Riolering in een gebouw: technieken, materialen en aanleg

Published by Redactie on juli 4, 2025 | Category riolering

Inleiding

Riolering in een gebouw is een essentieel onderdeel van het afvoersysteem, dat zorgt voor het efficiënt afvoeren van afvalwater en het voorkomen van verstoppingen. Het systeem bestaat uit een netwerk van buizen, aansluitingen en technische componenten die samenwerken om het water veilig en efficiënt af te voeren naar het gemeentelijke rioolstelsel of een zuiveringsinstallatie. In dit artikel worden de belangrijkste technieken, materialen en aanlegmethoden van riolering in een gebouw besproken, op basis van gegevens uit de bronnen.

Soorten riolering

Er zijn verschillende soorten riolering, waarvan de keuze afhangt van de locatie, het type gebouw en de lokale voorschriften. In Nederland zijn er vooral twee hoofdtypen: gescheiden riolering en gemengde riolering.

Gescheiden riolering

Bij een gescheiden riolering zijn er aparte buizen voor afvalwater en regenwater. Het afvalwater wordt naar een zuiveringsinstallatie gevoerd, terwijl het regenwater via afvoerkanalen naar oppervlaktewater wordt geloosd. Dit systeem is milieuvriendelijker en voorkomt dat vuil water de bodem en oppervlaktewater verontreinigt.

Gemengde riolering

Bij een gemengde riolering wordt het afvalwater en het regenwater via één buis afgevoerd. Dit systeem wordt vaak gebruikt in oude stadsdelen waar het afvoeren van regenwater moeilijk is. Het nadeel is dat het afvalwater vanwege het mengen van afval- en regenwater minder efficiënt kan worden gezuiverd.

De keuze tussen deze twee systemen hangt af van de lokale regels en de aanleg van het gebouw. In veel gevallen is een gescheiden riolering het gunstigst voor het milieu.

Materialen voor riolering

Bij de aanleg van een riolering in een gebouw worden verschillende materialen gebruikt, afhankelijk van de toepassing en de belasting. De meest voorkomende materialen zijn:

PVC-buizen

PVC (polyvinylchloride) is een veelgebruikt materiaal voor riolering vanwege zijn duurzaamheid, corrosiebestendigheid en lage gewicht. PVC-buizen worden gebruikt voor binnen- en buitenriolering, en zijn geschikt voor het transporteren van afvalwater. De diameter van de buis hangt af van het aantal afvoerpunten en de hoeveelheid afvalwater. Voor een wastafel wordt bijvoorbeeld een diameter van 50 mm gebruikt, terwijl een toilet een diameter van 110 mm vereist.

Gresbuizen

Gresbuizen zijn een ander veelgebruikt materiaal voor riolering. Ze zijn robuust en geschikt voor zware belastingen, waardoor ze vaak worden gebruikt in de buitengrens van het gebouw. Gresbuizen hebben een andere diameter dan PVC-buizen, waardoor er speciale overgangsstukken nodig zijn om deze aan te sluiten op PVC.

Betonbuizen

Betonbuizen worden vaak gebruikt bij de aanleg van het hoofdriool, waar ze een hoge mechanische sterkte bieden. Ze zijn zwaar, waardoor ze geschikt zijn voor grotere diameter en grotere belastingen. In Nederland is ongeveer 70% van de riolering gemaakt van beton, terwijl ongeveel 25% kunststof is.

Andere materialen

Naast PVC, gres en beton worden ook andere materialen zoals koper, roestvrij staal en kunststoffen gebruikt, afhankelijk van de toepassing. Bijvoorbeeld, voor drukbuizen wordt vaak een ander type kunststof gebruikt, omdat deze druk kunnen weerstaan.

Technieken voor de aanleg van riolering

Het aanleggen van riolering in een gebouw vereist zorgvuldige planning en uitvoering. Hieronder worden enkele belangrijke technieken en stappen besproken.

Voorbereiding van de ondergrond

Vóór het aanleggen van riolering moet de ondergrond goed voorbereid worden. Dit gebeurt door de grond lichtjes los te harken, zodat de buis gelijkmatig in het zand kan rusten. Dit helpt bij het voorkomen van verschuivingen en verstoppingen.

Graven van de sleuf

Bij de aanleg van een riolering wordt vaak een sleuf gegraven. De breedte van de sleuf moet minstens 30 cm breder zijn dan de diameter van de buis, zodat er voldoende ruimte is voor het plaatsen en verbinden van de buizen. Bij het graven van de sleuf is het belangrijk om losse grond en obstakels zoals stenen en wortels te verwijderen.

Aanleggen van de buizen

De buizen worden geplaatst in de sleuf en moeten een lichte helling hebben om een goede afvoer van het afvalwater te garanderen. De helling wordt vaak bepaald door hellinggoten of een meetinstrument. De buizen worden verbonden met behulp van verbindingsstukken, zoals bochten, T-stukken en verloopstukken.

