Duurzame Geveloplossingen: Van HDM-Bekleding tot Groene Gevels als Levenseinde van Stadskantoren

Published by Redactie on augustus 27, 2025 | Category gevelbekleding

Inleiding

De afgelopen jaren is duurzaam bouwen en renoveren sterk in opmars gegaan, niet alleen vanwege milieubeleid, maar ook vanwege toenemende vraag van eisen aan comfort, energie-efficiëntie en esthetiek. Twee concrete voorbeelden uit de praktijk tonen dit duidelijk aan: de HDM-gevelbekleding Mat Groen en het Modulogreen systeem van het stadskantoor in Den Haag. Beide oplossingen tonen aan dat duurzaamheid en esthetiek niet tegen elkaar hoeven op te vallen, maar juist elkaar kunnen versterken. De ene oplossing richt zich op eenvoudige, duurzame bekleding voor bestaande of nieuwbouwgevels, terwijl de andere een geavanceerd, levend systeem is dat niet alleen de gevel sierlijk sieren, maar ook een functionele rol speelt in de luchtkwaliteit van een gebouw. Deze artikelen onderzoekt de technische eigenschappen, toepassingsmogelijkheden en duurzaamheidsaspecten van deze oplossingen op basis van betrouwbare bronnen, inclusief het gebruik van hergebruikte materialen en de integratie van groene gevelsystemen in het ontwerp van het stadskantoor.

Duurzame Bekleding: De HDM-Gevelbekleding Mat Groen

De HDM-gevelbekleding Mat Groen is een oplossing gericht op eenvoudige, duurzame en esthetisch aantrekkelijke afwerking van buitengevels. De belangrijkste kenmerken van dit product zijn de afmetingen van 3000x370x7 mm, een mat groene kleur, en het gebruik van hoogwaardig en duurzaam materiaal. Deze combinatie zorgt voor een frisse en natuurlijke uitstraling die past bij zowel moderne als klassieke architectuur. Het product is ontworpen voor gebruik in zowel nieuwbouw als renovatieprojecten, wat het tot een veelzijdige keuze maakt voor zowel particulieren als professionele bouwers.

Eén van de belangrijkste voordelen van deze gevelbekleding is de eenvoudige installatie. Het proces vereist geen ingewikkeld gereedschap of deskundige hulp, wat het maakt geschikt voor zowel doe-het-zelvers als professionals. De panelen kunnen snel en naadloos worden geplaatst, wat tijd en kracht bespaart tijdens de bouwfase. Dit wordt ondersteund door het feit dat het materiaal bestand is tegen krassen, stoten en weersinvloeden zoals regen, sneeuw en zon. Daarnaast is het oppervlak onderhoudsvriendelijk en hygiënisch. Regelmatig schoonmaken met een vochtige doek is voldoende om een schone, nette afwerking te behalen. Dit zorgt ervoor dat de gevel op lange termijn in goede staat blijft, wat de levensduur en waarde van het pand verhoogt.

De duurzaamheid van de HDM-gevelbekleding wordt verder ondersteund door de hoge kwaliteit van het materiaal. Hoewel de bron geen specifieke specificaties geeft over de samenstelling van het materiaal, wordt het beschreven als “hoogwaardig en duurzaam”. Het materiaal is ook UV-bestendig, wat betekent dat de kleur en structuur van het paneel niet vervagen of veranderen onder langdurige zonbestraaling. Dit zorgt ervoor dat de gevel op lange termijn haar esthetische kwaliteiten behoudt, zelfs onder extreme omstandigheden. De combinatie van eenvoudige installatie, lage onderhoudskosten en hoge weerstand tegen weersinvloeden maakt deze bekleding tot een economisch verantwoorde keuze voor zowel particulier als professioneel gebruik.

Het Levenseinde van een Stadskantoor: Van Gesloot tot Groene Gevel

Een bijzonder voorbeeld van duurzaam bouwen en hergebruik van materialen is het stadskantoor in Den Haag, dat als onderdeel van een grootschalig renovatie- en hergebruiksproject is heropgebouwd. Het gebouw, dat oorspronkelijk in 1924 als depot van het Haags Veegbedrijf (HVB) werd gebouwd, had oorspronkelijk een hoge cultuurhistorische waarde, met name vanwege de rode dakpannen die het gebouw sierden. In plaats van het gebouw te slopen, werd besloten om het te behouden en te herstructureren, wat een voorbeeld is van duurzaamheid op het niveau van gebouwonderhoud en historische waarde. Dit proces is een voorbeeld van circulaire bouwprincipes, waarbij het doel is om afval te voorkomen en materialen te hergebruiken in de bouwketen.

