Gevelbekleding: Keuze van houtsoorten en duurzaamheidsklasse

Published by Redactie on augustus 25, 2025 | Category gevelbekleding

Gevelbekleding speelt een essentiële rol in de uitstraling, het onderhoud en de duurzaamheid van een woning. Voor zowel woningbouw als commerciële gebouwen is de keuze van het juiste materiaal van groot belang. In de context van houten gevelbekleding zijn er diverse houtsoorten en behandelingen beschikbaar, elk met hun eigen eigenschappen, onderhoudsvereisten en duurzaamheidsklasse. Deze klasse bepaalt de geschiktheid van een houtsoort voor een bepaalde toepassing en is daarom een cruciale factor bij het nemen van de beslissing voor welk materiaal gekozen moet worden.

In dit artikel wordt ingegaan op de duurzaamheidsklasse van houtsoorten, de beschikbare behandelingen zoals thermische modificatie en het gebruik van houtcomposiet, en de voordelen en nadelen van deze materialen. Daarnaast worden praktische aspecten zoals onderhoud en het gebruik van coatings besproken. Het doel is om bouwendeigenaren, woningeigenaren en constructieprofessionals een overzicht te geven van de beschikbare opties en de factoren die bij het kiezen van gevelbekleding moeten worden meegenomen.

Duurzaamheidsklasse: Wat betekent het en waarom is het belangrijk?

De duurzaamheidsklasse is een maatstaf die aangeeft hoe duurzaam een houtsoort is tegen invloeden zoals vocht, schimmel, houtrot en insecten. Deze klasse speelt een grote rol bij de keuze van houten gevelbekleding, omdat het aangeeft hoe geschikt een houtsoort is voor een bepaalde toepassing. De duurzaamheidsklasse varieert van klasse I tot klasse V, waarbij klasse I de meest duurzame houtsoorten bevat en klasse V de minst duurzame.

Volgens de bronnen is houten gevelbekleding altijd bovengronds toe te passen en zonder direct contact met de grond. Dit betekent dat houtsoorten met een hogere duurzaamheidsklasse niet per se nodig zijn, tenzij het ontwerp van het gebouw hier anders voor zorgt. In dat geval is de keuze voor duurzaamheidsklasse I verplicht.

Houtsoorten met duurzaamheidsklasse I

Houtsoorten met duurzaamheidsklasse I zijn de meest geschikte opties voor gevelbekleding. Deze houtsoorten zijn van nature of als gevolg van behandeling zeer duurzaam. Voorbeelden van houtsoorten met klasse I zijn Accoya® en Padoek. Accoya® is een geacetyleerd hout dat uit Radiata Pine ontstaat. Door de modificatie behoort het tot duurzaamheidsklasse I en is het dus geschikt voor bovengrondse toepassing. Ook is het in staat om een levensduur van tot wel 60 jaar te bieden, zoals aangegeven in BS 8417.

Padoek is een hardhoutsoort die van nature al tot klasse I behoort. Het wordt vaak gebruikt voor gevelbekleding vanwege zijn duurzaamheid en esthetische kwaliteiten. Aangezien het niet behoeft te worden geimpregneerd of behandeld, is het een milieuvriendelijke en duurzame keuze.

Houtsoorten met duurzaamheidsklasse II en III

Houtsoorten met duurzaamheidsklasse II en III zijn minder duurzaam dan klasse I, maar nog steeds geschikt voor bovengrondse toepassing. Bij deze houtsoorten is het aanbevolen om een goede afwerking toe te passen, zoals een verfsysteem met een laagdikte van minimaal 150 µm. Dit verhoogt de levensduur en zorgt ervoor dat de gevel bekleding langer meegaat zonder onderhoud.

