Open Gevelbekleding met Rhombusprofielen: Duurzaam, Duurzaam en Esthetisch

De keuze voor een gevelbekleding vormt een cruciale beslissing bij zowel nieuwbouw als renovatie. Naast de functionele eisen zoals waterafstoting en ventilatie, speelt de esthetiek een belangrijke rol in het totale beeld van een woning. Open gevelbekleding met rhombusprofielen biedt een unieke combinatie van vormgeving, duurzaamheid en functionele voordelen. Deze artikelen combineren een karaktervol houtprofiel met een innovatieve opbouw die zowel de levensduur van de gevel verlengt als een uitgesproken esthetische waarde toevoegt. Dit artikel biedt een uitgebreide, feitengebonden analyse van open gevelbekleding met rhombusprofielen op basis van de leveranciersinformatie en technische specificaties uit betrouwbare bronnen.

Kenmerken en specificaties van rhombusprofielen

Rhombusprofielen voor gevelbekleding zijn kenmerkend door hun ruitvormige vorm, die ontstaat doordat het houtprofiel onder een hoek op de gevel wordt geplaatst. Dit zorgt voor een dynamisch, ruitvormig patroon wanneer het vanaf de voorkant wordt bekeken. De afmetingen variëren per leverancier en houtsoort, maar de kernafmetingen liggen meestal rond 18 mm dik en 68 mm breed. De afmetingen worden vaak in de vorm “dikte x breedte” weergegeven, zoals 18x68 mm. Het is belangrijk om te weten dat de breedte van de voorzijde (de zichtzijde) vaak lager is dan de afmeting van het hout zelf. Bijvoorbeeld bij de Padoek Rhombus van Gadero is de breedte van de zichtzijde 58 mm, terwijl het hout zelf 68 mm breed is. Dit verschil is het gevolg van de houtsnede en moet bij het bepalen van het benodigde materiaal in aanmerking worden genomen. Voor een nauwkeurige berekening moet dus de werkelijke breedte van de zichtzijde (de “werkende breedte”) worden gebruikt.

De dikte van de rhombusplanken ligt meestal op 1,8 cm (18 mm), wat zorgt voor een stevige en stabiele vormgeving op de gevel. Sommige producten, zoals de Jatoba Rhombus van De Bouwmarktshop, hebben een dikte van 21 mm, wat extra stijfheid en stabiliteit toevoegt. De lengte van de planken is meestal aanpasbaar. Leveranciers zoals Gadero bieden lengtes aan van 125 tot 490 cm, met een keuze uit diverse maten binnen dit bereik. Voor andere leveranciers, zoals Cedarland, is het mogelijk om specifieke lengtes aan te vragen via een contactformulier, hoewel de levering mogelijk op basis van beschikbare ruwhoutvoorraden plaatsvindt.

Bij open gevelbekleding is de afstand tussen de planken cruciaal. De meeste leveranciers raden een tussenruimte van minimaal 7 mm aan. Voor het Western Red Cedar Rhombus systeem wordt een tussenruimte van 10 tot 15 mm aanbevolen, wat een goed evenwicht biedt tussen ventilatie en esthetisch effect. Deze open structuur zorgt voor een continue ventilatie van de ruimte achter de gevelbekleding, wat essentieel is voor het voorkómen van vochtsporen en schimmelvorming. De ventilatie helpt de gevel langer in stand te houden en verlengt daarmee de levensduur aanzienlijk.

De specificaties tonen een duidelijk verschil in afwerking en afmeting. De Fraké en Padoekhoutprofielen zijn vaak in een geslepen of gladde afwerking beschikbaar, terwijl de Jatoba en Western Red Cedar meer op de ruwe, natuurlijke vorm zijn gericht. De afwerking beïnvloedt niet alleen het uiterlijk, maar ook de bewerkbaarheid en het onderhoud. Een gladde afwerking kan gemakkelijker worden schoongemaakt, terwijl een ruwe afwerking meer karakter en textuur geeft.