Bij het sloopproces van het oude kantoor werd aandacht besteed aan het hergebruik van afvalstoffen. Volgens bron [3] werden de stenen en dakpannen die vrijkwamen bij het afbreukproces fijngemaakt en gebruikt voor de productie van schanskorven. Deze worden niet alleen op een milieuvriendelijke manier hergebruikt, maar fungeren ook als ecologische plekken voor vogels en insecten, wat de biodiversiteit in de stad ondersteunt. Daarnaast werd de oude toegangspoort vervangen door een nieuwe, gecorrigeerd stalen variant, die in overeenstemming is met het nieuwe ontwerp. Deze poort is versierd met een perforatiesjabloon dat een afbeelding van werkers van de veegpost bevat, gemaakt door kunstenares Evelyn Jansen. Deze aanpassing verbindt historisch erfgoed met hedendaagse kunst en duurzaamheid.

Het gebruik van circulaire benaderingen in dit project is duidelijk te herkennen. De hergebruikte materialen zijn niet slechts een bijproduct, maar een essent deel van het ontwerpproces. Het doel was om het bouwproject zo min mogelijk afval te laten produceren en te maximaliseren op hergebruik. Dit is een belangrijk onderdeel van het circulaire bouwprincipe, waarbij het doel is om materiaalstromen gesloten te houden in de economie in plaats van hen af te schrijven als afval.

Het Modulogreen Systeem: Een Levenseinde voor de Gevel

Een van de meest opvallende kenmerken van het herstelde stadskantoor is de groene gevel, gebaseerd op het Modulogreen-systeem van Mostert De Winter. Dit systeem is niet alleen esthetisch aantrekkelijk, maar ook functioneel en duurzaam. De gevel bestaat uit modulaire bakken van glasvezelversterkt polypropyleen, gevuld met een mineraal substraat dat bestaat uit lava, bims, klei en boomschors. Deze combinatie vormt de voedingsbodem voor een verscheidenheid aan planten, die in de modules worden geplaatst. Het doel van dit systeem is niet alleen esthetiek, maar ook functioneel: het reinigt de lucht, vermindert geluidsoverlast en draagt bij aan een betere temperatuurbeheersing in het gebouw.

Het systeem is uitgerust met een volautomatisch irrigatie- en bemestingssysteem dat op afstand wordt gecontroleerd. Het water dat wordt gebruikt, komt uit het grijze afvalwatercircuit van het gebouw, wat betekent dat afvalwater uit badkamers, keukens en douches wordt hergebruikt. Dit water wordt gecentraliseerd gezuiverd en gedoseerd met vloeibare bemesting, zodat de planten voedzaam zijn. Het systeem is sensorgestuurd: vochtigheid, temperatuur en windomstandigheden worden continu gemeten. Afhankelijk van het microklimaat op verschillende delen van de gevel (zoals zuid- en noordzijde of boven en onder), worden irrigatie en bemesting gespecificeerd per geveldeel. Zo wordt voorkomen dat er te veel water wordt gebruikt of dat planten droog vallen. Bij temperaturen onder de vijf graden Celsius wordt automatisch een compressor ingeschakeld die de leidingen droog blaast, zodat het systeem vorstvrij blijft.

Het doel van deze gevel is niet alleen om mooi te zijn, maar ook om als een “groene long” van het gebouw te fungeren. Door overdruk in het gebouw te creëren, wordt lucht uit het gebouw langs de planten gevoerd, waardoor schadelijke stoffen als fijnstof, NOx en CO2 worden afgebroken door de planten. Dit is getest in een proefopstelling in Eindhoven, waar bleek dat de lucht die uit de gevel kwam 30% schoner was dan de ingaande lucht. Deze prestatie toont aan dat groene gevels niet alleen esthetisch zijn, maar ook een essentieel onderdeel kunnen zijn van de luchtkwaliteitsbeheersing in stedelijke gebieden.

