Steigerhout als Gevelbekleding: Duurzaam, Esthetisch en Praktisch voor Buiten- en Binnenprojecten

Published by Redactie on augustus 27, 2025 | Category gevelbekleding

De keuze voor gevelbekleding is een cruciale beslissing in zowel nieuwbouw als renovatie van woningen. Tussen de vele materialen die beschikbaar zijn, staat hout, en in het bijzonder steigerhout, steeds vaker centraal in het ontwerp van zowel stads- als landhuizen. Steigerhout wordt vaak gezien als een duurzaam, esthetisch en functioneel materiaal dat zowel binnen als buiten gebruik kan worden. Dit artikel behandelt uitgebreid de toepasbaarheid van steigerhout als gevelbekleding op basis van de leveringsvoorwaarden, eigenschappen, behandelingen en aanbevelingen uit de beschikbare bronnen. Het doel is om een duidelijk overzicht te bieden van de voordelen, beperkingen en toepassingsmogelijkheden van steigerhout als gevelbekleding, met nadruk op duurzaamheid, uiterlijk en technische eisen.

Eigenschappen en beschikbare vormen van steigerhout

Steigerhout is een vorm van hergebruikt bouw hout, dat oorspronkelijk is gebruikt in steigerbouw van gebouwen. Het materiaal wordt vaak in brede planken gevonden, met afmetingen die variëren in afhankelijkheid van leverancier en leveringsvoorwaarden. Uit de bronnen blijkt dat er verschillende soorten en soortenbehandelingen van steigerhout beschikbaar zijn, die elk een unieke uitstraling en toepasbaarheid bieden. De meest voorkomende afmetingen zijn 22×200 mm, 30×200 mm, 28×195 mm en 32×200 mm, wat aangeeft dat het materiaal geschikt is voor zowel ruime als fijne toepassingen.

De meeste leveringen zijn gebaseerd op houtsoorten zoals grenenhout en lariks douglas. Grenenhout wordt in de bronnen als betaalbaar, sterk en flexibel beschreven, en is geschikt voor zowel binnen- als buitentoepassingen wanneer het geïmpregneerd is. Het gebruik van geïmpregneerd grenenhout in zwart biedt niet alleen een moderne, strakke uitstraling, maar ook een hoge weerstand tegen vocht, schimmel en insecten. Dit maakt het geschikt voor buitentoepassingen zoals gevelbekleding, tuinschermen en schuttingen. Daarnaast is de afwerking van de planken vaak fijnbezaagd, wat een natuurlijke, licht ruige structuur geeft en een robuust, rustiek uiterlijk oplevert.

Lariks douglas wordt eveneens als geschikt beschouwd voor buiten- en binnenprojecten. De houtsoort is gekend om haar warme geelroodbruine kleur en sterke structuur. De planken zijn vaak op 1 zijde glad geslecht en aan de andere kant fijn bezaagd, wat een unieke combinatie van gladheid en ruimte geeft. Deze afwerking maakt het geschikt voor het maken van meubels, vloeren en ook voor gevelbekleding. De dikte van de planken varieert van 2,8 cm tot 3 cm, wat een hoge stabiliteit en weerstand tegen vervorming garandeert. Bovendien is het hout vaak kunstmatig gedroogd, wat de kans op krimp, harsvorming en uitzetting vermindert. Deze eigenschap is essentieel voor de duurzaamheid en esthetiek van een gevelbekleding, omdat een ongelijkmatig vormverandering van het hout leidt tot scheuren, loskoppelingen en een verstoord uiterlijk.

Er zijn ook onbehandelde en gebruikt beschikbare varianten van steigerhout. Onbehandeld steigerhout is geschikt voor zowel binnen- als buitengebruik, maar vereist na afloop van de bouw een behandeling voor buitengebruik. Gebruikt steigerhout, ook wel “tweedehands” of “used” genoemd, heeft een unieke verfijnde uitstraling door het langdurig contact met cement en vocht tijdens de bouwperiode. Deze planken hebben vaak een grijze wash of grijsbruine tint, die wordt beschouwd als tijdloos en stijlvol. Voor wie een natuurlijke, ruige uitstraling zoekt, is dit materiaal ideaal. De keuze tussen onbehandeld of gebruikt steigerhout hangt af van de gewenste esthetiek en het gebruiksspoor van het eindproduct.

