Dampscherm en gevelbekleding: functionele rol en toepassing in de woningbouw

Inleiding

Het gebruik van dampschermen speelt een essentiële rol in de thermische en hygroscopische prestaties van een bouwconstructie. Deze lucht- en waterdichte laag helpt bij het voorkomen van condensatie, vochtaanvoer en schimmelvorming in de bouwconstructie. In de context van gevelbekleding en gevelconstructies, is het correcte gebruik en plaatsing van dampschermen van bijzonder belang, omdat gevels continu blootstaan aan weersinvloeden, vochtige binnenuitgangen en variaties in temperatuur.

Deze artikelen zijn gebaseerd op betrouwbare bronnen die het gebruik van dampschermen in gevelbekleding en andere bouwconstructies beschrijven. De focus ligt op de toepassing, plaatsing, functionele kenmerken en aandachtspunten bij het gebruik van dampschermen in gevels en gevelbekleding.

De rol van een dampscherm in gevelconstructies

Een dampscherm in een gevelconstructie heeft als doel om de beweging van waterdamp te beperken, zodat vochtige lucht niet in de isolatie of in de constructie kan terechtkomen. In gevels is dit van belang, omdat gevelbekleding meestal openstaat voor de buitenomgeving en dus kwetsbaar is voor vochtaanvoer via regen, wind of luchtverplaatsing.

Voorkomen van condensatie

Een dampscherm helpt bij het voorkomen van condensatie door de beweging van waterdamp te beperken. In gevelconstructies kan condensatie ontstaan wanneer warme, vochtige lucht van binnen naar buiten stroomt en hierbij tegen een koele binnenlaag van het gebouw raakt. Dit kan leiden tot vochtige situaties in de isolatie of in de gevelconstructie, wat op lange termijn kan resulteren in houtrot of schimmelvorming.

Bescherming van isolatie en constructie

Veel gevelconstructies bevatten isolatiemateriaal dat gevoelig is voor vocht. Glaswol, mineralen wol of PIR-platen kunnen hun isolerende eigenschappen verliezen wanneer ze vochtig worden. Door het aanbrengen van een dampscherm aan de warme zijde van de isolatie, wordt vochtige lucht uit de bouwconstructie gehouden. Dit zorgt voor een langere levensduur van zowel de isolatie als de gevelconstructie zelf.

Bevorderen van luchtdichtheid

Bijna alle dampschermen zijn ook luchtdicht. Deze luchtdichte afwerking ondersteunt de thermische prestaties van de gevel, omdat het voorkomt dat onverwachte luchtstromen via kieren of naden de warmte- en vochtbalans verstoren. Dit is van bijzonder belang bij passieve of energiezuinige bouwconstructies.

Toepassing in gevelbekleding

Gevelbekleding kan op verschillende manieren worden uitgevoerd, zoals met dakpannen, gietijzeren panelen, houten lamellen of composietmaterialen. Ongeacht het type, is het aanbrengen van een dampscherm een essentieel onderdeel van de gevelconstructie. Het dampscherm wordt meestal aangebracht aan de warme zijde van de gevel, onder het isolatiemateriaal en direct bovenop het bouwonderdeel (zoals balken of wandconstructies).

Aanbeveling

Het aanbrengen van een dampscherm is altijd aan te raden, maar niet altijd noodzakelijk. Wanneer isolatiematerialen al voorzien zijn van een ingebouwd dampscherm (zoals PIR- of harde isolatieplaten), is een aparte dampschermfolie niet nodig. Het is echter belangrijk om dit te controleren per type isolatiemateriaal, want niet alle producten bevatten een ingebouwde dampremmende laag.

Wanneer gevelisolatie van binnenuit wordt aangebracht, is het aanbrengen van een dampscherm verplicht. Dit is nodig om ervoor te zorgen dat vochtige lucht niet in de gevelconstructie terechtkomt. Een dampscherm moet dan op de binnenkant van de gevelconstructie worden aangebracht, direct onder het isolatiemateriaal en voorafgaand aan de binnenafwerking.

Soorten en kenmerken van dampschermen

Er zijn verschillende soorten dampschermen, elk met specifieke eigenschappen en toepassingsgebieden. De keuze van het juiste dampscherm hangt af van de bouwconstructie, de luchtvochtigheid in de woning, de locatie van de gevel en het type isolatiemateriaal.

Polyethyleenfolie

De meest eenvoudige vorm van dampscherm is een polyethyleenfolie. Deze folie is luchtdicht en heeft een hoge dampremmende eigenschap. Het is geschikt voor gevelconstructies met een hoge luchtvochtigheid, zoals in keuken- of badkamergevels. De minimale overlap tussen stroken is meestal 100 mm, en het materiaal moet luchtdicht worden afgedicht met speciale tape.

Aludex

Een voorbeeld van een professioneel dampscherm is Aludex, dat gemaakt is van aluminiumfolie en een bitumineuze laag. Het is dampdicht, zelfklevend, en beloopbaar op geprofileerde staalplaten. Aludex is geschikt voor zowel residentiële als industriële daken en gevels. Het is ideaal voor situaties waarbij een hoge dampremming nodig is, bijvoorbeeld in gebouwen met een hoge luchtvochtigheid.

Dampremmende folie (LDS 100)

Deze folie is gemaakt van polyethyleen en heeft een dampweerstand van 100 meter. Het is geschikt voor toepassing in hellende daken, prefab elementen, wanden en vloeren. Omdat het een hoge dampremming biedt, is het ideaal voor ruimtes met een hoge luchtvochtigheid, zoals badkamers of keukengevels.

