Houten gevelbekleding: hoe omgaan met vergrijzing en welke behandelingen zijn geschikt?

Houten gevelbekleding is een populaire keuze bij woningbouw en renovatieprojecten, gezien het warme en natuurlijke uitstraling biedt. Echter, hout is een organisch materiaal en ondergaat verschillende veranderingen onder invloed van zonlicht, regen, vocht en UV-straling. Een van de meest voorkomende processen is vergrijzing, wat zowel esthetische als praktische gevolgen kan hebben voor de levensduur en sfeer van een gevel. In dit artikel wordt ingegaan op de oorzaken van vergrijzing, de opties voor behandeling en onderhoud, en welke houtsoorten het beste geschikt zijn voor gevelbekleding in termen van duurzaamheid en onderhoudsarmheid.

Inleiding

Houten gevels zijn een klassieke keuze die sinds jaren geleden gebruikt wordt in bouwprojecten. Hout brengt een warme en aantrekkelijke uitstraling met zich mee, maar het vereist wel aandacht voor onderhoud om de levensduur en esthetiek te behouden. Een van de belangrijkste kwesties bij houten gevelbekleding is de vergrijzing van het hout, een natuurlijk proces dat gevolgen kan hebben voor de kleur en aantrekkingskracht van het materiaal.

De SOURCE DATA biedt een gedetailleerde kijk op de oorzaken van vergrijzing, de beschikbare beschermingsmethoden en de houtsoorten die het beste geschikt zijn voor gebruik in de gevelbekleding. Deze informatie is gebaseerd op meerdere betrouwbare bronnen, waaronder advies van houtverwerkers, experts in gevelisolatie en producenten van houtbeschermingsproducten. In dit artikel worden deze kwesties nader besproken, met nadruk op praktische tips en aanbevelingen voor eigenaren en professionals in de bouwsector.

Wat is vergrijzing en hoe ontstaat het?

Vergrijzing is een natuurlijk proces dat optreedt bij houten gevelbekleding door blootstelling aan zonlicht, vocht en lucht. Het houdt in dat het hout geleidelijk verkleurt, van een natuurlijke houtkleur naar een grijsblauw of grijsrood tint. Dit verschijnsel is het gevolg van chemische veranderingen in het houtweefsel onder invloed van UV-straling en zuurstof. Het proces wordt ook wel verlichtingsvergroening genoemd, omdat het vaak begint met een lichte verkleuring voordat het volledig grijs wordt.

Vergrijzing heeft geen invloed op de structuur of duurzaamheid van het hout zelf. Het is een oppervlakkige verandering die vooral esthetische gevolgen heeft. Echter, voor sommige mensen is vergrijsd hout een gewenst fenomeen dat een oude, authentieke uitstraling geeft aan een gevel. Voor anderen is het echter een reden om het hout te behandelen, zodat het de oorspronkelijke kleur behoudt.

Oorzaken van ongelijke vergrijzing

Een van de voornaamste kwesties bij vergrijzing is de ongelijkmatige verkleuring van het hout. Niet alle delen van de gevel vergrijzen op hetzelfde moment of in dezelfde mate. Dit komt doordat verschillende delen van de gevel verschillend blootgesteld zijn aan zonlicht, regen en vocht. Bijvoorbeeld, delen van de gevel die georiënteerd zijn naar het zuiden of zuidwesten vergrijzen sneller dan die naar het noorden of oosten. Ook de ventilatie en de aanwezigheid van schaduw kunnen een rol spelen in de mate van vergrijzing.

Voor mensen die de natuurlijke vergrijzing willen behouden, maar in een gelijkmatige vorm, zijn er behandelingen beschikbaar die dit proces kunnen reguleren. Dit is vooral interessant voor wie een harmonieus gevelontwerp wil behouden zonder het hout volledig te bespuiten of te schilderen.

Behandelingen tegen vergrijzing

De SOURCE DATA biedt verschillende opties voor het beschermen van houten gevelbekleding tegen vergrijzing of het reguleren ervan. De keuze hangt af van de voorkeur van de eigenaar: of men de oorspronkelijke kleur wil behouden, of men de vergrijzing in een gelijkmatige vorm wil laten verlopen.