Duurzaamheid en duurzaamheidsopties voor buitengebruik

Duurzaamheid is een van de belangrijkste factoren bij de keuze voor gevelbekleding, vooral wanneer het materiaal in direct contact staat met regen, zon en vocht. Uit de bronnen blijkt dat het gebruik van onbehandeld steigerhout voor buitengebruik beperkt is zonder aanvullende bescherming. In bron [2] wordt expliciet gewaarschuwd dat een gevelbekleding in steigerhout een beperkte duurzaamheid heeft bij direct contact met UV-licht en neerslag. Dit houdt in dat zonder behandeling het hout snel kan vergrijsen, houtrot kan ontwikkelen en gevoelig is voor schimmelvorming.

Om deze nadelen te beperken, is het aanbevolen om de gevelbekleding in steigerhout te behandelen. De meest effectieve manier is het gebruik van geïmpregneerd hout. Zoals in bron [4] wordt benadrukt, biedt zwart geïmpregneerd grenenhout een uitgebreide bescherming tegen vocht, houtrot, schimmel en insecten. De impregnatie zorgt voor een hoge weerstand tegen weersinvloeden en verlengt de levensduur aanzienlijk. Bovendien biedt de zwarte kleur een moderne uitstraling die past bij hedendaagse architectuur. Andere opties zijn ook beschikbaar, zoals een grijze of grijsbruine tint, die vaak wordt gegenereerd door de natuurlijke verfijning van gebruikt steigerhout. Deze vorm van kleur is echter minder bestendig tegen UV-straling en vocht dan een geïmpregneerde laag.

Bovendien zijn er specifieke behandelingen beschikbaar die gericht zijn op het verlengen van de levensduur van steigerhout. Zo wordt in bron [5] vermeld dat Celfix-geïmpregneerde planken, ook wel “brede schuttingplanken” genoemd, geschikt zijn voor buitengebruik tot 5 meter lengte. Deze planken zijn fijn bezaagd en bieden een hoge duurzaamheid door de specifieke behandeling. Deze optie is geschikt voor zowel gevelbekleding als schuttingen en tuinconstructies. Het is belangrijk op te merken dat de keuze voor geïmpregneerd materiaal niet alleen de duurzaamheid vergroot, maar ook de onderhoudskosten verlaagd. Een goed geïmpregneerd oppervlak vereist minder herhaald lakken of verven dan onbehandeld hout.

Daarnaast wordt in bron [3] benadrukt dat het gebruik van oud of blank steigerhout voor binnengebruik geen behandeling vereist, maar dat voor buitengebruik een behandeling noodzakelijk is. In het geval van een oude, grijze uitstraling is de natuurlijke verfijning al een vorm van bescherming, maar deze is niet genoeg tegen langdurig vocht en zonlicht. Daarom is het cruciaal om de juiste behandeling te kiezen op basis van het gebruiksspoor. Voor een volledig duurzame oplossing is geïmpregneerd hout de voorkeur, vooral als het wordt aangevuld met een laag verven of beitsen.

Toepassingen en esthetische aspecten van gevelbekleding met steigerhout

Steigerhout wordt vaak gekozen vanwege zijn unieke esthetiek en de karaktervolle uitstraling die het geeft aan een gebouw. De kleur, structuur en verfijning van het hout geven aanbouwprojecten een warme, natuurlijke sfeer die goed aansluit bij zowel traditionele als hedendaagse ontwerpen. In bron [3] wordt benadrukt dat het mogelijk is om zowel horizontaal als verticaal te plaatsen. Een horizontale bevestiging verbreedt de ruimte optisch, terwijl een verticale bevestiging de hoogte van een gevel optisch verhoogt. Dit maakt het geschikt voor zowel smalle, hoge gevels als brede, laagbouwprojecten.