Onderdakfolie

Onderdakfolie, zoals Koramic, is een waterkerend en dampopen membraan dat wordt gebruikt in hellende daken en gevels. Het is niet volledig dampdicht, maar het helpt bij het beheersen van vocht en het voorkomen van lekkages. Het is meestal gemaakt van PU-gecoat polyestervlies en heeft markeringen om de overlapzones aan te duiden. Deze folie is geschikt voor gevels waar een mate van dampdoorlaatbaarheid gewenst is.

Aandachtspunten bij het plaatsen van een dampscherm

Correcte plaatsing van het dampscherm is essentieel om de thermische en hygroscopische prestaties van de gevelconstructie te waarborgen. Hieronder volgen enkele belangrijke aandachtspunten:

1. Plaatsing aan de warme zijde

Het dampscherm moet altijd worden aangebracht aan de warme zijde van de gevelconstructie, onder het isolatiemateriaal en direct tegen de binnenkant van de gevel. Hierdoor wordt vochtige lucht voorkomen om in de constructie terecht te komen. In koude gevelconstructies wordt het dampscherm aan de binnenzijde van de gevel geplaatst.

2. Overlap en naden

De stroken van het dampscherm moeten minimaal 10 centimeter overlappen. Naden moeten worden afgedicht met een speciale tape die luchtdicht en waterdicht is. Kleine gaatjes of scheurtjes in het dampscherm kunnen worden gedicht met de zelfde tape. Dit zorgt voor een luchtdichte en dampdichte afwerking.

3. Vermeiden van doorboorings

Het dampscherm moet niet doorboord worden door leidingen of kabels. Als dit onvermijdelijk is, moet het gat worden afgedicht met tape of een luchtdichte afdekking. Dit voorkomt lekken in de dampremmende laag.

4. Tijdstip van aansluiting

Het dampscherm moet vóór de binnenafwerking worden aangebracht. Pas nadat het dampscherm is aangebracht, kunnen elementen zoals gyprocplaten of verf worden toegepast. Dit voorkomt beschadigingen aan het dampscherm en zorgt voor een betere luchtdichtheid.

Kosten en professionele plaatsing

Het aanbrengen van een dampscherm in gevelconstructies kan worden uitgevoerd door een professional. De gemiddelde kosten liggen op ongeveer € 5 à € 7 per vierkante meter. De prijs kan variëren afhankelijk van het type dampscherm, de complexiteit van de gevelconstructie en de benodigde overlapzones.

Het is aan te raden om een ervaren professional in te schakelen, vooral bij complexe gevelconstructies of bij het gebruik van zelfklevende dampschermen. Een professional zorgt voor een luchtdichte en dampdichte afwerking, wat essentieel is voor de prestaties van de gevel.

Wanneer is een dampscherm niet nodig?

In sommige gevallen is het aanbrengen van een dampscherm niet noodzakelijk. Dit is het geval wanneer het gebruik van isolatiemateriaal met een ingebouwd dampscherm is gekozen. Dit komt vaak voor bij PIR-platen of harde isolatieplaten, waarbij de dampremmende laag al deel uitmaakt van het product. Ook glaswolplaten kunnen soms voorzien zijn van een ingebouwd dampscherm.

Het is belangrijk om per type isolatiemateriaal te controleren of een aparte dampschermfolie nodig is. In dat geval kan het gebruik van een extra dampscherm vermijden dat de dampremming te hoog wordt, wat in sommige gevallen kan leiden tot ongewenste condensatie.

Samenvatting

Een dampscherm speelt een essentiële rol in de thermische en hygroscopische prestaties van een gevelconstructie. Het beperkt de beweging van waterdamp en voorkomt condensatie, wat leidt tot een langere levensduur van zowel de isolatie als de gevelconstructie. Het is aan te raden om een dampscherm aan te brengen in gevelconstructies, met name bij binnenisolatie of bij een hoge luchtvochtigheid in de woning.

De keuze van het juiste dampscherm hangt af van de bouwconstructie en de luchtvochtigheid. Er zijn verschillende soorten dampschermen beschikbaar, waaronder polyethyleenfolie, aluminiumfolie en onderdakfolie. Het correcte plaatsen van het dampscherm is essentieel voor een luchtdichte en dampdichte afwerking.

Professionele plaatsing is aan te raden, met een gemiddelde kostenprijs van € 5 à € 7 per vierkante meter. Het is niet altijd noodzakelijk om een dampscherm aan te brengen, vooral bij isolatiematerialen met een ingebouwd dampscherm.

Conclusie

Het correcte gebruik van dampschermen in gevelbekleding is een essentieel onderdeel van de bouwconstructie. Het zorgt voor een betere thermische prestatie, voorkomt schimmelvorming en zorgt voor een langere levensduur van de gevel. Het aanbrengen van een dampscherm is aan te raden, maar niet altijd noodzakelijk, afhankelijk van het type isolatiemateriaal en de luchtvochtigheid in de woning.

Bij de keuze van het juiste dampscherm en de correcte plaatsing is het verstandig om professionele advies of diensten in te schakelen. Door het correcte gebruik van dampschermen in gevelconstructies, kan worden gezorgd voor een duurzame, comfortabele en gezonde woning.

Bronnen

1. Dakisolatie en dampschermen
2. Dampremmende folie
3. Aludex dampschermen
4. Onderdakfolie Premium 2S