken van puin tot bruikbare bouwmateriaal bieden concrete kansen voor de bouwsector. Deze processen verkleinen de afhankelijkheid van primaire grondstoffen, verlagen de CO₂-uitstoot en voegen toe aan de duurzaamheid van bouwprojecten. Innovatieve bedrijven zoals Granuband en Twee “R” Recycling Groep tonen aan dat het mogelijk is om afvalmaterialen op een efficiënte en milieuvriendelijke manier te verwerken tot bruikbare producten. De toekomst van de bouwsector ligt in de overgang naar een circulaire economie, waarin het hergebruik van materialen centraal staat. Dit is niet alleen een technologische uitdaging, maar ook een maatschappelijke keuze.