Merbau als houtsoort voor gevelbekleding: Eigenschappen, toepassingen en voorwaarden

Published by Redactie on augustus 25, 2025 | Category gevelbekleding

De keuze van de juiste houtsoort voor gevelbekleding is van groot belang bij renovaties en nieuwbouwprojecten. Merbau is een houtsoort die zich uitstekend leent voor gebruik in de buitenconstructie, waaronder gevelbekleding. In deze artikel zullen we een gedetailleerde en feitenbasierte overzicht geven van merbau als gevelbekleding, inclusief toepassingsmogelijkheden, eigenschappen, bewerkingsrichtlijnen en kosten. De informatie is gebaseerd op betrouwbare bronnen en technische gegevens.

Introductie

Merbau is een exotische houtsoort die origineel uit Zuidoost-Azië komt, specifiek uit West-Maleisië en Indonesië. Het hout staat bekend om zijn hoge duurzaamheid, sterkte en warme, aantrekkelijke uitstraling. Vanwege deze eigenschappen is merbau vaak te vinden in toepassingen die blootstaan aan weersinvloeden, zoals gevelbekleding, kozijnen en buitenconstructies. In de context van houten gevelbekleding, is merbau een populaire keuze binnen de duurzaamheidsklasse I of II, afhankelijk van de verwerking en toepassing.

In de volgende hoofdstukken bespreken we de eigenschappen van merbau, de voordelen en nadelen van het hout in de gevelbekleding, bewerkingsrichtlijnen, de invloed van de duurzaamheidsklasse en de kosten van merbau-gevelbekleding.

Eigenschappen van merbau

Merbau is een hardhoutsoort met een aantal unieke eigenschappen die het geschikt maken voor gebruik in de buitenconstructie, inclusief gevelbekleding:

Kleur: Merbau heeft een donkergeel tot donkerbruine kleur. Deze natuurlijke kleur kan over tijd veranderen door blootstelling aan zonlicht en weersinvloeden. Het hout kan ook een roodachtige tint aannemen, vooral in de verwerking.
Sterkte en duurzaamheid: Merbau is bekend om zijn hoge sterkte en weersbestendigheid. Het behoort tot de duurzaamheidsklasse I of II, afhankelijk van de verwerking. Hout uit duurzaamheidsklasse I heeft een levensduur van meer dan 25 jaar, terwijl hout uit klasse II een levensduur van 15 tot 25 jaar heeft.
Structuur: Merbau heeft een fijne tot middelgrote structuur, wat het geschikt maakt voor zowel ruwe als fijn afgewerkte toepassingen.
Duurzaamheidsklasse: Merbau wordt meestal ingedeeld in duurzaamheidsklasse I of II. Dit hangt af van de houtverwerking en eventuele behandelingen. Hout uit klasse I is extra duurzaam en geschikt voor gebruik in zwaar belaste buitenomgevingen.

Merbau is dus een robuuste houtsoort die zich uitstekend leent voor gebruik in gevelbekleding, zowel voor functionele als esthetische doeleinden.

Voordelen en nadelen van merbau voor gevelbekleding

Voordelen

Duurzaamheid en weersbestendigheid: Merbau is een houtsoort die goed bestand is tegen regen, zon, wind en sneeuw. Hierdoor is het geschikt voor langdurig gebruik in de buitenconstructie.
Aantrekkelijke uitstraling: Merbau heeft een warme kleur en een fijnere structuur, wat het een aantrekkelijke uitstraling geeft. Het hout kan ook een natuurlijke vergrijzing ondergaan, wat sommige gebruikers juist wensen.
Duurzaamheidsklasse I of II: Merbau is beschikbaar in verschillende duurzaamheidsklasse, afhankelijk van de verwerking. Dit maakt het geschikt voor zowel lichte als zware buitenconstructies.
Duurzame kwaliteit: Merbau is een houtsoort die vaak in duurzaam beheerde bossen wordt verkregen, wat het een duurzame keuze maakt voor gevelbekleding.
Werkbaarheid: Merbau is relatief makkelijk te bewerken en kan goed worden geschouwd, gezaagd en geboord, wat het geschikt maakt voor diverse constructieprojecten.

Nadelen

Bloedingsprobleem: Merbau houdt een rode, vette hars vast. Bij blootstelling aan water kan het hout gaan bloeden, wat leidt tot het vrijkomen van deze hars. Dit kan leiden tot vervuiling van muren en oppervlakken. Het bloeden kan voorkomen worden door het hout eerst te behandelen met een waterafstotend middel, zoals thinner.
Irritatiegevaar: Bij het schuren of zagen van merbau kan stof vrijkomen dat lichte irritaties aan de luchtwegen kan veroorzaken. Het is daarom aan te raden om een mondkapje te gebruiken bij het bewerken van merbau.
Hogere kosten: Merbau is duurder dan zachthoutsoorten en soms ook duurder dan andere hardhoutsoorten. De prijs varieert afhankelijk van de duurzaamheidsklasse, verwerking en leverbaarheid.
Vergrijzing: Merbau kan over tijd vergrijzen, wat sommige gebruikers niet gewenst is. Hoewel dit een natuurlijk proces is, is het mogelijk om het hout te behandelen om de oorspronkelijke kleur te behouden.

