Gevelbekleding: Materialen, Duurzaamheid en Toepassing in de Bouwsector

Inleiding

Gevelbekleding speelt een centrale rol in de bouwsector en beïnvloedt zowel het esthetische aanzicht van een gebouw als de functionele aspecten zoals isolatie, duurzaamheid en onderhoud. In de huidige bouwpraktijk wordt er steeds meer aandacht besteed aan duurzame materialen en efficiënte toepassingen. Op basis van de beschikbare informatie uit betrouwbare bronnen in de sector, zoals Van Dorp Hout en vakblad De Hovenier, kunnen we inzicht geven in de meest gebruikte materialen voor gevelbekleding, hun eigenschappen en duurzaamheid. Dit artikel biedt een overzicht van de technische aspecten, toepassingsgebieden en toekomstige trends in de gevelbekledingsmarkt.

Typen Gevelmaterialen

Cederhout

Een veelgebruikt materiaal voor gevelbekleding is cederhout. Dit hout is bekend om zijn lichte structuur, aangename geur en lange levensduur. Cederhout bevat natuurlijke olie die het hout beschermt tegen rot, schimmel en insecten. Vanwege deze eigenschappen is cederhout een populaire keuze voor buitengevels, vooral in regio’s waar weersinvloeden sterk zijn. Volgens bronnen zoals Van Dorp Hout is cederhout ideaal voor gevelbekleding en vereist weinig onderhoud.

Accoya-hout

Accoya-hout is een geavanceerde houtsoort die steeds meer aandacht krijgt. Het is gemaakt van Pinus radiata en wordt verwerkt in een ketel met azijnzuuranhydride. Deze behandeling zorgt ervoor dat het hout van binnenuit beschermd is tegen schimmels en rotting. De open structuur van het hout maakt het mogelijk om het volledig te impregneren. Accoya behaalt een hoge LCA-score en is gecertificeerd met Cradle to Cradle Gold. De levensduur van Accoya in grond en water wordt geschat op 25 jaar, en bovengronds op minstens 50 jaar. Het is duurzaam, aangezien het afkomstig is uit snel groeiende bossen met FSC- en PEFC-certificaten.

Douglashout

Douglashout is een veelvoorkomend type hardhout dat vaak gebruikt wordt in de bouwsector. Het is bekend om zijn stabiliteit en duurzaamheid. Vooral geschaafd en gedroogd douglashout is geschikt voor gevelbekleding. Het wordt vaak geleverd in combinatie met FSC-certificaten, wat aantoont dat het uit duurzaam beheerde bossen komt. Douglashout is echter niet geschikt voor gebruik op grondniveau, tenzij het extra is behandeld. Onbehandeld douglashout kan op de lange termijn problemen geven als het direct op grond staat.

Thermohout

Thermohout is een verzamelnaam voor thermisch behandeld hout, meestal uit duurzame bossen in Noord-Europa. Het wordt steeds vaker gebruikt in gevelbekleding. Thermohout is ontstaan door het hout te verhitten bij hoge temperaturen, waardoor het extra resistent wordt tegen vocht, schimmel en insecten. Het is vooral geschikt voor bovengrondse toepassingen en vereist minder onderhoud dan standaard houtsoorten. Thermohout wordt vaak gebruikt in combinatie met gevels van essen of andere hardhoutsoorten.

Bamboe

Bamboe is een relatief nieuwe optie in de gevelbekledingssector. Het is een snel groeiend materiaal dat goed te verwerken is en een lange levensduur heeft. Vanwege zijn flexibiliteit en sterkte wordt bamboe vaak gebruikt voor interne en externe gevelbekleding. Het is duurzaam vanwege zijn snelle groei en kan goed verwerkt worden tot vlonders of andere elementen. Er zijn echter beperkte gegevens over de langdurige prestaties van bamboe in bouwtoepassingen.

Duurzaamheid en Milieuoverwegingen

Duurzaamheid is een belangrijk criterium bij de keuze van gevelbekledingsmaterialen. Materialen als Accoya en cederhout zijn geëvalueerd op basis van hun levensduur, milieuimpact en duurzaamheid. Accoya hout, bijvoorbeeld, heeft een hoge LCA-score (Life Cycle Assessment), wat aantoont dat het een milieuvriendelijke keuze is. Bovendien is het gecertificeerd onder Cradle to Cradle Gold, wat betekent dat het in een circulaire economie past. De productie van Accoya hout resulteert in restproducten zoals azijn, die verder gebruikt kunnen worden in de voedselindustrie.

Cederhout is ook duurzaam vanwege zijn natuurlijke eigenschappen en weinig behoefte aan chemische behandelingen. Het is echter belangrijk om cederhout uit duurzaam beheerde bossen te kiezen, bijvoorbeeld met FSC-certificaten. Douglashout is in principe duurzaam, maar moet wel behandeld zijn om geschikt te zijn voor gevelbekleding. Onbehandeld douglashout is niet aanbevolen voor gebruik in grondcontact.

