Gevelreclame: Richtlijnen, maatvoering en vormgeving voor een esthetische uitstraling

Published by Redactie on augustus 25, 2025 | Category gevelbekleding

Een gevel is een van de meest zichtbare elementen van een gebouw en draagt dus een grote verantwoordelijkheid voor de architectonische uitstraling van een pand. Reclame die op of aan een gevel is bevestigd – ook wel gevelreclame genoemd – moet zorgvuldig worden geplaatst zodat het niet alleen de visuele harmonie van de omgeving ondermijnt, maar ook in overeenstemming is met lokale regelgeving. In dit artikel geven we een overzicht van de richtlijnen en voorschriften voor gevelreclame, met aandacht voor maatvoering, vormgeving, plaatsing en materiële keuzes. De informatie is gebaseerd op de wettelijke regelgeving en praktijkrichtlijnen zoals die zijn opgenomen in de betreffende bronnen.

Inleiding

Gevelreclame is een vorm van handelsreclame die op of aan een onroerende zaak of vaartuig is bevestigd. Het kan zowel verlichte als onverlichte vormen aannemen en dient de identiteit van een bedrijf, deelname aan een dienst of het aanbod van producten te benadrukken. Aan de andere kant is het belangrijk dat deze vorm van reclame de architectonische en historische uitstraling van het pand niet belemmert en dat ze de openbare ruimte zoveel mogelijk ondergeschikt blijft.

De richtlijnen voor gevelreclame zijn sterk gericht op het behoud van visuele harmonie, het voorkomen van oververzadiging en het waarborgen van veiligheid en toegankelijkheid in het stratenplan. De lokale regelgeving, zoals opgenomen in de bronnen, bevat gedetailleerde bepalingen inzake plaatsing, afmetingen, vormgeving en toegestane materialen. Deze richtlijnen zijn gericht op zowel historische als moderne gebouwen, en ze gelden in verschillende zones, zoals in het centrum, op bedrijventerreinen en langs doorgaande wegen.

In de praktijk wordt gevelreclame vaak uitgevoerd door specialisten, zoals CD-Reclame, die ervaring hebben met maatwerk, belettering en lichtreclame. Toch is het van belang dat de eindgebruiker – of de opdrachtgever – goed geïnformeerd is over de regelgeving om eventuele vergunningproblemen te voorkomen.

Richtlijnen voor gevelreclame

Gevelreclame moet voldoen aan een aantal algemene en specifieke richtlijnen. Deze zijn bedoeld om zowel de esthetiek als de functionaliteit van de openbare ruimte te waarborgen. Hieronder geven we een overzicht van de belangrijkste richtlijnen.

1. Ondergeschiktheid aan de architectuur

Een van de kernprincipes is dat gevelreclame ondergeschikt moet overkomen ten opzichte van de architectonische uitstraling van het pand. Dit betekent dat de reclame niet mag uitstralen als het hoofdelement van het pand, maar als een onderdeel dat aansluit op de historische of architectonische context.

Deze richtlijn is van toepassing op zowel historische als moderne gebouwen. Bij historische panden is het vooral belangrijk om het monumentale karakter te behouden. Bijvoorbeeld: op een monument mag geen lichtbak worden aangebracht, maar kan een uithangbord met eventueel aangelichte letters wel worden overwogen.

2. Beperking van het aantal reclame-uitingen

Het aantal gevelreclame-uitingen per pand is beperkt. Per onroerende zaak zijn maximaal twee enkelzijdige reclames of één enkelzijdige reclame en één uitsteekreclame toegestaan. Voor hoekpanden geldt deze bepaling voor beide gevels. Deze beperking zorgt ervoor dat de gevel niet te overvol wordt en dat de visuele balans wordt gehandhaafd.

Bijvoorbeeld: een winkel die zich in een hoekpand bevindt, mag reklame op beide gevels aangebracht zien, maar slechts binnen de kaders van het maximaal toegestane aantal.

3. Beperking van afmetingen

De afmetingen van gevelreclame zijn zorgvuldig gereguleerd. Dit geldt zowel voor reclames die loodrecht als evenwijdig aan de gevel zijn aangebracht.

Reclames loodrecht op de gevel mogen niet groter zijn dan 0,75 m² inclusief draagconstructie.
Reclames evenwijdig aan de gevel mogen niet breder zijn dan 60% van de gevelbreedte, met een maximum van 8,0 m breed en 0,75 m hoog.
Uitsteekreclame mag een afmeting hebben van 60 x 60 cm en mag maximaal 70 cm uit de voorgevel steken. De bevestiging mag maximaal 10 cm zijn.

