Cumaru als gevelbekleding: Eigenschappen, toepassingen en duurzaamheid

Published by Redactie on augustus 24, 2025 | Category gevelbekleding

Inleiding

Cumaru hout is in de bouw- en renovatiewereld steeds vaker aan het opkomen als een betrouwbare en esthetische keuze voor gevelbekleding. De houtsoort, afkomstig uit tropische regio’s, combineert natuurlijke schoonheid met uitstekende technische eigenschappen. In dit artikel bespreken we de toepassing van Cumaru voor gevelbekleding, aandacht voor duurzaamheid, vergelijkend met andere hardhoutsoorten zoals Ipe, en de wettelijke kaders die vanaf 2024 van toepassing zijn door de CITES-regelgeving.

Het artikel is gebaseerd op recente praktijkvoorbeelden, technische specificaties, en regelgevingsontwikkelingen, zoals beschreven in de bronnen. Wij leggen uit waarom Cumaru geschikt is voor gevelbekleding, wat de installatie- en onderhoudseisen zijn, en waarom duurzaamheid en herkomst van hout een steeds belangrijker rol spelen.

Eigenschappen van Cumaru hout

Cumaru is een tropisch hardhout dat vaak wordt gebruikt in zware constructies, zoals brugdekken, steigers, fietsbruggen, en vloeren. De houtsoort heeft een hoge sterkte (klasse D60), een dichte structuur en een aantrekkelijke geel- tot roodbruine kleur. Deze eigenschappen maken Cumaru geschikt voor zowel functionele als esthetische toepassingen.

In de praktijk blijkt Cumaru goed te functioneren in externe omgevingen. Het hout is inherent resistent tegen insecten en verrotting, en het vergrijst gelijkmatig, wat een natuurlijke, sierlijke uitstraling geeft. Dit maakt Cumaru een populaire keuze voor gebruik in buitenruimtes, zoals gevelbekleding, terrassen en schuttingen.

Cumaru in gevelbekleding

Gevelbekleding met Cumaru hout is een duurzame en visueel aantrekkelijke keuze. Het hout is geschikt voor zowel verticale als horizontale montage, afhankelijk van de gewenste esthetiek. In gevelbekledingprojecten wordt vaak gebruikgemaakt van geschaafde planken van 25 x 90 mm of andere maatvoering, afhankelijk van de toepassing.

Een voorbeeld van een gevelbekledingsproject met Cumaru is het dakterras dat is uitgevoerd met planken van 25 x 90 mm. Het hout is glad geschaafd, wat een strakke en uniforme afwerking geeft. In de praktijk blijkt Cumaru een lange levensduur te hebben, mits correct geïnstalleerd en onderhouden.

Installatie en onderhoud

Het correcte installeren van Cumaru hout als gevelbekleding is cruciaal voor de duurzaamheid en het onderhoud. Het is belangrijk om voldoende ventilatie en afwatering te garanderen, om schimmel- en vochtproblemen te voorkomen. Bij gevelbekleding wordt vaak geadviseerd om een laag van verticale ondersteuning en horizontale ventilatie te creëren, bijvoorbeeld met zwarte panelatten.

Cumaru hout vereist minimaal onderhoud. Het hout vergrijst gelijkmatig, wat een esthetisch resultaat oplevert. Er is geen noodzaak voor het toepassen van chemische beschermingsmiddelen, zoals oliën of verf, hoewel dit wel kan worden overwogen om de natuurlijke kleur te behouden.

Duurzaamheid en herkomst

Duurzaamheid is een belangrijk thema bij de keuze van houtsoorten voor gevelbekleding. Cumaru hout, net zoals andere tropische houtsoorten, komt vaak uit regio’s die gevoelig zijn voor overbezet en illegale oogst. Daarom is het belangrijk om hout te kiezen dat gecertificeerd is door bijvoorbeeld de Forest Stewardship Council (FSC).

Van den Berg Hardhout, zoals genoemd in de bronnen, brengt uitsluitend FSC®-gecertificeerd Cumaru hout in het land. Dit betekent dat het hout afkomstig is uit bossen die op een verantwoorde manier worden beheerd, en dat de oogst conform internationale standaarden is. FSC-certificering biedt hierdoor zekerheid over de herkomst en duurzaamheid van het hout.