Afdichting en controle

Voor het garanderen van een waterdichte verbinding wordt er gebruikgemaakt van PVC-lijm en aftapstukken. De verbindingen moeten zorgvuldig worden gecontroleerd op eventuele lekkages. Bijvoorbeeld, bij het aanbrengen van een sifon (zwanehalze) wordt er voor gezorgd dat er altijd water in de leiding blijft staan, waardoor geuren en rioolgas niet in het gebouw kunnen terechtkomen.

Aansluiting op het hoofdriool

Nadat de binnenriolering is aangelegd, moet deze aangesloten worden op het hoofdriool van de gemeente. Dit gebeurt door een opening in het hoofdriool te graven en de binnenriolering met behulp van verbindingsstukken en lijm aan te sluiten. De aansluiting moet zorgvuldig worden gecontroleerd op lekkages.

Afwerking en verdichting

Na het aanleggen van de riolering en de aansluiting op het hoofdriool, wordt de sleuf opgevuld met grond en stevig ingedamd. Hierdoor wordt voorkomen dat de grond verzakt en de buis beschadigd raakt. Daarna moet de afvoer worden gecontroleerd door water in de riolering te laten stromen en te kijken of het water soepel en zonder verstoppingen wegloopt.

Belangrijke componenten in een rioleringssysteem

Bij het aanleggen van een riolering in een gebouw zijn er verschillende belangrijke componenten die een rol spelen. Deze omvatten:

Sifons (zwanehalzen)

Sifons zorgen ervoor dat er altijd water in de leidingen blijft staan, waardoor geuren en rioolgas niet in het gebouw kunnen terechtkomen. Ze worden vaak gebruikt bij afvoeropeningen zoals wastafels en douches.

Beluchters

Beluchters voorkomen dat de sifons worden leeggezogen bij het doorspoelen van een wc. Ze worden gebruikt om de luchtstroom in het systeem te regelen en zo een goede afvoer te garanderen.

Ontluchtingspunten

Ontluchtingspunten, zoals dakontluchters en tuimelventielen, worden gebruikt om lucht uit het rioleringssysteem te verwijderen. Dit helpt bij het voorkomen van verstoppingen en het bevorderen van de stroming van het afvalwater.

Overgangsstukken

Bij het verbinden van verschillende materialen, zoals gres en PVC, worden overgangsstukken gebruikt. Deze worden vaak gemaakt van krimpmof, die door verwarmen krimpt om een waterdichte verbinding te garanderen.

Voordeel van een gescheiden riolering

Een gescheiden riolering biedt meerdere voordelen ten opzichte van een gemengde riolering. Het voorkomt dat vuil water de bodem en oppervlaktewater verontreinigt en maakt het mogelijk om regenwater effectief af te voeren. Daarnaast is het systeem efficiënter in de zuivering en voorkomt het dat het water wordt verontreinigd door het mengen van afval- en regenwater.

Problemen met riolering

Hoewel riolering een essentieel onderdeel is van een gebouw, kunnen er problemen ontstaan. De meest voorkomende problemen zijn:

Verstoppingen

Verstoppingen kunnen ontstaan door afval, vet of vuil dat zich in de buis ophoopt. Dit kan leiden tot een slechte afvoer en zelfs tot overstromingen. Bij verstoppingen is het belangrijk om professionele hulp in te schakelen, omdat het aanleggen van een riolering een complexe klus is.

Lekkages

Een slechte afdichting van de verbindingen kan leiden tot lekkages, waarbij afvalwater in de grond sijpelt. Dit kan de bodemvervuiling verergeren en schade aan de fundering veroorzaken. Bij lekkages is het belangrijk om de buizen direct te herstellen of te vervangen.

Verkeerde helling

Een verkeerde helling van de buis kan leiden tot een slechte afvoer van het afvalwater. Dit kan worden opgelost door de helling opnieuw te bepalen of de buis opnieuw te plaatsen.

Aanleg van riolering in een gebouw

Bij het aanleggen van een riolering in een gebouw is het belangrijk om rekening te houden met de lokale voorschriften en bouwvoorschriften. De keuze van het materiaal, de diameter van de buis en de aanlegmethode hangen af van de specifieke situatie. Bijvoorbeeld, bij het aanleggen van een nieuwe riolering in een nieuw huis is het belangrijk om eerst een aanvraag in te dienen bij de gemeente, zodat de aansluiting op het hoofdriool goed geregeld wordt.

Conclusie

Riolering in een gebouw is een essentieel onderdeel van het afvoersysteem, dat zorgt voor het efficiënt afvoeren van afvalwater en het voorkomen van verstoppingen. Het systeem bestaat uit een netwerk van buizen, aansluitingen en technische componenten, waarbij het gebruik van het juiste materiaal en de juiste technieken van belang zijn. Een goed aangelegde riolering is niet alleen efficiënt, maar ook duurzaam en milieuvriendelijk. Door rekening te houden met de lokale voorschriften en het gebruik van betrouwbare materialen, kan een riolering in een gebouw jarenlang functioneren zonder problemen.

Bronnen

gebouw