Deze maatvoering is bedoeld om ervoor te zorgen dat de reclame niet de gevel overheerst en dat ze niet de openbare ruimte belemmert. Bovendien zorgt het voor visuele balans en voorkomt het optreden van oververzadiging.

4. Plaatsing

De plaatsing van gevelreclame is sterk afhankelijk van de context van het pand en de omgeving. Een aantal richtlijnen zijn hierbij van toepassing:

Reclames moeten loodrecht op de gevel worden aangebracht en niet hoger dan de scheiding van de begane grond en de eerste verdieping.
In de binnenstad mag gevelreclame alleen worden aangebracht onder de denkbeeldige lijn tussen de begane grond en de eerste verdieping.
Reclames mogen niet in de buurt van monumenten worden geplaatst en mogen het uitzicht op verkeersborden of de openbare ruimte niet belemmeren.
Reclames moeten minstens 0,50 m van de rijweg afstand houden.
Reclames buiten het bouwsilhouet, zoals op daken, dakgoten, erkers of balkons, zijn niet toegestaan.

5. Vormgeving

De vormgeving van gevelreclame is een belangrijk aspect, omdat deze direct bepaalt of de reclame visueel passend is in de omgeving. Richtlijnen voor vormgeving zijn onder andere:

Reclames moeten vormgegeven worden als zelfstandig element, waarbij de maatvoering en details afgestemd zijn op en in verhouding staan met de oorspronkelijke gevel.
Gevelreclames evenwijdig aan de gevel worden bij voorkeur uitgevoerd in open letters of in losse letters en tekens. Lichtborden zijn in dit geval niet gewenst.
Lichtreclame met veranderlijk of intermitterend licht is niet toegestaan. Ook daglichtreflecterende reclame is verboden.
Mechanisch bewegende delen zijn niet toegestaan.
Felle kleuren mogen niet worden gebruikt. De kleurkeuze moet passen bij de architectonische sfeer van het pand.
Lichtborden op monumenten zijn niet toegestaan. Voor historische panden is een uithangbord met eventueel aangelichte letters een betere keuze.

6. Toegestane materialen en technieken

De keuze van materialen en technieken voor gevelreclame is beperkt om visuele balans en duurzaamheid te waarborgen. Toegestane materialen zijn bijvoorbeeld:

Uithangborden (met of zonder aangelichte letters)
Belettering in geschilderde of open letters
Lichtreclame (bijvoorbeeld LED-reclame, mits het niet intermitterend of te fel is)

Materialen die niet worden toegestaan zijn:

Lichtreclame met veranderlijk of intermitterend licht
Mechanisch bewegende delen
Felle kleuren
Reclames die het gebruik van de weg of bewoning van aanliggende panden hinderen

Gevelreclame in specifieke zones

De richtlijnen voor gevelreclame variëren per zone. In het volgende geven we een overzicht van de regelgeving in verschillende zones.

1. In de binnenstad

In de binnenstad gelden extra strakke richtlijnen:

Reclames mogen alleen worden aangebracht onder de denkbeeldige lijn tussen de begane grond en de eerste verdieping.
Reclames mogen niet boven het bouwsilhouet uitsteken, zoals op daken of erkers.
Reclames mogen niet boven woningen geplaatst worden.
Uitsteekreclame mag maximaal 60 x 60 cm zijn en 70 cm uit de voorgevel steken.
Lichtreclame is in deze zone beperkt en mag niet felle kleuren of bewegende delen bevatten.

2. In bedrijventerreinen

Op bedrijventerreinen gelden specifieke richtlijnen:

Reclame-uitingen moeten ondergeschikt zijn aan het hoofdgebouw en bij voorkeur zijn meegenomen in het ontwerp.
Maximaal twee gevelreclame per bedrijfsgevel is toegestaan.
Reclames evenwijdig aan de gevel mogen maximaal 8,0 m breed en 0,75 m hoog zijn.
Lichtborden zijn aan de randen van bedrijventerreinen niet toegestaan.
Felle kleuren en bewegende delen zijn niet toegestaan.

