Aanleg van riolering: stap-voor-stap gids voor particulier en openbaar gebruik

Published by Redactie on juli 4, 2025 | Category riolering

De aanleg van riolering is een complex proces dat zowel voor particulieren als voor openbare werken van groot belang is. Het is een essentieel onderdeel van de infrastructuur die zorgt voor het afvoeren van afvalwater en het voorkomen van vervuiling van het oppervlaktewater. In dit artikel worden de belangrijkste stappen, materialen en technieken besproken, gebaseerd op informatie uit diverse bronnen, waaronder praktijkgerichte handleidingen, technische documentatie en wetenschappelijke gegevens.

Aanleg van rioleringsbuizen: basisstappen en materialen

Bij het aanleggen van riolering is het belangrijk om te beginnen met voorbereidingen, waaronder het aanvragen van een Klic-melding. Dit is verplicht bij het machinaal graven en helpt om schade te voorkomen aan bestaande kabels en leidingen. Daarnaast is het essentieel om de locatie te bepalen en de juiste materialen en gereedschappen te verzamelen. Deze omvatten rioleringsbuizen, putten, verbindingsstukken, een schop, een graafmachine en een waterpas. De keuze van de materialen hangt af van de locatie en de omstandigheden, maar veelgebruikte materialen zijn PVC-buizen, gresbuizen of betonnen buizen. Deze materialen zijn sterk, duurzaam en geschikt voor het vervoer van afvalwater.

Tijdens de aanleg van riolering is het belangrijk om de ondergrond voor te bereiden. Dit gebeurt door de grond lichtjes los te harken, zodat de buis gelijkmatig in het zand kan rusten. Daarna volgen de stappen voor het aanleggen van de rioleringsbuizen. Hierbij moet worden gekeken naar de juiste hoogte en helling van de buis, zodat er een goede afvoer van het afvalwater plaatsvindt. De buizen worden verbonden met behulp van verbindingsstukken, en het is belangrijk om zorgvuldig te controleren op eventuele lekkages. Voor een betere afdichting wordt vaak gebruikgemaakt van PVC-lijm.

Soorten riolering: vrij verval of mechanische riolering

Er zijn twee hoofdsoorten riolering: vrij verval en mechanische riolering. Bij vrij verval wordt het afvalwater via een lage helling afgevoerd naar het gemeentelijke hoofdriool. Dit is vooral geschikt in gebieden waar het verval vanaf de woning mogelijk is. Bij mechanische riolering wordt het afvalwater met behulp van pompen en persleidingen afgevoerd. Dit wordt vaak toegepast in gebieden waar het verval niet mogelijk is, bijvoorbeeld in gebieden met een hoge grondwaterstand of waar het afvalwater over een rivier moet.

Bij het aanleggen van riolering is het belangrijk om rekening te houden met het verschil tussen het particuliere deel van de huisaansluiting en het gemeentelijke deel. Het particuliere deel begint bij de woning of het bedrijf en loopt tot aan het ontstoppingsstuk, terwijl het gemeentelijke deel vanaf het ontstoppingsstuk tot aan het hoofdriool loopt. Dit verschil bepaalt welke verantwoordelijkheden en onderhoudsverplichtingen er zijn.

Technieken en materialen voor riolering

Bij de aanleg van riolering worden verschillende technieken gebruikt, afhankelijk van de omstandigheden. Bijvoorbeeld, bij het graven van een sleuf wordt er vaak gebruikgemaakt van zwaar materieel zoals graafmachines en hijskranen. Moderne technieken zoals lasers worden gebruikt voor het precies plaatsen van buizen onder afschot. Betonnen rioolbuizen zijn zwaar, maar ze zijn sterk en geschikt voor het vervoer van grote hoeveelheden afvalwater. PVC-buizen zijn lichter en eenvoudiger te bewerken, waardoor ze vaak worden gebruikt in particuliere projecten.

Bij het aanleggen van riolering is ook rekening te houden met de bodemgesteldheid. Bij een slappe ondergrond kunnen lichte materialen zoals kunststoffen worden gebruikt om ervoor te zorgen dat de riolering niet wegzakt. Bij een hoge grondwaterstand kunnen dichtere materialen zoals nodulair gietijzer of beton worden gebruikt om het opdrijven van de riolering tegen te gaan. Bij grotere buisdiameters is de mechanische sterkte van het materiaal van belang, vooral bij verwerking onder het wegdek.

Afvoer en onderhoud van riolering

Bij het aanleggen van riolering is het belangrijk om een goede afvoer van het afvalwater te garanderen. Dit gebeurt door de sleuf op een lichte helling te graven of door gebruik te maken van hellinggoten. Daarnaast is het belangrijk om de afvoer te controleren door water in de riolering te laten stromen en te controleren of het water soepel en zonder verstoppingen wegloopt. Bij het aanleggen van riolering is ook de plaatsing van inspectieputten van belang, zodat de riolering kan worden gecontroleerd en eventuele verstoppingen opgespoord kunnen worden.

Bij het onderhouden van riolering is het belangrijk om regelmatig te controleren op lekkages en eventuele verstoppingen. Dit kan worden gedaan door professionele riooldetectie uit te voeren, waarbij zendapparatuur wordt gebruikt om het traject van de leidingen en de ligging van de inspectieputten te nagaan. Dit helpt om onnodige werkzaamheden te voorkomen en bespaart tijd en geld.

Samenwerking en infrastructuur

Bij de aanleg van riolering is ook de samenwerking tussen verschillende partijen van belang. Bijvoorbeeld, de Vlaamse Pidpa en Aquafin werken samen om het rioleringssysteem te verbeteren en efficiënter te maken. Hierbij wordt gekeken naar de integratie van afval- en hemelwaterinfrastructuur op gemeentelijk en bovengemeentelijk niveau. Dit helpt om de complexiteit van het beheer van kwetsbare assets te verminderen en te zorgen voor een betere beheersing van het rioleringssysteem.

Conclusie

De aanleg van riolering is een complex proces dat zowel voor particulieren als voor openbare werken van groot belang is. Het vereist zorgvuldige planning, geschikte materialen, technische kennis en professioneel onderhoud. Door rekening te houden met de verschillende soorten riolering, de technieken en materialen, en de samenwerking tussen verschillende partijen, kan een efficiënt en duurzaam rioleringssysteem worden gerealiseerd. Dit draagt bij aan een betere omgeving, minder vervuiling en een betere leefomgeving voor iedereen.