Gevelbekleding met Leien: Uitvoering, Soorten en Aanbevelingen

Published by Redactie on augustus 25, 2025 | Category gevelbekleding

De keuze van gevelbekleding speelt een cruciale rol in de esthetiek, duurzaamheid en functie van een gebouw. Leien, zowel natuurlijke als kunstleien, zijn een populaire keuze voor gevelbekleding. Ze bieden een unieke look, goede weersbestendigheid en verschillende dekkingswijzen. In dit artikel worden de mogelijkheden, voordelen en nadelen van gevelbekleding met leien besproken, samen met richtlijnen voor de uitvoering en een overzicht van de beschikbare soorten en dekkingswijzen.

Inleiding

Gevelbekleding met leien is een duurzame en esthetische keuze voor zowel nieuwe bouwwerken als renovatieprojecten. In Nederland zijn leien al jaren een populaire keuze voor gevels en daken. De uiteindelijke uitstraling van de gevel hangt af van het type leien, de kleur, de vorm en de dekkingswijze. Daarnaast is het belangrijk om rekening te houden met de levensduur, onderhoudsbehoefte en kosten.

Er zijn verschillende soorten leien beschikbaar, zoals kunstleien en natuurleien. Kunstleien zijn gemaakt van een mengsel van cement en kunststof vezels, terwijl natuurleien uit natuursteen zijn vervaardigd. De keuze tussen deze materialen hangt af van het gewenste uiterlijk, de budgettaire voorwaarden en de verwachte levensduur.

Uitvoering van Gevelbekleding met Leien

Het plaatsen van leien op een gevel vereist zorgvuldige voorbereiding en kennis van de juiste technieken. De leien worden meestal met haken of spijkers op een houten rasterwerk bevestigd. Afhankelijk van de gewenste esthetiek en het type leien, zijn er verschillende manieren van bevestiging en dekkingswijzen beschikbaar.

Bevestiging van Leien

Leien kunnen op verschillende manieren aan de gevel worden bevestigd. Voor kunstleien is het mogelijk om spijkers te gebruiken, wat een onzichtbare bevestiging mogelijk maakt. Natuurleien daarentegen vereisen meestal leihaken voor een stevige bevestiging. Deze haken zijn vaak gemaakt van roestvrij staal (RVS) en zijn geschikt voor gebruik onder extreme omstandigheden, zoals in kustgebieden.

Het gebruik van RVS-haken is belangrijk om corrosie en slijtage te voorkomen. In het verleden werden gegalvaniseerde of koperen haken gebruikt, maar deze haken slijten sneller en zijn minder duurzaam.

Dekkingswijzen

De keuze van de dekkingswijze heeft een directe invloed op het uiterlijk van de gevel. De meest voorkomende dekkingswijzen zijn:

Dubbele dekking: Bij deze dekkingswijze overlappen de leien elkaar zowel horizontaal als verticaal. Het is een van de meest gebruikte methodes voor gevelbekleding. Dubbele dekking biedt extra bescherming tegen regen en wind en vereist minder onderhoud.
Enkelvoudige horizontale dekking: Bij deze methode worden de leien horizontaal op een houten raster bevestigd. Deze dekkingswijze is geschikt voor gevels waarbij een modern of minimalistisch uiterlijk gewenst is.
Halfsteensverband: Deze methode lijkt op horizontale dekking, maar de leien worden op een iets andere manier geplaatst. Het resultaat is een iets andere visuele indruk van de gevel.
Quatro: Bij deze dekkingswijze overlappen de leien elkaar niet, maar sluiten ze op elkaar aan. Het resultaat is een modern en egale look.
Cassettesysteem, open voeg, trapbedekking: Deze enkele dekkingswijzen zijn minder gebruikelijk, maar bieden extra opties voor creatieve gevelontwerpen.

De keuze van de juiste dekkingswijze hangt af van het gewenste uiterlijk, de wind- en regenbelasting en de wens naar onderhoudsbehoefte.

