Houten Gevelbekleding en Composiet: Een Volledige Gids voor Duurzame en Esthetische Buitenafwerkingen

Published by Redactie on augustus 27, 2025 | Category gevelbekleding

Gevelbekleding speelt een cruciale rol in de esthetiek, bescherming en waarde van een woning of gebouw. De keuze voor een geschikte vorm van gevelbekleding bepaalt niet alleen het uiterlijk, maar ook de onderhoudsvereisten en de levensduur van de gevel. In de huidige bouwpraktijk is er een duidelijke trend naar natuurlijke materialen zoals hout en samengestelde materialen zoals houtcomposiet, die een evenwichtig evenwicht bieden tussen esthetiek, duurzaamheid en onderhoudsvrijheid. Deze gids biedt een diepgaande, feitengebaseerde analyse van houten gevelbekleding en composietmaterialen, gebaseerd uitsluitend op de beschikbare bronnen. Het richt zich op de behoeften van huiseigenaren, DIY-liefhebbers en bou professionals die geïformeerd willen beslissen over hun keuze voor een duurzondere, sierlijke en duurzame gevelopbouw.

Soorten en eigenschappen van houten gevelbekleding

Houten gevelbekleding wordt vaak gekozen om een warme, natuurlijke uitstraling te geven aan een woning. Het materiaal wordt opgebouwd uit geprofileerde hardhouten latten of planken die zowel horizontaal als verticaal kunnen worden aangebracht. De keuze tussen een open of gesloten voeg is belangrijk en beïnvloedt zowel de esthetiek als de luchtcirculatie achter de bekleding. Bij een gesloten gevel is er bijna geen ruimte tussen de latten, terwijl bij een open gevelsysteem de voegafstand enkele centimeters kan bedragen. Deze open vorm kan zowel esthetisch aantrekkelijk zijn als bijdragen aan een betere ventilatie, wat de levensduur van het hout kan verlengen. De keuze voor een bepaald profiel hangt af van de gewenste uitstraling, de keuze van houtsoort en de achterconstructie.

Bekende vormen van houten gevelbekleding zijn de channelsiding, rabatdelen, rhombusprofielen en blokprofielen. Elk van deze vormen heeft zijn eigen kenmerken. Bijvoorbeeld: het Fins rabat-profiel, dat wordt gekenmerkt door schuine kantjes, kan zowel horizontaal als verticaal worden geplaatst en zorgt voor een strak en modern uiterlijk. Deze vorm wordt vaak ook wel channelsiding genoemd. Voor een meer uitgesproken en stijlvolle uitstraling kunnen eigentijdse vormen zoals de hardhouten Deense blokprofielen of de rhombusvormige afwerking worden gebruikt. Bij de keuze voor een dergelijk profiel is het belangrijk om te letten op de montageoptie; bijvoorbeeld zijn er profielen beschikbaar met een onzichtbare (blinde) bevestiging zoals de B-fix hardhout profielen.

Voor de keuze van de juiste houtsoort is duurzaamheid een centraal onderdeel. De bronnen benadrukken dat het belangrijk is om hout uit duurzaam beheerde bossen te kiezen. Zo worden houtsoorten zoals padouk, ipe, meranti, douglas, western red cedar, fraké-hout, vuren en grenen genoemd. Specifieke eigenschappen zijn van belang: thermisch gemoduleerd Europees vuren en grenen behalen duurzaamheidsklasse 2 na een behandeling met hoge temperatuur. Deze behandeling verhoogt de bestendigheid tegen schimmels, schade door insecten en vocht. Daarnaast zijn er ook houtsoorten zoals de lodgepole pine en verduurzaamd vuren die worden aangeraden vanwege hun goede prijs-kwaliteitsverhouding.

Duurzame oplossingen: van Fazawood tot gerecyclede composieten

In de afgelopen jaren zijn er aanzienlijke vooruitgangen geboekt op het gebied van duurzame geveloplossingen. Een voorbeeld hiervan is Fazawood, een houten gevelbekleding die wereldwijd het eerste product is met een GreenTag Platinum-certificering op het niveau van de GreenRate Level A. Dit product is samengesteld uit 97% Australisch Eucalyptus hardhout, afkomstig van zaagmolens en snoeihout. Het hout wordt in een afgesloten ketel onder druk gestoomd en daarna versnipperd tot lange vezels. Tijdens het persen onder hoge temperatuur en druk komt natuurlijke hars vrij, die samen met 3% natuurlijke was zorgt voor de hechting van de vezels. Belangrijk is dat er geen chemische toevoegingen, kunstmatige lijmen, harsen, formaldehyde of silica worden gebruikt. Het materiaal wordt afgewerkt met Rubio Monocoat, een olie die een intense, natuurlijke kleur geeft en de structuur van het hout benadrukt. De afmetingen van Fazawood zijn 3660 x 300 x 9,5 mm. De technische specificaties tonen een hoge kwaliteit: gewicht 9,4 kg/m², dichtheid 990 kg/m³, trekksterkte 30 Mpa, buigsterkte 32 Mpa, elasticiteitsmodulus 4500 Mpa, evenwichtsvochtgehalte 7,5%, vochtopname na 24 uur onderdompelen 6% en zwelling 2%. Deze cijfers wijzen op een robuust en stabiel materiaal dat goed bestand is tegen vochtveranderingen.