Een FSC®-keurmerk betekent dat het hout komt uit een bosgebied dat voldoet aan 10 strikte principes voor verantwoord bosbeheer. Deze principes zijn wereldwijd van toepassing en zorgen voor het behoud van biodiversiteit, respect voor lokale gemeenschappen, en het voorkomen van illegale oogst.

Cumaru versus andere houtsoorten voor gevelbekleding

Cumaru is een van de vele hardhoutsoorten die geschikt zijn voor gevelbekleding. Andere bekende hardhouten zijn onder andere Ipe, Bamboe, Tiara, Kebony® Character, en Afrikulu. Elke houtsoort heeft haar eigen unieke eigenschappen, zoals kleur, structuur, sterkte, en duurzaamheid.

Ipe hout is bijvoorbeeld ook vaak gebruikt voor gevelbekleding. Het is een zeer hard en duurzaam hout dat vergelijkbaar is met Cumaru in termen van sterkte en weerstand tegen verrotting. Net als Cumaru vergrijst Ipe gelijkmatig en vereist weinig onderhoud. Ipe hout wordt vaak in vergelijkbare toepassingen gebruikt, zoals brugdekken, fietsbruggen, en gevelbekleding.

Bamboe is een andere optie voor gevelbekleding, vooral als het gaat om duurzaamheid. Bamboe groeit veel sneller dan traditionele houtsoorten en kan herhaaldelijk worden geoogst. Het hout heeft een karakteristieke structuur en een natuurlijke vergrijzing. Bamboe is echter iets zachtger dan Cumaru of Ipe.

Tiara hout is gecertificeerd tropisch hardhout dat door kunstmatige droging extra stabiliteit verkrijgt. Het is geschikt voor terrassen, gevelbekleding, en schuttingen. Tiara hout is minder zwaar dan Cumaru, maar biedt een uitstekende esthetiek en duurzaamheid.

Kebony® Character is een houtsoort die na verloop van tijd een zilvergrijze glans ontwikkelt. Het heeft een diepe bruine kleur en is zeer robuust. Het is geschikt voor zowel vloeren als gevelbekleding.

Afrikulu is een hardhoutsoort met duurzaamheidsklasse 1. Het is zwaar, hard en goed bewerkbaar, waardoor het geschikt is voor veel toepassingen, inclusief gevelbekleding.

Regels en wettelijke kaders: CITES en Cumaru

Vanaf 25 november 2024 gelden nieuwe wettelijke kaders voor de import en export van Cumaru en Ipe hout. Deze houtsoorten zijn opgenomen in de CITES Appendix II, wat betekent dat een CITES-vergunning nodig is voor in- en uitvoer. Dit is afgesproken op de 19e CITES Conference of Parties in november 2022.

De regels gelden voor specifieke vormen van houtproducten, zoals stammen, blokken, planken, vellen fineer, gelaagd/geplakt hout, en bewerkt hout (zoals kommen of borden). Alleen als deze producten worden ingevoerd of uitgevoerd, is een CITES-vergunning vereist.

Voor hout dat is ingevoerd vóór 25 november 2024, zijn de regels minder streng. Tot die datum staat Cumaru nog in bijlage D van CITES, waarvoor geen vergunning is vereist. Echter, als er na 25 november 2024 nog producten met Cumaru in de EU worden ingevoerd, is een CITES-vergunning nodig.

Het is belangrijk om te weten dat Cumaru hout dat al FSC®-gecertificeerd is, voldoet aan internationale standaarden voor duurzaam bosbeheer. Omdat Cumaru hout vaak uit FSC®-gecertificeerde zones komt, zijn er minder problemen met herkomst en oogst.

Cumaru en de kringloop-economie

Cumaru hout is niet alleen duurzaam, maar ook geschikt voor de kringloop-economie. In de Week van de Circulaire Economie werd benadrukt hoe belangrijk het is om hout te gebruiken dat op een verantwoorde manier is geoogst en hergebruikt kan worden.