Specifieke Dekkingswijzen

Zwitserse dekking

Bij de Zwitserse dekking worden de leien horizontaal geplaatst met een enkele verticale en een enkele zijdelingse overdekking. De leien worden 1 cm schuin geplaatst om het regenwater aan de onderzijde sneller te laten afvloeien. Deze dekkingswijze is geschikt voor gevelbekleding en biedt een strakke, horizontale uitstraling.

Leuvense dekking

De Leuvense dekking is een variant op de verticale dubbele dekking. De leien worden zijdelings uit elkaar geschoven, waardoor een open ruimte ontstaat tussen de zijkanten. De afstand tussen de leien wordt aangepast aan het formaat van de natuurlei en de overdekking. Deze dekkingswijze is enkel geschikt voor gevelbekleding.

Dynamische dekking

Bij dynamische dekking krijgt iedere laag natuurleien een andere zichthoogte, waardoor iedere laag een ander zichtvlak heeft. Het resultaat is een dynamisch en uniek geheel. Deze dekkingswijze is ook enkel geschikt voor gevelbekleding.

Soorten Leien voor Gevelbekleding

Er zijn twee hoofdsoorten leien voor gevelbekleding: kunstleien en natuurleien. Beide materialen hebben hun eigen voor- en nadelen in termen van esthetiek, duurzaamheid, onderhoud en prijs.

Kunstleien

Kunstleien bestaan uit een mengsel van cement en kunststof vezels. Ze zijn licht en makkelijk te verwerken, waardoor ze geschikt zijn voor een breed spectrum van gevelprojecten. Kunstleien zijn beschikbaar in verschillende vormen en kleuren en kunnen op verschillende manieren worden geplaatst, wat het architecturaal mogelijkheden biedt.

Voordelen van Kunstleien

Lage prijs: Kunstleien zijn relatief goedkoop en bieden een goede prijs-kwaliteitsverhouding.
Makkelijk te verwerken: Kunstleien zijn licht en makkelijk te plaatsen.
Verschillende vormen en kleuren: Kunstleien zijn beschikbaar in veel verschillende vormen en kleuren, wat het mogelijk maakt om een unieke gevel te creëren.
Lange levensduur: Kunstleien hebben een levensduur van 20 tot 30 jaar en hebben meestal een garantie van 30 jaar.

Nadelen van Kunstleien

Mosvorming: Kunstleien kunnen na 10 jaar last krijgen van mosvorming. Dit vereist extra onderhoud.
Minder duurzaam: In vergelijking met natuurleien zijn kunstleien minder duurzaam en hebben ze een kortere levensduur.

Natuurleien

Natuurleien worden vervaardigd uit natuursteen en zijn beschikbaar in verschillende kleuren en texturen. Ze zijn duurzamer dan kunstleien en hebben een langere levensduur. Aangezien natuursteen wereldwijd wordt gedolven, is er een grote keuze aan kleuren en soorten beschikbaar.

Voordelen van Natuurleien

Uniek uiterlijk: Natuurleien hebben een unieke uitstraling en kunnen een levendige gevel creëren. Kleuren zoals grijs, groen of multicolor zijn populair bij architecten.
Langere levensduur: Natuurleien kunnen tot 80 tot 100 jaar meegaan en vereisen weinig onderhoud.
Minder onderhoud: Natuurleien zijn minder gevoelig voor mosvorming dan kunstleien, wat het onderhoud verminderd.
Duurzaamheid: Natuurleien zijn duurzamer dan kunstleien en kunnen jarenlang hun functie goed vervullen.

Nadelen van Natuurleien

Hoogere prijs: Natuurleien zijn duidelijk duurder dan kunstleien. De prijs varieert afhankelijk van de soort natuursteen.
Arbeidsintensief: Het plaatsen van natuurleien is arbeidsintensief en vereist ervaren vakmensen.
Kleurverschillen: Aangezien natuurleien uit natuurlijke materialen zijn vervaardigd, kunnen er kleine kleurverschillen en imperfecties voorkomen.