Duurzaamheid en kenmerken van houtsoorten

De duurzaamheid van rhombusgevelbekleding is sterk afhankelijk van de gekozen houtsoort. De bronnen geven duidelijk aan dat bepaalde houtsoorten aanzienlijk langer meegaan dan andere. Zo is Padoek (ook wel Padouk genoemd) een van de duurzaamste houtsoorten ter wereld. Volgens de leverancier Gadero behoort Padoek tot duurzaamheidsklasse 1, wat inhoudt dat het hout met gemak 25 jaar op de gevel kan meegaan. Dit is een zeer hoge duurzaamheid, vooral voor een houtsoort die in de vorm van een gevelbekleding wordt gebruikt. Padoek is daarmee geschikt voor langdurige toepassing zonder dat een herstel nodig is. Het hout heeft ook een lage werking en is goed te bewerken, wat de bouwvaardigheid verhoogt.

Het uiterlijk van Padoek is eveneens opvallend. Het hout heeft een karakteristieke koraalrode kleur, die na verloop van tijd door invloed van weer en wind mooi vergrijsd. Deze vergrijzing gebeurt niet uniform, maar laat de oorspronkelijke nerfstructuur van het hout nog steeds goed zien. Dit maakt het uniek en geeft het een diepe, natuurlijke diepte. De combinatie van de robuuste kleur en de duurzaamheid zorgt ervoor dat Padoek een favoriete keuze is voor een bijzondere gevel.

Jatoba hout uit Bolivia wordt ook als zeer duurzaam beschouwd. Het is een van de hardste houtsoorten ter wereld. De planken zijn 21 mm dik, wat extra stijfheid en stabiliteit toevoegt. De houtsoort wordt vaak gekozen vanwege de mooie kleur en tekening, maar ook wegens de hoge dichtheid. Jatoba is relatief brandvertragend, wat een belangrijk voordeel is bij de keuze voor een gevelbekleding. De FSC-certificering van de Jatoba Rhombus van De Bouwmarktshop geeft aan dat het hout uit duurzaam beheerde bossen komt. Dit is een belangrijk kenmerk voor duurzaam bouwen, vooral in de huidige tijd waarin duurzaamheid een centrale rol speelt in bouwprojecten.

Western Red Cedar is een Canadese houtsoort die kenmerkend is door zijn lage dichtheid en fraaie tekening. Het hout heeft een kleurvariatie van licht geelbruin tot bruinrood, met tinten van zalmkleur tot chocoladebruin. Alle kleuren hebben dezelfde duurzaamheid, wat betekent dat er geen verschil is in levensduur afhankelijk van de kleur. Het hout is licht van gewicht, wat het gemakkelijk maakt om te bewerken en te monteren. Ook Western Red Cedar is PEFC-gecertificeerd, wat aantoont dat het uit duurzaam beheerde bossen komt. De houtsoort wordt vaak gekozen vanwege zijn natuurlijke schoonheid en lage zwaarte.

Fraké hout, zoals gebruikt bij de EXTRION thermowood rhombus, heeft een lichtbruine kleur die na verloop van tijd vergrijsd. Het hout is gekend om de vlamtekening en de strepen in het hout. Deze kenmerken geven het hout een karakteristieke uitstraling, die vaak wordt vergeleken met eiken. Hoewel geen specifieke duurzaamheidscategorie wordt vermeld in de bron, is de combinatie van thermische behandeling en de houtsoort zorgvuldig gekozen om de levensduur van de gevel te verlengen.

