Gegronde en duurzame gevelbekleding: keuzes, voordelen en montagevoorschriften

Published by Redactie on augustus 24, 2025 | Category gevelbekleding

Inleiding

Gevelbekleding speelt een essentiële rol in de uitstraling, duurzaamheid en functie van een gebouw. Het is niet alleen een esthetisch element, maar ook een functioneel onderdeel dat beschermt tegen weersinvloeden, vocht, en geluid. In de huidige bouwpraktijk zijn er diverse materialen en technieken beschikbaar, elk met hun eigen eigenschappen en toepassingsgebieden. Deze artikelen richten zich op gegronde planken gevelbekleding, waarbij het accent ligt op hout, vezelcement, kunststof en composietmaterialen. Op basis van gegevens uit betrouwbare bronnen worden de voordelen, montageaspecten, kleurenopties en duurzaamheid van deze materialen besproken.

Wat zijn gegrondde planken voor gevelbekleding?

Gegrondde planken zijn een vorm van gevelbekleding waarbij de planken horizontaal of verticaal op het muurvlak worden gemonteerd. Deze constructie maakt een strakke, modern uitstralende gevel mogelijk en biedt bovendien een aantal technische voordelen, zoals een goede ventilatie en beperkte vochtinvloeden. Tegenover vaste gevelafwerkingen zoals metselwerk of pleisterwerk, bieden gegrondde planken een lichtgewicht, flexibel en esthetisch alternatief.

De keuze voor gegrondde planken houdt in dat men een gevelbekleding maakt bestaande uit losse planken, die meestal in een bepaalde afstand van het muurvlak worden gemonteerd. Dit creëert een ventilatiespouw, die essentieel is voor het voorkomen van condensatie en het verbeteren van de thermische prestaties van het gebouw.

Soorten materialen voor gegrondde planken

1. Vezelcementplanken

Vezelcementplanken zijn gemaakt van een mengsel van cement, vezels en andere toevoegingen. Dit maakt ze zeer duurzaam en geschikt voor gebruik in zowel residentiële als commerciële projecten. HardiePlank is een bekend merk binnen deze categorie en biedt verschillende voordelen:

Onderhoudsvrij: Veel vezelcementplanken, zoals die van James Hardie, vereisen geen schilderwerk, waardoor het onderhoud aanzienlijk wordt verlaagd.
Weerbestendig: Ze zijn bestand tegen hitte, vorst, storm en vocht, waardoor ze geschikt zijn voor gebruik in diverse klimatologische zones.
Brandveilig: Veel vezelcementplanken zijn geclassificeerd in brandklasse B, wat betekent dat ze als veilig worden beschouwd voor gevels.
Natuurlijke uitstraling: De planks hebben een houtachtige uitstraling, waardoor ze goed passen in zowel moderne als traditionele stijlen.

De planks zijn beschikbaar in diverse kleuren, waaronder Anthracite Grey, Arctic White, Midnight Black en Grey Slate. Daarnaast zijn ze verkrijgbaar in beige, bruin, blauw, lichtgrijs en rood. Voor extra strakke afwerking is er ook de optie voor Fins Rabat, waarbij de randen van de planks zijn afgerond.

2. Houten planken

Hout is een klassieke keuze voor gevelbekleding en biedt een warme, natuurlijke uitstraling. Er zijn verschillende houtsoorten beschikbaar, zoals Ayous, Fraké, Padouk, IPE en Thermohout. Deze houten planken kunnen horizontaal of verticaal worden geplaatst en zijn vaak verkrijgbaar in verschillende afwerkingen, zoals geschilderd of gebeitst.

Ventilatie: Bij het monteren van houten gevelplanken is het belangrijk om een voldoende ventilatiespouw aan te brengen. Er dient minimaal 2 cm ruimte te zijn aan de achterzijde, onderzijde en bovenzijde van de gemonteerde planken.
Montage: De afstand tussen de regels in de achterconstructie mag nooit groter zijn dan 60 cm hart op hart. Bovendien is het aan te raden om voor te boren, zelfs bij gebruik van zelfborende schroeven, om scheurvorming te voorkomen.
Duurzaamheid: Houten gevelbekleding vereist regelmatig onderhoud, zoals het opnieuw schilderen of beiten. Dit maakt het minder onderhoudsvrij in vergelijking met vezelcement of kunststof.