Hoewel merbau enkele nadelen heeft, is het over het algemeen een betrouwbare en aantrekkelijke keuze voor gevelbekleding. De voordelen overwegen vaak de nadelen, vooral bij projecten waarbij duurzaamheid en esthetiek belangrijk zijn.

Bewerkingsrichtlijnen voor merbau

Bij het werken met merbau moet er rekening gehouden worden met de specifieke eigenschappen van het hout. Hieronder geven we een overzicht van de belangrijkste richtlijnen:

1. Bloedingsprobleem

Merbau heeft een specifieke hars die bij blootstelling aan water kan gaan bloeden. Dit kan leiden tot het vrijkomen van een rode, vette substantie die oppervlakken kan vervuilen. Het bloeden kan voorkomen worden door het hout eerst te behandelen met een waterafstotend middel, zoals thinner. Deze behandeling vormt een laag die het hout beschermt tegen vocht en vermindert het risico op bloeding.

2. Stofvorming

Bij het schuren of zagen van merbau kan stof vrijkomen dat irritaties aan de luchtwegen kan veroorzaken. Het is daarom aan te raden om een mondkapje te gebruiken bij het bewerken van merbau. Dit voorkomt inhalatie van fijne houtdeeltjes en zorgt voor een veiligere werkomgeving.

3. Verwerking

Merbau is relatief makkelijk te verwerken. Het hout kan goed worden geschouwd, gezaagd en geboord. Het is echter belangrijk om de juiste gereedschappen en technieken te gebruiken om scheurtjes en andere schade te voorkomen. Merbau is stug en kan soms moeilijk zijn om met grof gereedschap te werken.

4. Behandeling

Om de levensduur van merbau te verlengen en de esthetiek te behouden, is het aan te raden om het hout te behandelen. Dit kan gedaan worden met beits, verf of een ander houtbeschermingsmiddel. De behandeling helpt het hout beschermd te houden tegen weersinvloeden en vermindert het risico op vergrijzing of verkleuring.

5. Montage

Bij de montage van merbau-gevelbekleding is het belangrijk om rekening te houden met de expansie en contractie van het hoot. Merbau kan uitzetten en krimpen bij temperatuur- en vochtveranderingen. Het is daarom aan te raden om voldoende speling in te lassen tussen de planken om vervorming en scheurtjes te voorkomen.

Door deze richtlijnen te volgen, kan merbau-gevelbekleding veilig en efficiënt worden geïnstalleerd. Dit zorgt voor een langdurige en aantrekkelijke uiterlijke van het hout.

Duurzaamheidsklasse en toepassingsmogelijkheden

Merbau is beschikbaar in verschillende duurzaamheidsklassen, afhankelijk van de verwerking en behandeling. Deze klassen bepalen de geschiktheid van het hout voor verschillende toepassingen, inclusief gevelbekleding.

Duurzaamheidsklasse I (zeer duurzaam)

Hout uit duurzaamheidsklasse I is extra bestand tegen weersinvloeden en heeft een levensduur van meer dan 25 jaar. Merbau uit deze klasse is geschikt voor zware buitenconstructies, zoals gevelbekleding in zwaar belaste omgevingen. Het hout is vaak behandeld of verwerkt om de duurzaamheid te verbeteren.

Duurzaamheidsklasse II (duurzaam)

Hout uit duurzaamheidsklasse II heeft een levensduur van 15 tot 25 jaar. Merbau uit deze klasse is geschikt voor lichte tot gemiddelde buitenconstructies, zoals gevelbekleding in minder zwaar belaste omgevingen. Het hout is minder bestand tegen weersinvloeden dan hout uit klasse I, maar is toch geschikt voor de meeste buitenprojecten.

Toepassingsmogelijkheden

Merbau is geschikt voor diverse toepassingen in de buitenconstructie, waaronder:

Gevelbekleding
Kozijnen en ramen
Deuren
Traptreden
Vloeren
Brug- en steigerdekken
Sluisdeuren

In de context van gevelbekleding is merbau een populaire keuze vanwege zijn duurzaamheid, sterkte en esthetiek. Het hout is geschikt voor zowel klassieke als moderne gevelontwerpen en kan goed worden gecombineerd met andere materialen, zoals verf of beits.

