Bamboestokken als gevelbekleding: Duurzaamheid, Eigenschappen en Toepassingsmogelijkheden

Inleiding

Bamboe is de laatste jaren sterk in opkomst als bouwmateriaal, vooral als duurzaam alternatief voor traditionele hardhoutsoorten. In de bouwsector worden bamboestokken steeds vaker toegepast voor gevelbekleding, terrassen en schuttingen. Deze trend wordt ook aangemoedigd door de snelgroeiende eigenschappen van bamboe, die tot 1 meter per dag kunnen groeien, en het feit dat de plant niet sterft bij oogst, waardoor ontbossing voorkomen kan worden.

In dit artikel wordt ingegaan op de gebruiksmogelijkheden van bamboestokken als gevelbekleding. We ronden de discussie af met een overzicht van de technische eigenschappen van bamboeplanken zoals MOSO® Bamboo X-treme®, en bespreken de voordelen en eventuele beperkingen van het gebruik van bamboe in de buitenbouw. Daarnaast wordt ook gekeken naar de duurzaamheid, de installatie en onderhoudsaspecten, en mogelijke alternatieven in vergelijking met hardhout.

Wat is bamboe en waarom is het geschikt voor gevelbekleding?

Biologische eigenschappen

Bamboe behoort tot de grassenfamilie en is wereldwijd bekend om zijn snelheid van groei. Er zijn ongeveer 1500 soorten bamboe bekend, waarvan Moso de meest gebruikte soort is in de bouwsector. Deze soort kan tot wel 1 meter per dag groeien, wat het tot een van de snelst groeiende materialen ter wereld maakt. Daarbij is bamboe hol inwendig, een kenmerk dat verschilt van traditioneel hout, wat ook specifieke bouweigenschappen met zich meebrengt.

Bamboe is een duurzaam en biologisch afbreekbaar materiaal. Aangezien het niet sterft bij oogst, maar alleen de stengels worden ingezaagd, is er geen sprake van ontbossing. Hierdoor wordt bamboe vaak gezien als een duurzame en verantwoorde keuze voor bouwprojecten.

Toepassing in de bouw

Bamboe wordt steeds vaker toegepast in de buitenbouw, zoals bij gevelbekleding, terrassen en schuttingen. Het wordt vaak gepresenteerd als een duurzaam en esthetisch alternatief voor tropisch hardhout. Bij gevelbekleding worden bamboestokken meestal in de vorm van platen of latten gebruikt, waarbij moderne productieprocessen zoals thermische modificatie en persing worden toegepast om de eigenschappen van het materiaal te verbeteren.

Eigenschappen van BAMBOO X-TREME® gevelbekleding

Productieproces en technische eigenschappen

De MOSO® Bamboo X-treme® gevelplank is een massieve plank voor buitentoepassingen. Het product wordt gemaakt van Moso-bamboestrips die geperst en thermisch gemodificeerd worden bij temperaturen van 200°C. Dit proces, bekend als Thermo-Density®-proces, verhoogt de stabiliteit, dichtheid en hardheid van het materiaal. Ook bereikt het materiaal een hoge brandveiligheidsklasse (B-s1-d0 volgens EN 13501-1), wat het geschikt maakt voor toepassingen waar brandveiligheid een belangrijke rol speelt.

Volgens de gegevens uit de productbeschrijving is Bamboo X-treme® onderhoudsvrij, hard en duurzaam. Daarnaast is het CO2-neutraal gedurende de levensduur van het product. Het materiaal is tevens onderhoudsvrij, wat een belangrijk voordeel is in vergelijking met traditioneel hout.

Duurzaamheid en levenscyclus

Bamboo X-treme® is een product dat is gemaakt van biobased materialen. Ongeveer 90% van de grondstoffen is biobased, en 50,24% van het koolstofgehalte is ook biobased. Het materiaal is echter niet biodegradeerbaar, wat wil zeggen dat het niet volledig opgaat in de natuur aan het einde van zijn levenscyclus. Toch wordt het gezien als een duurzaam alternatief vanwege de CO2-balanceerfunctie tijdens de groei en productie.

De levensduur van BAMBOO X-TREME® is niet expliciet vermeld, maar gezien de hoge stabiliteit en hardheid is het product geschikt voor langdurige toepassingen in de buitenbouw. Het materiaal is bovendien geschikt voor meerdere doeleinden, zoals gevelbekleding, schuttingen en terrassen.