Toepassing: montage, installatie en aanbevolen materialen

De toepassing van open gevelbekleding met rhombusprofielen vereist een zorgvuldige voorbereiding van de ondergrond. Een essentieel onderdeel is de ventilatielaag, die zorgt voor een continue luchtstroom achter de gevelbekleding. De leveranciers raden aan om een zwarte, uv-bestendige bouwfolie en zwart gebeitste ventilatielatten te gebruiken. Deze materialen zorgen voor een goede luchtcirculatie en voorkomen dat regenwater of vocht zich opstrijkt tussen de gevel en de wand. Voor een goede afwatering en ventilatie is het aanbevolen om een dubbele laag panlatten te gebruiken, of een laag van 1,5 keer de dikte van het profiel. Voor een 1,8 cm dik profiel zou dit dus een laag van 2,7 cm zijn. Deze maatregel voorkomt dat vocht vastzit en schade aan de onderbouw veroorzaakt.

De montage van rhombusprofielen kan zowel horizontaal als verticaal plaatsvinden. Bij horizontale montage wordt de hoogste zijde van het profiel aan de achterkant geplaatst, zodat regenwater niet naar binnen kan dringen. Bij verticale montage is deze richting andersom, maar moet eveneens rekening worden gehouden met de stroomrichting van regen en wind. De keuze tussen horizontale en verticale montage is afhankelijk van het doel van de gevel. Horizontale planken benadrukken de breedte van de gevel, terwijl verticale planken de hoogte accentueren. Dit maakt rhombusprofielen zeer veelzijdig in gebruik.

Voor de installatie zelf zijn er verschillende opties. De profielen kunnen worden bevestigd met spijkers, maar vaak wordt een systeem met houten of metaal bevestigingsdelen gebruikt om een glad en professioneel uiterlijk te behalen. Bij open gevelbekleding is het belangrijk dat de afstand tussen de planken gelijkmatig is en dat er geen afwijkingen zijn in de vormgeving. Dit vereist nauwkeurig meten en een goede voorbereiding van de wand.

Voor mensen die de gevel willen combineren met een schutting, is het belangrijk om te zorgen voor een stevige onderbouw. Bij een schutting moet er ieder 40 tot 50 cm een houten of metaalpaal worden geplaatst om de structuur te versterken. De palen moeten voldoende diep in de grond worden gezet om de kracht van wind en regen te weerstaan. Voor een houten paal wordt vaak gekozen voor een duurzame houtsoort zoals Azobe of Bankirai, die een hoge duurzaamheid hebben. Voor minder kosten zijn er ook opties met licht ruw of goedkope houten palen beschikbaar.

Esthetiek, kleurontwikkeling en onderhoud

De esthetische waarde van rhombusgevelbekleding is onmiskenbaar. Het ruitvormige patroon van de planken geeft de gevel een dynamisch en levendig uiterlijk. Afhankelijk van de kijkhoek kan de vorm van de planken variëren van rechthoekig tot ruitvormig, wat een diepte geeft aan de gevel. Deze visuele diepte wordt nog versterkt door de keuze van houtsoort en afwerking.

De kleurontwikkeling van de houtsoorten speelt een belangrijke rol in de esthetiek. Padoek is het meest opvallend vanwege zijn oorspronkelijke koraalrode kleur. Deze kleur is uniek en geeft de gevel een warme, luxueuze uitstraling. Na verloop van tijd verandert de kleur van Padoek door invloed van zonlicht en regen naar een diep zilvergrijs. Deze vergrijsing is niet gelijkmatig, maar laat de oorspronkelijke structuur van het hout nog steeds goed zien. Dit maakt het hout tot een levende gevel die met de jaren verandert en meer karakter krijgt. Het is een voordeel dat de kleurontwikkeling van Padoek is voorzien, en dus geen behandeling nodig heeft om te voorkomen dat het verbleekt.

Jatoba hout heeft een diepe bruine kleur met een mooie tekening. Het hout wordt vaak gekozen wegens zijn kracht en duurzaamheid. De kleur blijft meestal stabiel, maar kan na verloop van tijd licht veranderen door zonlicht. De natuurlijke textuur van het hout blijft zichtbaar, wat een warme uitstraling geeft. Het is een geschikt materiaal voor een klassieke of natuurlijke uitstraling.