Douglas is een bekend voorbeeld van een houtsoort die in duurzaamheidsklasse III valt. Hoewel het niet van nature zo duurzaam is als klasse I, is het een goedkope en betrouwbare keuze voor gevelbekleding. Het kan onbehandeld worden gebruikt, maar onderhoud is dan wel noodzakelijk. Dit onderhoud bestaat uit jaarlijks reinigen met een zacht biologisch middel, een borstel en stromend water. Bij gebruik van een verflaag is regelmatig herverven nodig.

Houtsoorten met duurzaamheidsklasse V

Houtsoorten met duurzaamheidsklasse V, zoals Abachi, zijn niet geschikt voor gebruik in gevelbekleding zonder behandeling. Deze houtsoorten zijn van nature niet duurzaam genoeg om in de buitenlucht te gebruiken en moeten daarom eerst worden geimpregneerd of verwerkt tot een andere vorm, zoals thermisch gemodificeerd hout of houtcomposiet. Bij gebruik van klasse V hout zonder behandeling lopen woningeigenaren het risico op snelle slijtage, schimmelvorming en houtrot.

Thermische modificatie: Een duurzame behandeling voor hout

Thermische modificatie is een proces waarbij hout wordt verwerkt om zijn natuurlijke eigenschappen te verbeteren. Dit proces maakt hout geschikt voor buitengebruik en verhoogt de duurzaamheid, vormvastheid en bestendigheid tegen vocht. Het proces bestaat uit het opwarmen van het hout tot temperaturen boven de 212°C, gevolgd door afkoeling. Tijdens deze behandeling wordt het hout vrij gemaakt van hars en wordt het harsvrij en donker van kleur.

Thermisch gemodificeerd hout behoort meestal tot duurzaamheidsklasse I of II en is daarom geschikt voor gebruik als gevelbekleding. Het heeft een langere levensduur dan onbehandeld hout en vereist minder onderhoud. Daarnaast is thermisch gemodificeerd hout een duurzame keuze, omdat het geen chemicaliën bevat en het proces milieuvriendelijk is.

Voorbeelden van thermisch gemodificeerd hout

Thermisch gemodificeerd europees vuren en grenen zijn voorbeelden van houtsoorten die na behandeling tot duurzaamheidsklasse II behoren. Deze houtsoorten zijn geschikt voor buitengebruik en vereisen minder onderhoud dan onbehandeld hout. Het is een populaire keuze voor woningbouwprojecten waarbij duurzaamheid en esthetiek belangrijk zijn.

Thermische modificatie wordt ook toegepast op houtsoorten zoals Douglas. Dit maakt het mogelijk om Douglas gevelbekleding te gebruiken zonder extra behandeling, omdat de modificatie al voor de nodige duurzaamheid zorgt. Het verlengt de levensduur van het hout tot wel 25 jaar en vermindert de kans op schimmelvorming en houtrot.

Houtcomposiet: Een duurzame en onderhoudsarme alternatief

Houtcomposiet, ook bekend als WPC (Wood Polymer Composite), is een materiaal dat gemaakt wordt van houtstof en high density polyethyleen. Het is een duurzame en onderhoudsarme optie voor gevelbekleding en wordt steeds vaker gekozen door woningeigenaren die een lange levensduur en weinig onderhoud willen. Het is geschikt voor buitengebruik en kan worden gebruikt zonder verf of coatings.

Voordelen van houtcomposiet

Houtcomposiet heeft verschillende voordelen t.o.v. traditioneel hout. Het is niet onderhevig aan zwelling en krimp en vereist dus geen extra onderhoud. Het is ook bestendig tegen vocht, schimmel en insecten en is daardoor geschikt voor gebruik in vochtige omgevingen. Daarnaast is het een milieuvriendelijke keuze, omdat het gemaakt wordt van gerecyclede materialen.

Voorbeelden van houtcomposiet

Elephant NatureTech is een voorbeeld van houtcomposiet dat gemaakt wordt van gerecyclede houtspaanders. Het is vergelijkbaar met spaanplaat en kan worden gebruikt voor gevelbekleding. Het is een duurzame en duurzame keuze die geschikt is voor zowel woningen als commerciële gebouwen.