Kosten en prijsindicatoren

De kosten van merbau-gevelbekleding variëren afhankelijk van de duurzaamheidsklasse, verwerking en leverbaarheid. In de meeste gevallen ligt de prijs tussen €50 en €150 per m², exclusief BTW en plaatsingskosten. De kosten zijn hoger dan die van zachthoutsoorten, maar lager dan die van sommige andere hardhoutsoorten, zoals ipé of afzelia.

De volgende factoren beïnvloeden de kosten van merbau-gevelbekleding:

Duurzaamheidsklasse: Merbau uit duurzaamheidsklasse I is meestal duurder dan merbau uit klasse II. Dit komt doordat het hout extra behandeld of verwerkt is om de duurzaamheid te verbeteren.
Verwerking: Merbau die is verwerkt tot planken, panelen of profielen kan duurder zijn dan ruwe houtplanken. De verwerking beïnvloedt ook de levensduur en esthetiek van het hout.
Leverbaarheid: Merbau kan op sommige momenten schaars zijn, wat de prijs kan doen stijgen. De leverbaarheid hangt af van de marktvoorraad en importkosten.
Behandeling: Merbau die extra behandeld is met beits of verf kan duurder zijn dan niet-behandeld hout. De behandeling beïnvloedt ook de levensduur en esthetiek van het hout.

Hoewel merbau-gevelbekleding duurder is dan zachthoutsoorten, is het vaak een kostenefficiënte keuze vanwege de lange levensduur en lage onderhoudskosten. Het hout is geschikt voor langdurig gebruik en vereist weinig onderhoud, wat het een aantrekkelijke optie maakt voor gevelbekleding.

Alternatieven voor merbau

Hoewel merbau een uitstekende keuze is voor gevelbekleding, zijn er ook alternatieve houtsoorten beschikbaar. Deze alternatieven kunnen geschikt zijn afhankelijk van de voorkeuren, budget en projecteisen.

1. Andere hardhoutsoorten

Andere hardhoutsoorten die geschikt zijn voor gevelbekleding zijn:

Afrormosia
Ipé
Padouk
Afzelia
Eikenhout

Elke houtsoort heeft zijn eigen unieke eigenschappen en esthetiek. Bijvoorbeeld is padouk vergelijkbaar met merbau in termen van duurzaamheid en kleur, maar heeft een iets andere structuur. Afzelia is ook een populaire keuze voor gevelbekleding en behoort tot duurzaamheidsklasse I.

2. Thermisch behandeld zachthout

Thermisch behandeld zachthout is een goedkoper alternatief voor hardhoutsoorten. Het hout ondergaat een hittebehandeling die de structuur verandert, waardoor het een langere levensduur krijgt. Thermisch behandeld zachthout is vaak afkomstig uit duurzaam beheerde Europese bossen en is geschikt voor gebruik in buitenconstructies.

Een veelgekozen uitvoering is thermo ayous, die vergelijkbare eigenschappen heeft als merbau. Thermisch behandeld zachthout is goedkoper dan hardhoutsoorten, maar heeft wel een iets lagere duurzaamheid.

3. Europese houtsoorten

Europese houtsoorten, zoals eikenhout of douglas, zijn ook geschikt voor gevelbekleding. Deze houtsoorten zijn duurzaam en behoren tot duurzaamheidsklasse II of III. Ze zijn goedkoper dan exotische hardhoutsoorten, maar vereisen wel meer onderhoud.

Conclusie

Merbau is een uitstekende keuze voor gevelbekleding vanwege zijn hoge duurzaamheid, sterkte en warme uitstraling. Het hout is geschikt voor zowel functionele als esthetische doeleinden en kan goed worden gebruikt in zware buitenconstructies. Merbau behoort tot duurzaamheidsklasse I of II, afhankelijk van de verwerking en behandeling. De levensduur van merbau-gevelbekleding is aanzienlijk, wat het een kostenefficiënte keuze maakt.

Hoewel merbau enkele nadelen heeft, zoals het bloedingsprobleem en het risico op irritatie, zijn deze overwogen door de voordelen. Met de juiste behandeling en bewerkingsrichtlijnen kan merbau-gevelbekleding veilig en efficiënt worden geïnstalleerd. Het hout is geschikt voor langdurig gebruik en vereist weinig onderhoud, wat het een aantrekkelijke optie maakt voor gevelbekleding.

Alternatieve houtsoorten zijn beschikbaar voor projecten waarbij merbau niet de ideale keuze is. Deze alternatieven kunnen geschikt zijn afhankelijk van de voorkeuren, budget en projecteisen. Merbau is echter een populaire keuze binnen de houten gevelbekleding en heeft bewezen zijn betrouwbaarheid in diverse toepassingen.