De keuze voor een bepaalde afmeting en vorm beïnvloedt ook het eindresultaat. Brede planken van 22×200 mm of 32×200 mm geven een krachtige, robuuste uitstraling, terwijl dunner materiaal, zoals 28×195 mm of 2,8×19,5 cm, een lichtere, luchtiger indruk maakt. In bron [6] wordt benadrukt dat de gladgeslechte zijde van de planken een hoge esthetische waarde heeft, vooral wanneer het materiaal wordt ingezet voor een gevelbekleding met een glad oppervlak. De combinatie van een gladde zijde en een fijnbezaagde zijde creëert een diepte in het uiterlijk, die de gevel meer diepte en karakter geeft. Deze eigenschap is bijzonder geschikt voor woningen die een minimalistisch of hedendaags ontwerp nastreven, maar tegelijkertijd een warme, menselijke sfeer willen behouden.

Ook de kleur speelt een belangrijke rol. Gebruikt steigerhout heeft vaak een grijsbruine of grijze tint, die wordt veroorzaakt door het langdurige contact met cement en vocht tijdens het gebruik in de bouw. Deze kleur wordt vaak gezien als tijdloos, rustiek en duurzaam. Voor een modernere uitstraling is zwart geïmpregneerd grenenhout populair, omdat het een strakke, moderne look geeft die past bij moderne architectuur. In bron [4] wordt benadrukt dat de zwarte kleur niet alleen esthetisch is, maar ook functioneel, omdat hij vocht en schimmels weerstaat. Voor wie een natuurlijk uiterlijk wenst, is onbehandeld, blank steigerhout een optie, maar dit vereist een regelmatige behandeling om vlekken, vergrijsing en schimmelvorming te voorkomen.

De keuze voor de afwerking beïnvloedt ook het gevoel van het oppervlak. Fijnbezaagde oppervlakken geven een ruimte en natuurlijke uitstraling, terwijl gladde oppervlakken een zuiver, zuiverere sfeer creëren. Voor gevelbekleding is de keuze tussen fijnbezaagd en gladgeslecht afhankelijk van het algemene ontwerp van het pand. Een tuinhuis met een klassiek ontwerp past bij een ruig, fijnbezaagd oppervlak, terwijl een modern ontwerp beter aansluit bij een gladde afwerking.

Bouwtechnische aspecten en installatievoorschriften

Bij het plaatsen van steigerhout als gevelbekleding zijn verschillende bouwtechnische overwegingen van belang. De belangrijkste punten zijn de ondergrond, de bevestiging, de afstand tussen de planken en de afvoer van vocht. Uit de bronnen blijkt dat het gebruik van roestvaste schroeven (RVS-schroeven) sterk wordt aanbevolen, vooral wanneer het materiaal in contact komt met vocht. In bron [1] wordt expliciet vermeld dat het gebruik van RVS-schroeven nodig is om de levensduur van het project te maximaliseren. Andere soorten schroeven, zoals gewone staal schroeven, zullen met de tijd roesten en het hout kunnen beschadigen of een slechte uitstraling geven.

Bij het bevestigen van de planken aan een muur of constructie is het belangrijk om te zorgen dat er voldoende ruimte is tussen de planken en de muur of ondergrond. Dit zorgt voor voldoende ventilatie en voorkomt dat vocht vastzit in de randen van de planken. In bron [6] wordt vermeld dat een vloer of plank die als ondergrond dient, een minimale afstand van 12 mm tussen de planken nodig heeft om te voorkomen dat de vloer of muur te veel vocht opneemt. Deze afstand moet ook worden nageleefd bij gevelbekleding om schade door vocht te voorkomen.

De keuze voor de bevestigingsmethode is afhankelijk van het type steigerhout en de constructie. Voor zware planken, zoals 32×200 mm, is het aanbevolen om de planken via een onderliggende draagconstructie te bevestigen, zoals een houten of metaal frame. Dit voorkomt dat de planken wegzakken of scheuren door het gewicht. De onderliggende constructie moet uitgerust zijn met een waterdichte laag, zoals een bitumenfolie of waterafdichting, om te voorkomen dat vocht via de muur naar het hout stroomt.

