Riolering en de invloed op de stedelijke infrastructuur

Published by Redactie on juli 4, 2025 | Category riolering

Riolering is een essentieel onderdeel van de stedelijke infrastructuur, dat zowel voor de volksgezondheid als het milieu van grote betekenis is. In Nederland zijn de afvoerleidingen van groot belang voor het voorkomen van overstromingen en het handhaven van de hygiëne. In de afgelopen jaren zijn er veel nieuwsberichten verschenen over problemen met de riolering, zoals verstoppingen, lekkages en onvoldoende afvoer van afvalwater. Deze problemen hebben vooral betrekking op oude systemen, onvoldoende onderhoud en verkeerd gedrag van bewoners. In dit artikel worden de belangrijkste feiten en trends over de riolering besproken, met aandacht voor de huidige situatie in Nederland, de oorzaken van problemen en mogelijke oplossingen.

De functie van de riolering

De riolering zorgt ervoor dat afvalwater en regenwater efficiënt worden afgevoerd. Dit gebeurt via een netwerk van buizen, putten en afvoeren, dat in staat is om het afvalwater naar zuiveringsinstallaties te leiden. Door de afvoer van vuil water te regelen, wordt voorkomen dat het het grondwater verontreinigt of overstromingen veroorzaakt. In grote steden is de riolering van cruciaal belang voor het handhaven van de hygiëne en het voorkomen van ziektes zoals cholera.

In de historie zijn de rioleringssystemen steeds verder ontwikkeld. In de middeleeuwen liepen er nog open sloppen door de straten, waarin de viezigheid terechtkwam. Pas in de 19e eeuw begonnen steden een systeem van gesloten riolen aan te leggen. In Nederland begon men in de jaren 1870 met proeven met het liernurstelsel, dat later met succes werd aangepast tot een vrijvalriolering. In 1902 werd het liernurstelsel afgeschaft en overgegaan op een systeem van vrijvallende riolen. In grote steden zoals Londen en Parijs werden gigantische rioleringssystemen aangelegd die tot op de dag van vandaag dienst doen.

Huidige situatie en problemen met de riolering

De afgelopen jaren zijn er veel problemen geweest met de riolering in verschillende delen van Nederland. In het gemeentelijk gebied is sprake van verstoppingen, lekkages en onvoldoende afvoer van afvalwater. In sommige gevallen leidt dit zelfs tot overstromingen en schade aan woningen. Dit probleem is vooral terug te vinden in oude wooncomplexen, waar het rioleringssysteem niet meer up-to-date is.

In Hellevoetsluis, bijvoorbeeld, hadden bewoners van het seniorencomplex Buiten Veste sinds 2017 last van overstromende toiletten, wastafels en douches. Dit kwam door een niet functionerend riool, dat zelfs op de derde verdieping problemen veroorzaakte bij regenbuien. De gemeente, samen met andere partijen, heeft de bewoners geïnformeerd over de oorzaak en de oplossingen. Daarnaast bleek er geen direct verband te zijn tussen de gemeentelijke riolering en de problemen in Buiten Veste.

In Zoetermeer is het aantal verstoppingen van de riolering explosief toegenomen. In 2021 waren er nog 150 verstoppingen per jaar, maar in 2023 is dit aantal gestegen naar 400. De kosten voor het oplossen van deze problemen zijn ook sterk gestegen, van 400.000 euro in 2021 naar 900.000 euro in 2023. De wethouder waarschuwt dat de rioleringheffing mogelijk moet stijgen, aangezien de kosten voor het oplossen van verstoppingen stijgen.

Oorzaken van problemen met de riolering

Er zijn verschillende redenen waarom de riolering problemen kan opleveren. De belangrijkste oorzaken zijn het verkeerde gedrag van bewoners, het gebruik van frituurvet en vochtig toiletpapier, en het oude rioleringssysteem. Bij het verkeerde gedrag van bewoners gaat het vooral om het spoelen van frituurvet of andere vaste stoffen door het riool. Als het vet afkoelt, ontstaat er een klomp vet, waarin rommel blijft hangen. Dit leidt tot verstoppingen, waardoor het riool moet worden opgelost.

