Gevelbekleding met leien: Uitvoering, dekkingswijzes en materialen

Published by Redactie on augustus 25, 2025 | Category gevelbekleding

Wanneer het gaat om gevelbekleding, bieden leien een unieke combinatie van duurzaamheid, esthetiek en flexibiliteit. Zowel natuurleien als kunstleien kunnen op verschillende manieren worden geplaatst, afhankelijk van het gewenste resultaat en de omstandigheden. In dit artikel geven we een overzicht van de opbouw van gevelbekleding met leien, de mogelijke dekkingswijzes, de materialen die beschikbaar zijn, de voordelen en nadelen van elk type, en de aandachtspunten bij de keuze en uitvoering.

Inleiding

Gevelbekleding speelt een essentiële rol in de duurzaamheid en de esthetiek van een gebouw. Leien zijn een bewezen keuze voor gevelbekleding, zowel opnieuw nieuwbouwprojecten als bij renovaties. Ze kunnen worden gebruikt in combinatie met hout, beton of andere materialen en bieden een breed scala aan mogelijkheden in termen van kleur, textuur en legverband. Het kiezen van de juiste dekkingswijze en materiaal is van belang om zowel het uiterlijk als de prestaties van de gevel te optimaliseren.

In de volgende paragrafen bespreken we de verschillende soorten leien, de dekkingswijzes die mogelijk zijn, en de uitvoeringstechnieken die gebruikt worden bij gevelbekleding. Ook geven we aandacht aan de prijzen en de factoren die van invloed zijn op de keuze van gevelbekleding met leien.

Leien als gevelbekleding

Leien worden vaak geassocieerd met dakbedekking, maar ze zijn eveneens geschikt als gevelbekleding. Er zijn twee hoofdtypes leien: natuurleien en kunstleien. Beide hebben hun eigen kenmerken en toepassingen.

Natuurleien

Natuurleien zijn gemaakt van aarde en worden gebrand. Ze hebben een natuurlijke uitstraling en zijn vaak gekleurd. Echter, ze zijn gevoeliger voor mosvorming dan kunstleien. De prijs van natuurleien als gevelbekleding ligt tussen € 110 en € 125 per m², inclusief plaatsing.

Een voorbeeld van een project waar natuurleien zijn gebruikt als gevelbekleding is het 33-woningenproject De Groene Mient in Den Haag, waarbij de Vega Verde leien uit Spanje zijn ingezet. Deze leien hebben een sterk groen kleureffect wanneer ze nat zijn en bieden een wisselend visueel beeld afhankelijk van het licht en de omstandigheden.

Kunstleien

Kunstleien zijn gemaakt van vezelcement of andere kunstmatige materialen. Ze zijn minder gevoelig voor mosvorming en vereisen minder onderhoud. De prijs van kunstleien als gevelbekleding is lager dan die van natuurleien, met een gemiddelde prijs van € 75 tot € 80 per m², inclusief plaatsing.

Kunstleien zoals Fasonit Glad, Ardonit Glad en Montana Structuur zijn populair in geveltoepassingen. Deze leien zijn beschikbaar in verschillende formaten en kleuren en kunnen op verschillende manieren worden geplaatst. Ze zijn lichter dan traditionele leien en makkelijker te verwerken. Bovendien zijn ze maatvast en behoeven geen vooraf sorteering op kleur of vorm.

Dekkingswijzes voor gevelbekleding met leien

De manier waarop leien worden geplaatst beïnvloedt niet alleen het uiterlijk van de gevel, maar ook de duurzaamheid en het onderhoud. De volgende dekkingswijzes zijn mogelijk voor gevelbekleding met leien:

Maasdekking

De Maasdekking is een traditionele manier van leggen, waarbij dubbele dekking wordt gebruikt. Dit betekent dat elke lei op twee niveaus overlapt, wat ervoor zorgt dat de gevel waterdicht blijft, ook als een lei loskomt. Deze dekkingswijze is minder kwetsbaar en vereist minder onderhoud dan bijvoorbeeld de Oud-Duitse dekking.

Duitse dekking

De Duitse dekking is een oudere methode die vroeger vaak werd gebruikt, maar minder geschikt is voor moderne gevelbekleding. Het betreft een vorm van enkelvoudige dekking, waarbij elke lei slechts op één niveau overlapt. Deze methode is gevoeliger voor infiltratie en vereist regelmatig onderhoud.

Dambordpatroon

Het dambordpatroon is een modernere en creatieve manier van leggen, waarbij diagonale lijnen worden gecreëerd. Deze dekkingswijze is alleen geschikt voor gevelbekleding en biedt een visueel interessant effect. De leien worden met een kleinere overlap geplaatst, zodat een gestructureerd patroon ontstaat.

Leuvense dekking

De Leuvense dekking is een variante op de verticale dubbele dekking. Hierbij worden de leien zijdelings uit elkaar geschoven, waardoor open ruimtes tussen de leien ontstaan. Deze dekkingswijze is alleen geschikt voor gevelbekleding en creëert een luchtig effect. Het formaat van de leien en de toegepaste overlap bepalen de uiteindelijke weergave.

Horizontale enkelvoudige dekking

Bij de horizontale enkelvoudige dekking worden de leien recht boven elkaar geplaatst, met een voeg van 4 mm. De langste zijde van de lei is horizontaal en de leien worden naast elkaar gelegd. Deze methode is eenvoudig uit te voeren en biedt een nette, gestructureerde uitstraling.