Technische Eigenschappen en Toepassing

Weerstand tegen Rot en Schimmel

De weerstand tegen rot en schimmel is een essentieel aspect bij gevelbekleding. Cederhout en Accoya hout zijn beide uitstekend geschikt voor bovengrondse toepassingen vanwege hun natuurlijke of chemische bestand tegen schimmels. Douglashout vereist extra behandeling om deze eigenschappen te verkrijgen.

Krimp- en Uitzettingscoëfficiënt

De krimp- en uitzettingscoëfficiënt van houtsoorten bepaalt hoeveel het hout uitzet of samentrekt bij veranderingen in vochtgehalte en temperatuur. Accoya hout heeft een lage krimp- en uitzettingscoëfficiënt vanwege de behandeling met azijnzuuranhydride, wat het extra stabiel maakt. Cederhout heeft een gemiddelde krimp- en uitzettingscoëfficiënt, terwijl douglashout deze eigenschap afhankelijk is van de droogings- en behandelingstechniek.

Stabiliteit en Belasting

De stabiliteit van gevelbekledingsmaterialen is belangrijk voor de lange termijn prestaties. Accoya hout is bekend om zijn hoge stabiliteit, terwijl cederhout iets minder sterk is. Douglashout is stabiel, maar vereist extra behandeling voor gebruik in externe omstandigheden. Thermohout is ook stabiel, maar heeft een iets lagere duurzaamheid dan Accoya.

Toekomstige Trends in Gevelbekleding

3D-ontwerp en Digitalisering

Er is een duidelijke trend in de bouwsector naar digitalisering en 3D-ontwerp. Volgens Van Dorp Hout en vakblad De Hovenier is het gebruik van 3D-tekeningen in combinatie met tuinontwerpen een succesvolle benadering bij klanten. Deze technologie maakt het mogelijk om gevelbekledingsprojecten visueel te presenteren en te verfijnen voordat de werkelijke bouw begint. Het gebruik van 3D-ontwerpsoftware helpt bij het optimaliseren van materialen, kosten en uitvoering.

Duurzaamheid en Circulaire Economie

Duurzaamheid blijft een kernthema in de bouwsector. Het gebruik van duurzame houtsoorten zoals Accoya, cederhout en thermohout is een logische ontwikkeling. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan de circulaire economie. Materialen die hergebruikt of herwerkbaar zijn, worden steeds belangrijker. Het is bijvoorbeeld belangrijk dat houtproducten na hun levensduur worden hergebruikt of verwerkt in andere toepassingen.

Innovatieve Materialen

De bouwsector ontdekt steeds meer innovatieve materialen voor gevelbekleding. Naast traditionele houtsoorten wordt er onderzoek gedaan naar composietmaterialen, zoals hout-plastic composieten (HPC) en andere duurzame alternatieven. Deze materialen combineren de voordelen van hout met de duurzaamheid en sterkte van kunststoffen. Ze zijn ideaal voor gevelbekleding in regio’s met extreme weersomstandigheden.

Keuze van Gevelbekleding: Overwegingen voor Eigendom en Bouw

Esthetische Overwegingen

De keuze van gevelbekleding hangt ook af van esthetische overwegingen. Cederhout, bijvoorbeeld, geeft een warme en natuurlijke uitstraling, terwijl Accoya hout een uniforme en modernere uitstraling heeft. Thermohout en bamboe bieden meer innovatieve opties voor ontwerpers en bouwers die op zoek zijn naar unieke materialen.

Functionele Overwegingen

Functionele overwegingen zijn even belangrijk. De keuze van het juiste materiaal bepaalt de prestaties van de gevel, zoals isolatie, weerstand tegen rot en schimmel en de levensduur. Voor gevelbekleding in vochtige omgevingen is Accoya hout of cederhout een betere keuze dan onbehandeld douglashout.

Kosten en Onderhoud

Kosten en onderhoud zijn essentiële factoren bij de keuze van gevelbekleding. Cederhout is relatief goedkoop, maar vereist weinig onderhoud. Accoya hout is duurder, maar heeft een langere levensduur en vereist minder onderhoud. Thermohout is een gunstige alternatief voor traditionele houtsoorten, vooral bij bovengrondse toepassingen.

Conclusie

Gevelbekleding is een essentieel onderdeel van de bouwsector en speelt een cruciale rol in de duurzaamheid, esthetiek en functie van een gebouw. Op basis van de beschikbare informatie uit betrouwbare bronnen zoals Van Dorp Hout en vakblad De Hovenier, zijn er verschillende houtsoorten en materialen beschikbaar voor gevelbekleding. Cederhout, Accoya hout, douglashout, thermohout en bamboe zijn allemaal geschikt, afhankelijk van de toepassing en omstandigheden. De keuze van het juiste materiaal hangt af van factoren zoals duurzaamheid, functioneel gebruik, esthetiek, kosten en onderhoud. Toekomstige trends zoals 3D-ontwerp, digitalisering en circulaire economie zullen de gevelbekledingssector blijven beïnvloeden.

Bronnen

1. Van Dorp Hout