Cumaru hout is robuust genoeg om in zware constructies te worden gebruikt, zoals fietsbruggen en fietspaden. In een project van het oorlogsmuseum Overloon is bijvoorbeeld een FSC®-gecertificeerd Cumaru houten leuning geïnstalleerd. Het gebruik van Cumaru in zulke projecten draagt bij aan een langere levensduur van houtproducten en vermindert het gebruik van kunststoffen of composieten.

Composieten zijn een alternatief voor hout, maar hebben vaak meer onderhoud nodig en kunnen niet op dezelfde manier worden gerecycled. In een jachthaven in het zuidwesten van Nederland werd bijvoorbeeld een composieten dek verwijderd en vervangen door FSC®-gecertificeerd Cumaru hout, wat beter was voor het onderhoud en de duurzaamheid.

Cumaru in praktijk: Voorbeelden en projecten

Cumaru hout wordt vaak gebruikt in zware constructies en buitenspaces, zoals terrassen, gevelbekleding, en fietsbruggen. In 2006 raakte Van den Berg Hardhout betrokken bij de realisatie van de binnenplaats van de Ichtushof in Rotterdam-Zuid. Het project maakte gebruik van Cumaru hout, en in 2021 is het nog steeds in goede staat.

In 2013 werkte Van den Berg Hardhout mee aan de realisatie van een vuurplaats in het GeoFort in Herwijnen. Ook hier was Cumaru hout een centrale keuze, en het project is anno 2021 nog steeds in gebruik.

Cumaru hout is dus niet alleen geschikt voor functionele toepassingen, maar ook voor esthetische projecten. De combinatie van sterkte, duurzaamheid, en schoonheid maakt Cumaru een veelzijdige keuze voor gevelbekleding.

Cumaru en de toekomst

De toekomst van Cumaru als gevelbekleding hout is beïnvloed door de wettelijke ontwikkelingen in relatie tot CITES. Vanaf 25 november 2024 is een CITES-vergunning nodig voor in- en uitvoer van Cumaru hout. Dit betekent dat het gebruik van Cumaru hout in de EU en Nederland meer administratie en controle zal vereisen.

Hoewel dit een extra administratieve stap betekent, draagt het ook bij aan het voorkomen van illegale oogst en het behoud van natuurlijke bosgebieden. Voor bedrijven die FSC®-gecertificeerd Cumaru hout gebruiken, is de overgang naar het nieuwe wettelijke kader minder problematisch, aangezien het hout al voldoet aan internationale standaarden.

Voor particulieren en professionele gebruikers is het belangrijk om vooraf te weten dat Cumaru hout vanaf 2024 onder de CITES-regelgeving valt. Dit betekent dat bijvoorbeeld een klant die Cumaru hout wil gebruiken voor gevelbekleding, moet controleren of het hout gecertificeerd is en of er een CITES-vergunning nodig is.

Conclusie

Cumaru hout is een uitstekende keuze voor gevelbekleding vanwege zijn hoge sterkte, duurzaamheid, en esthetiek. Het hout vergrijst gelijkmatig, vereist weinig onderhoud, en is geschikt voor zowel verticale als horizontale montage. In combinatie met FSC®-certificering is Cumaru een verantwoorde keuze die bijdraagt aan de kringloop-economie en het behoud van natuurlijke bosgebieden.

Het gebruik van Cumaru hout is echter vanaf 25 november 2024 onderworpen aan nieuwe wettelijke kaders via CITES. Dit betekent dat een CITES-vergunning nodig is voor in- en uitvoer van Cumaru hout. Voor bedrijven die al FSC®-gecertificeerd hout gebruiken, is deze overgang minder problematisch.

In de praktijk blijkt Cumaru hout betrouwbaar te zijn in zware constructies en buitenruimtes. Het is een veelzijdige houtsoort die zich goed leent voor toepassingen zoals gevelbekleding, terrassen, en fietsbruggen. Door het kiezen van Cumaru hout, kiest men voor een duurzame en esthetische oplossing die lang meegaat.

Bronnen

cumaru