1. Semi-transparante en dampopen beits

Een semi-transparante en dampopen beits is een populaire keuze voor wie gelijkmatige vergrijzing wil behouden. Dit type beits zorgt ervoor dat het hout niet volledig afgedekt wordt, maar wel bescherming biedt tegen UV-straling en vocht. Hierdoor vergrijst het hout gelijkmatiger, wat vooral handig is bij gevels die niet gelijkmatig blootgesteld worden aan zonlicht.

De toepassing van deze beits moet regelmatig worden herhaald, doorgaans om de 6 maanden tot een jaar, afhankelijk van de mate van blootstelling aan zonlicht en regen. Dit is een minder intensieve optie dan een volledige schildering, maar vereist wel periodiek onderhoud.

2. Transparante beits met UV-remmer

Voor wie de vergrijzing wil volledig voorkomen, is een transparante beits met UV-remmer een geschikte keuze. Deze beits bevat stoffen die de UV-straling tegenwerken en zo het vergrijzingsproces vertragen. Het hout blijft langer in zijn oorspronkelijke kleur, wat ideaal is voor wie de esthetiek van het hout wil behouden.

Een nadeel van deze behandeling is dat de beits niet permanent is. Het is nodig om de behandeling ieder 3 tot 4 jaar opnieuw aan te brengen, afhankelijk van de blootstelling aan zonlicht. Dit is minder intensief dan het gebruik van semi-transparante beitsen, maar vereist toch periodieke aandacht.

3. Dekkende beits of schildering

Voor wie de vergrijzing volledig wil voorkomen en bovendien een specifieke kleur wil geven aan de gevel, is een dekkende beits of schildering de beste optie. Met deze methode wordt het hout volledig afgedekt, waardoor het niet langer direct blootstaat aan zonlicht en UV-straling. De keuze van kleur geeft bovendien veel controle over de esthetiek van de gevel.

Deze optie is de meest duurzaam in termen van bescherming tegen de weersinvloeden, maar vereist wel periodieke herbehandeling. Het is bovendien belangrijk dat de gekozen beits dampdoorlatend is, zodat het hout niet te veel vocht opneemt, wat kan leiden tot schimmelvorming.

Welke houtsoorten zijn geschikt voor gevelbekleding?

De keuze van het juiste houttype is essentieel voor de duurzaamheid en onderhoudsarmheid van een houten gevel. De SOURCE DATA biedt een overzicht van verschillende houtsoorten, indien ze geschikt zijn voor gevelbekleding, en hun duurzaamheid in termen van vergrijzing en weerstand tegen schimmels en vocht.

1. Hardhoutsoorten

Hardhoutsoorten zijn over het algemeen duurzamer dan zachte houtsoorten en kunnen langer meegaan zonder te slijten. Ze zijn geschikt voor gebruik in gevelbekleding, vooral bij projecten waarbij een lange levensduur en minimaal onderhoud gewenst zijn.

De volgende houtsoorten vallen onder de duurzaamheidsklasse I en II:

Hardhoutsoorten zijn duurzamer, maar ook duurder dan zachte houtsoorten. De kosten liggen tussen de 50 en 150 euro per m², afhankelijk van de houtsoort en het merk.

2. Thermisch gemodificeerd hout

Thermisch gemodificeerd hout, zoals ThermoWood, is een houtsoort die via een thermische behandeling extra bestand is tegen vergrijzing, vocht en schimmels. Het hout is vormvast, heeft een duurzaamheidsklasse I/II en kan tot wel 25 jaar meegaan zonder aanzienlijk slijtage.

Thermisch gemodificeerd hout heeft de voordeel dat het minstens 3 tot 4 jaar meegaat zonder behandeling, vergeleken met traditioneel hout. Dit maakt het een onderhoudsarmere optie voor gevelbekleding.

Accoya Color Grey: een duurzame en onderhoudsvrije keuze

Accoya is een geavanceerd houtmateriaal dat gemaakt is via een acetyleringsproces, waardoor het hout extra bestand is tegen vocht, schimmel en verweer. Accoya Color Grey is een variant die volledig doorgekleurd is, van oppervlak tot kern. Dit maakt het ideaal voor gebruik in gevelbekleding, omdat het weinig onderhoud vereist en een lange levensduur heeft.