Rabatdelen zijn ook een populaire keuze bij houten gevelbekleding. Deze planks hebben een groef aan de zijkanten, waardoor ze naadloos in elkaar passen en een strakke afwerking creëren. Houtsoorten zoals Meranti, Douglas, Thermohout en Western Red Cedar zijn geschikt voor deze toepassing.

3. Kunststof planken

Kunststof gevelbekleding is een duurzame en onderhoudsvrije keuze. Het is bestand tegen weersinvloeden en vereist geen schilderwerk of beitsering. Keralit is een bekende vorm van kunststof gevelbekleding en is verkrijgbaar in verschillende kleurstellingen. Het is onder andere leverbaar in gevelplaten en rabatdelen.

Voordelen van kunststof gevelbekleding:

Onderhoudsvrij: Reinigen met water is voldoende om de gevel schoon te houden.
Weerbestendig: Kunststof is bestand tegen regen, zon, vorst en wind.
Esthetisch: Kunststofplanks kunnen in diverse kleuren worden aangeleverd, waardoor ze goed passen in diverse stijlen.
Duurzaam: Kunststofplanks hebben een lange levensduur, waardoor het een economische keuze is op lange termijn.

4. Composietplanken

Houtcomposietplanken zijn een combinatie van hout en kunststof. Deze planks zijn ontwikkeld om de voordelen van hout en kunststof te combineren, zoals een natuurlijke uitstraling, duurzaamheid en onderhoudsvrijheid. Ze zijn bestand tegen weersinvloeden en vereisen geen schilderwerk of beitsering.

Composietplanken zijn vaak verkrijgbaar in diverse kleuren en afwerkingen en passen goed in zowel moderne als traditionele stijlen. Ze zijn lichtgewicht en makkelijk te verwerken, waardoor de montage vereenvoudigd wordt.

5. HPL (High Pressure Laminate) platen

HPL-platen zijn slijtvast, kleurvast en verkrijgbaar in talloze designs en afwerkingen. Ze zijn geschikt voor gebruik in zowel residentiële als commerciële toepassingen. HPL-platen zijn lichtgewicht en makkelijk te verwerken, wat de montage efficiënter maakt.

6. Aluminium composiet platen

Aluminium composietplaten zijn lichtgewicht, vormvast en uitstekend te bewerken. Ze zijn geschikt voor moderne gevels en bieden een strakke en duurzame afwerking. Deze platen zijn vaak verkrijgbaar in diverse kleuren en afwerkingen en passen goed in architectonische ontwerpen.

7. Natuursteenplanken

Natuursteen is een elegante keuze voor gevelbekleding. Het biedt een unieke uitstraling met natuurlijke patronen en texturen. Natuursteenplanken zijn duurzaam en vereisen weinig onderhoud. Ze zijn geschikt voor zowel residentiële als commerciële projecten.

8. Keramische planken

Keramische gevelbekleding platen zijn extreem duurzaam, onderhoudsvriendelijk en bestand tegen UV-straling. Ze zijn geschikt voor gebruik in zowel moderne als traditionele stijlen en passen goed in diverse architectonische ontwerpen.

Montagevoorschriften voor gegrondde planken

Het monteren van gegrondde planken vereist een stabiele en sterke achterconstructie. De planks moeten op een bepaalde afstand van het muurvlak worden geplaatst om een ventilatiespouw te creëren. Dit helpt om condensatie te voorkomen en de thermische prestaties van het gebouw te verbeteren.