3. In het openbare gebied langs doorgaande hoofdwegen

In het openbare gebied langs hoofdwegen gelden de volgende richtlijnen:

Reclames mogen terughoudend worden toegepast, zodat het gebruik van de weg en de bewoning van aanliggende panden niet worden gehinderd.
Reclames mogen niet in de buurt van monumenten worden geplaatst.
Reclames mogen niet boven woningen geplaatst worden.
Lichtreclame met intermitterend of veranderlijk licht is niet toegestaan.
Mechanisch bewegende delen zijn niet toegestaan.

Gevelreclame en de openbare veiligheid

Naast de visuele aspecten is ook de veiligheid van de openbare ruimte belangrijk bij het aanbrengen van gevelreclame. De volgende richtlijnen zijn van toepassing:

Reclames mogen het gebruik van de weg of de bewoning van aanliggende panden niet hinderen.
Reclames mogen niet over de voetgangerszone of rijbaan uitsteken.
Reclames mogen de verkeersborden of het uitzicht op de openbare ruimte niet belemmeren.
Reclames mogen niet boven woningen of in het bouwsilhouet van woningen worden geplaatst.
Reclames mogen niet boven winkels worden geplaatst waar woningen zich daarboven bevinden.

Gevelreclame en belettering

Belettering is een veelvoorkomende vorm van gevelreclame. Bij het aanbrengen van belettering op een gevel zijn een aantal richtlijnen van toepassing:

Belettering moet aansluiten op de architectonische context van het pand.
Belettering mag niet felle kleuren of intermitterend licht bevatten.
Belettering moet ondergeschikt zijn aan het bouwsilhouet en mag niet boven woningen geplaatst worden.
Belettering mag niet in de buurt van monumenten worden geplaatst.
Belettering mag niet boven winkels worden geplaatst waar woningen zich daarboven bevinden.

Bijvoorbeeld: op een winkel in een historisch pand is het aanbrengen van een uithangbord met aangelichte letters vaak toegestaan, maar een lichtbak is niet toegestaan.

Reclame-uitingen en verlichting

Verlichting van gevelreclame is toegestaan, maar onder bepaalde voorwaarden:

Lichtreclame mag niet veranderlijk of intermitterend zijn.
Lichtreclame mag niet felle kleuren bevatten.
Lichtreclame mag niet boven woningen of in het bouwsilhouet van woningen worden geplaatst.
Lichtreclame mag niet in de buurt van monumenten worden geplaatst.
Lichtreclame mag niet boven winkels worden geplaatst waar woningen zich daarboven bevinden.

Lichtreclame is bijvoorbeeld toegestaan op een winkel in een moderne gevel, mits het licht niet feller is dan de omgeving en niet hinderlijk is voor voetgangers of verkeer.

Praktijkvoorbeelden en maatwerk

Voor het aanbrengen van gevelreclame is het vaak nodig om maatwerk te laten uitvoeren. Bedrijven zoals CD-Reclame bieden diensten aan zoals:

Uithangborden in maat
Belettering in losse of geschilderde letters
Lichtreclame voor gevels
Reclame op markiezen (alleen op de volant)

CD-Reclame benadrukt in hun materiaal dat ze al ruim 30 jaar werkzaam zijn in het reclamevak en dat ze erkend signbedrijf zijn. Dit betekent dat hun werk aan bepaalde kwaliteitsnormen voldoet.

Voor klanten die gevelreclame willen aanbrengen is het belangrijk om met een betrouwbare partner te werken. Naast het kiezen van de juiste vorm en kleur, is het ook belangrijk dat de reclame voldoet aan de lokale regelgeving.

Conclusie

Gevelreclame is een krachtige manier om een bedrijf of product te benadrukken, maar het moet worden geplaatst met een oog voor esthetiek, veiligheid en regelgeving. De richtlijnen voor gevelreclame zijn sterk gericht op het behoud van de visuele balans in de openbare ruimte en het voorkomen van oververzadiging. De afmetingen, vormgeving, plaatsing en materialen zijn daarom zorgvuldig gereguleerd.

Voor zowel woningen, winkels, bedrijven en monumenten zijn er specifieke richtlijnen die duidelijk maken wat wel en niet toegestaan is. Deze richtlijnen zijn bedoeld om zowel de architectonische uitstraling van het pand als de visuele balans van de omgeving te waarborgen.

Het aanbrengen van gevelreclame vereist niet alleen kennis van de regelgeving, maar ook een zeker oog voor vormgeving en esthetiek. Het is daarom vaak verstandig om te werken met een ervaren specialist, zoals CD-Reclame, die ervaring heeft met maatwerk en belettering.

Bronnen

reclame