Oud riolering: Infrastructuur, onderhoud en duurzaamheid

Published by Redactie on juli 4, 2025 | Category riolering

De riolering is een essentieel onderdeel van de infrastructuur in stedelijke en landelijke gebieden. Ze zorgt voor het efficiënt afvoeren van afvalwater en regenwater naar zuiveringsinstallaties of andere verwerkingslocaties. In Nederland is de riolering voor een groot deel gemaakt van beton of kunststof, met een voorkeur voor pvc-buizen. In veel gevallen is de infrastructuur echter al jaren oud en moet er op lange termijn sprake zijn van herinrichting of renovatie. Dit artikel bespreekt de toestand van de oude riolering, de uitdagingen bij het onderhouden van deze infrastructuur en de mogelijke oplossingen voor een duurzamere en efficiëntere riolering.

Toestand van de oude riolering

De riolering in veel stedelijke gebieden is al jaren verouderd. In de wijk Molenhoek bijvoorbeeld wordt aangegeven dat de infrastructuur in sommige delen niet of nauwelijks onderhouden is en op deze plekken redelijk verouderd is. Op de Oude Baan is de riolering alsnog vervangen, maar in de meeste straten nog niet. De staat van de binnenwegen en de riolering is daarbij slecht, met straatklinkers in slechte toestand, die schots en scheef liggen en veel wortelopdruk vertonen. Dit duidt erop dat er op termijn sprake is van een structurele verbetering van de riolering.

In de gemeente Woudenberg is de riolering in sommige straten al meer dan 50 jaar oud. Dit maakt het noodzakelijk om deze infrastructuur op een duurzame manier te herinrichten, zodat de afvoer van afvalwater efficiënt blijft. Bijvoorbeeld in de Jan Steenlaan wordt het oude riool met behulp van relining opnieuw in gebruik genomen, zonder de riolering op te breken. Dit proces, waarbij de binnenkant van de riolering met een kunststof kous wordt aangevuld, is een innovatieve manier om de infrastructuur te verbeteren zonder grote graveringen.

Onderhoud en herinrichting van de riolering

Een goed onderhouden rioleringssysteem is van groot belang voor de hygiëne en het milieu. In veel gevallen is het onderhoud van de riolering echter onvoldoende. In de wijk Molenhoek staat de riolering onderhevig aan een meerjarenplan om de waterafvoer te verbeteren. Dit plan beoogt de toestand van de riolering te verbeteren, zodat de afvoer van afvalwater efficiënter en duurzamer blijft.

In de gemeente Lelystad is de riolering in de meeste delen nog jong en modern, met de oudste stukken ongeveer 50 jaar oud. Het wordt verwacht dat het rioolsysteem ongeveer 80 jaar goed blijft werken. Het systeem is echter gescheiden, wat betekent dat het regenwater en het afvalwater apart worden afgevoerd. Dit stelsel is efficiënter en helpt bij het voorkomen van overstromingen bij hevige regenbuien. De gemeente heeft een gemeentelijk rioleringsplan opgesteld om de infrastructuur te onderhouden en te verbeteren.

Duurzaamheid en innovatie in de riolering

Duurzaamheid speelt een steeds grotere rol bij de aanleg en renovatie van de riolering. In de praktijk betekent dit dat er op zoek gegaan wordt naar alternatieven voor traditionele materialen, zoals beton of pvc, en dat er op zoek gegaan wordt naar technieken die minder graveringen en bijkomende kosten met zich meebrengen. In Woudenberg wordt bijvoorbeeld gebruikgemaakt van elektrisch materieel, wat mogelijk gemaakt wordt door de aanwezigheid van een laadvoorziening in de gemeente. Dit maakt het mogelijk om machines en gereedschap op locatie op te laden, waardoor de werken sneller en efficiënter kunnen verlopen.

Een andere innovatie is het gebruik van "sleufloze technieken", waarbij slechts op het begin- en eindpunt een put gegraven wordt en de riolering onder het wegdek door geduwd, getrokken of geboord wordt. Deze methode is duurder, maar door de veel lagere bijkomende kosten van graven, grondafvoer en wegopbrekingen kan deze methode toch economisch aantrekkelijk zijn.

Materialen en technieken bij de aanleg van riolering

Bij de aanleg van riolering is het belangrijk om rekening te houden met de materialen en technieken die worden gebruikt. De buizen in een rioleringsstelsel kunnen van nodulair gietijzer, beton, gres of kunststof zijn vervaardigd. In Nederland bestaat de riolering voor ruim 70% uit beton en zo’n 25% uit kunststof. Veelgebruikte kunststoffen zijn pvc, PE of GVK. Beton is relatief goedkoop, maar zwaar, terwijl kunststof eenvoudig te bewerken en licht is. De keuze van materiaal hangt onder andere samen met de manier waarop het afvalwater door de riolering wordt vervoerd en de chemische samenstelling van het afvalwater.

Bij de aanleg van riolering is het van essentieel belang om de lokale voorschriften en bouwvoorschriften te raadplegen, aangezien deze variëren op basis van geografische locatie en bestemmingsplannen. Daarnaast is het belangrijk om op te merken dat moderne technologieën, zoals horizontaal gestuurde boringen, het mogelijk maken om riolering op minder diepe niveaus aan te leggen, wat voordelen biedt in termen van installatiekosten en verminderde overlast voor de omgeving.

Onderhoud en renovatie van het particulier riool

Het onderhoud van het particulier riool is van groot belang voor een efficiënt en duurzaam systeem. In veel gevallen is het particulier riool verantwoordelijk voor de afvoer van afvalwater uit huishoudens, industrieën en openbare ruimtes. Het is belangrijk om op te merken dat het gebruik van het particulier riool verantwoord moet worden gedaan, zodat de afvoer niet wordt belemmerd door onjuist gebruik. Bijvoorbeeld door niet in het riool te spoelen wat daar niet voor bedoeld is, zoals schoonmaakdoekjes, vet, olie, medicijnen en dergelijke.

In de praktijk is het onderhoud van het particulier riool in vele gevallen van de rechthebbende. Dit betekent dat de kosten van het onderhoud, renovatie en vervanging van het particulier riool voor rekening van de rechthebbende komen, tenzij onomstotelijk vaststaat dat de noodzaak tot onderhoud is veroorzaakt door inspoeling vanuit het openbare riool. Bij sloopwerkzaamheden of andere werkzaamheden op een op het openbare riool aangesloten perceel moeten door de rechthebbende zodanige voorzieningen aan het particulier riool worden getroffen dat verzanding van het openbare riool en de aansluitleiding wordt voorkomen.

Conclusie

De riolering is een essentieel onderdeel van de infrastructuur in stedelijke en landelijke gebieden. De toestand van de oude riolering is in veel gevallen verouderd en vereist herinrichting of renovatie. Onderhoud en duurzaamheid zijn belangrijk om ervoor te zorgen dat de riolering efficiënt en veilig blijft werken. Innovatieve technieken en materialen spelen een belangrijke rol bij de aanleg en renovatie van de riolering. Bovendien is het onderhoud van het particulier riool van groot belang voor een efficiënt en duurzaam systeem. Door op de juiste manier te werken met de juiste materialen en technieken kan de riolering op een duurzame manier worden onderhouden en verbeterd.