Bovendien is het belangrijk om te letten op uitzetting en krimp. Hout is een natuurlijk materiaal dat reageert op vochtigheidsveranderingen in de lucht. Als het hout te strak wordt bevestigd, kan dit leiden tot kromtrekken, scheuren of loskoppelen. Daarom is het aanbevolen om een klein speling te laten bij elke bevestiging, zodat het hout kan uitzetten zonder schade aan te richten.

Voor buitengebruik is het ook essentieel om de randen van de planken goed af te dekken. Zonder afdekking kunnen waterdruppels in de hoeken blijven zitten en leiden tot verrotting. Een geschikte oplossing is het plaatsen van een dakrand of een kleine overkapping boven de gevelbekleding.

Kosten, beschikbaarheid en duurzaamheid

De kosten van steigerhout variëren sterk afhankelijk van de soort, afmeting, behandeling en leverancier. Uit de bronnen blijkt dat de prijzen van geïmpregneerde en afwerkingen variëren per leverancier. Zo wordt in bron [3] een prijs van €78,65 per vierkante meter genoemd voor padoek planchetten van 1,5×13 cm. In bron [4] wordt een prijs van €20,25 per stuk genoemd voor een 300 cm lange plank van 2,8×19,5 cm, wat neerkomt op ongeveer €20,25 per stuk of ruim €20 per meter. Deze prijzen zijn in de meeste gevallen inclusief btw.

De kosten zijn in de regel hoger voor geïmpregneerde en afwerkingen zoals zwart of grijs. Voor een gevelbekleding met 22×200 mm planken is de prijs ongeveer €20 tot €25 per vierkante meter, afhankelijk van leverancier en afwerking. Onbehandeld of blank steigerhout is vaak goedkoper, maar vereist extra kosten voor behandeling en onderhoud. Gebruikt steigerhout is vaak duurzamer en kostefficiënt, omdat het al een bepaalde leeftijd heeft en niet opnieuw geïmpregneerd hoeft te worden.

Beschikbaarheid is vaak afhankelijk van de leverancier. Sommige leveranciers zoals Gadero en Exzo bieden zowel onbehandeld als geïmpregneerd materiaal aan, en sommige leveren ook op maat of in lengten tot 5 meter. Dit maakt het geschikt voor grote projecten zoals gevelbekleding van grote woningen of tuinhuizen. De levering is vaak snel en binnen de Benelux beschikbaar, wat de toegankelijkheid verhoogt.

Duurzaamheid is een belangrijk aspect van de keuze voor steigerhout. Omdat het hergebruikt hout is, draagt het bij aan het verminderen van houtgebruik en afval. In bron [2] wordt benadrukt dat gebruikt steigerhout een uniek verhaal vertelt, omdat elk stuk een historisch verleden heeft. Dit versterkt de duurzaamheid en de esthetische waarde. Daarnaast is de productie van geïmpregneerd hout meestal gecertificeerd volgens standaarden zoals FSC of PEFC, wat de duurzaamheid verder versterkt.

Conclusie

Steigerhout is een geschikt en duurzaam materiaal voor gevelbekleding, mits de juiste keuzes worden gemaakt op basis van duurzaamheid, esthetiek en technische vereisten. Het materiaal biedt een unieke combinatie van karakter, duurzaamheid en esthetiek die past bij zowel traditionele als moderne woningen. De keuze tussen onbehandeld, gebruikt of geïmpregneerd hout bepaalt in grote mate het uiteindelijke resultaat. Gebruikt of blank steigerhout is ideaal voor binnengebruik of voor buitenprojecten die gedeeltelijk worden beschermd. Voor volledig buitengebruik is geïmpregneerd of geperfectioneerd hout de voorkeur. De gebruikte technieken, zoals het gebruik van RVS-schroeven en een adequate afstand tussen de planken, zijn essentieel voor een langdurig en stabiel resultaat. Bovendien vermindert een goede keuze voor afwerking en afwerking de onderhoudskosten aanzienlijk. Ten slotte is het belangrijk om te erkennen dat steigerhout niet alleen een esthetisch voordeel biedt, maar ook een duurzame keuze is die bijdraagt aan een duurzame bouwpraktijk.

Bronnen

steigerplanken