Onderhoud van gevelbekleding: Hout versus kunststof

Hoewel houtcomposiet en kunststof gevelbekleding in veel gevallen als onderhoudsarm worden beschouwd, is dit niet altijd het geval. Kunststof gevelbekleding is vaak niet geschikt voor schoonmaak met een hogedruksproeier, omdat dit schade kan veroorzaken. Voor zware verontreiniging is het verstandig om een gespecialiseerd bedrijf in te schakelen.

Houten gevelbekleding vereist afhankelijk van de houtsoort en de afwerking wel onderhoud. Voor houtsoorten met duurzaamheidsklasse I of II is onderhoud minimaal, terwijl houtsoorten met klasse III of V extra behandeling of onderhoud nodig hebben. In het geval van Douglas gevelbekleding is jaarlijks reinigen met een zacht biologisch middel voldoende, terwijl verflaag regelmatig herverven vereist.

Houtcomposiet en onderhoud

Houtcomposiet vereist in de meeste gevallen geen onderhoud. Het kan worden schoongemaakt met een zacht middel en water, maar het is niet nodig om het te verflakken of te impregneren. Dit maakt het een uitstekende keuze voor woningeigenaren die weinig tijd of geld willen besteden aan onderhoud.

Afwerking en coatings: De invloed op duurzaamheid en uitstraling

Afwerking en coatings spelen een belangrijke rol bij de duurzaamheid en uitstraling van gevelbekleding. Een goed dekkend verfsysteem met een laagdikte van minimaal 150 µm kan de levensduur van gevelbekleding verlengen en de schade door vocht en schimmel beperken. Daarnaast heeft een goede afwerking een positieve invloed op de esthetiek van de gevel.

Transparante coatings

Transparante coatings of semi-transparante coatings zijn ook beschikbaar en zijn geschikt voor houtsoorten met duurzaamheidsklasse I of II. Deze coatings geven het hout een natuurlijke uitstraling en behouden de kleur van het hout, terwijl ze tegelijkertijd de duurzaamheid verhogen.

Kleurvaste coatings

Kleurvaste coatings zijn een goede optie voor houtcomposiet of Accoya hout. Deze coatings geven de gevel een langer houdbare kleur en vereisen minder onderhoud dan traditionele verfsystemen. Accoya hout kan bijvoorbeeld in verschillende kleuren worden afgewerkt, waardoor het een esthetische en duurzame keuze wordt voor gevelbekleding.

Conclusie

De keuze van gevelbekleding is een belangrijke beslissing bij het bouwen of renoveren van een woning. De duurzaamheidsklasse van het hout is een cruciale factor bij deze keuze, omdat het aangeeft hoe geschikt een houtsoort is voor buitengebruik en hoe lang het meegaat. Houtsoorten met duurzaamheidsklasse I of II zijn de meest geschikte opties, terwijl houtsoorten met klasse III of V extra behandeling of onderhoud nodig hebben.

Behandelingen zoals thermische modificatie en houtcomposiet bieden duurzame en onderhoudsarme alternatieven voor traditioneel hout. Deze opties zijn geschikt voor zowel woningen als commerciële gebouwen en voldoen aan hoge esthetische en functionele eisen. Afwerking en coatings spelen een belangrijke rol bij de duurzaamheid en uitstraling van gevelbekleding en moeten daarom zorgvuldig worden gekozen.

In het kader van duurzame en milieuvriendelijke bouw is het kiezen van het juiste materiaal voor gevelbekleding van groot belang. Houtsoorten met een hoge duurzaamheidsklasse, thermisch gemodificeerd hout en houtcomposiet zijn goede opties voor wie een langdurige en onderhoudsarme gevelbekleding zoekt.

Bronnen

duurzaamheidsklasse