Ruitdekking

Ruitdekking is enkel van toepassing bij ruitvormige leien. Deze leien zijn vierkant (40 x 40 cm) met afgesneden hoeken. De overdekking is 10 cm voor dakbedekking en 5 cm voor gevelbekleding. De ruitvorm creëert een uniek en creatief effect, vooral op horizontale gevels.

Halfsteensdekking

Halfsteensdekking is een manier van leggen waarbij de leien elkaar slechts gedeeltelijk overlappen. Deze methode is minder gebruikelijk voor gevelbekleding, maar kan een interessante visuele weergave opleveren, vooral wanneer er een mix van kleuren of materialen wordt gebruikt.

Uitvoering en montage

Het leggen van leien als gevelbekleding vereist zorgvuldige voorbereiding en professionele uitvoering. Er zijn verschillende manieren om leien te monteren, afhankelijk van het type, de gewenste dekkingswijze en de omstandigheden.

Montage op houten rasterwerk

Leien kunnen met haken of spijkers op een houten rasterwerk worden gemonteerd. Dit is een klassieke methode die zorgt voor stabiliteit en duurzaamheid. Het gebruik van RVS (roestvrij staal) haken is aanbevolen, vooral in kustgebieden waar de omstandigheden extremer zijn. RVS haken zijn bestand tegen corrosie en blijven langer intact dan traditionele koperen of stalen haken.

Voorgeboorde leien

Voor eenvoudige gevelplaatsing zijn sommige leien voorzien van voorgeboorde gaten. Deze gaten vergemakkelijken de montage en zorgen voor een snellere en efficiëntere uitvoering. Voorgeboorde leien zijn beschikbaar in verschillende formaten en zijn geschikt voor zowel traditionele als moderne dekkingswijzes.

Kiezen van een leidekker

Het kiezen van de juiste leidekker is van groot belang voor de kwaliteit van de uiteindelijke gevelbekleding. Een ervaren leidekker weet welke dekkingswijze het beste past bij het project, rekening houdend met het materiaal, de vorm van de gevel, de windbelasting en andere factoren. Het is aan te raden om meerdere offertes aan te vragen en deze te vergelijken om de beste uitvoering te garanderen.

Aandachtspunten bij de keuze van gevelbekleding met leien

Bij het kiezen van gevelbekleding met leien zijn er verschillende aandachtspunten die je moet houden, zowel qua esthetiek als qua functionaliteit. Hieronder geven we een overzicht van de belangrijkste factoren.

Prijs

De prijs van gevelbekleding met leien varieert afhankelijk van het type leien (natuur of kunst), de dekkingswijze en de uitvoering. Gemiddeld ligt de prijs tussen € 75 en € 125 per m² voor kunstleien, en tussen € 110 en € 125 per m² voor natuurleien. De exacte prijs hangt ook af van de moeilijkheid van de uitvoering, eventuele voorbereidende werken en de oppervlakte van de gevel.

Weerbestendigheid

Leien zijn in principe bestand tegen weersinvloeden, maar de keuze van het type leien en de dekkingswijze bepaalt de mate van weerbestendigheid. Kunstleien zijn algemeen bestand tegen mosvorming en vereisen minder onderhoud dan natuurleien. Bovendien beïnvloedt de dekkingswijze de waterdichtheid en de luchtdichtheid van de gevel.

Uiterlijk

Het uiterlijk van de gevel is een belangrijk aandachtspunt bij de keuze van gevelbekleding. Leien bieden een brede keuze in kleur, textuur en legverband. Natuurleien hebben een klassieke en warme uitstraling, terwijl kunstleien moderner en strakker zijn. De keuze van de dekkingswijze beïnvloedt ook het visuele effect, met opties van klassieke Maasdekking tot creatieve dambordpatronen.

Duurzaamheid

Leien zijn een duurzame keuze voor gevelbekleding, zowel qua materiaal als qua uitvoering. Kunstleien zijn gemaakt van duurzame materialen zoals vezelcement en kunnen worden hergebruikt of gerecycled. Bovendien vereisen ze minder onderhoud dan andere materialen zoals hout of kunststof. De keuze van een langdurige dekkingswijze zoals Maasdekking zorgt voor extra duurzaamheid.

Onderhoud

Het onderhoud van gevelbekleding met leien is relatief laag, vooral bij kunstleien. Echter, natuurleien vereisen regelmatig schoonmaken om mosvorming te voorkomen. Het kiezen van de juiste dekkingswijze kan het onderhoud verlagen. Bijvoorbeeld, een dubbele dekking zoals Maasdekking zorgt ervoor dat de gevel minder kwetsbaar is voor infiltratie en slijtage.

Conclusie

Gevelbekleding met leien is een duurzame, esthetische en betrouwbare keuze voor zowel nieuwbouwprojecten als renovaties. Het kiezen van de juiste combinatie van leien (natuur of kunst) en dekkingswijze bepaalt niet alleen de uiteindelijke weergave van de gevel, maar ook de duurzaamheid en het onderhoud. Door rekening te houden met factoren zoals prijs, weerbestendigheid, uiterlijk en uitvoering, kan je ervoor zorgen dat de gevelbekleding optimaal aansluit bij je project en je wensen.

Of je kiest voor klassieke Maasdekking met natuurleien, of voor een creatieve dambordpatroon met kunstleien, de mogelijkheden zijn breed. Het is aan te raden om professioneel advies in te winnen van een ervaren gevelwerker of leidekker, die je kan helpen bij de keuze en uitvoering van gevelbekleding met leien.

Bronnen

opbouw
lei