Riolering aanleggen: Belangrijke aandachtspunten en tips voor een optimale afvoer

Published by Redactie on juli 4, 2025 | Category riolering

Bij het aanleggen van een riolering is het van groot belang om rekening te houden met een aantal cruciale factoren die het functioneren van het afvoersysteem bepalen. Het is belangrijk om te weten dat een verkeerd aangelegde riolering leidt tot verstoppingen, stankproblemen en zelfs schade aan de woning. In dit artikel worden de belangrijkste aandachtspunten behandeld, zoals het juiste afschot, de juiste diameter, het aantal bochten en de keuze van het juiste materiaal. Deze informatie is gebaseerd op informatie uit de bronnen, waaronder technische richtlijnen, praktijkervaringen en wetenschappelijke gegevens.

Belang van het juiste afschot

Een van de belangrijkste factoren bij het aanleggen van een riolering is het juiste afschot. Het afschot zorgt ervoor dat het afvalwater efficiënt en zonder verstoppingen naar de hoofdriolering wordt afgevoerd. Volgens de NEN 3215 moet het afschot van de verzamelleiding minimaal 0,5 cm per meter zijn en maximaal 2 cm per meter. Een te klein afschot leidt ertoe dat het water te langzaam loopt, waardoor afzettingen en verstoppingen ontstaan. Een te groot afschot daarentegen kan ervoor zorgen dat het water te snel stroomt, waardoor het vuil niet goed meegenomen wordt.

Een verkeerd afschot kan zelfs leiden tot een halvering van de afvoercapaciteit. Daarom is het van belang om het juiste afschot te bepalen, bijvoorbeeld met behulp van een waterpas. De mate van afschot moet worden bepaald op basis van de lengte van de riolering en het aantal bochten. Hoe langer de afvoerleidingen, hoe groter de kans op verstopping. Hoe meer bochten, hoe groter de kans op verstopping. Daarom is het belangrijk om de lengte en het aantal bochten van de afvoerleidingen goed te overzien bij het aanleggen van de riolering.

Aansluitpunt en montage

Een ander belangrijk punt bij het aanleggen van de riolering is het aansluitpunt. Het laagste aansluitpunt van de binnenriolering moet minimaal 15 cm boven de kruin van de straat zitten. Dit is van belang om te voorkomen dat afvalwater het gebouw in stroomt via bijvoorbeeld een schrobputje. Aansluitpunten die lager zitten dan de straatriolering moeten met een pomp via een verzamelbak apart worden afgevoerd.

Bij de montage van de riolering is ook het aantal bochten van belang. Te veel haakse bochten kunnen leiden tot verstoppingen. In de richtlijn NTR 3216 wordt gesteld dat het maximale aantal bochten niet mag overschrijden. De regel luidt als volgt: de maximale richtingsverandering mag niet meer bedragen dan 135°. Als je drie gelijke bochten of andere PVC-hulpstukken aanbrengt, mogen deze elk maximaal een hoek van 45° maken.

Diameter en vullingsgraad

De keuze van de juiste diameter van de buizen is belangrijk om te voorkomen dat het water niet goed genoeg kan stromen. Te kleine buizen kunnen leiden tot verstoppingen, terwijl te grote buizen het risico op afzettingen kunnen vergroten. De vullingsgraad van de buis moet ook worden bepaald. De maximale vullingsgraad in een verzamelleiding mag dan ook maar 70 procent zijn. Wanneer de leidingen een te kleine diameter hebben, is er geen luchtverplaatsing mogelijk en zuigt het leidingsysteem het sifon leeg. Maar als de diameter te groot is, bestaat het risico dat de vaste stoffen (fecaliën) na anderhalve meter blijven liggen omdat de stroming niet krachtig genoeg is.

Materialen en aansluiting

Bij het aanleggen van de riolering is ook de keuze van het juiste materiaal belangrijk. De buizen in een rioleringsstelsel kunnen van nodulair gietijzer, beton, gres of kunststof zijn vervaardigd. De riolering in Nederland bestaat voor ruim 70% uit beton en zo'n 25% uit kunststof. Veelgebruikte kunststoffen zijn pvc, PE of GVK. Beton is relatief goedkoop maar zwaar, nodulair gietijzer is robuust en ook zwaar, terwijl kunststof eenvoudig te bewerken en licht is. De materiaalkeuze hangt onder andere samen met de manier waarop het afvalwater door de riolering wordt vervoerd en de chemische samenstelling van het afvalwater. Ook de grondslag is van groot belang. In een slappe ondergrond (zoals veen) zorgen lichte materialen (kunststoffen) ervoor dat rioolbuizen minder snel wegzakken, waardoor renovatie en vervanging minder frequent nodig zijn. Daarentegen kan in een gebied met een hoge grondwaterstand nodulair gietijzer of beton juist wenselijk zijn om het opdrijven van de riolering bij een hoge grondwaterstand tegen te gaan.

Ontlastvoorziening en ontspanningsleiding

Een belangrijk onderdeel bij het aanleggen van de riolering is het aanbrengen van een ontlastvoorziening. Daar waar de hemelwaterafvoer en de verzamelleiding voor vuilwater samenkomen, kan door de forse kracht waarmee het hemelwater door de staande hwa-leiding naar beneden komt, een grote tegenstroming ontstaan. Omdat het hemelwater niet naar het straatriool kan, ontstaat een opstopping waardoor de inhoud van de verzamelleiding en het toilet in de closetpot naar boven komen. Oorzaak van dit probleem is het ontbreken van een ontlastvoorziening aan de buitenkant van de gevel, op het punt waar hemelwaterafvoer en vuilwaterleiding samenkomen. Sinds 1 januari 2023 is deze ontlastvoorziening verplicht volgens de regelgeving.

De ontspanningsleiding is ook belangrijk bij het aanleggen van de riolering. Het aansluitpunt op de standleiding in rioolsystemen is het enige punt waarbij 90 graden bochten zijn toegestaan. Eén liter vallend water in de standleiding kan meer dan 30 liter lucht met zich mee zuigen. Die lucht moet uit een ontspanningsleiding worden gehaald. De ontspanningsleiding gaat door het dak naar buiten en moet eenzelfde diameter hebben als de standleiding. Het is dus in feite één en dezelfde leiding die doorgetrokken kan worden. Voor een woning hoeft die leiding bijna nooit groter te zijn dan 90 mm.

Samenvatting

Bij het aanleggen van een riolering is het belangrijk om rekening te houden met een aantal cruciale factoren, waaronder het juiste afschot, de juiste diameter, het aantal bochten en de keuze van het juiste materiaal. Een verkeerd aangelegde riolering leidt tot verstoppingen, stankproblemen en zelfs schade aan de woning. De juiste afvoer is belangrijk om te voorkomen dat het water niet goed genoeg kan stromen en om afzettingen te voorkomen. Daarnaast is ook het aanbrengen van een ontlastvoorziening en een ontspanningsleiding belangrijk om de werking van de riolering te waarborgen.

Bronnen

ligt
hoge