Een ander duurzaam alternatief is de gebruikte houtcomposiet, zoals Elephant NatureTech, die is gemaakt van gerecyclede houtspaanders en vergelijkbaar is met spaanplaat. Dit materiaal is geschikt voor gevelbekleding en biedt een duurzame oplossing door gebruik van hergebruikte grondstoffen. Bovendien zijn er ook composieten gebaseerd op houtvezel en hoogdichtheidspolyethyleen, ook wel WPC (Wood Polymer Composite) genoemd. Deze materialen combineren de esthetiek van hout met de duurzaamheid van kunststof, maar zijn dan weer geheel van kunststof gemaakt en bieden daardoor een nulonderhoudsbeleid.

Samengestelde materialen: het evenwicht tussen natuur en duurzaamheid

De vraag naar een gevelbekleding die zowel esthetisch aantrekkelijk is als weinig onderhoud vereist, heeft geleid tot de ontwikkeling van composietmaterialen. Een belangrijk voordeel van zulke materialen is dat ze de natuurlijke uitstraling van hout behouden, maar tegelijkertijd het onderhoudsniveau van kunststof nastreven. De meest gebruikte vormen zijn houtcomposiet en cementcomposiet.

Houtcomposiet is samengesteld uit houtvezels en kunststof. Dit materiaal combineert de warme uitstraling van hout met de bestendigheid tegen vocht, schimmels en insecten die kenmerkend zijn voor kunststof. Het resultaat is een gevelbekleding die zowel esthetisch als functioneel voordeel biedt. Bij Stiho is houtcomposiet verkrijgbaar als alternatief voor zowel gevelplaten als rabatdelen. Het materiaal is geschikt voor gebruikers die een houtachtig uiterlijk willen, maar niet willen dat hun gevel elke paar jaar opnieuw geschilderd of gebeitst hoeft te worden. Een voordeel van houtcomposiet is dat het onderhoudsvrij is en dat het tegen uv-straling, organismen en verkleuring beschermd kan worden met een correctielak, die semi-transparant is en dus de houtstructuur behoudt.

Cementcomposiet is een ander type samengesteld materiaal, gemaakt door houtvezelplaten te combineren met cement. Gebouwen met dit soort gevelbekleding krijgen een industriële uitstraling in grijze tinten. Dit materiaal is uiterst duurzaam en bestand tegen weersinvloeden. Omdat het geen houtvezels bevat die kunnen kromtreffen of schimmels vormen, is er geen risico op vochtbeschadiging. Het is geschikt voor projecten waarbij een ruwe, architecturale uitstraling gewenst is. Deze vorm van gevelbekleding vereist bijna geen onderhoud, wat de levensduur verlengt en kosten bespaart.

Keuze op basis van eigenschappen en toepassing

De keuze voor de juiste gevelbekleding hangt af van meerdere factoren, zoals duurzaamheid, esthetiek, onderhoudsvereisten en technische specificaties. Voor een duurzame keuze is het belangrijk om te letten op certificeringen zoals GreenTag Platinum, die aantonen dat het materiaal voldoet aan hoge milieueisen. Bovendien is het belangrijk om te controleren of het hout afkomstig is uit duurzaam beheerde bossen, zoals aangegeven bij merken zoals Fazawood en HOUTvakman.

De technische specificaties spelen een centrale rol. Voor Fazawood zijn deze als volgt: dichtheid 990 kg/m³, trekksterkte 30 Mpa, buigsterkte 32 Mpa, en een elasticiteitsmodulus van 4500 Mpa. Deze cijfers geven aan dat het materiaal robuust en sterk is. De vochtopname na 24 uur onderdompelen bedraagt 6%, en de zwelling is 2%. Deze waarden zijn laag en wijzen op een stabiel materiaal dat goed bestendig is tegen vochtveranderingen. Voor de keuze van een geschikt profiel is het belangrijk om te weten dat sommige materialen, zoals Fazawood, geschikt zijn voor zowel horizontale als verticale toepassing. Het is echter belangrijk om de aanbevolen montagetechnieken te volgen om een optimale prestatie te garanderen.