De volgende aandachtspunten zijn belangrijk bij de montage:

Ventilatie: Er moet minimaal 2 cm ruimte zijn aan de achterzijde, onderzijde en bovenzijde van de gemonteerde planken.
Regelafstand: De afstand tussen de regels in de achterconstructie mag nooit groter zijn dan 60 cm hart op hart.
Schroeflengte: Voor houtsoorten zoals Hardhout, Eiken en Douglas plankhout is het aan te raden om voor te boren, zelfs als zelfborende schroeven worden gebruikt. Dit vermindert het risico op scheurvorming.
Afwerking: Zorg ervoor dat de planks goed worden afgezet en dat de naden nauwkeurig worden afgedicht om lekkages te voorkomen.

De montage van gevelplanks kan worden uitgevoerd door een professional of door een ervaren DIY’er. Het is echter aan te raden om aandacht te besteden aan de montagevoorschriften om problemen met vocht of lekkages te voorkomen.

Kleuren en afwerkingen

De keuze van kleuren en afwerkingen speelt een grote rol bij de uiterlijke uitstraling van een gevel. Veel materialen zijn beschikbaar in diverse kleuren, afwerkingen en texturen. Bij vezelcementplanken, zoals HardiePlank, zijn er meer dan 20 kleuren beschikbaar. Populaire kleuren zijn Anthracite Grey, Arctic White, Midnight Black en Grey Slate. Deze kleuren passen goed in zowel moderne als traditionele stijlen.

Houten planken zijn vaak verkrijgbaar in geschilderde of gebeite afwerkingen. De keuze van kleur hangt af van de gewenste uitstraling en het type hout. Bij kunststofplanks is het mogelijk om te kiezen uit diverse kleurstellingen en afwerkingen, waardoor een esthetische en functionele gevel wordt gecreëerd.

Duurzaamheid en onderhoud

De duurzaamheid en onderhoud van gevelbekleding hangt af van het gekozen materiaal. Vezelcementplanks zijn onderhoudsvrij en vereisen geen schilderwerk. Kunststofplanks zijn ook onderhoudsvrij en bestand tegen weersinvloeden. Houten planken vereisen regelmatig onderhoud, zoals het opnieuw schilderen of beiten.

Composietplanken combineren de voordelen van hout en kunststof, wat resulteert in een duurzame en onderhoudsvrije gevelbekleding. Aluminium en HPL-platen zijn ook onderhoudsvriendelijk en geschikt voor gebruik in diverse klimatologische zones.

Gevelbekleding en thermische isolatie

Gegrondde planken kunnen bijdragen aan de thermische isolatie van een gebouw. De ventilatiespouw die wordt gecreëerd bij het monteren van de planks helpt om condensatie te voorkomen en de vochthuishouding van het gebouw te optimaliseren. Bovendien kunnen er extra lagen worden toegevoegd om thermische isolatie te bieden.

Gevelbekledingplanks zijn vaak lichter dan traditionele gevelmaterialen, wat de installatie vereenvoudigt en de belasting op de draagconstructie vermindert. Dit maakt het een efficiënte keuze voor zowel nieuwbouw als renovatieprojecten.

Kostenevaluatie

De kosten van gevelbekleding variëren afhankelijk van het gekozen materiaal. Kunststof en vezelcementplanks zijn relatief duurzaam en vereisen weinig onderhoud, wat op lange termijn kan leiden tot kostenbesparing. Houten planken vereisen regelmatig onderhoud, wat op korte termijn kostenefficiënter kan zijn, maar op lange termijn duurder kan worden.

Composietplanken zijn een tussenoplossing die de voordelen van hout en kunststof combineert. Ze zijn duurzaam, onderhoudsvriendelijk en geschikt voor gebruik in diverse stijlen.

Conclusie

Gegrondde planken gevelbekleding bieden een aantrekkelijke combinatie van esthetiek, duurzaamheid en functionaliteit. Of je nu kiest voor vezelcementplanks, houten planken, kunststofplanks of composietplanks, elke keuze heeft zijn eigen voor- en nadelen. Het is belangrijk om aandacht te besteden aan de montagevoorschriften, kleurenopties en onderhoudseisen om een duurzame en esthetische gevel te creëren. Door de juiste keuze te maken en de montagevoorschriften te volgen, kan men zorgen voor een gevel die niet alleen mooi uitziet, maar ook functioneel is en lang meegaat.