Toepassingsmogelijkheden

Bamboo X-treme® is geschikt voor diverse toepassingen:

• Gevelbekleding: Door de hoge stabiliteit en onderhoudsvrijheid is het ideaal voor gevelbekleding.
• Designvrijheid: Het materiaal kan in verschillende profielen en vormen gebruikt worden, waardoor er ruimte is voor creatieve vormgeving.
• Kostenbesparing op lange termijn: Ondanks een eventueel hogere aankoopprijs, levert BAMBOO X-TREME® kostenbesparing op in het onderhoud en de levensduur.
• Details met balken/latten: Het is geschikt voor fijne details en bevestiging met clips, wat een onzichtbare bevestiging mogelijk maakt.
• Installatie: De planken kunnen op verschillende manieren geïnstalleerd worden, waaronder met clips.

Vortege van BAMBOO X-TREME® gevelbekleding

De voordelen van BAMBOO X-TREME® zijn duidelijk en omvatten:

• Onderhoudsvrij: Het materiaal vereist weinig tot geen onderhoud, wat het aantrekkelijk maakt voor zowel particulieren als professionele bouwers.
• Brandveilig: Door de thermische modificatie bereikt BAMBOO X-TREME® een hoge brandveiligheidsklasse, wat essentieel is voor sommige toepassingsgebieden.
• Hard en duurzaam: Het is extreem duurzaam en bestand tegen weersinvloeden.
• Hoge stabiliteit: De stabiliteit van BAMBOO X-TREME® maakt het geschikt voor zware en permanente constructies.
• CO2-neutraal: Gedurende de levensduur is het materiaal CO2-neutraal, wat een belangrijk argument is in de huidige tijd van klimaatverandering.
• Esthetisch aantrekkelijk: Het heeft een natuurlijke uitstraling en kan een elegante uitstraling geven aan gevelbekleding.

Nadelen en beperkingen van bamboe als gevelbekleding

Hoewel bamboe een interessant alternatief is, zijn er ook enkele beperkingen waarmee rekening moet worden gehouden.

Verwering en onderhoud

Na verloop van tijd kan BAMBOO X-TREME® vergrijzen door blootstelling aan weersinvloeden. Hoewel dit een natuurlijke verandering is en een esthetische uitstraling geeft, kan het ook worden tegengegaan door bijvoorbeeld te oliën met teakolie. Deze behandeling moet regelmatig worden herhaald, wat een onderhoudsaspect is dat niet expliciet genoemd wordt in de productbeschrijving.

Biodegradatie

Hoewel BAMBOO X-TREME® CO2-neutraal is, is het niet biodegradeerbaar. Dit betekent dat het aan het einde van zijn levenscyclus niet volledig in de natuur opgaat. Dit is een belangrijk verschil met traditioneel hout, dat in veel gevallen biologisch afbreekbaar is.

Alternatief: hardhout

In tegenstelling tot BAMBOO X-TREME® wordt hardhout vaak gezien als de betere keuze voor zware buitenbouwtoepassingen. Volgens bron 4 is hardhout bijvoorbeeld beter geschikt voor toepassingen zoals brugdekken, straatmeubilair en gevelbekleding. De reden hiervoor is dat bamboe, vooral in de buitenlucht, snel kan verweeren en de lijmverbindingen tussen de strips kunnen afbrokkelen.

Hardhout is bovendien meestal voorzien van het FSC®-keurmerk, wat aantoont dat het verantwoord gerafd is. Voor zware en permanente toepassingen kan hardhout daarom een betere keuze zijn, ook al is BAMBOO X-TREME® een duurzaam alternatief.

Installatie en montage

De montage van BAMBOO X-TREME® kan op verschillende manieren gebeuren. De planken kunnen bijvoorbeeld geïnstalleerd worden met clips, wat een onzichtbare bevestiging mogelijk maakt. Daarnaast zijn er ook handige montageopties voor terrassen, zoals bijvoorbeeld schuttingplanken. In de praktijk moet echter rekening gehouden worden met de specifieke eigenschappen van bamboe, zoals de ronde vorm van de stokken. Het is niet mogelijk om erin te spijkeren of schroeven, wat extra aandacht vereist tijdens de montage.

Toepassing in schuttingen en schermen

Bamboe wordt ook vaak gebruikt voor schuttingen en schermen, bijvoorbeeld in de vorm van bamboematten. Deze matten zijn gemaakt van gelakt bamboe met een lichte kleur en een mooie glans. De stengels worden met gegalvaniseerd ijzerdraad tegen elkaar gebonden, met een onderlinge afstand van 10 cm. De matten zijn eenvoudig op maat te maken en kunnen op verschillende manieren bevestigd worden, zoals met krammen, spijkers of tie-wraps.