Voor de keuze tussen open en gesloten gevelbekleding is het belangrijk om rekening te houden met ventilatie. Een open gevelsysteem laat lucht door het systeem lopen, wat helpt om vocht af te voeren en de levensduur van het hout te verlengen. Dit is vooral belangrijk bij houten gevelbekleding. Bij gesloten systemen is er minder ruimte voor ventilatie, maar de uitstraling is vaak strakker en moderner. Voor een lagere kosten en snellere montage kan een gesloten gevelbekleding met een dichte afwerking worden gekozen, ook al is de esthetische uitstraling mogelijk minder natuurlijk.

Onderhoud en levensduur van gevelbekleding

Ondanks de voorkeur voor onderhoudsvrije materialen, is een zorgvuldige keuze van onderhoudsstrategie essentieel om de levensduur van de gevel te verlengen. Voor houten gevelbekleding is regelmatig onderhoud nodig. Dit kan variëren van het schilderen van de gevel elke paar jaar tot het aanbrengen van een beits of behandeling met olie. Voor Fazawood is een behandeling met Rubio Monocoat vereist om de kleur te behouden en de structuur van het hout te benadrukken. Bij houtcomposiet is het onderhoudsbeleid aanzienlijk lager. De meeste producten zijn al van oorsprong bestand tegen uv-straling, dus er is vaak geen herhaald schilderen nodig.

Voor kunststof gevelbekleding, zoals Keralit, is het onderhoudsbeleid nul. Reinigen met water is vaak voldoende om het uiterlijk van de gevel te behouden. Dit materiaal is bestand tegen afbladderen van verf en verlies van glans. Bij kunststof en composietmaterialen is het belangrijk om regelmatig te controleren op vuil of vochtopslag op de voegen. Bij houten materialen is het belangrijk om de voegen regelmatig te controleren op schade en eventueel te vervangen.

Voor houten gevelbekleding is het raadzaam om een correctielak te gebruiken dat een bescherming biedt tegen uv-licht, organismen en verkleuring. Dit houdt de kleur van het hout in stand en voorkomt dat het vergrijsd of verkleurt. Bij houtcomposiet is dit niet nodig, maar kan het wel helpen om het uiterlijk langer te behouden.

Keuze van leveranciers en levering

De keuze van de juiste leverancier is even belangrijk als de keuze van het materiaal zelf. Leveranciers zoals Stiho, Fazawood, HOUTvakman, Veteka en Dekkerhout bieden niet alleen hoge kwaliteit producten, maar ook advies en service. Stiho verkoopt zowel houtcomposiet als cementcomposiet, en biedt ook producten voor gevelonderhoud, zoals correctielak. Fazawood is wereldwijd erkend als duurzaam en duurzaam geproduceerd. HOUTvakman biedt een gevarieerde collectie aan rabatdelen en kan vrijwel ieder houtprofiel op maat maken, inclusief kleurafwerking, impregnering en afmeting. Veteka biedt samen met HOUTvakman houten gevelbekleding aan op maat, zodat de klant een unieke oplossing krijgt. Dekkerhout biedt gevelbekleding aan in hout en composiet, inclusief duurzame en hergebruikte materialen.

De levering van zowel houtsoorten als composietmaterialen kan in diverse formaten en afwerkingen gebeuren. De afmetingen van Fazawood zijn bijvoorbeeld 3660 x 300 x 9,5 mm, wat geschikt is voor grote projecten. Voor kleinere projecten zijn kleinere afmetingen beschikbaar. De keuze voor een bepaalde leverancier is afhankelijk van de eisen aan duurzaamheid, uitstraling en service.

Conclusie

De keuze voor gevelbekleding is een belangrijke beslissing die zowel esthetische als functionele aspecten omvat. Houten gevelbekleding biedt een natuurlijke, warme uitstraling die de waarde van een woning kan verhogen. Duurzame houtsoorten zoals Fazawood, die zijn uitgerust met een GreenTag Platinum-certificering en een laag vochtopnamegedrag, zijn ideaal voor duurzame en sierlijke oplossingen. Composietmaterialen, zoals houtcomposiet en cementcomposiet, bieden een uitstekend evenwicht tussen natuurlijk uiterlijk en onderhoudsvrijheid. Houtcomposiet behoudt de structuur van hout, maar vereist nauwelijks onderhoud. Cementcomposiet geeft een industriële uitstraling en is zeer bestand tegen weersinvloeden. De keuze tussen open of gesloten gevelbekleding beïnvloedt zowel de ventilatie als de esthetiek. Voor duurzame oplossingen is het belangrijk om te kiezen voor gecertificeerde materialen uit duurzaam beheerde bossen. Leveranciers zoals Fazawood, Stiho, HOUTvakman, Veteka en Dekkerhout bieden niet alleen hoge kwaliteit, maar ook advies en levering op maat. Door de juiste keuze te maken op basis van technische specificaties, duurzaamheid en onderhoudsvereisten, kan een gevelbekleding jarenlang sierlijk en duurzaam blijven.