Voordelen van Accoya Color Grey:

• Door en door gekleurd, waardoor het minder snel slijt en minder onderhoud vereist.
• Zeer stabiel, met minimale beweging van het hout.
• Duurzame garantie van 50 jaar.
• Niet-giftig en 100% recyclebaar.
• Esthetische uitstraling met een gelijkmatige grijskleur.

Accoya is ideaal voor gevelbekleding bij projecten waarbij lange levensduur, esthetiek en milieuvriendelijkheid belangrijk zijn. Het is een duurdere keuze, maar de lange levensduur en lage onderhoudskosten maken het een aantrekkelijke optie voor professionele projecten.

Remmers Natural Look en Grey Protect: houtbeschermingsproducten

Remmers biedt specifieke producten aan voor het beschermen van houten gevelbekleding tegen vergrijzing, vocht en schimmel. Twee populaire lijnen zijn Natural Look en Grey Protect.

1. Natural Look

De Natural Look-collectie bestaat uit producten zoals Remmers Aqua HSL-35/m, een matte beits die het hout bescherming biedt tegen UV-straling, vocht, vuil, schimmel en algen. De beits bevat pigmenten, bindmiddelen en UV-blockers, waardoor het hout zijn oorspronkelijke uitstraling behoudt. Het houdt het hout bescherming tegen slijtage, terwijl het er optisch uitziet alsof het onbehandeld is.

2. Grey Protect

De Grey Protect-collectie is gericht op gevelbekleding die natuurlijk vergrijst wil worden, maar op een gelijkmatige manier. Deze beitsen zorgen ervoor dat het hout overal gelijkmatig vergrijst, zonder dat het te snel verkleurt of onaantrekkelijk wordt. Dit is ideaal voor wie de authentieke uitstraling van vergrijsd hout wil behouden, maar toch wil voorkomen dat het hout ongelijkmatig of te snel vergrijst.

Samenvatting van de kosten

De kosten van houten gevelbekleding variëren afhankelijk van het type hout, de gevelisolatie en de behandeling. De SOURCE DATA geeft een duidelijk overzicht van de kosten:

De prijs van houten gevelbekleding incl. isolatie hangt sterk af van het type isolatiemateriaal. Harde isolatieplaten zijn duurder dan minerale isolatiematerialen zoals glaswol of rotswol. Daarnaast zijn er kosten voor het aanbrengen van de gevelbekleding en eventuele verwerking of behandeling van het hout.

Conclusie

Houten gevelbekleding is een klassieke en warme keuze voor woningbouwprojecten en renovaties. Het ondergaat echter een natuurlijk vergrijzingsproces dat kan beïnvloeden hoe de gevel eruitziet. Voor mensen die de esthetiek en aantrekkingskracht van het hout willen behouden, zijn er verschillende behandelingen beschikbaar die het vergrijzingsproces kunnen reguleren of volledig voorkomen.

De keuze van de juiste houtsoort is even belangrijk als het kiezen van de juiste behandeling. Hardhoutsoorten zoals Afzelia, Robinia en Ipé zijn duurzamer en geschikt voor gebruik in gevelbekleding. Thermisch gemodificeerd hout zoals ThermoWood is onderhoudsarm en kan tot wel 25 jaar meegaan. Voor wie een duurzame, onderhoudsvrije oplossing zoekt, is Accoya Color Grey een uitstekende keuze.

De beschikbare behandelingen van Remmers, zoals Natural Look en Grey Protect, zorgen voor een goede bescherming tegen UV-straling, vocht en schimmel. De keuze van de behandeling hangt af van de voorkeur van de eigenaar: of men de oorspronkelijke kleur wil behouden, of men de vergrijzing in een gelijkmatige vorm wil laten verlopen.

Bronnen

1. Hoe kan je slim je houten gevel onderhouden?
2. Gevelbekleding van hout
3. Welke gevelbekleding is onderhoudsvrij?
4. Unieke verfsystemen voor houten gevelbekleding
5. Accoya Color Grey gevelbekleding