Een voordelig aspect van bamboematten is dat ze snel kunnen worden geïnstalleerd. Ze zijn ideaal voor het geven van een natuurlijke uitstraling aan balkons of tuinen, en kunnen gecombineerd worden met klimplanten voor een extra groene en natuurlijke look.

De gemiddelde levensduur van bamboematten is 4-7 jaar, wat lager ligt dan de levensduur van BAMBOO X-TREME®. Het is echter een aantrekkelijke en eenvoudige oplossing voor tijdelijke of lichtere constructies.

Esthetiek en designvrijheid

Bamboe, en met name BAMBOO X-TREME®, biedt veel mogelijkheden voor designvrijheid. Het heeft een natuurlijke uitstraling en kan in verschillende profielen en vormen gebruikt worden. Daarnaast is het mogelijk om BAMBOO X-TREME® in een verfariëteit van kleuren en patronen te gebruiken, wat het geschikt maakt voor diverse architectonische stijlen.

Het materiaal is ook geschikt voor schakkelende toepassingen, zoals gevelbekleding, terrassen, schuttingen en meubelbalken. Deze flexibiliteit maakt BAMBOO X-TREME® een veelzijdig materiaal dat past bij diverse bouwprojecten.

Duurzaamheid en CO2-balance

Een van de belangrijkste voordelen van BAMBOO X-TREME® is zijn duurzaamheid. Het is gemaakt van Moso-bamboe, een snelgroeiende soort die snel herstelt na oogst. Aangezien de plant niet sterft bij oogst, is er geen sprake van ontbossing. Dit maakt BAMBOO X-TREME® een duurzaam alternatief voor traditioneel hout.

Buiten de groeieigenschappen is BAMBOO X-TREME® ook CO2-neutraal gedurende de levensduur van het product. Het productieproces is zo ontworpen dat het CO2-uitstoot tegenwerkt. Dit maakt het geschikt voor projecten waar duurzaamheid een belangrijke rol speelt, zoals bijvoorbeeld bij de verbouwing van woningen of nieuwbouwprojecten.

Samenvatting van de voordelen en nadelen

Gebruik in combinatie met hardhout

Aangezien BAMBOO X-TREME® in sommige gevallen niet geschikt is voor zware buitenbouwtoepassingen, wordt hardhout nog steeds gezien als de betere keuze in die context. Hardhout is bijvoorbeeld geschikt voor brugdekken, speeltoestellen en straatmeubilair. Het is bovendien voorzien van het FSC®-keurmerk, wat aantoont dat het verantwoord gerafd is.

Hoewel BAMBOO X-TREME® een duurzaam alternatief is, is hardhout in bepaalde toepassingen beter geschikt. Voor zware en permanente constructies is hardhout dus nog steeds de voorkeur. Voor lichtere toepassingen, zoals schuttingen of gevelbekleding, kan BAMBOO X-TREME® echter een goede keuze zijn.

Conclusie

Bamboestokken in de vorm van BAMBOO X-TREME® gevelplanken zijn een interessante optie voor gevelbekleding. Het materiaal is snelgroeiend, CO2-neutraal, hard, duurzaam en brandveilig. Het is tevens onderhoudsvrij en geschikt voor diverse toepassingen zoals gevelbekleding, terrassen en schuttingen. Het Thermo-Density®-proces verhoogt de stabiliteit en hardheid van het materiaal, waardoor het geschikt is voor langdurige toepassingen in de buitenbouw.

Toch zijn er ook beperkingen. BAMBOO X-TREME® is niet biodegradeerbaar en kan na verloop van tijd vergrijzen, wat een onderhoudsaspect is. Bovendien is hardhout in sommige gevallen nog steeds de betere keuze, vooral voor zware constructies.

Voor lichtere toepassingen en projecten waar designvrijheid en duurzaamheid belangrijk zijn, is BAMBOO X-TREME® echter een aantrekkelijke keuze. Het biedt een natuurlijke uitstraling en is geschikt voor zowel particuliere als professionele bouwprojecten.

Bronnen

1. MOSO® Bamboo X-treme® Gevelbekleding
2. MOSO® Bamboo X-treme® Terrasdeel
3. Bamboeschermen op maat
4. Bamboe als alternatief voor hardhout