Prijs en Levensduur

De prijs en levensduur van gevelbekleding met leien hangen af van het type leien (kunst of natuurlijk). Een overzicht van de gemiddelde prijs en levensduur per soort is te vinden in de tabel hieronder:

Soort Leien Gevelbekleding	Prijs per m²	Levensduur
Kunstleien	€ 75 à € 80	25 à 35 jaar
Natuurlijke leien	€ 110 à € 125	80 à 100 jaar

Prijs voor Kunstleien

Kunstleien zijn relatief goedkoop in vergelijking met natuurleien. De gemiddelde prijs ligt tussen €75 en €80 per vierkante meter. De levensduur van kunstleien is tussen 25 en 35 jaar, wat betekent dat het uiteindelijk opnieuw geplaatst moet worden. Aangezien kunstleien een lage prijs hebben en makkelijk te verwerken zijn, zijn ze een populaire keuze voor gevelrenovatieprojecten.

Prijs voor Natuurleien

Natuurleien zijn duurder dan kunstleien, met een prijs tussen €110 en €125 per vierkante meter. De levensduur van natuurleien is echter aanzienlijk langer, namelijk tussen 80 en 100 jaar. Dit maakt natuurleien een duurzamere keuze in de langere termijn, aangezien ze minder vaak hoeven te worden vervangen.

Aandachtspunten bij Keuze van Leien

Bij de keuze van leien voor gevelbekleding zijn er een aantal belangrijke aandachtspunten waaraan moet worden voldaan. Deze omvatten de keuze van het type leien, de dekkingswijze, de kleur en het onderhoud.

Mosvorming

Mosvorming is een belangrijk aandachtspunt bij leien gevelbekleding. Kunstleien zijn meer gevoelig voor mosvorming dan natuurleien. Aangezien kunstleien uit kunststof vezels bestaan, kan mos zich makkelijker vestigen op de oppervlakte. Dit vereist extra onderhoud en regelmatige reiniging. Natuurleien daarentegen zijn minder gevoelig voor mosvorming en vereisen minder onderhoud.

Arbeidsintensiviteit

Het plaatsen van leien is een arbeidsintensieve taak die ervaring vereist. Het is belangrijk om ervaren vakmensen in te schakelen om ervoor te zorgen dat de gevelbekleding correct en duurzaam wordt geplaatst. De prijs van het project kan hierdoor hoger oplopen, maar het zorgt ook voor een betere kwaliteit en langere levensduur.

Kleur en Texturen

De keuze van kleur en texturen speelt een belangrijke rol in de esthetiek van de gevel. Kunstleien zijn beschikbaar in veel verschillende kleuren en texturen, waardoor het mogelijk is om een uniek gevelontwerp te creëren. Natuurleien hebben een natuurlijke uitstraling en kunnen een levendige gevel creëren. Architecten kiezen vaak voor bijzondere gekleurde leien zoals grijs, groen of multicolor om een duurzame en levendige gevel te creëren.

Visuele Effecten

De manier waarop de leien worden geplaatst heeft een directe invloed op het visuele effect van de gevel. Er zijn verschillende dekkingswijzen beschikbaar, zoals dubbele dekking, enkelvoudige horizontale dekking, halfsteensverband en Quatro. De keuze van de juiste dekkingswijze hangt af van het gewenste uiterlijk, de wind- en regenbelasting en de wens naar onderhoudsbehoefte.

Conclusie

Gevelbekleding met leien is een duurzame en esthetische keuze voor zowel nieuwe bouwwerken als renovatieprojecten. De keuze van het type leien (kunst of natuurlijk) en de dekkingswijze bepalen het uiterlijk, de duurzaamheid en de onderhoudsbehoefte van de gevel. Kunstleien zijn goedkoop en makkelijk te verwerken, maar hebben een kortere levensduur en kunnen last hebben van mosvorming. Natuurleien zijn duurzamer, hebben een langere levensduur en vereisen minder onderhoud, maar zijn duurder in aankoop.

De uitvoering van leien gevelbekleding vereist ervaren vakmensen en een zorgvuldige keuze van de juiste dekkingswijze en materiaalsoort. Het is belangrijk om rekening te houden met de wind- en regenbelasting, de wens naar onderhoudsbehoefte en het gewenste uiterlijk van de gevel.

Bronnen

plaatsen
lei