Vochtig toiletpapier is ook een probleem. Hoewel het op de verpakking staat dat het afbreekbaar is, blijft het vaak langer hangen in het riool. Daardoor ontstaan er klompen die het riool kunnen verstopten. De gemeente Zoetermeer heeft daarom een voorlichtingscampagne opgezet, waarbij wordt uitgelegd dat frituurvet niet door het riool mag worden gespoeld, maar in een plastic fles moet worden gedaan en naar het zelfbrengdepot of een inzamelpunt moet worden gebracht. Het vochtige toiletpapier moet in een vuilnisemmer worden gegooid.

Bijnaam is ook een belangrijke oorzaak. Het oude rioleringssysteem is niet meer in staat om het afvalwater efficiënt af te voeren. In sommige gevallen leidt dit tot overstromingen en schade aan woningen. Daarnaast kan het systeem niet adequaat omgaan met de stijging van het aantal bewoners en de toename van afvalwaterproductie.

Oplossingen en maatregelen

Om de problemen met de riolering aan te pakken, zijn er verschillende maatregelen genomen. De gemeente heeft bijvoorbeeld besloten om de afvoerleidingen te vervangen door een bredere diameter. Hierdoor wordt een betere doorstroming in het riool gecreëerd en worden plotselinge ophoping voorkomen. Daarnaast gaat de gemeente aanpassingen in de beluchting doorvoeren, om geen druk meer in de leidingen te krijgen.

Daarnaast is er sprake van een voorlichtingscampagne, waarbij wordt uitgelegd dat frituurvet en vochtig toiletpapier niet door het riool mogen worden gespoeld. De gemeente wil ook kijken of fabrikanten kunnen beïnvloeden dat ze op de verpakking geen beweringen meer zetten dat de doekjes door het toilet kunnen. Hierdoor wordt het risico op verstoppingen verminderd.

Verder is er sprake van een voorlichtingscampagne, waarbij wordt uitgelegd dat frituurvet niet door het riool mag worden gespoeld, maar in een plastic fles moet worden gedaan en naar het zelfbrengdepot of een inzamelpunt moet worden gebracht. Het vochtige toiletpapier moet in een vuilnisemmer worden gegooid.

De rol van de riolering in de toekomst

De riolering blijft een essentieel onderdeel van de stedelijke infrastructuur. In de toekomst zullen er meer maatregelen nodig zijn om de problemen aan te pakken. De riolering moet voldoen aan de eisen van de toekomst, zoals het verminderen van het gebruik van frituurvet en het gebruik van vochtig toiletpapier. Daarnaast is er sprake van een groeiende druk op de riolering door de toename van het aantal bewoners en de stijging van het afvalwaterproductie.

De gemeenten moeten ook beter voorzien in het onderhouden van de riolering en de aanleg van nieuw riool. Hierbij is het belangrijk om te kijken naar alternatieven, zoals de introductie van nieuwe materialen en technieken. Daarnaast is er sprake van een groeiende aandacht voor duurzaamheid en het verminderen van het gebruik van grondwater.

Conclusie

De riolering is van groot belang voor de hygiëne en het milieu. In Nederland zijn er veel problemen geweest met de riolering, zoals verstoppingen, lekkages en onvoldoende afvoer van afvalwater. Deze problemen zijn vooral terug te vinden in oude wooncomplexen, waar het rioleringssysteem niet meer up-to-date is. De belangrijkste oorzaken zijn het verkeerde gedrag van bewoners, het gebruik van frituurvet en vochtig toiletpapier, en het oude rioleringssysteem. Om de problemen aan te pakken, zijn er verschillende maatregelen genomen, waaronder de vervanging van de afvoerleidingen door een bredere diameter, het aanpassen van de beluchting en het opzetten van een voorlichtingscampagne.

Bronnen

nieuwsblad