Duurzaam Bouwen en Circulaire Bouwprincipes

Het project rond het stadskantoor in Den Haag is een voorbeeld van circulaire bouwprincipes in de praktijk. De kern van dit benaderingswijze ligt in het hergebruik van materialen en het verminderen van afval tijdens bouw en sloop. Zo is bij het sloopproces van het oude gebouw besloten om het afval, zoals bakstenen en dakpannen, niet te verbranden of te vergraven, maar fijngemaakt en opnieuw te gebruiken in de constructie van de nieuwe gebouwen. Deze materialen worden gebruikt voor het maken van schanskorven, die zowel een functionele als ecologische waarde hebben. Ze fungeren als leefruimte voor vogels en insecten, wat de biodiversiteit in stadsgebieden ondersteunt.

Deze aanpak is in overeenstemming met het cradle-to-cradle-principe, waarbij producten ontworpen worden op een manier die hun eindbestemming in de natuur of in een hergebruikscyclus mogelijk maakt. Bij het stadskantoor is dit duidelijk zichtbaar in de keuze voor materialen zoals Holz100, een binnenwand die volledig cradle-to-cradle gecertificeerd is en gemaakt is uit massief hout zonder verlijming. Het hout is verbonden via houten deuvels, wat het hergebruik van het materiaal vergroot. Bovendien is de binnenwand gecombineerd met een dampopen waterkerend vlies en een luchtspouw, wat zorgt voor een goede luchtdoorlatendheid en voorkomt dat vocht zich opstuwt.

Deze benadering laat zien dat duurzaam bouwen niet alleen neerkomt op het gebruik van duurzame materialen, maar ook op het ontwerpen van gebouwen op een manier die het hele levensverloop van een gebouw in het oog houdt. Van de keuze voor duurzame materialen tot het hergebruik van afvalstoffen bij sloop, is elk aspect van het proces gericht op circulair denken. Dit is cruciaal voor de toekomst van de bouwsector, waar het doel is om afval te voorkomen en de milieu-impact te verlagen.

Samenvatting en Toepassingsmogelijkheden

De HDM-gevelbekleding Mat Groen en het Modulogreen-systeem tonen twee verschillende benaderingen van duurzaam bouwen. De ene richt zich op eenvoudige, duurzame afwerking van een gevel, terwijl de ander een levend systeem is dat niet alleen esthetiek, maar ook functionele voordelen biedt. Beide oplossingen zijn geschikt voor zowel nieuwbouw als renovatie. De HDM-gevelbekleding is ideaal voor mensen die een sierlijke, duurzame en onderhoudsvriendelijke oplossing willen zonder grote investeringen of expertise. Het is geschikt voor zowel woningbouw als commerciële projecten. Het is eenvoudig te monteren, heeft een laag onderhoudsniveau en is bestand tegen zowel weersinvloeden als mechanische beschadigingen.

Het Modulogreen-systeem daarentegen is een geavanceerd systeem dat meer tijd, investering en begeleiding vereist. Het is echter ook een duurzaamheidsoptie die niet alleen de buitenkant van een gebouw verfraait, maar ook bijdraagt aan de luchtkwaliteit, het geluidsniveau en de energie-efficiëntie. Het systeem is geschikt voor gebouwen die een hoge eisen stellen aan duurzaamheid, zoals overheidsgebouwen, kantoren of openbare gebouwen. Het vereist een regelmatig beheer, maar de voordelen op lange termijn, zoals lagere energiekosten en een betere leefomgeving, zijn aantoonbaar.

Conclusie

De keuze voor duurzame geveloplossingen is niet langer een luxe, maar een noodzakelijkheid in de hedendaagse bouwpraktijk. Zowel eenvoudige oplossingen als geavanceerde systemen kunnen een belangrijke rol spelen in het verlagen van de milieu-impact van gebouwen. De HDM-gevelbekleding Mat Groen biedt een betaamde, duurzame en esthetisch aantrekkelijke oplossing voor elke gevel, terwijl het Modulogreen-systeem van het stadskantoor in Den Haag laat zien dat een gevel niet alleen een afwerking is, maar ook een levend onderdeel van het gebouw kan zijn. Beide oplossingen tonen aan dat duurzaamheid, esthetiek en functionaliteit samen kunnen werken. Met de juiste keuze kunnen zowel particulieren als professionele bouwers zowel hun investering beschermen als een actieve bijdrage leveren aan een duurzamere stad.