Western Red Cedar heeft een grote kleurvariatie, van licht geelbruin tot diep bruinrood. De kleur is levendig en past goed bij een natuurlijke of Scandinavische vormgeving. Omdat het hout licht van gewicht is, geeft het een luchtige uitstraling aan de gevel. De kleurontwikkeling van Western Red Cedar is stabiel, maar het hout vergriijst na verloop van tijd.

Ook bij het onderhoud is rekening te houden met de houtsoort. Padoek behoeft meestal weinig onderhoud, omdat het hout van nature zeer bestendig is. Echter, als het op een bepaalde manier moet worden geïntroduceerd, is het belangrijk om het te beschermen tegen te veel vocht. Jatoba en Western Red Cedar kunnen na verloop van tijd worden geïnspecteerd op schade, maar meestal is er geen extra behandeling nodig.

Belangrijkste voordelen en nadelen van open gevelbekleding

Open gevelbekleding met rhombusprofielen heeft meerdere belangrijke voordelen. Het grootste voordeel is de ventilatie die ontstaat door de tussenruimte tussen de planken. Deze ventilatie voorkomt vochtophoping en voorkomt daarmee schimmelvorming en houtrot. Daardoor wordt de levensduur van de gevel aanzienlijk verlengd. Bovendien voorkomt de ventilatie dat de gevel te veel warmte opneemt, wat nuttig is bij hoge zomerse temperaturen.

Een tweede groot voordeel is de esthetische waarde. Het ruitvormige patroon van de rhombusprofielen geeft de gevel een uniek en dynamisch uiterlijk. De keuze van houtsoort, kleur en afwerking zorgt voor een persoonlijke uitstraling die past bij zowel moderne als klassieke woningen. Padoek geeft een luxueuze uitstraling, terwijl Jatoba of Western Red Cedar meer natuurlijk en rustig zijn.

Een derde voordeel is de duurzaamheid van bepaalde houtsoorten. Padoek en Jatoba zijn zeer duurzaam en kunnen jarenlang op de gevel blijven staan zonder te vervangen. Dit is niet alleen goed voor het milieu, maar ook voor de huiseigenaar, omdat er minder onderhoud nodig is.

De nadelen zijn beperkt. De belangrijkste nadeel is de hoge initiële kosten van sommige houtsoorten, zoals Padoek of Jatoba. Bovendien is het belangrijk om de juiste voorbereiding te maken, voordat de montage plaatsvindt. Fouten in de voorbereiding kunnen leiden tot vochtproblemen of ongelijkmatige montage. Daarnaast zijn sommige maten tijdelijk uitverkocht, wat de levertijd kan verlengen.

Conclusie

Open gevelbekleding met rhombusprofielen is een uitgebreid gebruikte oplossing voor een esthetisch aantrekkelijke en duurzame gevel. De combinatie van een ruitvormig patroon, goede ventilatie en keuze uit duurzame houtsoorten zoals Padoek, Jatoba en Western Red Cedar maakt deze oplossing ideaal voor zowel nieuwbouw als renovatie. De afmetingen variëren per leverancier, maar meestal zijn de planken 18 mm dik en 58 tot 68 mm breed. De keuze tussen horizontale en verticale montage hangt af van het doel van de gevel. De voorbereiding van de ondergrond is cruciaal, met name het gebruik van een zwarte, uv-bestendige folie en zwart gebeitste ventilatielaag. Deze maatregelen zorgen voor een langere levensduur en voorkomen vochtproblemen. De kleurontwikkeling van bepaalde houtsoorten, zoals Padoek, geeft de gevel een unieke evolutie in tijd. Ondanks de hoge initiële kosten van sommige houtsoorten, is de duurzaamheid en esthetiek een sterke reden om te kiezen voor rhombusgevelbekleding.

Bronnen

1. Vandentop - Fraké Thermowood Rhombus
2. Gadero - Rhombus Padoek Hardhout
3. De Bouwmarktshop - Jatoba Rhombus Hardhout
4. Cedarland - Western Red Cedar Rhombus